Για το νερό της βρύσης έτρεξες πιο γρήγορα από ποτέ

Ένας τζούφιος ηλιόσπορος. Ένα ματς ποδοσφαίρου που τελειώνει χωρίς τέρματα. Οι ταινίες στην Ιταλία που δεν παίζονται με υπότιτλους, αλλά με ντουμπλάρισμα στις φωνές των ηθοποιών στα ιταλικά. (Συγκλονιστικό το ότι χιλιάδες Ιταλοί δεν έχουν ακούσει ποτέ την πραγματική φωνή του Sylvester Stallone). Το να μη φτάνουν τα ψιλά σου για να αγοράσεις κάτι από τον αυτόματο πωλητή. Οι φορές που το νερό της βρύσης εκεί που βρίσκεσαι δεν είναι πόσιμο.

Μόλις χώρεσα σε μία παράγραφο πέντε ιδιαίτερα απογοητευτικές συνθήκες, στις οποίες έχουμε όλοι βρεθεί κατά καιρούς. Υπάρχουν εκατοντάδες ακόμα, το γνωρίζω, η συγκεκριμένη δειγματοληψία απ’ τον ωκεανό των απογοητεύσεων είναι ενδεικτική. Το κοινό γνώρισμα των πέντε; Αυτή η αίσθηση καύσου απ’ την απογοήτευση, το σωματικό ‘αχ’ που παράγεται τη στιγμή της συνειδητοποίησης. Η μεγάλη τους διαφορά; Μπορείς να προχωρήσεις στον επόμενο ηλιόσπορο, οι πιθανόιτητες είναι μαζί σου. Στο επόμενο ματς θα μπει ένα γκολ, δε γίνεται. Μπορείς να φας πίτσες και παγωτά στην Ιταλία και να δεις ταινίες όταν γυρίσεις, ενώ μπορείς να ζητήσεις ψιλά από έναν συνάδελφο. Γι’ αυτό είναι οι συνάδελφοι. Με το νερό, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Το νερό της βρύσης που δεν πίνεται είναι καθοριστικό. Το νερό της βρύσης πρέπει να πίνεται, είμαστε δισεκατομμύρια οι φαν του εκεί έξω.

Μπορεί το μανιφέστο μου για το νερό βρύσης να είναι άχρονο, αλλά το θέμα που θίγεται είναι πραγματικά επίκαιρο. Η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία πολιτών με τίτλο ‘Right2Water’ συγκέντρωσε 1,6 εκατομμύρια υπογραφές για την υποστήριξη της βελτίωσης της πρόσβασης σε ασφαλές πόσιμο νερό για κάθε κάτοικο της ηπείρου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ‘άκουσε’, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο πρώτος της Αντιπρόεδρος, Frans Timmerman, την πρωτοβουλία και προτίθεται να ενισχύσει τη θέση των καταναλωτών εξασφαλίζοντας ότι θα ενημερώνονται πληρέστερα σχετικά με την κατανάλωση του νερού, αλλά και την τιμή ανά λίτρο, ώστε να γίνονται οι απαραίτητες συγκρίσεις με την τιμή του εμφιαλωμένου. Προφανώς και πρόκειται για ευχάριστα νέα για την Ευρώπη, αν και αποτελεί κοινή γνώση ότι υπάρχουν ήπειροι με σαφώς πιο κρίσιμο πρόβλημα σχετικά με την ύδρευση. Μακάρι λοιπόν πρωτοβουλίες όπως το ‘Right2Water’ να αποκτήσουν μια παγκόσμια προοπτική.

Στα πολύ καθ’ ημάς, όσοι ήπιαμε το πρώτο και το τελευταίο, δηλαδή το πιο πρόσφατο, νερό μας στην Αθήνα (το νερό της ΕΥΔΑΠ, ένα από τα πρώτα μας αρκτικόλεξα), μπορούμε να καυχιόμαστε με στοιχεία για την ποιότητά του. Στις 27 Απριλίου 2017, η Κομισιόν δημοσίευσε την έκδοση Urban Water Atlas for Europe, η οποία συνδυάζει 25 δείκτες που έχουν σχετίζονται με το νερό, τα σκουπίδια και την κλιματική αλλαγή σε έναν πίνακα για να δείξει πόσο καλά διαχειρίζεται κάθε πόλη τους υδάτινους πόρους της. Με άριστα το 10, η Αθήνα κατάφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής σκορ:

– Πρόσβαση στο πόσιμο νερό, 10

– Ποιότητα νερού, 10

– Ανακύκλωση λυμάτων, 9.2

Κραδαίνοντας αυτό το ‘άριστα 10’ στην ποιότητα νερού της Αθήνας, επιστρέφω στο μανιφέστο μου. Σε μια εποχή που κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να δυσκολέψουμε τη ζωή μας και που τα first world problems μας είναι εκεί για να μας θυμίζουν ότι είμαστε τόσο τυχεροί που έχουμε ξεχάσει πόσο τυχεροί είμαστε, το νερό μάς είναι δεδομένο. Δεν το εννοώ τόσο ως ύπαρξη -αυτό έλειπε, να μη θεωρείται δεδομένο ότι θα ανοίξουμε τη βρύση και θα πιούμε νερό-, αλλά ως προσφορά, ως υπηρεσία.

