ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Οι Monty Python έκαναν σουρεαλιστικό χιούμορ πριν αυτό θεωρηθεί cool

Όσοι θέλουν απόδειξη να επισκεφτούν τον κινηματογράφο "Θησείον" που διοργανώνει 7ήμερο αφιέρωμα προς τιμήν των πιο αστείων ανθρώπων στον πλανήτη.

Οι προβολές ξεκίνησαν την Πέμπτη (20.45 & 22.45 – συνεχίζεται και Παρασκευή) με το “Αδελφάτο των Ιπποτών της Ελεεινής Τραπέζης” (Monty Python and the Holy Grail), συνεχίζουν το Σάββατο και την Κυριακή (20.45 & 22.45) με “Το νόημα της ζωής” (Meaning of Life) και ολοκληρώνονται από Δευτέρα ως Τετάρτη (20.45 & 22.45) με το “Ένας προφήτης μα τι προφήτης” (Life of Brian).

Πρόκειται για τις τρεις διασημότερες ταινίες του βρετανικού γκρουπ που σατιρίζουν αποκλειστικά θέματα ταμπού: από τον Βασιλιά Αρθούρο ως τον Χριστό. Γιατί; Γιατί όσο πιο πολύ πατούν στην περιοχή “που δεν πατάει κανείς”, τόσο περισσότερη πλάκα έχει.

Και ξέρεις τι είναι αστείο; Ότι οι πρώτοι ανατρεπτικοί χιουμορίστες της παγκόσμιας κωμωδίας μεγαλούργησαν τη δεκαετία του ’60 και του ’70 στην πουριτανική και ξενέρωτη Αγγλία. Και ξέρεις τι άλλο είναι αστείο; Ότι ανέτρεψαν όλους τους κανόνες της τηλεόρασης. Και ξέρεις τι άλλο είναι αστείο; Ότι σταμάτησαν νωρίς, έτσι απλά γιατί βαρέθηκαν. Και ξέρεις τι άλλο είναι αστείο; Ότι δεν θυμούνται καν γιατί ονομάστηκαν έτσι. Και ξέρεις τι άλλο είναι αστείο; Οι Monty Python στο 100% τους. 

 

Πριν την “Μαύρη Οχιά” και πολύ πριν το “South Park” ο Τζον Κλις, ο Γκράχαμ Τσάπμαν, ο Τέρι Γκίλιαμ, ο Έρικ Άιντλ, ο Τέρι Τζόουνς (η ψυχή του γκρουπ) κι ο Μάικλ Πέιλιν έφεραν τα πάνω-κάτω στην έννοια “χιουμοριστικό”, με έναν τρόπο άκρως καυστικό, ανατρεπτικό, γκροτέσκο και αναρχικό. Αποτέλεσαν τους σταυροφόρους της “μαύρης κωμωδίας”, έδειξαν ότι το αντισυμβατικό είναι αστείο και δεν έχει όρια, αφήνοντας κληρονομιά -βαριά όσο κι η πανοπλία του μαύρου ιππότη στο “Δισκοπότηρο”- στις επόμενες γενιές κωμικών. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ματ Γκρόνινγκ των Σίμπσονς τους θεωρεί πρότυπα, ή ότι η έννοια “Pythonesque” προστέθηκε στο λεξικό ως περιγραφή του σουρεαλιστικού χιούμορ.

Τα σκετς τους ήταν τόσο δυνατά και συμπαγή, που το μοναδικό τους πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούσαν να βρουν την κατάλληλη ατάκα για να τα κλείσουν, σύμφωνα με το κλασικό πατροπαράδατο αμερικάνικο πρότυπο. Για αυτό και πολλές φορές η σκηνή σταματούσε με ατάκες του στυλ “τι ηλίθιο σκετς είναι αυτό”, την κάμερα να πηγαίνει στον Κλις, ντυμένο ως παρουσιαστή ειδήσεων να λέει: “και τώρα περνάμε σε κάτι τελείως διαφορετικό”, ή απλά έναν μαύρο ιππότη να μπαίνει στο σκηνικό και να χτυπάει κόσμο με ένα λαστιχένιο κοτόπουλο!

(Κλασικό παράδειγμα το φινάλε μιας από τις πιο γνωστές σκηνές τους)

 

Παρόμοια κι η φιλοσοφία στους τίτλους αρχής, που λογικό είναι να φαινόντουσαν τόσο μα τόσο βαρετοί στους “Monty Python”. Για αυτό και συχνά έριχναν τα γράμματα στη μέση του σόου, ή σατύριζαν αυτή την εμμονή τους με σκετς όπως αυτό με τον άνθρωπο “It’s”, που διέσχιζε ολόκληρο το πλάνο, μέσα από θάλασσες, ποτάμια, βουνά και λαγκάδια και προλάβαινε να πει “It’s” πριν πέσουν ξαφνικά οι τίτλοι αρχής. Γιατί; Γιατί έτσι.

