Αν ξεχώρισε για κάτι αυτή η χρονιά ήταν για δύο πράγματα: Για την εφευρετικότατη βουτιά σε μια πιο ποπ από ποτέ αποδόμηση του αμερικάνικου ονείρου, όπως αυτό απεικονίστηκε σε ταινίες ποικίλης θεματολογίας, από το “Spring Breakers” και το “Wolf of Wall Street” μέχρι το “Bling Ring” και το “Pain & Gain”. Και για την αληθινά σπουδαία χρονιά που είχε το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά που έβγαζε άνετα τιμιότατη δεκάδα από μόνο του.

(Το “Grande Bellezza” δεν ταιριάζει σε καμιά από τις δύο αυτές μικρο-αφηγήσεις, ωστόσο κι αυτό με τον τρόπο του για το τέλος του ονείρου μιλάει, κι ας μην είναι το Αμερικάνικο. Στην Ιταλία έτσι κι αλλιώς τα όνειρα μοιάζουν ομορφότερα.)

Αυτή είναι μια λίστα με τις καλύτερες ταινίες του 2013 και αμέσως από κάτω άλλη μία, με εκείνες που δεν βρήκαν διανομή στην Ελλάδα αλλά πολλές εξ αυτών είναι καλύτερες κι από εκείνες που βγήκαν.

10, Frances Ha

H Φράνσες θέλει να γίνει χορεύτρια, μετακομίζει στη Νέα Υόρκη, κάνει φίλους και ‘φίλους’ και γενικά ζει τη ζωή. Όχι τη μεγάλη ζωή- αλλά απλά τη ζωή. Το ασπρόμαυρο φιλμ του Νόα Μπάουμπαχ είναι μια κατ’επίφαση απλή ταινία την πολυσύνθετη αλήθεια του να αλλάζεις κεφάλαια στη ζωή σου. Γκρέτα Γκέργουιγκ: Μελλοντική σουπερστάρ. (oneman | letterboxd)

9, The Broken Circle Breakdown

Περίεργο πως χώνονται ύπουλα μερικές ταινίες και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι δε μπορείς να τις βγάλεις από το κεφάλι σου. Αυτό το Βέλγικο φολκ μελόδραμα μπορεί να τραβούσε πολύ στα άκρα κάποια κομμάτια της ιστορίας του τραγικού ζεύγους του, όμως έτσι στημένο όλο όπως είναι σαν αυθεντική americana κατάθεση ψυχής και πόνου, δε θες να σταματήσεις να βλέπεις, ακόμα κι όταν θες να ξεριζώσεις τα μαλλιά σου. (oneman | letterboxd)

8, The Counselor

Τυχαίες διαδρομές και η μοίρα που σχεδιάζει αφήνοντάς μας απλώς πιόνια, σε ένα ψηφιδωτό παρανοϊκό ναρκο-νουάρ από τον Ρίντλεϊ Σκοτ σε τεράστια κέφια (και με τεράστια χρωματική παλέτα) και τον Κόρμακ Μακάρθι σε μεγαλειώδη κατάθεση κυνισμού και πίκρας. (oneman | letterboxd)

7, Side Effects

Το ωραιότερο κομμάτι αυτού του συνωμοσιολογικού νεονουάρ θρίλερ ανατροπών δεν είναι πως σε ξεγελά με τη δομή του και δεν είσαι σίγουρος ποιου την ιστορία τελικά παρακολουθείς, αλλά πως βλέποντάς το δεύτερη φορά, με πλήρη επίγνωση, όλα στέκονται στη θέση τους. Ο Σόντερμπεργκ γυρίζει τις καλύτερες βιντεοταινίες του κόσμου κι αυτή ήταν η κορυφαία της καριέρας του. (letterboxd 1 | letterboxd 2)

6, Ain’t Them Bodies Saints

Μπορεί παρόμοια ιστορία κατεραμένου ερωτικού ζευγαριού παρανόμων να έχουμε δει ένα σωρό φορές, αυτό όμως δεν κάνει ετούτη εδώ την εκδοχή μαγευτική, από την μουσική και τη φωτογραφία  μέχρι την παλιομοδίτικη εικονογραφία του Τέξας και πάνω απ’όλα, αυτή την εκπληκτική, μαγνητιστική σκηνή των δύο εραστών στην αρχή της ταινίας, που ξεγλιστρούν στιγμιαία από τα χέρια που τους κρατάνε για να αφήσουν την έλξη τους να τους φέρει, φευγαλέα, τον έναν δίπλα στον άλλο. (oneman | letterboxd)

5, Before Midnight

Τζέσι και Σελίν πράξη τρίτη, αυτή τη φορά όμως με μεγαλύτερη δραματική βαρύτητα από ποτέ, με ρυτίδες, με υποχωρήσεις, με ρεαλισμό. This is 41. (oneman | letterboxd)

