Έχει ψυχούλα το ποδήλατο

Εντάξει, μη νομίζετε, κι εγώ ένας από εσάς υπήρξα. Δεν γεννήθηκα λατρεύοντας την ποδηλασία, ούτε έβλεπα πιτσιρικάς το Tour de France στο καφενείο του χωριού μου. Αντίθετα, έψαχνα ευκαιρία να κράξω, όχι τόσο αυτούς που ανέβαιναν σαν παλαβοί ανηφόρες, όσο εκείνους που στήνονταν μπροστά στην τηλεόραση και παρακολουθούσαν φανατικά το άθλημα. Στα τέλη Αυγούστου του 1993, βρέθηκα να συγκατοικώ στη Σαλαμάνκα με 3 ακόμα ετερόκλητους συγκάτοικους, όλους Ισπανούς. Έναν φίρικα σπασίκλα, φοιτητή των Οικονομικών, που ήταν και ο ιδιοκτήτης του σπιτιού, μια αλλοπρόσαλλη που σπούδαζε Γερμανική φιλολογία και μου είχε ζαλίσει τον έρωτα από τη στιγμή που έμαθε ότι ήξερα γερμανικά και έναν επικό τσιγγάνο που σπούδαζε τη ζωή και έπαιζε εκπληκτική (εκπληκτική όμως) φλαμένκο κιθάρα.

Αυτοί οι τρεις δεν είχαν κοινά μεταξύ τους. Οκ, έτρωγαν συνήθως μαζί, έβλεπαν καμιά ταινία το βράδυ στην τηλεόραση και πάπαλα. Μέχρι εκεί. Στα υπόλοιπα ο καθένας για πάρτη του. Δεν χρειαζόταν και πολύ για να το καταλάβεις. Εγώ είχα κάνει σερμαγιά από την πρώτη μέρα με τον Μαρτσένα, τον τσιγγάνο, που δεν είχε καμία σχέση με τα άλλα δυο φυντάνια του σπιτιού. Τις ατελείωτες ώρες που οι άλλοι δυο έλειπαν στο πανεπιστήμιο, τον έβαζα να μου παίζει φλαμένκο και να τραγουδάει. Μαγεία ήταν ο τύπος. Άσε που είχε και από το καλό κέρατο, το μαροκάνικο και γινόμασταν ντίρλα παρέα. Που θέλω όμως να καταλήξω με όλα αυτά; Στο εξής: Η τριάδα τελικά είχε ένα κοινό, το οποίο δεν θα μπορούσα να φανταστώ σε καμία περίπτωση. Την αγάπη για την ποδηλασία.

Η πρώτη επαφή στη Σαλαμάνκα το 1993

Ήταν 29 Αυγούστου του 1993, όταν και οι τρεις είχαν στρογγυλοκαθίσει μεσημεριάτικα μπροστά στην τηλεόραση και τιτίβιζαν πορωμένοι σε μια διάλεκτο που δεν καταλάβαινα. Ένα όνομα όμως επαναλαμβανόταν συνεχώς: “Ιντουράιν”. Κάποια στιγμή έκανε σύνδεση το κρατικό κανάλι με το Όσλο και συνειδητοποίησα ότι οι ψυχάκηδες ήθελαν να δουν το παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδηλασίας και συγκεκριμένα το αγώνισμα αντοχής ανδρών. Πάρτι. Άρχισα να τους κράζω όλους μαζί, αλλά μάλλον με είχαν συνδέσει με κέντρο και ήταν τελείως απορροφημένοι με αυτό που έβλεπαν. Συγκεντρώθηκα κι εγώ στον αγώνα αλλά δεν σκάμπαζα γρι. Δεν καταλάβαινα Χριστό από το τί έκαναν οι ποδηλάτες και γιατί το έκαναν. Ρε σεις, τους έλεγα, ετούτοι οι βλαμμένοι πόσες ώρες θα τρέχουν; Η άγνοιά μου δεν πήρε πολλές απαντήσεις, έτσι κι αλλιώς σκοπός μου ήταν να χαβαλέψω.

