Τα πιο ωραία live δεν έγιναν σε στάδια

Η 24MEDIA δίνει για μια μέρα το τιμόνι στο AD&PR Lab του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Το κείμενο που θα διαβάσεις παρακάτω αποτελεί μέρος μίας ενέργειας κατά την οποία 40 φοιτητές του AD&PR Lab πρότειναν, έγραψαν και δημοσιεύουν το δικό τους κείμενο στα sites του Ομίλου (Huffington Post Greece, News247, Oneman, Ladylike, Sport24 & Contra). Κάθε φοιτητής του AD&PR Lab στο πλαίσιο του μαθήματος “Δημόσιες Σχέσεις: The art of storytelling” πρότεινε κάποια θέματα και έγραψε ένα από αυτά εν είδη εργασίας εξαμήνου. Μπορείς να διαβάσεις όλα τα κείμενα των φοιτητών στο microsite που δημιουργήσαμε για την ενέργεια.

Πόσες φορές έχεις ευχηθεί να γυρνούσε ο χρόνος πίσω και να βρισκόσουν στο ’92 στο unplugged live των Pearl Jam ή σε εκείνο των Nirvana στη Νέα Υόρκη, ακόμα κι αν γεννήθηκες κάπου στα 90’s οπότε θα ήταν φύσιν αδύνατο;

Όσες αρένες κι αν γεμίσουν, όσα στάδια κι αν πλημμυρίσουν από κόσμο, τις πιο μαγικές συναυλιακές εμπειρίες τις βίωσαν όσοι βρέθηκαν σε μια μικρή μουσική σκηνή, σε απόσταση αναπνοής από μικρούς και μεγάλους μουσικούς θρύλους. Για εμάς που δεν προλάβαμε τον Cobain, τον Dave Grohl ως drummer, τον Eddie Vedder θεότρελο πιτσιρικά, την Janis Joplin να ‘κάνει έρωτα’ με τα τραγούδια της επί σκηνής, υπάρχει ακόμα ελπίδα!

Ήμουν στο Λύκειο ακόμα όταν αποφάσισα πως θέλω να στηρίξω την τοπική μουσική σκηνή και έτσι άρχισα να πηγαίνω σε live σε μικρούς χώρους και να θυσιάζω το εβδομαδιαίο χαρτζιλίκι για την Είσοδο, μιας και σκέφτηκα ότι κι εγώ αν έπαιζα μουσική θα ήθελα πολύ να εκτιμά ο κόσμος την δουλειά μου.

(φωτογραφία: Γιάννης Θεοχάρης)

Θυμάμαι ακόμα το Live των Wedding Singers το 2011 στο τότε Κ44, στο Γκάζι. 4 τύποι με λαμέ και παγιέτες που με έκαναν να πηγαίνω να τους ακούω κάθε Τετάρτη με την παρέα μου, να χορεύω δίχως αύριο για περίπου 2 μισή ώρες και κάτι και να απολαμβάνω τον πιο ποιοτικά διασκευασμένο 90’s disco ήχο, από μουσικούς που παράλληλα έπαιζαν (και παίζουν) στο πλευρό της Δήμητρας Γαλάνη, της Άννας Βίσση – και άλλων σπουδαίων – στο Ηρώδειο, στον κήπο του Μεγάρου, στην Ευρώπη και την Αμερική. Έτσι ζούσα κάθε εβδομάδα από μία μοναδική εμπειρία δίνοντας μόνο 3 ευρώ για την μπύρα μου. Ήταν και είναι ένα ξέφρενο πάρτι με ζωντανή μουσική, υπερβολικά καλή μουσική! Τότε διαπίστωσα ότι την καλή μουσική δεν την πληρώνεις, την ανακαλύπτεις και σου χαρίζεται.

Όπως λέει και ο Dave Grohl: “When you walk into a club and you see a band that blows you away, you ‘re gonna follow that band. You’re gonna either buy their CD, find them online, or you’re gonna see them the next time they’ll come to play. And that’s what it takes. You don’t have to stand in line at a song contest on TV to become a f*****g popular musician. (…) I honestly believe it’s that simple”

Να τελειώνει η συναυλία, να κατεβαίνουν οι μουσικοί για μια μπύρα και να μπορείς να τους κεράσεις άλλη μία γιατί σε έκαναν να περάσεις τέλεια. Να συζητάς μαζί τους για μελωδίες, για το σκοτεινό κεφάλαιο των δισκογραφικών, για ταινίες και ταξίδια, για έρωτες και ξανά για μουσικές.