4, La Grande Bellezza

Ο Τζεπ είναι συγγραφέας από αυτούς που είχαν κάποτε μια μεγάλη επιτυχία και τώρα δεν έχουν τι άλλο να πουν και αναλώνονται σε κοσμικές χιπ φασούλες μέσα σε ένα σκηνικό σύγχρονης παρακμής υπό τη βαριά σκιά του ένδοξου παρελθόντος. Σε αυτή την πικρή, παραιτημένη, ειρωνική επαναδιατύπωση της φελινικής “Dolce Vita”, ο Πάολο Σορεντίνο μας βάζει στη θέση ενός τουρίστα που μπορεί να δακρύσει από την ομορφιά που αντικρύζει ακόμα κι αν (ή μάλλον επειδή) την κοιτάζει εγκεφαλικά, απομακρυσμένα, εξωτερικά. Σκέψου να τη ζεις. Εκεί, παρέα με τα φαντάσματα. (oneman | letterboxd)

3, Pacific Rim

Μιλώντας για Μεγάλη Ομορφιά. (oneman | letterboxd 1 | letterboxd 2)

2, 12 Years a Slave

Ο Στιβ Μακουίν γυρίζει μια συγκλονιστική ταινία για τα 12 χρόνια σκλαβιάς ενός ελεύθερου άντρα, που γίνεται ακόμα συγκλονιστικότερη όταν την ανάγεις στο σήμερα και εξετάσεις αυτά που έχει να πει για το κάθε είδους σύστημα εκμετάλλευσης που ανήθικα ξεγυμνώνει ανθρώπους από την ταυτότητά τους μετατρέποντάς τους σε πιόνια. Τσιβετέλ Ετζιοφούρ αποκάλυψη ως στιβαρός leading man, Μάικλ Φασμπέντερ αποκάλυψη ως ανατριχιαστικός villain. (oneman | letterboxd)

1, All Is Lost

Ένας άντρας χωρίς λοιπά περιττά στοιχεία αναγνώρισης χαροπαλεύει με τα κύματα στο αχανές του ωκεανού, δίχως να βγάζει λέξη. Δύσκολο να χωρέσει μες στο κεφάλι πλήρως αυτός ο φιλμικός άθλος του Τζέι Σι Τσάντορ, κυρίως επειδή η τόσο έντονα συμβολική του -απαλλαγμένη από το παραμικρό συγκεκριμένο αφηγηματικό βάρος- διάσταση σε υποχρεώνει βλέποντας, βιώνοντας τον αγώνα αυτού του μοναχικού άντρα, να προσεγγίσεις τη ζωή απ’έξω. Από ψηλά. Να αναρωτηθείς για τα μεγάλα γιατί, για το τώρα, για το μετά, και φυσικά για το πριν. Και Ρόμπερτ Ρέντφορντ, δεν έχω λόγια. Μόνο το εμφατικότερο των slow claps. (oneman | letterboxd)

Και δέκα χωρίς διανομή

• 10, Good Vibrations: Επειδή το “Teenage Kicks” έχει πίσω του την υπέροχη ιστορία που του αξίζει.
• 9, 20 Feet from Stardom: Το πιθανό φετινό Όσκαρ ντοκιμαντέρ είναι η συγκινητική αποθέωση των αιώνιων backups τραγουδιστών. Στη σκηνή με το “Gimme Skelter” δεν γίνεται να μην ανατριχιάσεις.
• 8, Computer Chess: Η έκπληξη της χρονιάς, το mumblecore μεταμφιέζεται σε vintage αυτοσχεδιαστική κωμωδία. Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη εδώ.
• 7, Much Ado About Nothing: Ο αγαπημένος μου δημιουργός διασκευάζει Σαίξπηρ με μερακλίδικη DIY διάθεση. Αστείο, δροσερό, έξυπνο.

• 6, Mistaken for Strangers: O αδερφός του Ματ Μπένινγκερ των National γυρίζει ένα αστείο και πικρό ντοκιμαντέρ για τον κάθε μικρό αδερφό που ξεφεύγει από τη σκιά του μεγάλου και των προσδοκιών που έχουν ρίξει άλλοι πάνω του. Κανείς δεν περίμενε αυτή την ταινία να είναι έτσι. Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη εδώ.
• 5, Pain & Gain: Όπου ο Μάικλ Μπέι ναι αυτός ο Μάικλ Μπέι αποδομεί όλη του τη ’90s καριέρα εν μέσω στεροειδών, αδιανόητης ανοησίας και του Rock να δίνει μια από τις ερμηνείες της χρονιάς.
• 4, The Act of Killing: Το ντοκιμαντέρ της χρονιάς, πρέπει να το δεις για να το πιστέψεις.

• 3, Spring Breakers: ‘Πολυσυζητημένο’.
• 2, Drug War: Δεν είμαι σίγουρος γιατί αυτή η ταινία δεν έχει γίνει ήδη αντικείμενο καλτ θρύλων. Είναι η περιπέτεια της χρονιάς, κι αυτό συμπεριλαμβάνει κι εκείνο με τα φωτάκια και τα τέρατα που παίζουν ξύλο με τα ρομπότ. Είναι τρελή ταινία, τρελή σας λέω.
• 1, Upstream Color: Έτσι μοιάζει όταν έρχεται κάποιος και κάνει κάτι καινούριο με το σινεμά.