Εκατομμύρια κόσμου παρακολουθούν κάθε χρόνο τους ποδηλατικούς αγώνες στον δρόμο

Έμαθα εκείνο το απόγευμα ότι ο Ιντουράιν ήταν ο μεγάλος Ισπανός ποδηλάτης που είχε κερδίσει ήδη τρεις σερί Γύρους Γαλλίας και πως ήταν το φαβορί για να κερδίσει και τον Παγκόσμιο τίτλο, έβλεπα ότι απέμεναν 200, 150, 100 χιλιόμετρα και αναρωτιόμουν πού είναι το ενδιαφέρον στο να βλέπεις 200 πειραγμένους επί ώρες να κάνουν πεντάλ. Τέλος πάντων, θυμάμαι την τριάδα να ωρύεται ένα ολόκληρο απόγευμα, να ενθουσιάζεται, να τραγουδάει συνθήματα και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι πιθανότατα ο Μαρτσένα θα είχε κεράσει τους άλλους δυο (τον σπασίκλα και τη γκόμενα) κανένα τσιγαράκι. Στα τελευταία χιλιόμετρα έγινε το έλα να δεις. Στο Όσλο, όπου είχαν ανοίξει οι ουρανοί, ένας άγνωστος Αμερικανός, είχε επιτεθεί στους υπόλοιπους παίρνοντας μια μικρή διαφορά, την οποία και διατήρησε μέχρι τον τερματισμό. Ο Λανς Άρμστρονγκ, ναι ο γνωστός πλέον και μη εξαιρετέος, αναδείχθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής στα 22 του χρόνια, αφήνοντας στη δεύτερη θέση τον Μιγκέλ Ιντουράιν.

Εκείνη ήταν η πρώτη μου live επαφή με φαν της ποδηλασίας. Λίγους μήνες αργότερα, την άνοιξη του 1994, είχε ξεκινήσει η καινούργια ποδηλατική σεζόν, ενώ εγώ είχα μετακομίσει στη Σεβίλλη. Εκεί γνωρίστηκα με έναν γείτονα, τον Χάβι καλή του ώρα, ο οποίος ερχόταν σχεδόν καθημερινά στο σπίτι μου και βλέπαμε παρέα ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις, φόρμουλα, τα πάντα. Ένα μεσημέρι, εκεί προς το τέλος του Απρίλη, με πήρε τηλέφωνο να μου ανακοινώσει γεμάτος χαρά ότι θα περνούσε από μένα για να δούμε τον Γύρο Ισπανίας. Έλα του είπα και θα σε κάνω εγώ ρεμπέτη. Στην δεύτερη επαφή μου με ψυχάκια της ποδηλασίας, δεν άλλαξαν πολλά. Το κράξιμο πήγε σύννεφο, όσες ώρες ο Χαβιέρ παρακολουθούσε με θρησκευτική ευλάβεια τα τεκταινόμενα. Οι τρεις μεγάλοι Γύροι (Ισπανίας, Ιταλίας και Γαλλίας) διαρκούν τρεις εβδομάδες ο καθένας, έτσι λοιπόν ο γείτονας ήταν κάθε μεσημέρι σπίτι, υποφέροντας αγόγγυστα την καζούρα μου.

Οι ποδηλάτες είναι “παντός καιρού”. Αγωνίζονται ακόμα και με χιονοθύελλα

Μια μέρα, γύρισε προς το μέρος μου και είπε “σου προτείνω το εξής. Θα καθίσεις αύριο να παρακολουθήσεις μαζί μου, θα σου εξηγήσω όσα προφανώς δεν καταλαβαίνεις και από εκεί και μετά αποφασίζεις μόνος σου αν θα συνεχίσεις να κράζεις ή όχι”. Μέσα, απάντησα. Και σκέφτηκα, σε τελική ανάλυση από αύριο και μετά θα του την λέω γνωρίζοντας και τα “μυστικά” του αθλήματος. Αμ δε μάγκες μου. Το επόμενο εκείνο μεσημέρι αποδείχτηκε μια πραγματική αποκάλυψη. Ο Χάβι άρχισε να μου εξηγεί, τα σύννεφα της άγνοιάς μου άρχισαν να καθαρίζουν και μέσα από τα χιλιόμετρα που περνούσαν, ένας καινούργιος κόσμος άρχισε να μου αποκαλύπτεται. Οι ομάδες, οι αρχηγοί τους, οι υπαρχηγοί, οι βοηθοί, οι ρόλοι του καθενός μέσα στο πελοτόν, οι τακτικές, οι βαθμολογίες, οι κατατάξεις, οι διαφορετικές φανέλες, οι συμμαχίες, οι στρατηγικές στις ευθείες και στα βουνά, οι σπρίντερ και τα τρένα τους, οι ανηφορίστες, τα χρονόμετρα, οι αεροδυναμικές στάσεις στην κατηφόρα και ένας σωρός άλλες πληροφορίες.