Άρχισα έτσι να ανακαλύπτω νέες μπάντες, εναλλακτικές και μη, συγκροτήματα του σκληρού ήχου και άλλα πιο μελωδικά. Εξασκούσα το αυτί μου δοκιμάζοντας το σε διαφορετικά μουσικά είδη, έμαθα να ξεχωρίζω τις καλές από τις κακές live εμφανίσεις, να αντιλαμβάνομαι τα λάθη στον ήχο, να αναγνωρίζω την μελωδική του κάθε οργάνου ξεχωριστά μέσα σε ένα κομμάτι, να αφουγκράζομαι την ανταπόκριση του κοινού και την αντίδραση του.

Άκουγα συζητήσεις ανάμεσα στο κοινό την ώρα της συναυλίας αλλά και μετά το τέλος του, που αφορούσαν την ίδια την μπάντα και άλλες μπάντες που δεν ήξερα αλλά σημείωνα βιαστικά στο κινητό μου για να τις ψάξω επιστρέφοντας σπίτι. Όλα αυτά δεν μπορείς να τα αποκομίσεις καθισμένος σε μια αρένα, βλέποντας τα μέλη της μπάντας σαν μικροσκοπικές φιγούρες που κινούνται σε μια γιγαντιαία σκηνή.

(Minor Project)

Ο Στάθης, τραγουδιστής των Minor Project μου εξομολογείται: “Φαντάζομαι ότι μία νέα μπάντα όπως εμείς, πιθανώς να είχε φρικάρει αν έβγαινε να παίξει σε 3.000 κόσμο και δεν ακολουθούσε τη λογική του “παίξε μουσική σαν να είσαι στο σπίτι σου”. Στα liive τα οποία έγιναν σε μικρούς χώρους, το συναίσθημα ήταν όχι τόσο εκρηκτικό όσο σε μεγάλα μας, αλλά ίσως πιο ‘αληθινό’. Η επικοινωνία είναι άμεση. Νιώθω σαν να ανεβαίνω στη σκηνή για να πω μια ιστορία σε ανθρώπους οι οποίοι στέκονται μπροστά μου για να την ακούσουν. Μπορώ να κοιτάξω τον καθένα στα μάτια ξεχωριστά και να του την πω. Μπορώ και να μην το κάνω. Αλλά η δυνατότητα και μόνον αυτή, είναι μαγική και πολύ συγκινητική”.

Το φιλοσοφήσαμε λίγο και καθώς αναρωτιόμασταν γιατί μερικοί μουσικοί επιλέγουν  συνειδητά να περιοριστούν σε εμφανίσεις μέσα σε μικρούς χώρους, εκείνος κατέληξε στο ότι μάλλον ”έχει να κάνει με τον χαρακτήρα του καθενός και πιθανόν να καθρεφτίζει και τη σχέση του με την κοινωνία και τους ανθρώπους. Κάποιος άνθρωπος ο οποίος είναι πιο εξωστρεφής και κοινωνικός, ίσως να νιώθει την ανάγκη να απευθυνθεί σε πιο μεγάλο κοινό στις συναυλίες του. Κάποιος ο οποίος είναι πιο εσωτερικός θεωρώ πως θα νιώθει λιγότερο εκτεθειμένος σε μία συναυλία σε μικρό χώρο. Είναι πολύ οι παράγοντες,ωστόσο, και δύσκολη η εξίσωση. Δεν νομίζω πως μπορώ να τη λύσω”.

Πώς φαντάζει όμως μια συναυλιακή εμπειρία από την σκοπιά του μουσικού; Πώς λειτουργεί ως ακροατής;

”Δυστυχώς, πλέον τα αντιλαμβάνομαι πολύ διαφορετικά από ότι πριν ασχοληθώ επαγγελματικά με τη μουσική. Δεν πρόσεχα λεπτομέρειες, απλά το ζούσα. Τα μεγάλα live μου προκαλούσαν και μεγάλη χαρά. Πολλά πρόσωπα, πολλή ένταση, πολλά συναισθήματα. Πλέον δεν το βλέπω έτσι. Δεν μπορώ δηλαδή. Θέλω όταν πάω σε μία συναυλία, να έχω την ηρεμία και την άνεση να μπορώ να δώσω προσοχή σε ότι ακούω. Να συνδεθώ με τον εκάστοτε καλλιτέχνη και να πάρω ότι έχει να μου δώσει. Σαν ακροατής, αυτό το ζω καλύτερα σε μικρούς συναυλιακούς χώρους, είτε αυτό είναι ένα κουτούκι, είτε ένα live club”.

