Τρύπες ή Ξύλινα Σπαθιά;

Δε Χωράς Πουθενά ή Λιωμένο Παγωτό, Παύλος Παυλίδης ή Γιάννης Αγγελάκας; Τα δύο κατεξοχήν ροκ συγκροτήματα των ’90s μας είχαν κάνει να περάσουμε ώρες και διαλείμματα στο σχολείο διαφωνώντας και μαλώνοντας για το ποιο είναι καλύτερο. Στίχοι σε θρανία, κρυμμένα walkman στην τσάντα και άλλα #so90s πράγματα. Αλλά μην ξεφεύγουμε, είμαστε εδώ για μια δουλειά. Όλοι οι έφηβοι των ’90s πολύ θα χαίρονταν αν ήξεραν πως μια μέρα θα ερχόταν το ΟΝΕΜΑΝ για να λύσει μια και καλή εκείνο το βασανιστικό μουσικό δίλημμα.

«Λιωμένα» σπαθιά ο Πάνος Κοκκίνης

Δεν έχω ακούσει τραγούδι από τα Ξύλινα Σπαθιά που να μην γουστάρω. Και έχω πιάσει αρκετές φορές τον εαυτό μου μέσα στα χρόνια να ρωτάω κάποιον δίπλα μου ποιανού είναι αυτό που ακούγεται από τα ηχεία και να μου απαντάει ότι είναι δικό τους. Αντιθέτως με τις Τρύπες υπάρχουν πολλά που σέβομαι, αλλά ελάχιστα που αγαπώ και αρκετά με τα οποία αδυνατώ να ταυτιστώ. Ίσως γιατί πάντοτε ο Αγγελάκας με έκανε ασυνείδητα να αισθάνομαι ότι έπρεπε να έχω ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής (μαλλί, ρούχα, πολιτική τοποθέτηση, «προϋπηρεσία» όσον αφορά τη χρήση ουσιών και οινοπνευμάτων) για να έχω δικαίωμα να πω ότι ανήκω στην μουσική του «αίρεση». Προφανώς και δεν φταίει εκείνος. Προφανώς και το πρόβλημα είναι ότι γεννήθηκα ξενέρωτος και επιμένω να είμαι άξεστος και απαίδευτος μουσικά. Αλλά, όπως σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τέχνη, το μόνο που μετράει είναι τι μου κάνει εμένα/εσένα «κούκου». Δηλαδή τα Ξύλινα Σπαθιά. Έτσι και αλλιώς, όπως είχε πει παλιότερα ο Κανάκης σε συνεντευξή του, αν οι Τρύπες και Ξύλινα Σπαθιά είχαν κάνει τα ίδια πράγματα με αγγλικό στίχο στην Αγγλία, θα μιλούσε όλος ο κόσμος γι’ αυτά τα συγκροτήματα.

Τρύπες ο Μάνος Χωριανόπουλος

Αν με ρώταγες πριν μερικά χρόνια, θα σου έλεγα Ξύλινα Σπαθιά, καθώς οι ήχοι τους συνόδευαν μαθητικά πάρτι, εκδρομές κλπ. Ωστόσο, είχα πάντα την αίσθηση ότι οι Τρύπες είναι ανώτερο μουσικά συγκρότημα και ότι ο Αγγελάκας με την απίστευτη ερμηνεία του, έχει να πει πιο πολλά. Αυτά τα πιο πολλά τα ανακάλυψα αργότερα και με το χέρι στην καρδιά επιλέγω τις Τρύπες για τον στίχο, τη μουσική τους και για όλα όσα αντιπροσώπευαν.

Πέρα από διλήμματα πάντως, σήμερα μου μοιάζει απίστευτο ότι σε αυτή την Ελλάδα, που ηθικά και πολιτιστικά είχε χρεοκοπήσει πολλά χρόνια πριν πέσει στην παγίδα του ΔΝΤ, υπήρξαν αυτά τα δύο συγκροτήματα, που έπαιξαν τόσο καλό ροκ και σεβάστηκαν τόσο πολύ τους φίλους της μουσικής τους. Και τα δύο δεν χωρούσαν (πουθενά) στην Ελλάδα των ιπτάμενων γαρυφάλλων και της “ζημιάς”.

