To binge watching καταστρέφει την απόλαυση

Το ξέρω ότι ακούγεται παλιομοδίτικο, αλλά το να καταναλώνεις ‘αμάσητα’ μια ολόκληρη σεζόν στην καθισιά σου, δεν είναι ότι καλύτερο. Ούτε για σένα και την υγεία σου (έχουν βγει διάφορες έρευνες), ούτε απαραίτητα για την ίδια την σειρά.

Παλιά, πίσω στα μακρινά 80s, το έλεγαν marathon watching και το οργάνωναν, που και που, τα ίδια τα κανάλια. Στα 90ς, κάτι κολλημένοι με την TV, όπως ο αγαπημένος δικός μας Θοδωρής Δημητρόπουλος, το ονόμασαν binge watching και έκαναν μακροβούτι σε αυτό με όπλο τα dvd box με όλα τα επεισόδια όλων των σεζόν μιας σειράς.

Ένα ‘άθλημα’ στο οποίο, ερασιτεχνικά, έλαβα και εγώ μέρος, ξεκινώντας με το 24, τις πρώτες σεζόν του οποίου είδα non stop, κλεισμένος στο σπίτι μου στην Καλλιθέα, μαζί με την μετέπειτα σύζυγο και μητέρα του παιδιού μου (η ίδια που αυτή τη στιγμή μόλις τελείωσε να ξαναβλέπει το Party of Five-καταλαβαίνεις για τι επίπεδο ‘εθισμού’ μιλάμε).

Δεκαπέντε χρόνια αργότερα, το binge-watch ανακηρύχθηκε τον Νοέμβριο που μας πέρασε, λέξη της χρονιάς από το έγκριτο λεξικό Collins. Λογικό, αφού αυτή η εποχή που διανύουμε, η αδιαφιλονίκητα ‘χρυσή εποχή’ της τηλεόρασης, είναι πρώτη φορά που έχουμε πραγματικά και ολοκληρωτικά τη δυνατότητα να βλέπουμε ότι θέλουμε, όπου θέλουμε, όσα συνεχόμενα μερόνυχτα θέλουμε.

Επίσης είναι η πρώτη φορά, λόγω Netflix και των υπόλοιπων online ‘πρωτοξαδέλφων’ του, που τα ‘δίκτυα’ μας φτιάχνουν και μας ‘σερβίρουν’ ολόκληρες σεζόν μιας ποιοτικής σειράς σε μια καθισιά. Ξεκινώντας με την πρώτη σεζόν του House of Cards πίσω τον Φεβρουάριο του 2013 και υπό τις ‘ευλογίες’ του Kevin Spacey που έχει διάσημα δηλώσει ”Δώστε στο κοινό αυτό που θέλει, όταν το θέλει. Αν θέλουν να ‘τηλε-κραιπαλιάσουν’ (αυτό δίνει ως μετάφραση του binge το google translate), τότε αφήστε τους να ‘τηλε-κραιπαλιάσουν”.

Εννοείται πως αυτή η δυνατότητα, για όσους από εμάς είμαστε ήδη εθισμένοι στην tv (δηλαδή κυριολεκτικά όλοι όσοι γνωρίζω), είναι κανονικά σαν να προσφέρεις ένα ταψί ‘φρεσκοψημένο’ κρακ σε ένα τελειωμένο junkie (τι εννοείς το κρακ δεν ψήνεται; Ok, ίσως να το μπέρδεψα με τον μπακλαβά). Και εννοείται πως έχουμε πέσει όλα με τα μούτρα σε αυτό. Ειδικά τώρα που έρχονται οι γιορτές, οπότε οι λίστες με το με ποιες σειρές πρέπει να ‘μπιντζάρουμε’ δίνουν και παίρνουν.

Ωστόσο, αν κάνεις pause σε όλη τη φάση και ένα βήμα πιο πίσω, ώστε να έχεις μια πιο πανοραμική εικόνα της ‘πεδιάδας’, θα διαπιστώσεις το προφανές. Ότι δηλαδή προφανώς και είναι καλό να έχεις την δυνατότητα να τηλε-κραιπαλιάσεις, αλλά ίσως και να είναι καλύτερο να επιλέξεις να απέχεις για λίγους μήνες από το συγκεκριμένο άθλημα. (Έστω μόνο και μόνο για να αποδείξεις στον εαυτό του ότι έχεις ακόμη τον έλεγχο της κατάστασης).

Μια φλασιά που έφαγα στα πλαίσια των reviews που έγραφα για την τελευταία σεζόν του The Walking Dead, την εποχή που οι πάντες προσπαθούσαν/με να μάθουν/με τι ακριβώς απέγινε ο Glenn. Αυτό, το δηλαδή να είσαι μέρος της ‘συζήτησης’ για κάτι που έχει συμβεί επί της οθόνης, είναι εφικτό μόνο αν έχεις την υπομονή να βλέπεις μια σειρά μαζί με εμάς τους υπόλοιπους. Συγκεκριμένη ώρα, συγκεκριμένη μέρα. Όπως δηλαδή έκανε ο μπαμπάς σου και ο παππούς σου.

