O Cam Newton είναι εδώ για να κάνει τους αντιπάλους να χορέψουν

“Είμαι ένας αφροαμερικάνος quarterback που τρομάζει τον κόσμο επειδή δεν έχουν δει τίποτα με το οποίο να μπορούν να με συγκρίνουν,” δηλώνει, αποφασισμένος, με μετρημένο τόνο φωνής και ήρεμη γλώσσα σώματος, φορώντας ένα απλό μπλουζάκι με το σήμα του Superman στο στήθος. Δεν το λέει με έπαρση, ούτε επιθετικά. Δεν είναι εδώ για να κάνει κάποιο show, όχι δηλαδή πως υπάρχει τίποτα κακό με τα show, αλλά αυτός συνήθως τα παραδίδει μόνο εντός αγωνιστικού χώρου.

Στο πόντιουμ της συνέντευξης τύπου ενόψει του επερχόμενου, 50ού Super Bowl, δέχεται όλες τις ερωτήσεις που κανείς δε θα έκανε ποτέ στον Tom Brady ή στον Aaron Rodgers, αρχετυπικούς, λευκούς, παραδοσιακούς πασέρ. “Γιατί προκαλείς τόσες προστριβές;” “Πώς θα κρατήσεις την αυτοσυγκέντρωσή σου όταν όλοι μιλούν για τους πανηγυρισμούς σου;” Όλη η χρονιά έτσι έχει πάει γι’αυτόν. Η ομάδα του νικάει, νικάει, νικάει, ο ίδιος ηγείται, χαμογελά, κατατροπώνει, αλλά η συζήτηση γίνεται γύρω από το πόσο ‘διχαστική φιγούρα’ είναι.

Ο Cam Newton δείχνει προς το μέλλον του αθλήματος και το κοινό τσακώνεται για το αν είναι πρέπον να δείχνεις έτσι.

Πάντα έτσι δε συμβαίνει;

***

Από όταν ήταν μικρός ήθελε να ξεχωρίζει. Ο πατέρας του, Cecil, αφηγήθηκε μια χαριτωμένη ιστορία στο ESPN: O Cam είχε την τάση να μιλάει πολύ στην τάξη, όπως πολλοί από εμάς εξάλλου. Αναζητώντας μια διαφορετική δίοδο ο μπαμπάς πρότεινε στον γιο του να ντύνεται περίεργα, διαφορετικά, τελοσπάντων όπως γουστάρει, μια μέρα της βδομάδας. O μικρός πήγε σχολείο φορώντας μακρυμάνικο πουκάμισο, με καλό παντελόνι και καλά παπούτσια. Σύντομα ντυνόταν απλώς έτσι στην καθημερινότητά του, επειδή υποθέτω αν κάτι σε εκφράζει δεν μπορεί να σε εκφράζει μόνο τις Παρασκευές.

Μερικά χρόνια αργότερα ο Cam εξακολουθεί να ντύνεται όπως ακριβώς του καπνίσει, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει συνέντευξη τύπου που να μην αξίζει να παρακολουθήσεις μόνο για το ranking των outfits του.

Έχει τη δική του προσωπική του κολεξιόν ρούχων (την MADE) ενώ δίνει στυλιστικές συμβουλές στο GQ και στο Bloomberg σα να μην επρόκειτο να παίξει στον μεγαλύτερο αγώνα του Αμερικάνικου αθλητισμού σε λίγες μέρες από τώρα.

Μιλώντας για το οποίο, ναι, θα συμβεί. Επειδή ο Cam Newton, ο πιτσιρικάς που ήθελε να ντύνεται με κουστούμια στο σχολείο, μεγάλωσε και συνέχισε να κάνει τα πράγματα με τον δικό του τρόπο και κάπου στην πορεία έκανε μια από τις καλύτερες σεζόν που έχει κάνει ποτέ αθλητής στη θέση του. Ηγήθηκε των Carolina Panthers σε μια παρολίγον τέλεια σεζόν του 15-1, εκθρόνισε τους επί δύο συνεχή έτη πρωταθλητές της περιφέρειας Seahawks στα πλέι-οφ κερδίζοντάς τους στο ημίχρονο με 31-0(!), και μπαίνει στο Super Bowl ως φαβορί έχοντας πρακτικά εξασφαλισμένο το βραβείο MVP της κανονικής περιόδου.

