Εξομολογήσεις ενός επαγγελματία κλόουν

Πάντα μου άρεσαν οι κλόουν. Δεν ήμουν σε καμία περίπτωση από εκείνα τα παιδάκια που φοβόντουσαν το έντονο μακιγιάζ και κρύβονταν πίσω από τις πόρτες όταν έβλεπαν έναν κλόουν να μπαίνει σε κάποιο παιδικό πάρτι. Αντίθετα, αν θυμάμαι καλά, παρακαλούσα τους δικούς μου να φέρουν έναν κλόουν στα έκτα μου γενέθλια. Και τον είχα λατρέψει.

Μπορεί να μου άρεσε όλο αυτό το γέλιο που μας προκαλούσε τότε, αλλά μεγαλώνοντας άρχισα να καταλαβαίνω πόσο δύσκολη μπορεί να είναι η συγκεκριμένη δουλειά για κάποιον. Το να πηγαίνει σε τρία, τέσσερα ή πέντε παιδικά πάρτι σε μια μέρα και να πρέπει να τρέχει, να γελάει και να παίζει με τα παιδιά, παρά τα όσα άλλα προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίζει στην καθημερινότητά του, δεν είναι και ό,τι πιο απλό. Η πρόσφατη ταινία του Joker, με τον Χοακίν Φίνιξ, έφερε ξανά τους κλόουν στο επίκεντρο. Μπορεί η μεγάλη και μικρή οθόνη να λατρεύει να τους κάνει να φαίνονται κακούς και τρομακτικούς, αλλά δεν είναι πάντα έτσι.

Για να καταλάβουμε καλύτερα τα του επαγγέλματος του κλόουν ή του ανιματέρ (εμψυχωτής), όπως είναι γνωστό, συναντήσαμε τον Ευάγγελο Μπότη, ο οποίος δραστηριοποιείται στο χώρο τα τελευταία 12 χρόνια. Πριν γίνει ανιματέρ, ήταν διευθυντικό στέλεχος σε μεγάλη εταιρεία, ωστόσο η αγάπη του για τα παιδιά (και η αστείρευτη ενέργειά του), τον έκαναν να παραιτηθεί από τη θέση του και να γίνει επαγγελματίας κλόουν μοιράζοντας χαμόγελα.

Ο Βαγγέλης ή κλόουν Λούης, όπως έχει γίνει πλέον γνωστός, έχει δική του εταιρεία διοργάνωσης παιδικών εκδηλώσεων (Παραμυθόκοσμος), παίζει σε παιδικές παραστάσεις και ραδιοφωνικές εκπομπές κάθε Τρίτη (21:00-23:00) στο διαδικτυακό ραδιόφωνο Remember.

Από διευθυντής, κλόουν

Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

(Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

“Δεν υπήρχε ποτέ στο μυαλό μου το να γίνω κλόουν. Μικρός ήθελα να γίνω ηθοποιός. Βέβαια δεν έχει καμία απολύτως σχέση το ένα με το άλλο. Ο κλόουν δεν έχει σενάριο, πρέπει να αυτοσχεδιάζεις και να βρίσκεις συνεχώς λύσεις με τα παιδιά. Δεν ξέρεις τι μπορείς να περιμένεις, ωστόσο αυτό είναι και το ενδιαφέρον.

Δούλευα αρκετά χρόνια στην εστίαση. Λάτρεψα το service, στα 19 μου έγινα υπεύθυνος σε ένα πολύ γνωστό μαγαζί και στη συνέχεια ανέλαβα τη θέση του διευθυντή προσωπικού σε μια πολυεθνική εταιρεία. Είχα μια πολύ καλή επαγγελματική πορεία και ήμουν σίγουρος πως εκεί θα είναι η ζωή μου.

Ξαφνικά μια μέρα, μια γνωστή μου που είχε εταιρεία με κλόουν, με παίρνει τηλέφωνο και μου λέει “σε παρακαλώ Βαγγέλη, τράκαρε ένας κλόουν και θέλω να πας εσύ στη θέση του στο πάρτι”. Τρελάθηκα. Της λέω “εξήγησέ μου πώς με σκέφτηκες”. Μου λέει “είσαι ο πιο έτοιμος κλόουν χωρίς να έχεις κάνει ποτέ τίποτα στη ζωή σου”. Δεν το κατάλαβα εκείνη τη στιγμή, το αντιλήφθηκα μερικά χρόνια μετά, όταν είχα αποφασίσει πώς αυτό ήταν τελικά που ήθελα να ακολουθήσω.

Μου έδωσαν μια στολή, ντύθηκα και χωρίς να προετοιμαστώ καθόλου, πήγα στο πρώτο μου πάρτι. Το πάρτι εκείνη την ημέρα ήταν δύο ώρες, όμως εγώ ξεχάστηκα, περνούσα τόσο καλά που είχαν περάσει τέσσερις ώρες και ήμουν ακόμη εκεί. Κάποια στιγμή ήρθε η μαμά του παιδιού που έκανε το πάρτι και με ρώτησε πότε θα τελειώσουμε γιατί πρέπει και να κοιμηθούν. Εκεί το κατάλαβα, δεν μπορούσα να σταματήσω. Τελειώνει αυτό το πάρτι και περνάει περίπου ένας μήνας. Δεν είχα σκεφτεί ότι θα ξαναπάω.