Άλλωστε, όσο φανατικός του binge watching και αν είσαι, οφείλεις να παραδεχθείς ότι είναι ένα εξαιρετικά μοναχικό και ολίγον καταθλιπτικό sport. Aυτό που λένε ‘παρηγοριά στον άρρωστο’ στο τέλος της ημέρας. Εκτός και αν εσύ είσαι η εξαίρεση του 2% (τόσο έχουν μετρήσει οι ερευνητές ότι είναι) που κάθεσαι και οργανώνεις σχετικούς μαραθώνιους μαζί με τους φίλους σου.

Επειδή όμως δεν είσαι, σε αφορούν και εσένα τα ευρήματα διάφορων ψυχολογικών ερευνών, που έχουν δημοσιευτεί από ‘μπαρούφες’ sites μέχρι τους Times (συγκεκριμένα με τίτλο ‘This Is What Binge Watching TV Does to Your Health’), και τα οποία επιμένουν πως το binge watching σε καθιστά πιο καταθλιπτικό, πιο χοντρό, πιο διαβητικό και πιο αντικοινωνικό. Επίσης τονίζουν το προφανές. Ότι πιο επιρρεπείς σε αυτό είναι όσοι από εμάς έχουμε έτσι και αλλιώς πρόβλημα ελέγχου των παρορμήσεών μας. Γνωστό και ως σύνδρομο ‘Πάτα το next επεισόδιο, ευλογημένη. Η δουλειά και το αμόρε μπορεί να περιμένει’. Μια κατάσταση που το binge watching χειροτερεύει σφοδρά.

Όχι, το binge watching δεν είναι ‘ακίνδυνο’. Και ναι, είναι ένα σημαντικό ‘κοινωνικό φαινόμενο’. Αλλά ούτε είμαστε 50 φεύγα χρονών (άρα και εκ φύσης επιφυλακτικοί απέναντι σε καθετί καινούργιο), ούτε έχουμε την τάση να αντιμετωπίζουμε οτιδήποτε -πόσο μάλλον αυτό- στην ‘τραβάω τα μαλλιά μου ενώ κλαίω ταυτόχρονα από ντροπή και σοκ’ πάλαι ποτέ λογική της ‘μάνας raver’, που είχαν υιοθετήσει τα ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια προσπαθώντας να εξηγήσουν το ‘rave κίνημα’ πίσω στα 90s.

Το ζητούμενο είναι, τώρα που έχουν περάσει και δυο χρόνια από τότε που μπήκε και επίσημα στη ζωή μας, να μάθουμε να το κοντρολάρουμε. Με άλλα λόγια, είναι ΟΚ να μπιντζάρεις με σειρές που έτσι και αλλιώς είναι υπνοστεντόν για τον εγκέφαλο (τύπου Big Bang και όλα τα sitcom που δεν έχουν στόρι). Είναι ΟΚ να μπιντζάρεις με σειρές που οι δημιουργοί τους τις έχουν φτιάξει εξαρχής γνωρίζοντας ότι θα προβληθούν με αυτόν τον τρόπο.

Αλλά δεν είναι καθόλου ΟΚ να νομίζεις ότι έχεις ‘δικαίωμα’ να ξεπετάξεις σε ένα ΣΚ σειρές διαμάντια όπως π.χ. Τα The Wire και Sopranos. Είναι πραγματικά σαν να πηγαίνεις σε ένα δις Μισελενάτο εστιατόριο και να λες στο σερβιτόρο ‘Μάστορα, φέρε όλα μαζί τα πιάτα και ακούμπα τα στη μέση. Και που’σαι, μην ξεχάσεις το ψωμί για να κάνουμε παπάρα με τη σαλτσούλα’.

Το να ‘υποπέσεις’ σε ένα τέτοιο αμάρτημα δεν σε καθιστά, αν έχεις αυτή την αυταπάτη, tv fanatic. Αντιθέτως δείχνει, εκ μέρους σου, έλλειψη αυτοελέγχου, καλών τηλεοπτικών τρόπων και, γιατί όχι, κοινής λογικής. Ναι, είπαμε ότι διανύουμε την χρυσή εποχή της τηλεόρασης. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αν βγεις έξω θα βρεις πολλά Breaking Bad να κρέμονται από τα δέντρα.

Τι προτείνω; Εγώ και οι ειδικοί; Να επιχειρήσεις να κάνεις αυτό που λέω εγώ στην κόρη μου όταν την πιάνω τις Κυριακές το πρωί να καταβροχθίζει το κέικ σοκολάτα που της έφτιαξε η γιαγιά της. Δηλαδή ‘Σταμάτα να μπουκώνεσαι. Δεν το απολαμβάνεις πραγματικά έτσι’. Και, που’ σαι, μετά, έλα να μου πεις και εμένα πως τα κατάφερες για να μπορέσω να το εφαρμόσω και στη γυναίκα μου, η οποία μόλις ξεκίνησε να βλέπει ξανά από την αρχή και τις δέκα σεζόν του Beverly Hills 90210