Οπότε είναι καλός.

Το θέμα δεν είναι όμως ότι είναι καλός, γιατί κάθε χρόνο πάντα κάποιος θα είναι Πάρα Πολύ Καλός. Το θέμα με τον Cam Newton είναι πως, όπως τότε με το σχολείο και τα ρούχα, είχε μια διαφορετική άποψη για το πώς πρέπει να παίζεται η θέση του, που σημειωτέον είναι η σημαντικότερη του αθλήματος. Φυσικά υπήρξαν γκρίνιες. Πάντα υπήρχαν, πάντα θα υπάρχουν όποτε κάποιος δε σου θυμίζει την ασφάλεια όλων όσων από πάντα γνώριζες.

Στην μία και μοναδική του χρονιά με το κολέγιο Auburn, ο Newton έγινε ο δεύτερος μόλις quarterback στην ιστορία της περιφέρειάς του που τρέχει πάνω από 1,000 γυάρδες, ενώ έσπασε ένα σχολικό ρεκόρ 4 δεκαετιών για περισσότερες touchdown πάσες. Τα δύο ρεκόρ αυτά έγιναν ταυτόχρονα με αυτό το μαγικό play:

Εκείνη τη χρονιά, μες στη σεζόν 2010-2011, ο Newton κέρδισε το τρόπαιο Heisman (το ας πούμε MVP του κολεγιακού πρωταθλήματος), κέρδισε το Κολεγιακό Πρωτάθλημα, και επελέγη #1 στο draft της επόμενης χρονιάς, από τους Panthers. Φυσικά ξένισε πολλούς, για διάφορους λόγους, το εκκεντρικό του στυλ ήταν μάλιστα το λιγότερο.

Ο Newton είναι quarterback που μπορεί να πασάρει (το χέρι του είναι κανόνι, οι πάσες του περισσότερο μπουμπουνητά παρά γλυκές λόμπες), μπορεί να τρέξει (είναι γρήγορος σαν wide receiver) και έχει χτισιά παιχτών άλλων θέσεων, πιο σκληρών, σαν αμυντικός από εκείνους που αποκρούουν τα αντίπαλα τρεξίματα. Τον βλέπεις και δεν σκέφτεσαι quarterback, το οποίο είναι λογικό, γιατί για δεκαετίες τώρα, έχουμε συνηθίσει οι quarterbacks να μοιάζουν έτσι:

(Αυτός by the way είναι ο Peyton Manning, που είναι φέτος αντίπαλος του Cam Newton στο Super Bowl, μάλλον στο τελευταίο παιχνίδι της καριέρας του. Τον είχαμε προφιλάρει πριν 2 χρόνια.)

“Δεν κάνει τα πράγματα ακριβώς με τον τρόπο που οι άνθρωποι σε αυτή τη θέση τα κάνουν τα τελευταία 50 χρόνια, και κάποιοι άνθρωποι προσβάλλονται από αυτό. Είναι δικό τους πρόβλημα αυτό, που δεν έχουν ανοιχτό μυαλό,” λέει ο Derek Anderson, αναπληρωματικός του Newton. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως ο τυπικός quarterback μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν αυτό ακριβώς: Λευκός, μετρημένος, χωρίς τίποτα υπερβολικό πάνω του (“αρκετή προβολή έχουν ούτως ή άλλως οι quarterbacks!”), με καλή πάσα και σχετική ακινησία.

Όταν λέμε “μέχρι πριν λίγα χρόνια”, το λέμε επειδή πια αυτό αρχίζει να αλλάζει. Ο Cam Newton στην ρούκι χρονιά του έτρεξε για περισσότερα touchdowns σε μία σεζόν από οποιονδήποτε quarterback στην ιστορία του αθλήματος. Επίσης πάσαρε περισσότερο από κάθε άλλον ρούκι στην ιστορία, σε πείσμα όσων ήθελαν να εθελοτυφλούν και να πιστεύουν πως ο τύπος είναι απλά ένα gimmick, “ένας που απλά τρέχει”. Στο τελευταίο του φετινό παιχνίδι ισοφάρισε το ρεκόρ προσωπικών touchdowns από quarterback στην ιστορία του NFL. Στην 5η χρονιά της καριέρας του. Στην 5η, όχι στην 15η.

