‘Θα αφήσεις κάτω το κινητό σου να μιλήσουμε;’
Στεκόμαστε απέναντι σε ένα νέο είδος τεχνοφοβίας. Με τις γιαγιάδες μας, την Αφροδίτη της Μήλου και τον Οδυσσέα του Τζόυς.
- 6 ΑΠΡ 2016
Υπάρχει μια πολύ εξειδικευμένη και σύγχρονη μορφή τεχνοφοβίας που αφορά την χρήση smartphone και tablet. Οποιοσδήποτε κάτοχος smartphone που το χρησιμοποιεί για κάτι πέρα από τηλεφωνήματα και sms, ή μάλλον το χρησιμοποιεί για οτιδήποτε πέρα από αυτά τα δύο, θα έχει αντιμετωπίσει ένα ελαφρύ bullying για αυτή τη χρήση. Από τα απλά “έλα ρε, θα το αφήσεις κάτω να μιλήσουμε;”. “Οχι! Εκτός αν έχεις να μου πεις, τι αλλαγή πρέπει να κάνει ο Βαν Χάαλ για να γυρίσουμε αυτή τη στιγμή το παιχνίδι μέσα στην Τότεναμ, δεν έχω όρεξη να μιλήσουμε”. Μέχρι τα oldies classics “όλη τη μέρα στις οθόνες χαμένοι, όταν ήμασταν εμείς μικροί, καθόμασταν έξω στη φύση και φτιάχναμε τραγούδια”.
Εγώ διαβάζω μια μελέτη για τις τεχνικές προπαγάνδας στο πλαίσιο της ελληνικής οικονομικής κρίσης, αλλά και το δικό σου βουκολικό σκηνικό από φίλερ επεισόδιο του “μικρό σπίτι στο λιβάδι” ακούγεται φοβερό.
Γενικά είναι συνεχόμενα αυξανόμενη η τάση να νομιμοποιηθεί η κατακραυγή οποιουδήποτε περνάει πολύ χρόνο σε ίντερνετ, κοινωνικά δίκτυα ή smartphone. To όλο πράγμα νομίζω ξεκινάει από την αντίληψη ότι ο ψηφιακός κόσμος είναι ένας “ψεύτικος” κόσμος, σε αντίθεση με την “πραγματική” ζωή που είναι κάτι ανώτερο και πιο αληθινό. Κατ’ επέκταση η ενασχόληση με αυτή την τεχνολογία, σε αποξενώνει από ανθρώπους και την πραγματική ζωή. Εδώ νομίζω το λάθος ξεκινάει από την υπερτίμηση της ζωής πριν τα smartphone.
Αν χρησιμοποιείτε Ίντερνετ θα έχετε δει εικόνες όπως αυτή (αν δεν χρησιμοποιείτε, δεν ξέρω πώς διαβάζετε αυτό το άρθρο).
Είναι τρομερό. Χάλασε και το μετρό. Θυμάστε παλιά; Ήταν η κύρια μορφή κοινωνικοποίησης μου. Έμπαινες μέσα. Έβλεπες τις γνωστές φάτσες. Ο οδηγός σε χαιρετούσε σαν παλιός φίλος. Καθόσουνα και έλεγες μια κουβέντα ανθρώπινη με τους συνεπιβάτες, όλο και κάποιος θα είχε φέρει ένα μπουζουκάκι και θα το έβγαζε να ρίξει μια πενιά. Και εσύ δεν ήθελες να σηκωθείς, αλλά όλοι σε τράβαγαν και έλεγαν “Έλα Θωμά σήκω, σήκω!” και βαρούσαν παλαμάκια και συ δεν ήθελες, αλλά πώς να τους χαλάσεις το χατίρι; Και όταν ερχόταν η ώρα να κατέβεις, αγκαλιαζόσουνα με όλους και έπεφταν σταυρωτά φιλιά και τους κοίταγες όλους καλά, να χορτάσεις την μορφή τους, λες και ήταν η τελευταία φορά που θα τους έβλεπες. Δηλαδή κρίμα που δεν υπήρχαν smartphones, να τραβήξει κάποιος ένα βίντεο και οι μόνες αποδείξεις εκείνων των χρυσών εποχών του μετρό, θα είναι τα τραγούδια των τροβαδούρων που θα αφηγούνται τους θρύλους του μετρό από πόλη σε πόλη. Θέλω να πω, ότι η επικοινωνία νομίζω δεν ήταν σε κανένα τρομερό επίπεδο και πριν τα smartphone. Σίγουρα το να προσθέσεις 4-5 εύκολες και μακρινές μορφές επικοινωνίας ως επιλογές, δεν μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα. Με την ύπαρξη των κοινωνικών δικτύων η προγραμμάτων όπως το skype μπορώ και κρατάω επαφή με κόσμο, που δε θα μπορούσα να κάνω από κοντά, σε τέτοιο βαθμό η συχνότητα. Γιατί είναι ψεύτικη αυτή επαφή; “Καλά εμένα η γιαγιά μου έλεγε, μάτια που δεν βλέπονται γρήγορα λησμονιούνται.” Ναι οκ, αλλά επίσης η γιαγιά σου δεν τελείωσε το δημοτικό, είναι βασιλική και πιστεύει ότι μας ψεκάζουν.
Πολύ συμπαθητική η γιαγιά σου, καταπληκτική σπανακόπιτα, αλλά δεν ξέρω αν κάνει για life coach.