Τρύπες ο Στέφανος Τριαντάφυλλος

Τώρα που είμαστε μεταξύ μας θα εκμυστηρευτώ κάτι. Ντρέπομαι πολύ, αλλά όταν ήμουν στο γυμνάσιο κορόιδευα τις Τρύπες και τους Νιρβάνα. Για άγνωστο λόγο όταν πέθανε ο Κομπέιν πείραζα κάτι κορίτσα που ήταν ερωτευμένα μαζί του (και όχι μαζί μου – λογικό), με το γνωστό σύνθημα “τώρα είναι τάβλα κτλ κτλ” Ζητώ συγγνώμη για αυτό. Μαλακία. Η νέμεσις ήρθε αρκετά χρόνια μετά κι η τιμωρία ήταν να αρχίσουν να μ’ αρέσουν οι Τρύπες και γενικότερα ο Αγγελάκας (αλλά κι οι Νιρβάνα), όταν βρισκόταν σε αρκετά μεγαλύτερη ηλικία. Σε αυτή που ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΙΑ ΤΡΥΠΕΣ ΚΑΙ ΝΙΡΒΑΝΑ.

Ούτε ξύλινα σπαθιά, βέβαια, αλλά μικρό το κακό. Διότι στο μυαλό μου το συγκεκριμένο συγκρότημα το ‘χω συνδέσει με την κακή εφηβική φάση. Άκουγε η αδερφή μου επί ώρες και η μουσική του “φωτιά στο λιμάνι”, μου τρυπούσε τον εγκέφαλο. Έμαθα, δηλαδή, να τους μισώ, τεχνική που τελειοποίησα στο γυμνάσιο, την περίοδο που το ροκ ήταν στάνταρ σωματική αντίδραση. Σαν την ακμή. Ήμουν-δεν ήμουν 16 ετών (που δεν ήμουν, δηλαδή, είχα μόλις κλείσει τα 15) όταν έδωσα όρκο τιμής. Μια ομερτά με τον εαυτό μου. Όχι ότι γίνεται, αλλά καταλάβατε. Ορκίστηκα στον Μπάνε Πρέλεβιτς ότι “δεν θα χορέψω ποτέ το λιωμένο παγωτό”. Δεν θα ψιθυρίσω ποτέ ούτε ένα στίχο. Δεν θα αφήσω κανέναν να με αγκαλιάσει και να χοροπηδήσει δίπλα μου όταν ένας τύπος δεν ξέρει να φάει παγωτό και λερώνεται.

Όταν κάποιος κοιτάει την ώρα, εγώ τον κοιτάω απαθής, σαν το τρένο που έβλεπε τα άλλα να περνούν (see what I did there?). Τουλάχιστον για αυτή τη εφηβική μου αντίδραση είμαι περήφανος.

Ξύλινα Σπαθιά (κι όχι λιωμένα) ο Στέλιος Αρτεμάκης

Φαντάζομαι ότι η ζωή μπορεί να στα φέρει πολύ διαφορετικά απ’ ότι είχες κατά νου. Οι Τρύπες κράτησαν τον ήχο τους αλλά η επιτυχία δεν τους ταίριαξε και άρχισαν τα “Κράτα το σόου μαϊμού” και “Κεφάλι γεμάτο χρυσάφι”. Η ειρωνεία ήταν προφανής, ο Αγγελάκας ασφυκτιούσε και κάποια στιγμή τα βρόντηξε κι έφυγε. Τα Σπαθιά, από την άλλη, άλλαξαν το ύφος τους πολλές φορές (και επίσης διαλύθηκαν).

Θέλω να πω, ότι υπάρχουν πολλά Σπαθιά για να συγκρίνεις με τις Τρύπες και πολλές Τρύπες για να συγκρίνεις με τα Σπαθιά. Οπότε για μένα που έχω αυτό το ελεεινό συνήθειο να ακούω ολόκληρους δίσκους, το δίλημμα είναι “Εννιά πληρωμένα τραγούδια” ή “Ξεσσαλονίκη”. Και η “Ξεσσαλονίκη” φίλε είναι ο καλύτερος ελληνικός δίσκος των 90’s.