Σήμερα το NFL ψάχνει τέτοιους αθλητές, με τον απλό, ακίνητο πασέρ να είναι ένα concept που όλο και περισσότερο ανήκει στον περασμένο αιώνα. Οι νέες δυναστείες αρχίζουν να χτίζονται πάνω σε τέτοιυς ηγέτες, όπως ας πούμε οι Seattle Seahawks, που κέρδισαν ένα Super Bowl και έπαιξαν σε άλλο ένα με έναν quarterback που τρέχει και πασάρει με την ίδια άνεση, σα να μην επρόκειτο για διαφορετικές δεξιότητες.

Όμως τότε, το 2011, που σε επίπεδο δημόσιας συζήτησης μοιάζει έναν αιώνα πίσω, τα πράγματα ήταν αλλιώς. Ο Newton είχε μόλις σπάσει ρεκόρ και είχε κερδίσει κάθε πιθανό πράγμα στο κολέγιο, αλλά οι αναλυτές στην τηλεόραση του έβαζαν ερωτηματικό κι απορούσαν αν είναι αρκετά δουλευταράς. Οι ομάδες του NFL που ενδιαφέρονταν γι’αυτόν έστελναν ιδιωτικούς ερευνητές στο κολέγιό του για να μιλήσουν off the record με φοιτητές από αδελφότητες και με μπάρμεν για να μάθουν αν ο Newton ήταν ταραξίας. Ο ιδιοκτήτης των Panthers, σαν όρο για να οριστικοποιηθεί το συμβόλαιό του με την ομάδα, του έθεσε να μην κάνει τατουάζ ή να μην αφήσει μακριά μαλλιά θυμίζοντας τακτικές Πασαρέλα– όμως στοχευμένες σε έναν μόνο παίχτη, όχι σε άλλον.

Ο Cam Newton έμοιαζε (και αποδείχθηκε) το πιο βέβαιο στοίχημα που θα μπορούσε να πάρει μια ομάδα. Όμως όλοι τον αντιμετώπιζαν σαν ρίσκο.

***

Outkast, Ludacris, T.I., Young Jeezy, δεκάδες ακόμα: Υπάρχει λόγος που οι New York Times χαρακτήρισαν την σκηνή της Ατλάντα ως “κέντρο βάρους του χιπ χοπ”. Το dab είναι μια χορευτική κίνηση που ξεκίνησε μάλλον με τον Skippa Da Flippa το προηγούμενο καλοκαίρι, αν και η ακριβής προέλευση παραμένει αντικείμενο εσωτερικών τσακωμών της σκηνής.

Από την Ατλάντα επίσης: Ο Cam Newton, που διατηρεί ισχυρούς δεσμούς και με την πόλη, και τη μουσική της σκηνή, και με τα όσα αυτό συνεπάγεται. Ο Newton μάλιστα πρόσφατα πήρε σε FaceTime τον φίλο του, Young Thug, την ώρα που εκείνος ήταν εν μέσω ραδιοφωνικής συνέντευξης, και η σκηνή είναι τέλεια. Τέλειο είναι επίσης το γεγονός πως η καριέρα του, και όλοι οι μελλοντικοί του θρίαμβοι, έρχονται στους Carolina Panthers, μια ομάδα που βρίσκεται στο ίδιο division με τους Atlanta Falcons και πλέον εδώ και σειρά ετών τους αφήνει μακριά πίσω. Συμβαίνουν αυτά. Όμως ας αφήσουμε λίγο τις ομάδες κι ας γυρίσουμε στο Ατλαντίσιο χιπ χοπ, και στο dab.