Συνέχιζα να πηγαίνω κανονικά στη δουλειά μου, όμως μετά από κάποια σοβαρά πράγματα που έγιναν στο χώρο εργασίας και απογοητεύτηκα, είπα να δοκιμάσω να κάνω τον κλόουν για ένα έξτρα εισόδημα. Δεν το είχα ακόμα στο μυαλό μου ως κανονικό επάγγελμα. Έκανα παράλληλα και τα δύο, πήγαινα έκανα τον κλόουν και γύριζα τρέχοντας στο γραφείο. Με κοίταζαν και λίγο περίεργα κάτι φορές οι συνάδελφοι, γιατί έμενε ας πούμε λίγο μακιγιάζ στο πρόσωπο. Δεν ήξεραν. Εκείνη την περίοδο, άντεχα την κανονική δουλειά μου, ακριβώς γιατί έκανα και τον κλόουν. Μου έδινε πάρα πολύ μεγάλη δύναμη.

Στο τρίτο, τέταρτο πάρτι άρχισε να με ενθουσιάζει αυτή η δουλειά. Είναι τέλεια ψυχοθεραπεία, γυρνάς σπίτι σου και είσαι ψυχολογικά γεμάτος. Τα παιδιά σε αγγίζουν εσωτερικά, είναι απόλυτα ειλικρινή. Αν σε κοροϊδέψουν, αν γελάσουν, αν σε συμπαθήσουν θα είναι ειλικρινέστατο, κάτι που δεν συμβαίνει στους ενήλικες. Είναι τόσο αθώα η συμπεριφορά τους, που στην ουσία αυτό με κέρδισε.

Παραιτήθηκα μέσα σε ένα τρίμηνο από τη δουλειά μου και άρχισα να αφοσιώνομαι στο επάγγελμα του κλόουν. Ίσως βιάστηκα λίγο. Το εξήγησα στους κοντινούς μου συνεργάτες και το πήρα απόφαση. Οι ανώτεροί μου όταν έμαθαν ότι παραιτήθηκα, έπαθαν σοκ. Δεν το περίμεναν. Άφησα ένα μεγάλο μισθό από την τότε εταιρεία μου, στεναχωρήθηκα οικονομικά, αλλά ήμουν καλά ψυχολογικά.

Η μάνα μου είναι μια κλασσική Ελληνίδα μάνα. Μπαίνω στο σπίτι, της λέω ότι θα γίνω κλόουν και σχεδόν λιποθυμάει. Ήταν απότομο για τους γονείς μου, γιατί ήταν μια τεράστια αλλαγή. Δεν είχα καταλάβει τι έσοδα έχει ο κλόουν. Απλά επειδή είμαι πολύ πεισματάρης άνθρωπος, άρχισα να δουλεύω πολύ. Έφτιαξα δικό μου site, έδωσα ένα budget για να πάρω διάφορες στολές, έβαλα αγγελία για άτομα και μέσα σε μια εβδομάδα ήμασταν ήδη δέκα άτομα στη δουλειά. Τώρα έχω 20 άτομα στην Αθήνα και άλλα 15 στη Θεσσαλονίκη.

Δεν χρειάστηκε να αλλάξω τίποτα για αυτή τη δουλειά. Δεν έβαλα το σοβαρό ύφος για να πάω να εργαστώ, ήμουν απλά ο εαυτός μου. Όταν ζεις μια πραγματικότητα και δεν γνωρίζεις την εναλλακτική της, δεν μπορείς να ξέρεις πώς θα είναι.

Η ψυχοσύνθεση του κλόουν

Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

Για να κάνεις αυτή τη δουλειά πρέπει να είσαι άψογα μέσα σου. Έχουν τύχει βέβαια φορές που έχω πάει κλαμένος σε πάρτι. Είχα ένα σοβαρό οικογενειακό θέμα υγείας, όμως έπρεπε να πάω να κάνω τη δουλειά μου. Μέσα σε τρία λεπτά ήμουν τέλεια. Μόλις τελείωσε το πάρτι ήμουν ακόμα καλύτερα. Είχε τύχει στο πάρτι να υπάρχει ένα παιδάκι σε καροτσάκι. Με συγκίνησε τόσο πολύ που έπαιζε μαζί μας. Έφυγα από το πάρτι και λέω πόσο βλάκας είσαι που σκέφτεσαι τέτοια πράγματα.