Το μικρόβιο που έγινε αγάπη

Ήταν ένα σοκ, κυριολεκτικά. Δεν προλάβαινα να ταξινομώ όλα αυτά τα καινούργια και θαυμαστά, που δεν μου έφταναν. Ρωτούσα τον χαμογελαστό με το χαμόγελο του θριάμβου Χάβι, εκείνο, το άλλο, το παραπέρα, και γιατί έτσι εδώ και γιατί αλλιώς εκεί, τί ώρα είναι η αυριανή μετάδοση, πότε ξεκινάνε τα βουνά, ποια είναι τα φαβορί, πες, πες, πες τα όλα! Εκείνη τη μέρα, φεύγοντας ο Χάβι από το σπίτι, μου άφησε έναν οδηγό της Marca για τον Γύρο Ισπανίας, με τον οποίο κοιμήθηκα αγκαλιά νομίζω. Τέτοια υστερία με είχε πιάσει. Τον διάβασα, όχι, τον μελέτησα διεξοδικά και την επομένη, στη διάρκεια της μετάδοσης, ανέκρινα χωρίς έλεος τον Χαβιέρ. Μην τα πολυλογώ, μέχρι να τελειώσει η Vuelta, είχα κολλήσει το μικρόβιο. Ακολούθησε ο Γύρος Ιταλίας με τα πρώτα μαγικά του Μάρκο Παντάνι και μετά το Tour de France με τον Ιντουράιν να διεκδικεί την τέταρτη σερί νίκη του. Κάπου εκεί, στα μισά του Ιουλίου, με τον Γύρο της Γαλλίας σε πλήρη εξέλιξη, ήρθα στην Ελλάδα για διακοπές.

Τρία εκατομμύρια φίλαθλοι βρέθηκαν πέρυσι στους δρόμους του Λονδίνου στο τρίτο ετάπ του Γύρου Γαλλίας

Φανταστείτε την έκπληξη των φίλων μου, όταν το πρώτο μεσημέρι στην Αθήνα, αντί να πάω στον Λέντζο για καφέ μαζί τους, έμεινα σπίτι για να δω το ετάπ από το (ελεύθερο τότε) Eurosport. Την επόμενη ήρθαν για να διαπιστώσουν από κοντά το χάλι μου και ξαφνικά βρέθηκα εγώ στη θέση αυτών που κορόιδευα επί χρόνια! Τι κάνεις ρε γελοίε, το έχεις χάσει τελείως, πάμε για καφέ και διάφορα τέτοια. Τελικά ο Ιντουράιν πήρε την κίτρινη φανέλα για τέταρτη φορά και από τότε μέχρι σήμερα δεν έχω χάσει ούτε έναν μεγάλο Γύρο, ενώ έχω παρακολουθήσει σε αυτά τα 22 χρόνια εκατοντάδες άλλους αγώνες, εβδομαδιαίους ή μονοήμερους. Η τρέλα ήταν τέτοια που κανόνιζα με τέτοιο τρόπο τις διακοπές μου, ώστε να βρίσκομαι πάντοτε στην Αθήνα τον Ιούλιο για να μπορώ να παρακολουθώ απερίσπαστος το Tour. Το 2001 βρισκόμουν στην Αστυπάλαια, γύρισα στην Αθήνα για τις τρεις εβδομάδες του Γύρου Γαλλίας και αμέσως μετά επέστρεψα στο νησί για να συνεχίσω τα μπάνια.

Το 2005, θυμάμαι, είχα φτάσει στο χωριό μου την μέρα που είχε ένα κρίσιμο αλπικό ετάπ και μέσα στο ντάλα μεσημέρι έψαχνα καφετέρια για να το παρακολουθήσω. Τελικά είχα βρει μια, είχα θρονιαστεί και δεν θα ξεχάσω το πώς κοιτούσε ο ιδιοκτήτης μία εμένα και μια την οθόνη. Το λιγότερο σαν να ήμουν ούφο! Δυο χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 2007, φρέσκος στο Sport24, είχα ρωτήσει τον Σταύρο αν θα μπορούσα να γράψω ένα αφιέρωμα για τον Γύρο Γαλλίας που θα ξεκινούσε σε λίγες μέρες. Μου είπε ναι και ετοίμασα ένα κείμενο που ήταν τόσο μεγάλο, ώστε το ανεβάσαμε σε δυο συνέχειες. Το πρώτο πραγματικό μου “σεντόνι”. Το πρώτο μέρος δημοσιεύτηκε την ημέρα που ξεκινούσε το Tour και το διάβασε ο σχολιαστής του Eurosport πριν μπει στο μπουθ για να ξεκινήσει την μετάδοση. Του άρεσε, πήρε στο 24, ζήτησε το τηλέφωνό μου και λίγες μέρες αργότερα έκανα το δοκιμαστικό μου στο κανάλι. Τους έκανα, με πήραν και 14 χρόνια μετά από εκείνο το απόγευμα στη Σαλαμάνκα, έκανα την πρώτη μου μετάδοση τον Αύγουστο του 2007. Ήταν το Eneco Tour μαζί με τον συγχωρεμένο τον Σπύρο Παπαγιάννη.