Αυτό είναι το dab:

O νούμερο 1 των Panthers, κατά κόσμον Superman, είναι γενικώς μια σκέτη απόλαυση μες στον αγώνα. Κι έξω από αυτόν δηλαδή, αλλά και μέσα, κάτι που στο NFL συχνά μοιάζει απαγορευμένο, σε μια λίγκα τόσο προσκολημμένη στο φαίνεσθαι και στα κλισέ και στους προκάτ ανθρώπους-ανδρείκελα δίχως προσωπικότητα. Ο Cam Newton κάθε φορά που σκοράρει, και όπως ήδη είπαμε σκοράρει πάρα πολύ, και πάρα πολύ συχνά, και πάρα πολύ εντυπωσιακά, και με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, κάθε φορά λοιπόν που σκοράρει, το χαίρεται όσο κι εσύ που τον βλέπεις να το κάνει.

Σκάει ένα πηγαίο, λαμπερό χαμόγελο ως τα αυτιά. Κάνει χορευτικές κινήσεις. Παίρνει τη μπάλα του touchdown και την παραδίδει στην αγκαλιά του πιο κοντινού νεαρού θεατή που θα δει στις εξέδρες. Εμπνέει άσχετο κόσμο να χορεύει, σε διαδρόμους ξενοδοχείων, σε baby showers.

Αθλητισμός! Τι όμορφο πράγμα ε.

Ή και όχι δηλαδή, γιατί αυτή η έκφραση ατομικού ενθουσιασμού βαράει όλα τα καμπανάκια μιας κοινωνίας που εξαρχής ήταν αμήχανη απέναντι σε έναν τύπο που ήρθε παρέα με το δικό του καλούπι. Στα πάνελ στήνεται κουβέντα για το αν ο Cam Newton προκαλεί, από σχολιαστές-επαγγελματίες προβοκάτορες. Στα social media μετά από κάθε αγωνιστική, και κάθε νέα νίκη των Panthers προς το 15-1, απρόσωπα avatars ανθρώπων με ονόματα-κωδικούς αναρωτιούνται αν ο Newton είναι αρκετά αυθεντικός ή αν προσποιείται. Στις τοπικές εφημερίδες αυτή η κοινωνική μάστιγα, οι Ανήσυχες Μητέρες, στέλνουν εξοργισμένα γράμματα για το πώς ο Newton προσβάλει και δεν είναι θέαμα για μικρά παιδιά και τελοσπάντων τι role model είναι αυτό και να προσέχει λίγο πώς φέρεται.

Είναι εμφανές πως ο άνθρωπος είναι δημόσιος κίνδυνος:

Δε χρειάζεται φυσικά να αναρωτηθεί κανείς αν τα ίδια θα λέγονταν για κάποιον λευκό που χόρευε έξαλλα πανηγυρίζοντας- συνέβη την ίδια βδομάδα, την ίδια σχεδόν στιγμή.

Όλα αυτά είναι γνωστά, και πάντα ήταν. Η θέση του quarterback είναι η πιο απαιτητική στο άθλημα, χρειάζεται έναν αθλητή που να λειτουργεί σαν προπονητής, σαν σκακιστής, σαν υπολογιστής, σαν παίχτης σνούκερ, σαν εκτελεστής, όλα την ίδια στιγμή. Δε χρειάζεται καν να εξηγήσουμε περαιτέρω την συνηθισμένη προκατάληψη για το πώς αυτή η θέση ήταν πάντα συνυφασμένη με λευκούς αθλητές. Στα σχολεία και στα κολέγια, οι μαύροι αθλητές που επέλεγαν να αγωνιστούν ως quarterbacks συνήθως σπρώχνονταν από το προπονητικό τιμ σε κάποια άλλη θέση, γίνονταν tight ends ή wide receivers. “Ωραία, αλλά να δούμε πώς είσαι στην υποδοχή της μπάλας;” η συνηθισμένη ερώτηση.

Όταν ο Newton μπήκε στο NFL μόλις 3 μαύροι quarterbacks είχαν παίξει ποτέ σε Super Bowl. Τα τελευταία 4 χρόνια αγωνίζεται σερί κάποιος. Μάλιστα, οι προηγούμενοι δύο, ο Russell Wilson των Seahawks κι ο Colin Kaepernick των 49ers, μπήκαν στο NFL μετά τον Newton και σύμφωνα με πολλούς αναλυτές οι ομάδες τους κι οι ίδιοι συνάντησαν την επιτυχία όταν ακολούθησαν την εξέλιξη του παιχνιδιού που έφερε ο ίδιος ο Newton με την ρούκι σεζόν του. (Ο Kaepernick έχει το σώμα του γεμάτο τατουάζ. Μπορεί κανείς να υποπτευθεί τις αντίστοιχες έξαλλες απόψεις που είχαν γραφτεί και τότε για εκείνον.)

