Όταν ο Μητσικώστας κάνει σουξέ

Το μεγάλο talk of the town αυτό τον καιρό είναι η επιστροφή του Γιώργου Μητσικώστα, κυρίως με το απολαυστικό βίντεο στο οποίο μιμείται και σατιρίζει το Σταύρο Θεοδωράκη. Ο Μητσικώστας ήταν και λίγο τυχερός, γιατί η εξαιρετική του performance απέκτησε μεγάλη επικαιρότητα λόγω της ίδρυσης του κόμματος του Θεοδωράκη: η συζήτηση για ‘το Ποτάμι’ του Σταύρου κάνει το δημιούργημα του Μητσικώστα απολαυστικότερο.

Το αρχικό βίντεο, (γιατί υπήρξε και η συνέχεια στην οποία ο Μητσικώστας – Θεοδωράκης συναντά τον Τσιάρτα π.χ) είναι μια εξαιρετική δουλειά. Η επιλογή του τίτλου της εκπομπής, (‘ο Πρωταγωνιστής’, αντί ‘οι Πρωταγωνιστές’), το εισαγωγικό κείμενο (‘η περιπλάνησή μου στα γραφικά σοκάκια της πόλης, εκεί που το ένστικτο της επιβίωσης γίνεται ανάγκη…’), το προσεχτικό διάλεγμα των χώρων στο οποίο όλα εξελίσσονται και φυσικά η σκηνοθεσία, που κρατά όλα τα πλάνα πάνω στην περσόνα του Μητσικώστα – Θεοδωράκη (‘γιατί στις εκπομπές του Σταύρου όλοι οι καλεσμένοι δικαιούνται 15 δευτερόλεπτα πλάνων’) δείχνουν ότι υπήρξε άποψη και σχέδιο κι όταν αυτά υπάρχουν, και στη σάτιρα μπορεί να γίνει πολύ καλή δουλειά.

Ωραία ήταν φυσικά και τα κείμενα: ακόμα και το απλό ‘Προβλήματα; Έχω να κοιμηθώ τρεις μέρες…’ ή το ‘με απασχολεί αν γράφω καλύτερα προφίλ ή ανφάς’, δείχνουν ότι υπήρξε μια ωραία προσπάθεια να αποδοθεί το πνεύμα της εκπομπής του γνωστού δημοσιογράφου (και πλέον πολιτικού) και όχι απλά να υπάρξει μια καρικατουρέ εκδοχή του σατιριζόμενου.

Σημειολογώ και ίσως κάποιος το βρει υπερβολικό, αλλά η σάτιρα είναι από μόνη της σημειολογία. Σημειολογία είναι η επιστήμη που μελετά τη συγκρότηση και τη λειτουργία των συμβολικών συστημάτων στο σύνολό τους, η επιστήμη που ασχολείται με οτιδήποτε χρησιμοποιείται με κάποια σημασία υποκαθιστώντας ή υπερτονίζοντας κάτι το πραγματικό, που είναι η δεν είναι άμεσα κατανοητό.

Η σάτιρα, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να στηρίζεται στην ίδια ικανότητα στην παρατήρηση έχοντας απλά ένα διαφορετικό τελικό σκοπό: και στην μία και στην άλλη περίπτωση η ανάδειξη των λεπτομερειών κάνει τη διαφορά, απλά η σημειολογία κάνει συχνά κατανοητή κάποιου είδους επικοινωνιακή λειτουργία, ενώ η σάτιρα πρέπει κυρίως να βγάζει γέλιο.

Η σάτιρα είναι πιο δύσκολη υπόθεση από την κωμωδία ή το stand up comedy. Η κωμωδία βασίζεται στην υποκριτική ικανότητα του ηθοποιού, τη σκηνοθεσία – φυσικά στο κείμενο. Το stand up comedy έχει λιγότερη υποκριτική και περισσότερη ατάκα: η ευστροφία μετρά, όσο η προετοιμασία. Η σάτιρα όμως, έχοντας την υποχρέωση να έχει πολλά περισσότερα, αν δεν είναι στοχευμένη και δουλεμένη γίνεται ανυπόφορα κλισαρισμένη, συχνά βαρετή, ή άλλοτε υστερικά προβλέψιμη: δεν σε σώζουν οι γρήγορες ατάκες ή οι καλές μούτες, αν δεν έχεις κάνει δουλειά.