Οι πτώσεις είναι ρουτίνα στην ποδηλασία

Οχτώ χρόνια αργότερα, η “τρέλα” συνεχίζεται αμείωτη. Πλέον έχω περιγράψει 13 μεγάλους Γύρους (6 Ισπανίας, 4 Γαλλίας και 3 Ιταλίας) και δεκάδες άλλους ποδηλατικούς αγώνες στο Eurosport. Το μικρόβιο έγινε αγάπη για το άθλημα. Έχω γράψει δεκάδες χιλιάδες λέξεις σε αφιερώματα στο Sport24, έχω συμπληρώσει μερικές χιλιάδες ώρες παρακολουθώντας παλιούς αγώνες στο διαδίκτυο, έχω μάθει πολλά περισσότερα από όσα μου έδειξε εκείνη την πρώτη φορά ο Χαβιέρ και το κυριότερο, δεν έχω βαρεθεί. Αντίθετα, η προσμονή είναι κάθε φορά και μεγαλύτερη. Η ένταση μέσα στο μπουθ κάθε φορά που υπάρχει δράση, είναι αληθινή. Η ικανοποίηση κάθε φορά που βλέπω θέαμα και έχω την ευκαιρία να το περιγράψω, είναι μοναδική. Η ποδηλασία, με την ιδιότητα του φίλαθλου, μπορεί για εμένα τουλάχιστον, να συγκριθεί μόνο με το ποδόσφαιρο. Η ποδηλασία, με την δημοσιογραφική ιδιότητα, είναι το θέμα που μου προκαλεί την μεγαλύτερη ευχαρίστηση για να γράψω. Βάζοντας τελεία στο πώς ξεκίνησε και εξελίχθηκε η αγάπη μου για αυτήν, σειρά έχει να εξηγήσω για ποιους λόγους συγκαταλέγεται ανάμεσα στα δημοφιλέστερα αθλήματα σε όλο τον κόσμο εκτός της Ελλάδας!

Ένας δεκάλογος για την ποδηλασία

1. Η ποδηλασία είναι ένα από τα ελάχιστα αθλήματα στο οποίο φίλαθλοι και αθλητές δεν χωρίζονται από τίποτα. Ο θεατής έχει την ευκαιρία να απολαμβάνει τους μεγαλύτερους πρωταγωνιστές στο μισό μέτρο, δίπλα του. Ειδικότερα στα ετάπ των βουνών, ο “διάδρομος” που δημιουργούν οι χιλιάδες φαν στον δρόμο, ανάμεσα από τον οποίο περνάει ολόκληρο το πελοτόν, είναι μοναδική όσο και φανταστική εικόνα.

2. Η ποδηλασία είναι “γενναιόδωρη”. Ακόμα και οι σημαντικότεροι αγώνες στο καλεντάρι της UCI (Παγκόσμια Ομοσπονδία), φτάνουν σε κάθε απομακρυσμένη γωνιά της επικράτειας στην οποία διεξάγονται, περνάνε μέσα από ασήμαντα χωριά και κωμοπόλεις και δίνουν την ευκαιρία στον οποιονδήποτε να παρακολουθήσει αθλητές όπως ο Κονταδόρ, ο Φρουμ, ο Νίμπαλι ή ο Κιντάνα, χωρίς μετακίνηση, χωρίς έξοδα και χωρίς εισιτήριο.

3. Η ποδηλασία είναι δημοφιλής. Σε κάθε γωνιά της γης (εκτός Ελλάδας), η ποδηλασία βρίσκεται μέσα στην πρώτη πεντάδα των πιο δημοφιλών αθλημάτων. Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα σε ολόκληρη την Ευρώπη (δυτική και ανατολική), στην Αμερική (βόρεια και νότια), στην Αυστραλία, στη Μέση Ανατολή, ενώ τα τελευταία χρόνια η ανάπτυξή της στην Αφρική και την υπόλοιπη Ασία γίνεται με αλματώδεις ρυθμούς.

