Θα ήθελες να είσαι Ευρωβουλευτής;

Σε μια χρονική συγκυρία που θέλει την Ελλάδα στο προσκήνιο (αν όχι το επίκεντρο) της Ευρωπαϊκής οικονομικής πολιτικής, η δουλειά του Έλληνα Ευρωβουλευτή λαμβάνει ακόμα μεγαλύτερη αξία.

Η κοινή πεποίθηση θέλει τον Ευρωβουλευτή να περνά ζωή άνετη στις Βρυξέλλες, μακριά από τα καθημερινά προβλήματα του πολίτη. Έχοντας ασχοληθεί όμως εκτεταμένα με την Ευρωπαϊκή πολιτική και γνωρίζοντας το (σπουδαιότερο εκείνου του Εθνικού Κοινοβουλίου) έργο το οποίο συντελείται στις Βρυξέλλες, θέλησα να μιλήσω με έναν Έλληνα Ευρωβουλευτή.

Ο Γιώργος Παπανικολάου βρήκε τον χρόνο σε ένα από ταξίδια του στην Αθήνα για να μιλήσει στο ONEMAN. Για να αναλύσει τις καλές αλλά και τις κακές στιγμές που μπορεί να περνά ένας Έλληνας που καλείται να καθήσει στα έδρανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Με τα δικά του λόγια λοιπόν…

Δεν πανηγύρισα όταν έγινα Ευρωβουλευτής. Ακριβώς γιατί το θεωρώ πολύ μεγάλη ευθύνη. Έχω αγωνία να είμαι συνεπής στην εντολή που έχω λάβει. Αυτό είναι το πρόταγμα για εμένα.

Η ιδιότητα του Ευρωβουλευτή είναι μια σπουδαία εμπειρία. Δεν θα το χαρακτήριζα σε καμία περίπτωση μια ιδανική ιδιότητα. Οι διαρκείς μετακινήσεις και η υποχρέωση να μοιράζεις τον χρόνο σου σε 2 και 3 διαφορετικά σημεία τόσο τακτικά δεν σου δίνουν πάντα την δυνατότητα να σχεδιάσεις πράγματα, να σκεφτείς με καθαρό μυαλό, να εξελίξεις και να βελτιώσεις όλα αυτά για τα οποία παλεύεις.

Είναι ουσιώδες να μπορείς να συζητάς καθημερινά με ανθρώπους στον δρόμο και να σου λένε τα προβλήματά τους. Σε μια περίοδο κρίσης των κοινωνικών δομών και της αξιοπιστίας του πολιτικού συστήματος είναι σημαντική η επικοινωνία με τον κόσμο. Να βάζουμε καθημερινά ένα λιθαράκι για να αλλάξουμε τα πράγματα.

Έχω κουραστεί να ακούω το “α εσείς είστε στις Βρυξέλλες και δεν ξέρετε” από συμπολίτες μας και από άλλους πολιτικούς. Ότι αντιμετωπίζουμε μια διαφορετική πραγματικότητα, πιο ευρωπαϊκή αν όχι πιο θεωρητική. Το θεωρώ ευεργετικό να απαντώ ότι δεν ισχύει.

Τα ζητήματα που πραγματευόμαστε στις Βρυξέλλες, αφορούν άμεσα τη ζωή μας. Οι κανονισμοί που ψηφίζονται αφορούν ζητήματα της καθημερινότητας. Ο καθένας από όποιο επίπεδο καλείται να  υπηρετήσει την πατρίδα, καταθέτει την ψυχή του και κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί.

Αυτή την περίοδο οι άλλοι Ευρωβουλευτές μάς χτυπάνε την πλάτη φιλικά. Γνωρίζοντας τα προβλήματα που υπάρχουν στον κοινωνικό ιστό της χώρας. Μας δίνουν κουράγιο αλλά αυτό δεν αρκεί.

Ο Έλληνας ευρωβουλευτής νιώθει πάντα την ανάγκη προάσπισης του εθνικού συμφέροντος και της εθνικής κυριαρχίας στο Ευρωκοινοβούλιο. Το ότι η Ελλάδα έχει κάποια προβλήματα, δεν σημαίνει ότι δεν έχει ιστορία, παρόν αλλά και λαμπρό μέλλον. Και αυτό είναι ύψιστο καθήκον μας να το διαφυλάξουμε.

Με τους Έλληνες συναδέλφους υπάρχει συνήθως κοινή στρατηγική σε εθνικά ζητήματα. Ακριβώς επειδή η βασική μας στόχευση είναι το εθνικό συμφέρον, είναι πολλά περισσότερα εκείνα στα οποία συμφωνούμε από εκείνα που θα μας έφερναν δημοσίως σε αντιπαράθεση.

