Οι ταινίες τρόμου μας έμαθαν ένα αδιαπραγμάτευτο γεγονός: Το σεξ είναι ένα κακό, κακό πράγμα. Ορδές νεαρών κοριτσιών (κυρίως) ξεπαστρεύτηκαν στη μεγάλη οθόνη τις τελευταίες τρεις δεκαετίας αφού τόλμησαν όχι απλά να κάνουν σεξ, αλλά και να νιώθουν γαμώ για αυτό.

O Ντέιβιντ Ρόμπερτ Μίτσελ, με το πανέμορφο και υποβλητικό throwback horror “It Follows”, έρχεται να δώσει σε εκείνη την απαρχαιωμένη συζήτηση το μοντέρνο update που τόσο απεγνωσμένα χρειαζόταν. Η εικόνα, η μουσική, οι ήχοι, τα πρόσωπα, η αισθητική, ακόμα και τα μοτίβα της ιστορίας: Όλα ουρλιάζουν ‘80s. (Και τι ωραία που ούρλιαζε το σινεμά στα ‘80s.) Όμως κοιτάς λίγο πιο προσεκτικά κι όλα γίνονται καινούρια.

Στο “It Follows” το It του τίτλου είναι ένας ακαθόριστος δαίμονας που δε σταματάει ποτέ. Τον, εχμ, κολλάς μέσω της σεξουαλικής πράξης. Και τον ξεφορτώνεσαι, μεταδίδοντάς τον παρακάτω. Αν στην παράδοση του νεανικού slasher τα θύματα ήταν οι υπερσεξουαλικοί έφηβοι, τώρα πλέον το σεξ δεν είναι απλά η παγίδα- είναι και η λύτρωση. (Δεν είναι μία και απλή η ανάγνωση των sexual politics του φιλμ.)

Η ταινία ακολουθεί την Τζέι, στο πρόσωπο της οποίας αναγνωρίζουμε (εκτός από ακαθόριστα κινηματογραφικά όνειρα δεκαετιών) την Μάικα Μονρό, πρωταγωνίστρια φέτος ενός ακόμα καθηλωτικού ‘80s-fest, του απρόσμενα καλού “The Guest” που είδαμε πριν λίγους μήνες. Η Μάικα κουβαλάει αυτή την αποστασιοποιημένη μελαγχολία περασμένων εποχών στο βλέμμα της. Είναι πανέμορφη αλλά είναι πάντα λυπημένη, σαν διαρκώς κάτι να απουσιάζει. Είναι μια ‘80s βασίλισσα για τον 21ο αιώνα.

(Ακολουθούν spoilers ‘επιπέδου τρέιλερ’ στο κείμενο.)

Η Τζέι γνωρίζει ένα αγόρι, ξέρεις πώς πάει η ιστορία, η Τζέι και το αγόρι βγαίνουν κάποια ραντεβού, το αγόρι πάει την Τζέι στο δάσος, το αγόρι και η Τζέι κάνουν σεξ και μετά, εχμ, το αγόρι ρίχνει τη Τζέι αναίσθητη και τη δένει σε μια καρέκλα σε ένα εγκαταλειμμένο κτίριο στη μέση του δάσους. Όχι για να της κάνει κακό- ευτυχώς δεν είναι από εκείνες τις ταινίες ‘τρόμου’. Το αγόρι θέλει απλά να της εξηγήσει πώς έχει τώρα η κατάσταση:

Υπάρχει Εκείνο. Το πλάσμα. Ο δαίμονας. Όπως θες πες το, όπως σε βολεύει. Που σε κυνηγάει. Μπορεί να πάρει ό,τι μορφή θέλει, αλλά το βλέπεις μόνο εσύ, κανείς άλλος. Περπατάει αργά, αλλά δεν είναι καθόλου χαζό. Έρχεται για σένα. Δε θες να σε πιάσει. Δε σταματάει ποτέ. Μπορείς μόνο να πας πολύ μακριά, αλλά εκείνο θα σε φτάσει. Θα του πάρει χρόνο αλλά θα σε φτάσει. Ο μόνος τρόπος για να το διώξεις; Να το μεταδόσεις στον επόμενο. Να μεταδόσεις αυτό το δαιμονικό STD παρακάτω.

Στην πρώτη σκηνή της ταινίας μια νεαρή κοπέλα ντυμένη με τα απολύτως απαραίτητα βγαίνει πανικόβλητη στον επιβλητικό, φθινοπωρινό δρόμο έξω από το σπίτι της κάπου στα αμερικάνικα προάστια (πρέπει πάντα να είναι προάστια). Πατάει πάνω στα πεσμένα φύλλα, κοιτάζει παντού, τρέχει να ξεφύγει και μετά σταματάει. Από τι τρέχει να ξεφύγει; Κοιτάζει, αλλά δεν βλέπει κάτι. Διόρθωση, δεν βλέπουμε κάτι.