4. Η ποδηλασία έχει το δημοφιλέστερο ετήσιο αθλητικό γεγονός στον κόσμο, που είναι ο Γύρος Γαλλίας. Τα τελευταία χρόνια, 15 εκατομμύρια θεατές βγαίνουν κάθε χρόνο κατά μέσο όρο στους δρόμους για να χειροκροτήσουν τους ποδηλάτες. Πέρυσι, στο πρώτο τριήμερο της διοργάνωσης που διεξήχθη στη Μεγάλη Βρετανία, υπολογίζεται ότι οι φίλαθλοι που συγκεντρώθηκαν για να δουν από κοντά τα τρία πρώτα ετάπ, ξεπέρασαν τα 5 εκατομμύρια! Θα μου πείτε δεν πιάνει, γιατί όλοι αυτοί απλά βγαίνουν στον δρόμο έξω από το σπίτι τους. Θα σας πω σύμφωνοι, ας δούμε συγκρίσιμα μεγέθη. Πέρυσι λοιπόν, οι τηλεθεατές που παρακολούθησαν το Tour σε όλο τον κόσμο έφτασαν τα 3.5 δις. Τριάμισι δισεκατομμύρια! Που σημαίνει ότι το ξεπερνούν μόνο οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το Μουντιάλ, διοργανώσεις όμως που διεξάγονται κάθε 4 χρόνια.

Με αντίπαλο τη βροχή και τη λάσπη

5. Η ποδηλασία είναι επικίνδυνη. Αυτό της δίνει ακόμα μεγαλύτερη αγωνία, δράμα και θέαμα. Ο ποδηλάτης είναι ο λιγότερο προστατευμένος αθλητής σε ένα ουσιαστικά ακραίο άθλημα, ένα extreme sport. Απέναντι σε άπειρα απρόοπτα, παγίδες, δυσκολίες, κινδύνους και πτώσεις, υπάρχει μόνο το κράνος. Τίποτα άλλο. Για να μην αναφέρω τις συνθήκες κάτω από τις οποίες διεξάγεται η επαγγελματική ποδηλασία. Με ζέστη, με καύσωνα, με αέρα, με βροχή, με χαλάζι, με χιόνι, με κρύο, ο ποδηλάτης δεν κατεβαίνει από το ποδήλατό του.

6. Όλα τα προηγούμενα συνηγορούν στο ότι μιλάμε για ένα από τα πιο απαιτητικά αθλήματα. Οι ειδικοί λένε ότι ο Γύρος Γαλλίας είναι η νούμερο ένα απαιτητική δοκιμασία σε ολόκληρο τον αθλητισμό. Γενικότερα πάντως, ο ποδηλάτης πρέπει να είναι άριστα προετοιμασμένος σε όλους τους τομείς. Φυσική κατάσταση, ψυχολογική ετοιμότητα, αντοχή, εξυπνάδα, ευστροφία, αποφασιστικότητα, ταχύτητα αντίδρασης, οδηγικές ικανότητες, προσαρμοστικότητα στα διαφορετικά τερέν αλλά και στις συνθήκες κάθε ετάπ, τόσο αγωνιστικές όσο και κλιματολογικές.

7. Η ποδηλασία είναι πολύπλοκη. Δεν είναι βλέπουμε 200 ποδηλάτες να πηγαίνουν και ο πιο δυνατός κερδίζει στο τέλος. Όχι, ούτε κατά διάνοια. Αυτή είναι και η μεγάλη παγίδα για τον “υποψήφιο” θεατή ή τηλεθεατή. Εδώ στην Ελλάδα, μηδενίζουμε ό,τι δεν μπορούμε να καταλάβουμε, πριν καν κάνουμε μια προσπάθεια έστω να το κατανοήσουμε. Σας μιλάω εκ πείρας. Η ποδηλασία δεν είναι ούτε ομαδικό, ούτε ατομικό άθλημα. Είναι και τα δυο και αυτό την κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Υπάρχουν δεκάδες διαφορετικές τακτικές ή στρατηγικές που μπορεί να εφαρμόσει μια ομάδα για να φτάσει στον στόχο της. Οι στόχοι είναι επίσης πολλοί και διάφοροι. Η νίκη στο ετάπ, η φανέλα των βουνών, των σπριντ, του καλύτερου νέου αθλητή, η γενική, το βάθρο, η πρώτη δεκάδα, τα ενδιάμεσα σπριντ, τα μαζικά σπριντ, τα μπόνους δευτερόλεπτα, η ομαδική κατάταξη, τα χρονόμετρα, ατομικά ή ομαδικά, τα χρηματικά έπαθλα, η διαφήμιση των χορηγών, για να αναφέρουμε τους σημαντικότερους.