Από το 2009 προσπαθούσα στο Ευρωκοινοβούλιο να επικαλούμαι την εθνική μας θέση αλλά πλέον είναι δύσκολο να πείσουμε τους συναδέλφους μας. Πρέπει κάθε επιχείρημα να το ντύνουμε με τεχνική επιχειρηματολογία και με τα παραδείγματα των άλλων χωρών.

Δεν είναι εύκολο για έναν Ευρωβουλευτή να εξηγήσει πόσο χειροπιαστό ή ουσιαστικό είναι το έργο του, όταν συγκρίνεται με έναν βουλευτή ο οποίος βρίσκεται καθημερινά σε επαφή με τα προβλήματα της περιφέρειας του και τους ψηφοφόρους του. Είναι διαφορετική η λειτουργία. Ο Ευρωβουλευτής έχει να αντιμετωπίσει πέρα από τα καθημερινά ζητήματα, και τα μεγάλα ζητήματα της Ένωσης.

Σημειώνω δε ότι από το 2009 και μετά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε οι Ευρωβουλευτές από όλες τις χώρες να έχουν τις ίδιες απολαβές. Παλαιότερα αμοιβόντουσαν ανάλογα με τους μισθούς των βουλευτών του Εθνικού τους Κοινοβουλίου. Φανταστείτε δηλαδή τις διαφορές ανάμεσα στον Γερμανό και τον Βούλγαρο συνάδελφο. Τώρα οι οικονομικές απολαβές ενός Έλληνα Ευρωβουλευτή είναι πλέον αντίστοιχες με εκείνες ενός βουλευτή στην Ελλάδα.

Αν σκεφτείς ότι ο Ευρωβουλευτής πρέπει να διατηρεί και ένα σπίτι στις Βρυξέλλες, να πηγαίνει μία εβδομάδα στο Στρασβούργο σε ξενοδοχείο και να διατηρεί και ένα πολιτικό γραφείο, πιστέψτε με το βασικό κίνητρο για όλα αυτά δεν είναι οι απολαβές.

Το ερώτημα για το αν μια θέση είναι καλύτερη από μια άλλη στην πολιτική δεν θεωρώ ότι έχει κάποια βάση όταν κανείς παραμένει προσηλωμένος στο τελικό αποτέλεσμα το οποίο τελικά δεν μπορεί να είναι άλλο από την προσφορά στην πατρίδα, ιδιαίτερα την κρίσιμη αυτή περίοδο. Αυτό που έχει σημασία είναι η πρόθεση και η προσήλωση στον στόχο.

Κάποιοι μπορεί να θεωρούν ότι οι βουλευτές έχουν προνόμια έναντι των άλλων. Δεν το ενστερνίζομαι αυτό. Ίσα-ίσα θεωρώ ότι οι υποχρεώσεις που έχει κάποιος σε αυτή τη διαδικασία, καθιστά το όλο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των δραστηριοτήτων του μια δύσκολη υπόθεση.

Αν κανείς νομίζει ότι η ενασχόληση με τα κοινά μπορεί να υποκαταστήσει όλα τα άλλα, κάνει ένα πολύ μεγάλο λάθος. Η πολιτική, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι ένα σπουδαίο βίωμα στον βαθμό που κάποιoς δεν θα αφήσει τις σπουδές και τις όποιες άλλες επαγγελματικές φιλοδοξίες του. Οι εποχές του κομματικού κράτους έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.

Πολλοί νέοι άνθρωποι στη χώρα μας ψάχνουν δουλειά στις Βρυξέλλες. Οι Ευρωπαϊκοί οργανισμοί προσφέρουν κάποιες θέσεις εργασίας. Και το Βέλγιο είναι μια χώρα που δίνει γενικότερα αρκετές δυνατότητες, ακριβώς χάρη στην ανάπτυξη που έχουν χαρίσει τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Θεωρώ τρομερό κακό για την χώρα το brain drain που συντελείται αυτόν τον καιρό. Την επιλογή δηλαδή των νέων να φύγουν από την Ελλάδα λόγω των σημερινών προβλημάτων, έχοντας τον απολύτως θεμιτό διακαή πόθο να αναζητήσουν ευκαιρίες για να αναπτύξουν την ζωή τους. Με αυτή την κατάσταση, αν αυτό συνεχιστεί, είναι η μεγαλύτερη απειλή για το μέλλον της χώρας. 

Για έναν 30άρη άντρα δεν είναι κακές οι συνθήκες ζωής στις Βρυξέλλες. Και ξέρω κόσμο που επιθυμεί να συνεχίσει τη ζωή του εκεί. Αν όμως με ρώταγε κανείς αν θα έπρεπε να αφήσει την Ελλάδα για να πάει στις Βρυξέλλες, θα του έλεγα να εξαντλήσει τις δυνατότητες να μείνει στη χώρα. Η ίδια η κρίση αποκαλύπτει ευκαιρίες.