Ο Μητσικώστας είναι ένας τρομερά ταλαντούχος άνθρωπος. Θυμάμαι ακόμα την πρώτη φορά που τον άκουσα, πιτσιρικά γεμάτο ενέργεια, κάτι σαν παιδί θαύμα, καλεσμένο στο ‘3 και 5 ώρα για σπορ’ της ΕΡΑ Σπορ να μιμείται με άνεση τις φωνές του Διακογιάννη, του Μαυρομάτη ακόμα και του Ηρακλή Κοτζιά. Ευτυχώς είχε πάντα μεγαλύτερες φιλοδοξίες από το να γίνει ένας πολύ καλός μίμος (αν και είναι μακράν ο καλύτερος στην Ελλάδα) και στη διαδρομή της καριέρας του έκανε πολλά.

Ένα από τα χαρακτηριστικά της δουλειάς του είναι ότι φαίνεται ότι αγαπάει πολύ αυτούς με τους οποίους καταπιάνεται. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι χαρακτήρες που ο Μητσικώστας σατιρίζει γίνονται συχνά περισσότερο αγαπητοί από αυτό που είναι οι πραγματικοί! Ο Γεωργίου, ο Αλέφαντος, ο Τσουκαλάς του Μήτσι είναι πολύ καλύτεροι από ότι οι αληθινοί. Δεν αποκλείεται να συμβεί το ίδιο και με το Θεοδωράκη, αφού τον έχει μονιμοποιήσει στο ρεπερτόριο του.

Ο Μητσικώστας είναι ένας τέρας ενέργειας – κι ένας εξαιρετικός μελετητής της ελληνικής σαλάτας που είναι η πολιτικοκοινωνική ζωή της χώρας μας. Είναι ένας καταπληκτικός φαρσέρ κι ένας γεννημένος χιουμορίστας, όχι γιατί λέει συνεχώς ανέκδοτα ή ατάκες, αλλά γιατί λατρεύει τις ιστορίες που προκαλούν γέλιο και τις ψάχνει. Λίγοι γνωρίζουν ότι έχει φτάσει ερευνώντας στα άδυτα του ελληνικού κινηματογράφου έχοντας γνώση ειδικά των πιο trash εκδοχών του.

Αλλά είμαστε στην Ελλάδα κι εδώ συχνά το καταπληκτικό του ταλέντο γίνεται δύσκολο να αναδειχθεί. Όχι τυχαία συχνά έχει μείνει εκτός τηλεόρασης καθώς διάφοροι παραγωγοί έχουν σπάσει τα μούτρα τους αδυνατώντας να βρουν ιδέες που θα τον αξιοποιήσουν.

Ο Μητσικώστας έχει κάνει πολλά και σπουδαία και το σουξέ του βίντεο του Θεοδωράκη δείχνει ότι μπορεί να κάνει στο μέλλον κι άλλα ακόμα καλύτερα. Συχνά, η έλλειψή του από τα τηλεοπτικά μας κανάλια είναι και η απόδειξη της αδυναμίας που υπάρχει στην Ελλάδα να αξιοποιηθούν τέτοιου είδους χαρισματικοί άνθρωποι. Ο Μήτσι δούλεψε για χρόνια με πολύ καλούς γραφιάδες και χιουμορίστες, όπως ο Λάκης Μπέλος κι ο Μίμης Κανής. Μαζί μας έδωσαν κατά καιρούς καταπληκτικά σατιρικά δημιουργήματα.

Η σειρά με τους καυγάδες των μητσικώστειου Ζουράρι με τον μητσικώστειο Βέλτσο πχ. είναι, πολλά χρόνια μετά την πρώτη της παρουσίαση, ακόμα εκπληκτικά αστεία, σχεδόν όσο η τρομερή φάρσα που έχει κάνει στο Σάκη Ρουβά όταν του τηλεφώνησε ως Μίκης ‘Μήτσι’ Θεοδωράκης για να του προτείνει συνεργασία.

Όλες οι φωτεινές του στιγμές, που δεν είναι και λίγες, υπήρξαν αποτέλεσμα μιας μάλλον παρεϊστικης διαδικασίας παραγωγής.

Η επιστροφή του στην τηλεόραση μαρτυρά ότι ξόδεψε δημιουργικά το χρόνο μακριά από αυτή: εκτός από το Θεοδωράκη, μας έδωσε κι ένα ενδιαφέροντα ‘Μπογδάνο’ κι ένας Θεός ξέρει τι ακολουθεί.

Ελπίζω να μην περιοριστεί στο να ψάχνει αυτός και το τιμ του περσόνες στο θερμοκήπιο της ελληνικής TV. Υπάρχει πολύ πράγμα και μακριά από την τηλεόραση. Όπως και να χει τον ευχαριστούμε για το νέο του σουξέ και το συζητάμε διαρκώς. Κυρίως γιατί ο Μήτσι μας είχε λείψει.

Το ‘Μήτσι Show’ προβάλλεται κάθε Πέμπτη στις 22.00 από το κανάλι ‘Ε’.