Οι ποδηλάτες είναι φτιαγμένοι από ατσάλι, όσο υπερβολικό και αν ακούγεται

8. Η ποδηλασία είναι γεμάτη εκπλήξεις. Δεν κερδίζει πάντοτε το φαβορί, ούτε στα ετάπ, ούτε στη γενική. Και αυτό δεν είναι απαραίτητο να οφείλεται σε ατυχίες. Ποτέ δεν μπορείς να ξέρεις τί θα γίνει σε ένα από τα πιο απρόβλεπτα αθλήματα. Νομίζεις ότι θα σε περιμένει ένα αδιάφορο ετάπ και τελικά γίνεται της κολάσεως. Βγάζεις τα φαβορί για έναν αγώνα και πάνε όλα “άκλαυτα”. Δυο παραδείγματα, τα πιο πρόσφατα. Στο περσινό Tour, τα δυο μεγαλύτερα φαβορί, Κονταδόρ και Φρουμ, εγκατέλειψαν πριν συμπληρωθεί το μισό του γύρου. Φέτος, στο Giro d’Italia, έρχονταν τα πάνω-κάτω κάθε μέρα. Κυριολεκτικά όμως κάθε μέρα. Αλλά σε τελική ανάλυση, αυτή είναι η μαγεία του αθλήματος.

9. Οι ποδηλάτες είναι γενναίοι. Πιο πάνω έγραψα ότι η ποδηλασία είναι γεμάτη εκπλήξεις. Όχι πάντα ευχάριστες, αλλά πολύ συχνά δυσάρεστες. Οι πτώσεις και οι τραυματισμοί βρίσκονται στην καθημερινή διάταξη. Ένα γλίστρημα μπορεί να σου καταστρέψει προετοιμασία μηνών, όπως συνέβη πέρυσι με τους Φρουμ και Κονταδόρ. Μια ατυχία όπως ένα σκασμένο ελαστικό την κρίσιμη στιγμή, σε βγάζει εκτός διεκδίκησης χωρίς το παραμικρό έλεος. Οι ποδηλάτες όμως είναι γενναίοι. Τις περισσότερες φορές, μετά την πτώση, χτυπημένοι, πονεμένοι, ματωμένοι, σκισμένοι, ανεβαίνουν στο ποδήλατό τους και συνεχίζουν. Μπορεί να μην κοιμηθούν το βράδυ, αλλά το επόμενο πρωί θα είναι στην εκκίνηση, γεμάτοι γάζες και επιδέσμους, πεισματάρηδες και αποφασισμένοι. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη κάστα αθλητών, αυτό είναι σίγουρο.

10. Οι ποδηλάτες είναι “τρελοί”. Ναι, μπορούμε να το ισχυριστούμε. Όχι μόνο είναι “φτιαγμένοι” από ατσάλι, αλλά έχουν και μεγάλη δόση τρέλας, με την καλή, δημιουργική αλλά και ακραία έννοια. Αλλιώς δεν εξηγείται ότι τους βλέπουμε να κατεβαίνουν τεχνικές και δύσκολες κατηφόρες πέρα από τα όρια, φτάνοντας ή και ξεπερνώντας συχνά τα 100 χιλιόμετρα την ώρα και αναγκάζοντας τις μηχανές που τους ακολουθούν να φρενάρουν, ανήμπορες να πιάσουν τέτοιες ταχύτητες σε τέτοιο τερέν. Αλλά δεν είναι μόνο οι κατηφόρες. Είναι οι επιθέσεις “αυτοκτονίας” 30, 40 ή 50 χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, είναι οι λεγόμενες “κρίσεις” που δοκιμάζουν τα σωματικά όρια και τις ψυχικές αντοχές κάθε ποδηλάτη, είναι η εικόνα των προσώπων τους στα ατελείωτα ανηφορικά χιλιόμετρα των βουνών, εκεί που τους βλέπεις και τους λυπάσαι, αλλά και τους θαυμάζεις μαζί.