Μπορεί να έχω ακούσει τα “ΕΠΤ” σαράντα φορές και την “Ξεσσαλονίκη” οκτώ αλλά δεν έχει να κάνει. Η “Ξεσαλλονίκη” είναι πιο κοντά στο Σιδηρόπουλο και την εγχώρια σχολή.  Εκεί ο Παυλίδης είναι ο “αναμορφωτής” της ελληνικής σχολής, αν θες, ο Παναγιώτης Γιαννάκης (που θα έλεγε κι ο Τριαντάφυλλος) του ελληνικού ροκ. Και ένας πιο οικείος Παυλίδης σε σχέση με αυτό που θα ακολουθήσει. Οπότε ναι, για την “Ξεσαλλονίκη” και μόνο, ψηφίζω Σπαθιά.

Ξύλινα Σπαθιά ο Ηλίας Αναστασιάδης

Αν με βάλεις να απαντήσω 100 φορές αυτό το δίλημμα, τις μισές θα απαντήσω το ένα, τις άλλες μισές το άλλο. Πριν δέκα χρόνια, θα απαντούσα Τρύπες και μπορεί να πιανόμουν και στα χέρια γι’ αυτό. (Λέμε τώρα). Τέλος πάντων, μιλάμε εδώ για το πιο σπουδαίο και πιο δύσκολο δίλημμα που έχει τεθεί στην ιστορική αυτή στήλη. Μιλάμε για δύο ελληνικές μπάντες με ακριβώς ισόποση επίδραση στη μουσική των 90s και στο κεφάλι μου.

Μεγάλωσα με Τρύπες μπροστά μπροστά, Ξύλινα Σπαθιά ελάχιστα πιο πίσω, Διάφανα Κρίνα (η μπάντα που έχω δει περισσότερες φορές live στη ζωή μου) και αρκετά πιο πίσω Ενδελέχεια, Ψόφιους Κοριούς, Φόβους του Πρίγκιπα, Αρνάκια, Γιώργο Τσίγκο, Ατλαντίς FM και Βασίλη Δουκάκο τα μεσημέρια να μιλάει για διαιτησία. Αυτή ήταν η εφηβεία μου. Όλα άρχιζαν και τέλειωναν με τη φωνή του Αγγελάκα και το μπάσο του Καρρά στα αυτιά, με 9 Πληρωμένα Τραγούδια, με Κράτα το Σόου Μαϊμού, με Μες στη Νύχτα των Άλλων. Η καρδιά μου σφίγγεται τώρα που στα γράφω.

Παρ’ όλ’ αυτά, σήμερα διαλέγω Ξύλινα Σπαθιά. Γιατί η ιστορικότητα τους είναι ένα κλικ πιο πρόσφατη. Γιατί ήμουν εκεί στο τελευταίο live τους, στο Ρόδον. Γιατί είχα την χαρά να με κεράσει ‘κρασιά’ ο Παύλος Παυλίδης στο σπίτι του ένα πρωί πριν κάμποσους μήνες που ξεκινήσαμε να τα λέμε για το Παρίσι και την Καλαμαριά και καταλήξαμε στην ‘Ξεσσαλονίκη’ και στο ότι οι Τρύπες ήταν πάντα το αγαπημένο του συγκρότημα. Ρε Παύλο μήπως τα διαλέγω λάθος εδώ πέρα; Όχι Παύλο, επιμένω.

Είμαι τόσο μέσα στη φάση “Αν συγχωρέσεις τον εαυτό σου, αν καταφέρεις ν’ αγαπήσεις λένε αυτό το μαύρο φως αλλάζει χρώμα” που δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Ας περάσουν λίγα τρένα ακόμα, Στέφανε.