Το παράδοξο χιούμορ τους, δεν θα μπορούσε να πηγάζει κι από έναν παράδοξο τρόπο γραψίματος. Ξεκινούσαν να γράφουν… ώρες γραφείου από τις 09.00 ως τις 17.00. Ο Κλις με τον Τσάπμαν έγραφαν μαζί, αλλά ξεχωριστά από τους άλλους, ενώ το ίδιο έκαναν οι Τζόουνς και Πέιλιν. Ο Άιντλ σκεφτόταν μόνος του, ενώ το ίδιο έκανε κι ο Γκίλιαμ που ούτως ή άλλως είχε διαφορετικό ρόλο, αυτό του σκιτσογράφου. Στη συνέχεια μαζευόντουσαν και αντάλλαζαν ιδέες με τον Γκίλιαμ (ο μοναδικός Αμερικάνος του γκρουπ) να αποφασίζει μόνος του για το πως θα “γεφυρώσει” το ένα σκετς με το άλλο. Στη συνέχεια έπαιξε και το ρόλο του βοηθού σκηνοθέτη όταν οι “Πύθωνες” βγήκαν στις σκοτεινές αίθουσες.

 

Εξίσου παράδοξο και το όνομα τους, το οποίο δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Σκαρφίστηκαν το Monty από τον Field Marshal Lord Montgomery (έναν γνωστό στρατηγό του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου) κι επειδή έτσι έλεγαν έναν μέθυσο στην παμπ που σύχναζε ο Άιντλ. Το “Python” απλά τους ταίριαξε με το “Monty” σαν ονοματεπώνυμο. Τρέχα γύρευε.

Η σειρά “Ιπτάμενο Τσίρκο” γνώρισε τεράστια επιτυχία, τέτοια που δοκίμασε και τα νερά της αμερικάνικης τηλεόρασης. Το σόου, όμως, τελείωσε τρία χρόνια μετά την έναρξη του επειδή ο Κλις βαρέθηκε, όπως είπε στους άλλους. Ουσιαστικά αποχώρησε από το γκρουπ, για να επιστρέψει το 1974 προκειμένου να γυριστεί η πρώτη τους πρωτότυπη ταινία, το “Holy Grail”, με επενδυτές μάλιστα μουσικά συγκροτήματα όπως οι Led Zeppelin, οι Pink Floyd και οι Jetthro Tull. Ο λόγος για την παρωδία της ιστορίας του Βασιλιά Αρθούρου, που περιλαμβάνει και μια από τις πιο αστείες σκηνές στην ιστορία του κινηματογράφου, αυτή με τον μαύρο ιππότη και τον “επιδερμικό τραυματισμό”.

 

Γύρισαν στη συνέχεια το εξίσου επιτυχημένο “LIfe of Brain” που κοροϊδεύουν την έννοια του “Μεσσία”, για να ακολουθήσει το “Meaning of Life”. Κάπου εκεί ο Κλις, που ήταν ο δύσκολος της υπόθεσης (“για αυτό είναι τόσο αστείος, επειδή δεν προσπαθεί καθόλου να γίνει αρεστός”) βαρέθηκε και πάλι, αποχώρησε εκ νέου και οι “Monty Python” διαλύθηκαν. Έκαναν κάποιες συνεργασίες, όπως το “΄’Ενα ψάρι που το έλεγαν Γουάντα”, αλλά ουδέποτε οι οι “Μπιτλς της κωμωδίας” -όπως ονομάστηκαν λόγω της εμμονής των Άγγλων να συγκρίνουν τα πάντα με τους Μπιτλς (κάτι σαν τη δική μας φέτα δηλαδή- δεν έβγαλαν ξανά κάτι καινούργιο ως ομάδα.

Και όπως ισχύει και με τους Μπιτλς έτσι και με τους “Πύθωνες” αιωρείται πάντα το ερώτημα της “επανασύνδεσης”. Και κάτι τέτοιο δεν… αποκλείεται σύμφωνα με τον Άιντλ, που λέει ότι

“θα ενωθούμε και πάλι όταν ο Γκράχαμ Τσάπμαν σηκωθεί από τον τάφο του”. Για να συμπληρώσει: “Προς το παρόν συζητάμε τους όρους αυτούς με τον ατζέντη του”.

Αντιρρήσεις, σχόλια και λοιπά στο Twitter @stefanos_Rose