Υποτιμάμε όλοι ανεξαιρέτως αυτό που μας προσφέρει το νερό βρύσης και αυτό είναι απόλυτα συνεπές, αφού ο άνθρωπος τείνει να υποτιμά οτιδήποτε θεωρεί δεδομένο. Μέχρι να ταξιδέψουμε κάπου και να νοικιάσουμε ένα δωμάτιο, στο οποίο, όπως θα σπεύσει να μας ενημερώσει ο ιδιοκτήτης, “το νερό από τη βρύση δεν πίνεται, να πάρετε εμφιαλωμένα από το σουπερμάρκετ καλύτερα, έτσι κάνουν όλοι”.

Αυτές οι εικόνες και αυτές οι ατάκες είναι η πηγή του μανιφέστου. Το ξαφνικό κόψιμο των ποδιών, όταν συνειδητοποιείς ότι πρέπει να προσπαθήσεις για το νερό

Αλλά, συνεχίζοντας από το βήμα που ανέβηκα χωρίς να με καλέσει κανείς, δεν είναι μόνο θέμα ευκολίας. Κανείς δεν αγάπησε πραγματικά το νερό βρύσης αν λέει ότι το αγάπησε επειδή είναι πάντα εκεί. (Και πάντα φτηνό). Τουλάχιστον για μένα, είναι πρωτίστως θέμα ‘γεύσης’. Δεν θα αποφασίσουμε τώρα αν το νερό της βρύσης έχει γεύση, ή αν το μεγαλείο του συντονίζεται με αυτήν ακριβώς την απουσία γεύσης ή οτιδήποτε συμβαίνει την ώρα που καταπίνουμε ένα μεγάλο ποτήρι, ένα νεροπότηρο θα έλεγε κανείς, για να δαμάσουμε τη δίψα μας. Είναι τέτοια η λειτουργία του νερού από τη φύση της που δεν επιτρέπει στο μυαλό να κάνει σύνθετες σκέψεις. Κι αν κάτι λείπει από τους καιρούς της ραγδαίας εξέλιξης, είναι τα πράγματα που δεν στραμπουλάνε το μυαλό μας.

Δεν ξέρω για εσάς, αλλά εγώ μεγάλωσα πίνοντας νερό από τη βρύση. Στο ψυγείο μπορεί να είχαμε τα πάντα, από βανίλια υποβρύχιο μέχρι αναψυκτικά ή κάτι ταλαίπωρους χυμούς που δεν άγγιζε κανείς, αλλά αυτό που δεν είχαμε σίγουρα ήταν στρατιές από μπουκάλια με εμφιαλωμένο νερό. Είχαμε φυσικά μπουκάλια μες στο ψυγείο για τις χοντρές ζέστες, αλλά κι αυτά γεμάτα με νερό βρύσης ήταν. Μεγάλωσα σκύβοντας κάτω από τις βρύσες του σχολείου για να πιω νερό μετά την μπάλα, πιστεύοντας ότι το νερό είναι το πιο πολύτιμο πράγμα στον κόσμο. Ειδικά στο σχολείο, και ειδικά μετά από μπάλα ή μπάσκετ ωρών, το εννοούσες με όλο σου το είναι: το νερό ήταν ο παράδεισος και όλοι είχαμε μια θέση εκεί, αρκεί να πιάναμε έγκαιρα θέση στην ουρά.

Τα πιο γρήγορα σπριντ της ζωής μου ήταν από την καλή μπασκέτα στο ανοιχτό του Αγίου Νικολάου μέχρι τη βρύση στην άλλη άκρη του γηπέδου. Τώρα που το σκέφτομαι, νομίζω ότι αυτή η εικόνα, αυτό το τρέξιμο είναι το cover, αν μιλάμε με όρους Facebook, της παιδικής μου ηλικίας. Το πιο γρήγορο τρέξιμό μας για να πιούμε νερό και να συνέλθουμε από την ένταση.

Πίσω από κάθε μακρόσυρτο “μαμά, νερόοο!”, από κάθε “ο πρώτος στις βρύσες είναι μάγκας”, από κάθε φορά που βάλαμε το κεφάλι κάτω από τη βρύση για να ξυπνήσουμε, πίσω από κάθε φωνή που λέει “βρύσης” όταν τίθεται αντιμέτωπη με το δίλημμα, υπάρχει η βεβαιότητα ότι το νερό της βρύσης θα είναι για πάντα εκεί. Κι αυτή είναι η πιο σημαντική του γεύση.