Το πρώτο κόστος που έχω εγώ αλλά έχουν και άλλοι είναι στον χρόνο που έχουμε για την προσωπική μας ζωή. Στον χρόνο για διάβασμα, για να κάνουμε πράγματα που μας αρέσουν. Όταν κανείς έχει τόσο πιεσμένους χρόνους σε σχέση με τις υποχρεώσεις αλλά και σε σχέση με όσα πρέπει να κάνει για να ανταποκριθεί με συνέπεια σε αυτό που έχει ως λειτούργημα και ως σκοπό, η πρώτη θυσία είναι ο προσωπικός χρόνος.

Ταξιδεύω κάθε εβδομάδα. Βλέποντάς το από μακριά μπορεί να φαντάζεσαι ότι αυτά τα ταξίδια είναι ωραία διαδικασία. Αλλά αν φεύγεις Δευτέρα από Ελλάδα και γυρνάς Πέμπτη κάθε εβδομάδα, δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα.

Δεν μένω τα Σαββατοκύριακα στις Βρυξέλλες γιατί είναι οι υποχρεώσεις στην Ελλάδα είναι πάρα πολλές και αν μη τι άλλο η τακτική επαφή με τους συμπολίτες μας είναι και ένας τρόπος λογοδοσίας στους συμπολίτες μας σε σχέση με όσα συμβαίνουν στις Βρυξέλλες.  Να κουβεντιάζουμε και να εξηγούμε τι γίνεται. Ακόμα και η βαλίτσα που πρέπει να φτιάχνεις 2 φορές την εβδομάδα είναι μια δυσκολία. Και δεν το λέω σαν παράπονο.

Οι Βρυξέλλες προσφέρουν κατάλληλες συνθήκες για κάποιον που θέλει να εργαστεί. Είναι μια ήρεμη πόλη. Δεν την θεωρώ μουντή όπως πολλοί άλλοι. Αλλά δε θα άλλαζα με τίποτα την πατρίδα μας για τις Βρυξέλλες.

Υπάρχει ζωή στις Βρυξέλλες. Χωρίς να υπάρχει η ένταση κάποιων άλλων Ευρωπαϊκών πόλεων όπως η Αθήνα ή η Ρώμη ή η Μαδρίτη.

Το πρώτο που μένει μετά την πολιτική είναι οι άνθρωποι. Αυτό μπορεί να υπερσκελίσει κάποιες από τις θυσίες που κάνει ένας πολιτικός. Το κατάλαβα αυτό από πολύ μικρή ηλικία που ασχολήθηκα με τα κοινά. Περνάμε έντονες στιγμές σε αυτές τις διαδικασίες, σε αυτές τις δραστηριότητες και πολλοί ερχόμαστε κοντά. Αποκτούμε φιλίες ζωής.

Μέσα από αυτήν την πορεία στο Ευρωκοινοβούλιο, αντιλαμβάνεται κανείς ποιες είναι οι δυνατότητές του και πώς μπορεί να φανεί χρήσιμος στην χώρα και την κοινωνία. Όλη αυτή η πορεία, έχει επηρεάσει πολύ τον τρόπο που λειτουργώ ως άνθρωπος, το σύστημα αξιών μου και τον τρόπο που ιεραρχώ τα πράγματα και τις σκέψεις μου. Παράδειγμα, δίνω πολύ λιγότερη σημασία πλέον σε ανούσια πράγματα ή σε κουτσομπολιά που στο παρελθόν με ενοχλούσαν πολύ.

Η αίσθηση της προσφοράς, ακόμα κι αν καταξιώνεται σε μικρό βαθμό, είναι σπουδαία. Είναι σημαντικό να νιώθεις ότι μπορείς να προσφέρεις έστω και στο ελάχιστον στον τόπο, στους συνανθρώπους μας.

Ο Γιώργος Παπανικολάου είναι δικηγόρος. Διετέλεσε Πρόεδρος της ΟΝΝΕΔ από το 2004 ως και το 2009, όταν η Νέα Δημοκρατία τον τοποθέτησε στο ψηφοδέλτιο για τις Ευρωεκλογές. Ως Ευρωβουλευτής είναι μέλος των κοινοβουλευτικών επιτροπών «Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων» (LIBE) και «Πολιτισμού και Παιδείας» (CULT). Επίσης, είναι αντιπρόεδρος της διακοινοβουλευτικής επιτροπής Ε.Ε.-Χιλής και μέλος της διακοινοβουλευτικής επιτροπής για τις σχέσεις Ευρώπης-Λατινικής Αμερικής (EUROLAT). Το καλοκαίρι του 2011 παρακολούθησε επιτυχώς εξειδικευμένο πρόγραμμα σπουδών στο πανεπιστήμιο Harvard των Η.Π.Α. με τίτλο: «Senior Managers in Government».