Κοιτάζει, κοιτάζει, η κάμερα αργά και βασανιστικά μας δείχνει όλο το δρόμο χρησιμοποιώντας όλο το εύρος του κάδρου, την ώρα που απειλητικά ηλεκτρομπλιμπλίκια σου τρυπάνε το μυαλό. Η κοπέλα, πιο πανικόβλητη από ποτέ βλέπει κάτι που εμείς ακόμα δε βλέπουμε, και ξαναμπαίνει στο σπίτι. Από τα πρώτα της δευτερόλεπτα η ταινία στο καθιστά σαφές: Η απειλή είναι παντού.

Το “It Follows” είναι λοιπόν μια πάρα πολύ τρομακτική ταινία, ασχέτως όλων των άλλων. Εκπληρώνει δηλαδή την καταρχήν της αποστολής σε αυτή τη Γη. Να σε κάνει μετά να κοιτάς με καχυποψία τα πάντα γύρω σου. Να, όπως η Τζέι κοιτάει αυτή την γηραιά κυρία εδώ. Υπάρχει εκεί η κυρία; Τη βλέπει μόνο η Τζέι;

Τώρα πολλαπλασίασε αυτό το ερώτημα επί ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ. Περαστικά.

Ο Μίτσελ χρησιμοποιεί όλο το εύρος του μεγάλου, πανέμορφου κάδρου του για να χωρέσει όσο τρόμο μπορεί, σε πλάνα φαινομενικώς ακίνδυνα. Να βάλει το ουρλιαχτό στη θέα του συνηθισμένου.

Το σάουντρακ, που πάντα παίζει τεράστιο ρόλο στις ταινίες τρόμου, υπογράφει ο Disasterpeace, συνθέτης βιντεοπαιχνιδιών όπως το “Fez”, το οποίο δεν θα κουραστούμε ποτέ να λέμε πόσο σπουδαίο έργο τέχνης είναι. Ο συνθέτης λέει πως ο σκηνοθέτης της ταινίας είχε βάλει προσωρινές μουσικές τύπου Τζον Κάρπεντερ όταν του έδειχνε πρώτη φορά του φιλμ, και σε αυτό το χώρο κινήθηκε κι εκείνος γράφοντας τη μουσική του.

Το αποτέλεσμα είναι ένας απόλυτος φόρος τιμής στα ‘80s γεμάτος αγωνία κι ένταση. Ο Disasterpeace δανείζεται από Κάρπεντερ κι από Goblin, και παρέα με τα χρώματα, τα μοτίβα και την ευρύτερη αίσθηση προαστιακής νεανικής αποσύνθεσης του φιλμ, νιώθεις πως βλέπεις μια αυθεντική teen horror από τα ‘80s που ανακάλυψες απείραχτη σε κάποιο συρτάρι και θες να βγεις έξω και να τη δεις ξανά και ξανά με όποιον άνθρωπο γνωρίζεις.

Ο Μίτσελ χρησιμοποιεί τον αγνό τρόμο για να αφηγηθεί παράλληλα μια (οριακά θλιμμένη, μα ιδιαίτερα ευαίσθητη) ιστορία ενηλικίωσης. Οι γονείς απουσιάζουν πλήρως από το σύμπαν του “It Follows” ή εμφανίζονται αποκλειστικά ως απειλές. Οι έφηβοι κι οι νεαροί ενήλικες της ιστορίας βρίσκουν μονάχοι τα πατήματά τους και η αλληγορία είναι σαφής: Έρχεται η στιγμή που ένα συμβάν θα αλλάξει για πάντα τον τρόπο που βλέπεις τον κόσμο, θα σε απομονώσεις, θα σε κάνει επιφυλακτικό, θα σε κάνει λίγο πιο φοβισμένο. Και τότε αυτό που μπορεί να σε σώσει είναι η επαφή. Το να πείσεις τους ανθρώπους που αγαπάς και σε αγαπάνε, να δουν τον κόσμο όπως εσύ.

Και τι ευτυχές, που όλα αυτά συμβαίνουν όχι μέσα από δραματικά λογύδρια αλλά μέσα από απίστευτες σκηνές δράσης γεμάτες σύγχυση, αγωνία, ηλεκτρισμένους μουσικούς διεμβολισμούς και πληγές από αόρατους εχθρούς. Τα γνωστά κάθε εφηβείας δηλαδή.

Το “It Follows” το είδα πρώτη φορά στις Νύχτες Πρεμιέρας το Σεπτέμβρη, στη μία και μοναδική φορά που παίχτηκε σε ελληνικό σινεμά, και το ξανάδα την περασμένη βδομάδα που είχα την τύχη να βρεθώ στο Λονδίνο όσο παιζόταν εκεί.

Θα μπορούσα να τη βλέπω κάθε βδομάδα, και στην εν εξελίξει λίστα των ταινιών που μου αρέσουν το 2015 κατέχει την πρώτη θέση. Είναι επίσης μια ταινία για τη μεγάλη οθόνη. Και όχι ότι δε θα γίνει θεσμός η παρακολούθησή της στα διαθέσιμα σαλόνια της παρέας, αλλά είναι ταινία για τη μεγάλη οθόνη. Ας μας δώσει κάποιος τη χαρά.

***

EDIT: Το παραπάνω είναι το άρθρο όπως γράφτηκε πριν 5 μήνες. Σήμερα, 20 Αυγούστου, η ταινία βγαίνει στις Ελληνικές αίθουσες. Αξίζει να την τιμήσετε.