Τρύπες ο Χρήστος Χατζηιωάννου

Σε παρόμοια φάση με τον δάσκαλο Στέφανο Τριαντάφυλλο για τις Τρύπες και τα κορίτσια που δεν. Nirvana άκουγα. Αλλά το γυμνάσιό μου έγραφε φαρδιά πλατιά Ξύλινα Σπαθιά. Και ίσως να τους άξιζε η ψήφος μου σε αυτό το διάλειμμα. Για τις ατέλειωτες ώρες Ξεσσαλονίκης. Για το γεγονός ότι ακόμα και τώρα, στα 29 μου χαιρετάω φίλους μου λέγοντας “και τώρα γεια σου, δώσε φιλιά στη μαμά σου” κι ας μην κοντεύει ξημερώματα.

Οφείλω όμως αυτή την ψήφο στις Τρύπες. Γιατί ακόμα κι αν τους σνόμπαρα μικρός, Τρύπες γράφει ένα cd στο αυτοκίνητό μου. Τρύπες θα βρεις στο κινητό μου. Τρύπες λοιπόν. Για τις εκατοντάδες φορές που γύρισα το track πίσω να ξανακούσω το “ο χρόνος είναι ο χειρότερος γιατρός”, για εκείνο το βράδυ που πέρασα ακούγοντας ξανά και ξανά το ερωτευμένοι σχιζοφρενείς, για κάθε φορά που ευχήθηκα να μπορούσα να “πάω ν’ ανοίξω μια φωλιά στον ουρανό, να κατεβαίνω μόνο αν θέλω να γελάσω”, για τις αμέτρητες φορές που έχω δακρύσει ακούγοντας ότι “είναι η αγάπη ένα ταξίδι από γιορτή σε γιορτή” και φώναζα όσο πιο δυνατά μπορούσα μέσα στον εγκέφαλό μου ότι “υπάρχει ακόμα υπάρχει κάτι που δεν έχει χαθεί”.

Τρύπες ο Θανάσης Κρεκούκιας

Όταν μου ζητάς να διαλέξω ανάμεσα στις Τρύπες και τα Ξύλινα Σπαθιά, είναι σα να μου λες ότι υπάρχει δίλημμα μεταξύ του Tom Waits και του Billy Joel. Δεν συμβαίνουν αυτά μαν, ούτε στην πιο δημιουργική φαντασία. Ο κορυφαίος ερμηνευτής του ελληνικού ροκ, ο θυελλώδης μπασίστας-συνθέτης της μπάντας, οι πρωτόγνωρες για ελληνικό σχήμα κιθάρες, η πανκ καταιγίδα στα τύμπανα και πάνω απ’ όλα αυτή η μαγική ποίηση στους στίχους που δημιούργησε μοναδικές «εικόνες» στα 7 βινύλια-σταθμούς της δισκογραφίας, σε μια σκηνή – την ελληνική – που επιμένει συνεχώς τις τελευταίες δεκαετίες να μπερδεύει (μάλλον σκόπιμα) το ροκ με φόρμες διαφορετικές, αλλά πολύ καλά βολεμένες κάτω από έναν δήθεν μανδύα του «ξεχωριστού». Το έγραψα όσο πιο ευγενικά μπορούσα, σε τελική ανάλυση ο καθένας ακούει ότι γουστάρει. Τα Ξύλινα Σπαθιά, όπως και ένα σωρό άλλες ελληνικές μπάντες, από την πρώτη στιγμή «παγιδεύτηκαν» στην ανάγκη να χαρακτηριστεί ροκ αυτό που έπαιζαν. Οι άλλοι όμως, οι Τρύπες, το είχαν μέσα τους. Σε κάθε συγχορδία, σε κάθε ριφ, σε κάθε σόλο, σε κάθε live, σε κάθε ηχογράφηση. Κάθε φορά που ακούς τον Αγγελάκα να τραγουδάει και τους άλλους να παίζουν, νιώθεις τι σημαίνει ροκ. Στην ατόφια, αυθεντική του μορφή. Ούτε ελληνικό, ούτε ξένο. Ροκ.