“Είναι λιγότερο ‘show’ και περισσότερο διασκέδαση”, Ορφέας, Wish Upon A Star

Ο Ορφέας, κιθαρίστας των Wish Upon A Star, πιστεύει πως ”τα live σε μικρότερους χώρους, είτε είναι μικρά μαγαζιά, στέκια πανεπιστημίων ή ακόμα και προβάδικα έχουν μια ζεστασιά. Ειδικά όταν δεν υπάρχει stage και τα μέλη της μπάντας είναι στο ίδιο ύψος με το κοινό, υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ τους που βοηθάει στο να δημιουργηθεί ένα παρεΐστικο κλίμα, απαραίτητο συστατικό μιας συναυλίας”.

“Έχοντας υπάρξει και από τις δύο μεριές της σκηνής τα μικρά live αφήνουν κοινό και μπάντες πιο ικανοποιημένους και ‘γεμάτους’ σε σχέση με μια μεγαλύτερη συναυλία. Πολλές φορές όμως μπορεί να υστερούν τεχνικά, από άποψη ήχου και φώτων. Είναι λιγότερο ‘show’ και περισσότερο διασκέδαση. Αυτό δε σημαίνει πως δεν μπορεί να δημιουργηθεί ένα παρεΐστικο κλίμα σε μια μεγάλη συναυλία, εξαρτάται όμως πάντα και από το πώς μια μπάντα τραβάει την προσοχή του κόσμου αλλά και από την  ίδια τη φύση του χώρου”.

Ο Danny, κιθαρίστας των Superpuma, θεωρεί ότι το ‘μέγεθος’ μιας συναυλίας αποτελεί ελκυστική παράμετρο για πολλούς ανθρώπους, όμως πολλές φορές φέρει και την ευθύνη ενός χλιαρού αποτελέσματος.

”Γιατί όσο ο αποδέκτης απομακρύνεται απ την πηγή (δηλαδή τη σκηνή) τόσο και το συναίσθημα, για διάφορους τεχνικούς και μη λόγους, τείνει να ‘μπαγιατέψει’ μέχρι να φτάσει στα αυτιά του. Οι μικροί χώροι έχουν το πλεονέκτημα της αμεσότητας, και άρα της ενισχυμένης αλληλεπίδρασης μεταξύ κοινού κ μουσικού. Γενικά τα πιο μικρά, διακριτικά πράγματα απαιτούν αναζήτηση και τελικά γίνονται σημαντικά για προσωπικούς-ουσιαστικούς λόγους και όχι γιατί ‘πλασαρίστηκαν’ ως τέτοια. Αυτό είναι κάτι που ο καθένας το εισπράττει σε έναν μικρό χώρο και τελικά είναι κι αυτό που τροφοδοτεί με δυναμική την ατμόσφαιρα”.

Η φίλη μου η Μαρία, ασυναγώνιστη λάτρης των μικρών live στην Αθήνα (τα περισσότερα τα έχουμε γυρίσει παρέα), μου περιγράφει πριν λίγες μέρες στο τρένο τη συναυλία των Σουηδών Truckfighters, τον Ιανουάριο του ’14, που δεν λέει να της ξεκολλήσει ακόμα από το μυαλό. ”Support έκαναν οι Black Hat Bones και οι Semen of the Sun που ‘ζέσταναν’ πολύ καλά το κοινό. Όταν οι Truckfighters ανέβηκαν στη σκηνή, υπήρχε επικοινωνία μεταξύ κοινού και μπάντας, μια συνεχής αλληλεπίδραση που δεν συναντάς σε μεγάλους συναυλιακούς χώρους”.

Με περίσσιο ενθουσιασμό μου αναφέρει το στιγμιότυπο που την καθήλωσε: “Προς το τέλος του live, ο κιθαρίστας κατέβηκε από τη σκηνή και συνέχισε να παίζει τα υπόλοιπα κομμάτια μέσα στον κόσμο”. Να κάτι που ποτέ δεν θα γινόταν στο ΟΑΚΑ ή στο Terra Vibe, σκέφτηκα.

Μπορεί να μην ζούμε στη Νέα Ορλεάνη ή στο Λονδίνο όπου όλη μέρα ακούς ζωντανή μουσική στους δρόμους και στα μαγαζιά, αλλά μπορώ πλέον να πω με σιγουριά ότι σε αυτή τη μυστήρια πόλη συμβαίνουν πολύ όμορφα μουσικά πράγματα, μέσα σε jazz bar, σε hard-core υπόγεια, σε στοές, σε cult ταβερνάκια και μικρές μουσικές σκηνές.

Ας βγούμε εκεί έξω λοιπόν γιατί όπως λέει και ο Danny: “Αντί να περιμένουμε ένα ‘μεγάλο’ γεγονός για να νιώσουμε όμορφα, καλύτερα είναι να απολαμβάνουμε όσα μικρά, ιδιαίτερα πράγματα συμβαίνουν και να στηρίζουμε τις μικρές σκηνές γιατί από εκεί έρχονται οι εκπλήξεις”.