Δημόσιες φιγούρες μη λευκών πάντα έμοιαζε πως είχαν κάτι παραπάνω να αποδείξουν. Αν ο Cam Newton χορέψει με αυτοπεποίθηση μες στο end zone έναν χιπ χοπ χορό από την Ατλάντα τότε πρέπει να αποδείξει πως δεν είναι ο Kanye West. Αν ο Cam Newton έρχεται ως #1 στο draft τότε πρέπει να αποδείξει πως δεν είναι σαν τον τεμπέλη JaMarcus Russell. “Νομίζω ο Cam είναι αρκετά ώριμος, ξέρει τι έχει απέναντί του,” λέει ο Νταγκ Γουίλιαμς, ο πρώτος αφροαμερικανός quarterback που κέρδισε ποτέ το Super Bowl. “Ο Cam έχει μεγαλύτερος ανθρώπους που έχουν ζήσει σε αυτό τον κόσμο αρκετά ώστε να καταλαβαίνουν γιατί πολλά πράγματα συμβαίνουν σε ορισμένους ανθρώπους.”

***

Στη ρούκι χρονιά του ο Cam Newton Μάζευε ρεκόρ αλλά η ομάδα δεν πήγαινε και πολύ καλά. Τη δεύτερη έμαθε πώς να είναι πιο χρήσιμος μες στο σύνολο της ομάδας, οι αριθμοί του πέσαν κάπως η ομάδα πάλι δεν πήγαινε καλά, ο κόουτς ήταν στα πρόθυρα της απόλυσης, οι γκρίνιες άρχισαν. Είναι πολύ αλαζόνας. Δεν δουλεύει. Δεν εξελίσσεται. Δεν παίζουν έτσι οι quarterbacks.

Και τότε συνέβη, επειδή πολύ συχνά κάποια πράγματα απλά χρειάζονται ένα κλικ ή μια συγκυρία ή μια κουταλιά του γλυκού ωρίμανσης, για να συμβούν. Οι Panthers άρχισαν να κερδίζουν. Αλλά πολύ. Το division στο οποίο παίζουν, από τη χρονιά σύστασής του δεν το είχε κερδίσει ποτέ ομάδα για δεύτερη συνεχή χρονιά. Οι Panthers το έχουν κερδίσει σερί τα 3 τελευταία χρόνια, παίζοντας φυσικά ισάριθμα σερί πλέι-οφ. Ο κόουτς που φοβόταν τώρα είναι ο πιο επιθετικός της λίγκας. Ο quarterback που έψαχνε να βρει την ακριβή ισορροπία του μες στην ομάδα και στο πρωτάθλημα, τώρα δε σταματιέται. Κάνει παιχνίδια που πασάρει για 300 γυάρδες και για 5 touchdown και τρέχει και καναδυό ο ίδιος. Το κομμάτι με τα ατομικά του ρεκόρ στη wikipedia έχει 4 οθόνες μήκος. Φέτος οι Panthers κέρδισαν την περιφέρεια με 15-1, κάτι που φυσικά είναι η καλύτερη επίδοση στην ιστορία της ομάδας. Ο Cam Newton έχει εξασφαλισμένο το βραβείο του MVP. Στο Super Bowl, με αντίπαλους τους Broncos του Peyton Manning, είναι το ισχυρό φαβορί.

Οι επικριτές μπορούν να συνεχίσουν να ενοχλούνται βέβαια ή να εφευρίσκουν σημεία συζήτησης ώστε να μειώσουν ατομικά και ομαδικά κατορθώματα που θα έπρεπε να μιλάνε από μόνα τους. Δεν έχει σημασία βέβαια.

Γιατί ο Cam Newton κάνει τον κόσμο να χορεύει.

*Το Super Bowl 50, ανάμεσα στους Carolina Panthers και τους Denver Broncos, θα μεταδοθεί ζωντανά στην Ελλάδα από το Fox Sports HD, στη 1.00 μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακή 8 Φεβρουαρίου.