Το “στίγμα” του ντόπινγκ

Ο Λανς Άρμστρονγκ αποδείχτηκε εκβιαστής και διακινητής ντόπας

Φαντάζομαι, αρκετοί που διαβάζετε το κείμενο, έχετε από την αρχή στο μυαλό σας το κλασικό επιχείρημα της ντόπας. “Καλά τα λες ρε μάγκα, αλλά εκεί στην ποδηλασία πάνε όλοι τίγκα στα φάρμακα”. Επιτρέψτε μου να αναφέρω τα εξής. Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το αμαρτωλό (πρόσφατο) παρελθόν της ποδηλασίας. Υπήρξε μια γενιά (μην πω και δυο) που “αγιοποίησε” το ντόπινγκ. Η δεκαετία του ’90 και η πρώτη πενταετία του 2000, κατανάλωσε την Άρτα και τα Γιάννενα, ας μην κρυβόμαστε. Το αποκορύφωμα υπήρξε ο Λανς Άρμστρονγκ και μαζί του οι περισσότεροι που τον πλαισίωσαν στα βάθρα των επτά αμαρτωλών Γύρων Γαλλίας. Όμως αρκετές ομοσπονδίες, όπως η γαλλική και η ιταλική, αποφάσισαν ότι δεν θα ανέχονταν ούτε μύγα στο σπαθί τους. Η συνεργασία της UCI με την WADA εντατικοποιήθηκε και οι έλεγχοι έγιναν καθημερινή ρουτίνα. Παράλληλα δημιουργήθηκε το βιολογικό διαβατήριο και το κίνημα για μια αξιόπιστη ποδηλασία (MPCC).

Όλα αυτά έσφιξαν τον κλοιό γύρω από όσους θέλουν να κάνουν χρήση απαγορευμένων ουσιών και τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να φαίνονται. Και για όποιον αμφιβάλλει, να προσθέσω αυτό. Η ποδηλασία είναι την τελευταία δεκαετία το περισσότερο ελεγμένο από όλα τα ολυμπιακά αθλήματα. Από τους συνολικούς ελέγχους που διενεργεί κάθε χρόνο η WADA σε αυτά, το 25 με 35% αφορά την ποδηλασία. Και μην μου πείτε ότι αυτό αποδεικνύει ότι το άθλημα είναι ύποπτο. Όχι. Αυτό αποδεικνύει ότι το άθλημα θέλει να είναι καθαρό και ζητάει πολλαπλάσιους ελέγχους από εκείνους που προτείνει η WADA. Η ποδηλασία εισήγαγε πρώτη τη χρήση του βιολογικού διαβατηρίου (πλέον έχουν ακολουθήσει και άλλα αθλήματα), το οποίο είναι ένα αιματολογικό προφίλ. Βασίζεται στην παρακολούθηση κάποιων επιλεγμένων βιολογικών μεταβλητών, κάτι που καθιστά πολύ δύσκολη έως αδύνατη τη χρήση ντόπινγκ από τον αθλητή, αφού αν γίνει κάτι τέτοιο, αποτυπώνεται αμέσως στην επόμενη μέτρηση. Όλες αυτές οι μέθοδοι που εφαρμόζονται στην ποδηλασία, “καθαρίζουν” το τοπίο και δίνουν μια πολύ πιο αισιόδοξη προοπτική για το παρόν και το μέλλον του αθλήματος.

To bike or not to bike: that is not a question

Η σωστή εικόνα για ερασιτέχνες ποδηλάτες. Ποτέ δεν πρέπει να λείπει το κράνος

Πολλά είπαμε για την επαγγελματική ποδηλασία και τους ποδηλάτες. Υπάρχει όμως – πέρα από όλα αυτά – μια πολύ πιο σημαντική παράμετρος την οποία θέλω να αναφέρω οπωσδήποτε. Γιατί οκ, κάποιοι μπορεί να πειστείτε και να καθίσετε μπροστά στην τηλεόραση, δίνοντας μια ευκαιρία στην κατανόηση ενός από τα πιο όμορφα αθλήματα που υπάρχουν. Κάποιοι άλλοι θα προσπεράσετε το κείμενο και θα αδιαφορήσετε. Κανένα πρόβλημα. Για όλες και όλους όμως που έχετε φτάσει μέχρι αυτή τη γραμμή, έχω να συμπληρώσω ετούτο. Ξεχάστε τους επαγγελματίες και “κρατείστε” μόνο το ποδήλατο. Το οποίο πέρα από άθλημα, είναι και πολλά άλλα. Είναι παιχνίδι, είναι βόλτα, είναι άσκηση, είναι παρέα, είναι μεταφορικό μέσο, είναι ψυχαγωγία. Για πολλούς είναι επιλογή, στάση ζωής, ιδεολογία. Είναι όλες μας οι ηλικίες μαζί και μια από τις πιο όμορφες αναμνήσεις. Είναι η παιδική μας ηλικία με τις βοηθητικές ρόδες, είναι η εφηβική μας ηλικία με τις ατελείωτες βόλτες μαζί με τους φίλους, είναι η εναλλακτική λύση για το σήμερα. Για γυμναστική και βόλτα, για την πόλη, για το χωριό, για το βουνό και την παραλία.