Ξύλινα Σπαθιά ο Μάνος Μίχαλος

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι ροκάς, ότι είμαι κατάλληλος για να πάρω μια βαθυστόχαστη θέση ανάμεσα σε αυτά τα δύο συγκροτήματα και επί της ουσίας, τα ακούσματα μου σε αυτό το Δίλημμα περιορίζονται στις mainstream μουσικές εμπνεύσεις του και όχι στα πιο ψαγμένα των δίσκων τους. Και παρότι αντιλαμβάνομαι την ιστορική σημασία που έχουν οι Τρύπες στην ελληνική ροκ σκηνή ή παραδέχομαι το βάθος ενός τραγουδιού με στίχο “Ο Χαμένος τα παίρνει όλα”, μεγάλωσα στα 90s, με ένα Λιωμένο Παγωτό στο χέρι και κάθε μαγαζί όρθιο, όταν ο dj επέλεγε το συγκεκριμένο τραγούδι. Αυτό το ‘κομμάτι’, λέξη που ενοχλεί τον μουσιάνθρωπο Αλέξανδρο Βραχωρίτη ο οποίος θεωρεί κομμάτια μόνο αυτά της πίτσας, είναι ίσως το πιο συνδεδεμένο με τη γενιά μου, που δεν γνώρισε το ροκ που αγάπησε ο Θανάσης Κρεκούκιας και δεν εμβάθυνε ποτέ σε αυτές τις μουσικές πλευρές. Είχα, δεν είχα, τελικά πήρα πολύ βαθυστόχαστη απόφαση και επέλεξα τα Ξύλινα Σπαθιά, αλλά κατά βάθος, όλα αρχίζουν και τελειώνουν στο “και τι με νοιάζει εμένα, εδώ έχει πάντα ήλιο”. Μια φράση, που αν την κάνεις φιλοσοφία ζωής, θα ζήσεις καλά και πολύ. Προσπαθώ, ανεπιτυχώς, εδώ και 31 χρόνια.

Τρύπες ο Θοδωρής Δημητρόπουλος

Δεν ξέρω, ποτέ δεν μπόρεσα να μπω πολύ βαθιά στιο προσωπικό δράμα του παιδιού που με πάθος και απορία έγραψε μια ωδή στο λιωμένο παγωτό που του κολλάει στο χέρι. Καταλαβαίνω, ο καθένας με τα ζόρια του, εμένα μου έχει κολλήσει το καλαμάκι του φραπέ στον πάτο του ποτηριού ας πούμε επειδή το άφησα από χτες το βράδυ χωρίς να ρίξω λίγο νεράκι μέσα. Ξεραμένο καλαμάκι / κολλάει στον πάαααατο. #deepstuff Οι περισσότεροι από εμάς όταν μίλαγαν για το κλασικό αυτό δίλημμα θα εξηγούσαν πως φυσικά “ακούω και τα δύο αλλά προτιμώ [χ]”. Για μένα δεν υπήρξε ποτέ καν σύγκριση, τα Σπαθιά δε με συγκίνησαν ποτέ και καθόλου, μου φαίνονταν ανέκαθεν σαν παρωδία.

Υπήρξαν φορές που οι Τρύπες έπαιρναν κάπως πολύ σοβαρά τον εαυτό τους; Πιθανώς, αλλά έβγαλαν τη Γιορτή, οπότε θα μπορούσαν να κάνουν ό,τι θέλουν και κανείς δε θα μπορούσε να τους πει τίποτα. Επίσης τον Αγγελάκα τον είδα στην ταινία του Νικολαϊδη όταν άρχισα να ανακαλύπτω πράγματα στο σινεμά και μου φαινόταν πάντα ένα περίεργο αναρχικό τοτέμ που οφείλω να σέβομαι γιατί σημαίνει Κάτι. Μετά έχασα επαφή χρόνια. Τον ξανάδα πριν λίγα χρόνια live μόνο του για άσχετο και καθόλου μουσικό λόγο, αλλά δεν το μετάνιωσα. Μου θύμισε με ευκολία γιατί τον έβλεπα κάποτε ως σημαντικό.

ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΕΛΟΣ: ΤΡΥΠΕΣ ΜΕ 55,5%

Η μάχη ήταν όσο κοντινή και αγωνιώδης της άξιζε να είναι. Στο τέλος οι Τρύπες ήταν που έστησαν τη Γιορτή όμως.

ΑΠΑΝΤΗΣΕ ΚΙ ΕΣΥ ΣΤΟ ΑΙΩΝΙΟ ΔΙΛΗΜΜΑ

ή