Γενικά η πρώτη συντηρητική αντίδραση σε κάτι νέο είναι ο προκατελειμμένος σκεπτικισμός και η απόρριψη. Ναι, τα smartphones ήρθαν και έγιναν ένα απαραίτητο κομμάτι της καθημερινότητας για πολύ κόσμο, πολύ γρήγορα. Ξέρεις τι άλλο δεν υπήρχε και από την εμφάνιση του έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας; Το ρεύμα. Τα αυτοκίνητα. Οι εσωτερικές τουαλέτες. Δεν ακούω κανέναν να παραπονιέται για το πόσο εξαρτημένοι γίναμε από τα αυτοκίνητα μας.
Χάνεστε πλέον μέσα στα αυτοκίνητα σας. Παλιά πηγαίναμε παντού με κάρα. Κάναμε βδομάδες να φτάσουμε και η βροχή ήταν ένα θέμα. Αλλά έτσι μεγάλωσα εγώ, οπότε είναι καλύτερο.
Μπορεί όντως τα smartphones να καταλαμβάνουν ένα μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητας και μπορεί ακόμα να φαντάζει περίεργο γιατί είναι νέο, αλλά μπορεί εύκολα να είναι τα νέα αυτοκίνητα σε λίγα χρόνια. Και δεν λέω ότι δεν μπορεί να γίνει κατάχρηση ή ότι δεν μπορεί να είναι είναι μια εθιστική τεχνολογία. Αλλά γενικά είναι λάθος ένα ολόκληρο κεφάλαιο να κρίνεται αποκλειστικά από τον λάθος τρόπο να το διαχειριστείς. Και το φαγητό ή το σεξ μπορεί να είναι εθιστικά και να δημιουργούν προβλήματα φυσιολογικής λειτουργίας. Δεν στρέφεσαι ενάντια στο φαγητό, αλλά ενάντια σε μια καταχρηστική συμπεριφορά.
-Ναι αλλά τα κινητά μας αποξενώνουν. Οδηγούν στον απομόνωση.
-Τι θα γίνει ρε φίλε με την γιαγιά σου;
Οκ ακόμα και να είναι έτσι και τα smartphones είναι ατομική και απομονωτική δραστηριότητα. Το βιβλίο δεν είναι; Γιατί δεν βλέπουμε εικόνες με κόσμο στο μετρό να κρατάει βιβλία; Γιατί δεν ακούμε για ανθρώπους εθισμένους στα βιβλία;
Ξεκίνησα για μαγκιά το Γέρο και την Θάλασσα και μετά έπεσα στα σκληρά με τον Οδυσσέα του Τζόυς.
Γιατί το βιβλίο είναι συνυφασμένο με ποιοτικό χρόνο ενώ το τάμπλετ είναι η προσωποποίηση του χαμένου χρόνου. Με ένα τάμπλετ μπορείς να κάνεις πολλά πράγματα πλέον, πέρα από χάζεμα σε κοινωνικά δίκτυα. Μέσα σε αυτά συμπεριλαμβάνεται και το διάβασμα βιβλίων.
-Σοβαρά;!
-Ναι σοβαρά γιαγιά του φανταστικού μου φίλου! Σταμάτα τις παρεμβάσεις στο άρθρο, δεν είσαι καν πραγματική!
Επίσης ναι απομονωτισμός, μοναχικότητα. Και τι έγινε; Η Γκουέρνικα, η Παναγία των Παρισίων, η Αφροδίτη της Μήλου δεν φτιάχτηκαν από επιτροπή. Τι το τόσο σπουδαίο έχει η συλλογικότητα; Στο κάτω κάτω αν επιλέξουμε ως ανθρωπότητα να καταργήσουμε τον διάλογο για να κάνουμε browsing στο κινητό μας, ας είναι. Έχουμε κάνει χειρότερες επιλογές ως είδος. Δώσαμε όσκαρ στο Crash, επιτρέψαμε το κούρεμα καπελάκι, δημιουργήσαμε αυτό:
“Χωράει στα περισσότερα χέρια”
Κλείνοντας σε μια τελείως διαφορετική νότα θα ήθελα να πω, ότι αν εκλείψει ποτέ ο διάλογος, υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που δεν θα με στενοχωρήσει καθόλου που δεν θα ξαναμιλήσουμε. Οι άνθρωποι που απορρίπτουν ένα ολόκληρο κινηματογραφικό είδος, απλά υπεραπλουστεύοντας την περιγραφή του. Για παράδειγμα, “Δεν μου αρέσουν οι ταινίες με διάστημα”. Ουάου. Μόλις πέταξες ένα ευρύτατο και ιστορικό κινηματογραφικό είδος στα σκουπίδια με 7 λέξεις.
-Είναι μια ταινία τοποθετημένη σε ένα γαλαξία πολύ μακριά…
-Δεν ενδιαφερόμαστε. Λυπάμαι πολύ , αλλά στον Γιώργο δεν αρέσουν οι ταινίες με διάστημα.
Το αγαπημένο μου είναι αυτό:
Δεν μου αρέσουν οι ταινίες με Κινέζους. Δεν μπορώ να τους ξεχωρίσω.
Χαχαχαχα. Ίσως παίζει ρόλο το γεγονός ότι είσαι ΡΑΤΣΙΣΤΗΣ Γιάννη!