Δυστυχώς στην Ελλάδα, οι μεγάλες πόλεις δεν έχουν τις υποδομές που χρειάζονται, έτσι ώστε οι ερασιτέχνες ποδηλάτες να μπορούν να κάνουν με ασφάλεια το χόμπι τους. Η Ευρώπη είναι γεμάτη ποδηλατόδρομους, προγράμματα δωρεάν πρόσβασης σε ποδήλατα για μετακίνηση, ενσωματωμένους κανόνες για τους ποδηλάτες στους κώδικες οδικής κυκλοφορίας κλπ. Εδώ σε εμάς, ο μέσος Έλληνας οδηγός αντιλαμβάνεται τον ποδηλάτη σαν κάτι ενοχλητικό που δεν θα έπρεπε να έχει θέση στον δρόμο. Από την πλευρά τους, κάποιοι ποδηλάτες (σαφώς μειοψηφία) θεωρούν τον δρόμο τσιφλίκι τους και επιδίδονται σε επικίνδυνες μανούβρες. Κάποιοι άλλοι κυκλοφορούν χωρίς φώτα ή κράνος. Και για τις δυο περιπτώσεις φταίει η έλλειψη αντίστοιχης παιδείας. Ακόμα και στην χαοτική Αθήνα, οδηγοί και ποδηλάτες θα μπορούσαν να συνυπάρξουν, ακολουθώντας κάθε πλευρά δικαιώματα και υποχρεώσεις με τον απαραίτητο σεβασμό. Η αλήθεια πάντως είναι ότι οι ερασιτέχνες ποδηλάτες αυξάνονται συνεχώς στην Ελλάδα. Ο καθένας μπορεί να αγοράσει ένα καλό ποδήλατο σε καλή τιμή, οι επιλογές είναι ατελείωτες.

Λίγο πριν ξεκινήσει νυχτερινή ποδηλατοβόλτα στην Αττική

Για όσους φοβούνται να βγουν στην κυκλοφορία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης ή κάποιας άλλης μεγάλης πόλης, πάντοτε υπάρχουν οι εναλλακτικές διαδρομές έξω από τα αστικά κέντρα. Οι σχετικές ιστοσελίδες από τις οποίες μπορείτε να ενημερωθείτε για τα μέρη στα οποία μπορείτε να ποδηλατήσετε είτε στον δρόμο, είτε πάνω στα βουνά για τους φίλους του Mountain Bike, είναι πλέον πάρα πολλές. Αν σας αρέσει η ποδηλασία με μεγάλες παρέες, υπάρχουν εδώ και μερικά χρόνια οι ποδηλατοβόλτες, κυρίως βραδινές ώρες, με διαδρομές μέσα στην Αθήνα, αλλά και έξω από αυτήν, στα προάστια. Για όσους μένετε στην επαρχία, είστε στον “παράδεισο” της ποδηλασίας. Μπορείτε να διαλέξετε όποια διαδρομή θέλετε, ότι ώρα θέλετε και να απολαύσετε τη βόλτα σας με σαφώς λιγότερα εμπόδια από αυτά που υπάρχουν στις πόλεις. Μην ξεχνάτε όμως ποτέ, όπου και αν βρεθείτε: κράνος, φώτα και προσοχή. Η τεχνολογία είναι με το μέρος σας. Με τόσες ταχύτητες στο ποδήλατό σας, μπορείτε να ελέγξετε την κούραση και να καλύψετε χωρίς προβλήματα την απόσταση που θέλετε. Οπότε ποδήλατο φίλοι μου. Είτε έτσι είτε αλλιώς, είτε στην πόλη, είτε έξω από αυτήν, η ποδηλασία είναι αγάπη, υγεία και διασκέδαση.

Τελικό συμπέρασμα; To bike or not to bike, that is not a question!

Βίντεο: Το “Bicycle Race” των Queen (1978)