Ο Χριστόφορος Παπακαλιάτης σοβάρεψε

Είχα ακούσει κάποιους πρώτους ψίθυρους σε συζητήσεις στη διάρκεια του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, για το πώς “ο νέος Παπακαλιάτης” δεν είναι ακριβώς σαν τον “παλιό Παπακαλιάτη”. Είχα περιέργει να δω σε τι ακριβώς θα μπορούσε να μεταφράζεται κάτι τέτοιο, μιας και προσωπικά με τον παλιό Παπακαλιάτη μια χαρά πέρναγα πάντα. Οι ιστορίες του δεν διεκδικούσαν τίποτα διπλώματα πρωτοτυπίας αλλά είχε ανέκαθεν ένα αισθητικό επίπεδο και κάποια τεχνικά στάνταρ στις δουλειές του που τον έβαζαν οφθαλμοφανώς πάνω από οτιδήποτε άλλο mainstream σύγχρονο.

Το “Αν…” ας πούμε ήταν ο ορισμός της παπακαλιάτειδας και αυτό στα δικά μου μάτια σήμαινε πως θα περάσεις καλά στο σινεμά αν αναζητούσες μια mainstream rom-com διασκέδαση. Δεν προσποιείτο ποτέ πως είναι κάτι παραπάνω, αλλά δεν ήταν και τίποτα λιγότερο. Εξάλλου σε ένα ελληνικό σινεμά που από τη μία πλευρά έχουμε art house παραξενιές και μαζικές ταινίες τύπου άη λαβ καρδίτσα, ειλικρινά μακάρι να είχαμε δέκα παπακαλιάτηδες κάθε χρόνο. Τους χρειάζεται η βιομηχανία.

Τελοσπάντων, η ουσία είναι πως με την επιτυχία του “Αν…” ο Παπακαλιάτης βρέθηκε στη θέση του να μπορεί να κάνει λίγο-πολύ ό,τι θέλει κι έτσι το πρώτο πράγμα που οφείλει κανείς να πει μιλώντας για το “Ένας Άλλος Κόσμος” είναι πως, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, του αξίζει ένα μπράβο. Γιατί θα μπορούσε να κάνει το ίδιο πράγμα, ερωτικές περιπτύξεις στη γραφική Αθήνα, μοναξιές, πάθη, τρίγωνα, τετράγωνα, χιπ χιτάκια για σάουντρακ, αλλά αυτός πήγε και γύρισε μια ταινία για την κρίση.

Όχι για την κρίση όπως ήταν στο “Αν…” που βλέπαμε τα ΜΑΤ να περνάνε μπροστά από τους ήρωες της ταινίες ή κάτι δελτία ειδήσεων να παίζουν στο background. Το “Ένας Άλλος Κόσμος” είναι μια ταινία για την κρίση, για το σήμερα στην Ελλάδα.

Α, και για τον έρωτα, επειδή Παπακαλιάτης.

13 πρώτες σημειώσεις για την αναμενόμενη ελληνική ταινία-μπλοκμπάστερ του φετινού χειμώνα:

1. Είναι μια περίπου σπονδυλωτή ταινία με τρεις ερωτικές ιστορίες ανάμεσα πάντα σε κάποιον Έλληνα κι έναν ξένο. Αυτές οι ιστορίες έρχονται σε διαφορετικές μορφές, ύφος και περιεχόμενο. Ο ‘ξένος’ μπορεί να είναι ένας Σύριος μετανάστης ή ένας Γερμανός συνταξιούχος, αλλά πάντα καταλήγουν να προσθέτουν κάτι στο point που θέλει να κάνει η ταινία.

2. Το οποίο point της ταινίας είναι βασικά “όλοι χάλια περνάμε, δεν ξέρουμε πώς θα τη σκαπουλάρουμε αλλα μην ξεχνάτε να αγαπάτε και επίσης μη γίνετε φασίστες”.

3. Ναι, είμαι μια πολιτική ταινία. Και ερωτική φυσικά, αλλά πολιτική, πάνω, μέσα και γύρω από όλα.

4. Μια συγκυρία που ανατριχιάζει είναι η κυκλοφορία της ταινίας λίγες μέρες μετά το θάνατο του υπέροχου Μηνά Χατζησάββα. Ο σπουδαίος ηθοποιός παίζει εδώ τον απόλυτο villain της ταινίας, έναν οικογενειάρχη που σπρωγμένος από την κρίση αγκαλιάζει το τέρας του ρατσισμού. Τα λόγια του και οι συλλογιστικές του είναι πολλές φορές αρκετά απλοϊκά όμως ο Χατζησάββας είναι ειλικρινά τρομακτικός. Ξερνάει οργή από τα μάτια, από το στόμα, από τις φλέβες του, τα πάντα στη γλώσσα του σώματός του ουρλιάζουν μίσος. Η ωμή δύναμη και τραγωδία του να βλέπεις έναν τόσο τερατώδη άνθρωπο στην οθόνη ξεπερνάει την όποια ανάγκη για λόγο και εξηγήσεις.

4α. Αυτός ο Δεκέμβριος ανήκει στο Μηνά Χατζησάββα.

5. Δεν ακούγεται Λάνα ντελ Ρέι.

6. Ούτε Αντέλ.

7. Πιο σημαντική για την υφή και το στόχο της ταινίας είναι η πρώτη ιστορία αλλά νομίζω εκείνη εκ των τριών που πουλάει το αισθηματικό της κομμάτι είναι η τρίτη, εν πολλοίς χάρη στους ηθοποιούς της. Ο Τζ. Κ. Σίμμονς στην πρώτη του ταινία μετά το Όσκαρ παίζει σε μια Ελληνική σπονδυλωτή ταινία με μηδενική παρουσία στο εξωτερικό (και η Πατρίσια Αρκέτ στην πρώτη της μετα-οσκαρική δουλειά έπαιξε στο spin-off “CSI: Cyber”, σίγουρα ήταν μια ενδιαφέρουσα Οσκαρική Τάξη η περσινή) και δε το κάνει καθόλου με αγγαρεία να μοιάζει. Είναι ευαίσθητος και ανθρώπινος…

8. …αλλά πραγματικά, η Μαρία Καβογιάννη είναι καλύτερη. Υπάρχει μια σκηνή στα τελευταία λεπτά της ταινίας που είναι αδύνατον να μην ανατριχιάσεις.

9. Επίσης μιλάμε για tear-jerker ολκής. Γύρω μου στο σινεμά άκουγα διαρκή σνιφ, ειδικά στο τελευταίο act της ταινίας. (Εγώ παρέμεινα μυστηριωδώς ανεπηρέαστος.)

10. Να είσαι προετοιμασμένος για μπόλικο υπότιτλο. Η ταινία είναι φτιαγμένη ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να κυκλοφορήσει στο εξωτερικό.

11. Ο Παπακαλιάτης έχει κρατήσει για τον εαυτό του μόλις το 4ο όνομα στους τίτλους της ταινίας.

12. Το “Ένας Άλλος Κόσμος” θα υμνηθεί από την εγχώρια κριτική. Ποιος να μας τα έλεγε αυτά όταν υπερασπιζόμασταν το “Αν…”.

*συγκινείται, τώρα, μια μέρα μετά την προβολή της ταινίας*

13. Ο Παπακαλιάτης δε φταίει ούτε για την καθυστέρηση του “Star Wars” ούτε για την κρίση.

*Το “Ένας Άλλος Κόσμος” βγαίνει στις αίθουσες στις 17 Δεκεμβρίου.