Ένα μότο μου που χρησιμοποιώ από μικρός λέει πως “δεν χρειάζεται ο άλλος να έχει πάθει κάτι χειρότερο από εσένα για να τον καταλάβεις”. Είναι εγωιστικό. Ποτέ μου δεν έχω πει ‘γιατί σε εμένα’. Δεν είναι βιτρίνα αυτό, είμαι έτσι. Με παίρνουν και φίλοι μου τηλέφωνο, για να τους φτιάξω την ψυχολογία.

Δεν έχει περάσει καθόλου κρίση το επάγγελμα του κλόουν. Εγώ σχεδόν ξεκίνησα αυτή τη δουλειά μέσα στην κρίση. Έχει τύχει να πάω σε μια μέρα ακόμη και σε εφτά διαφορετικά πάρτι. Από τις δέκα το πρωί, μέχρι τις 11 το βράδυ τριγυρνούσα σε όλη την Αθήνα ντυμένος κλόουν κανονικά. Το κάνω βέβαια γενικότερα αυτό στην καθημερινότητά μου, έχει πλάκα.

Δεν ένιωσα ποτέ ντροπή για αυτό που κάνω. Κυρίως γιατί ήταν από επιλογή κι όχι από ανάγκη. Ειδικά πριν μερικά χρόνια, η δουλειά του κλόουν είχε πάρα πολλά λεφτά. Δεν ήταν βέβαια αυτό που με τράβηξε σε αυτό το επάγγελμα. Ήξερα, όμως, ότι θα μπορώ να ζήσω κάνοντάς το. Όταν με ρωτάει κάποιος τι δουλειά κάνω, το αναλύω με πολύ μεγάλη υπερηφάνεια. Δηλώνω ανιματέρ. Σε όποιον το λέω, η πρώτη αντίδραση είναι ο ενθουσιασμός και δείχνουν τρομερό ενδιαφέρον. Δεν είναι χόμπι, είναι μια δουλειά και αρκετά σκληρή. Σε ένα πάρτι μπορείς να χάσεις μέχρι και 3.000 θερμίδες από το τρέξιμο, το χορό και το παιχνίδι.

Έχουν αλλάξει και τα παιδιά πλέον. Σήμερα έχουν τόσα ερεθίσματα που δύσκολα θα κάτσουν να σε ακούσουν. Πρέπει να τα κερδίσεις με αυτά που θα κάνεις. Μου έχει τύχει να κάνω πάρτι και να μη φύγω ευχαριστημένος από αυτό. Μέχρι τώρα όλες οι μαμάδες που έχω πάει σπίτι τους, έχουν ενθουσιαστεί. Υπάρχουν διαφορετικά προγράμματα για κάθε πάρτι, έχουμε πρόγραμμα survivor με αθλοπαιδιές, ενώ υπάρχει και παιδικό spa που το κάνουν κοπέλες. Είχε τύχει να πάω και σε πάρτι μιας κοπέλας που έκλεινε τα 33 και τους έβαλα και χορεύαμε τα παπάκια και είχαν λιώσει από τα γέλια. Ένιωσαν όλοι παιδιά.

Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson

Υπάρχουν παιδάκια που φοβούνται τους κλόουν. Ξεκινώντας έκανα και πολλά σεμινάρια παιδοψυχολογίας, γιατί έχεις μια ευθύνη παίζοντας με παιδιά. Το να είσαι καλός ως κλόουν μαθαίνεται με την εμπειρία, για να μάθεις όμως την ψυχοσύνθεση του παιδιού δεν φτάνει μόνο αυτό. Επίσης, κάνω ψυχανάλυση χρόνια και εγώ ο ίδιος. Η ψυχαναλύτριά μου δεν έχει βρει κάποια πληγή εσωτερική που να με οδήγησε σε αυτό το επάγγελμα. Το κάνω γιατί νιώθω εγώ ο ίδιος καλά με αυτό.

Αν ξέρεις να χειριστείς σωστά ένα παιδάκι που φοβάται, σου δίνει τεράστια ηθική ικανοποίηση. Για παράδειγμα όταν φτάνω σε κάποιο σπίτι, πάω κανονικά ντυμένος με πολιτικά ρούχα. Δεν προσποιούμαι ότι είμαι κάποιος άλλος και μετά θα εμφανιστεί ο κλόουν. Παρουσιάζομαι κατευθείαν στα παιδιά, τους λέω “γεια σας ήρθε ο κλόουν και στη συνέχεια πάω στο μπάνιο, βάφομαι και ντύνομαι”. Τα παιδιά πλέον δεν είναι χαζά, ξέρουν, καταλαβαίνουν. Είμαι πάντα ξεκάθαρος από την αρχή και ειλικρινής. Όταν μπαίνω σε σπίτι μάλιστα καταλαβαίνω κατευθείαν ποιο παιδάκι φοβάται τον κλόουν. Τον παίρνω, λοιπόν, μαζί μου και του λέω έλα να με δεις να βάφομαι ως κλόουν. Το παιδί εξιτάρεται όταν βλέπει κάτι που δεν έχει ξαναδεί και το απομυθοποιεί τελείως. Είμαστε σε μια εποχή που πρέπει να εξηγείς τα πάντα ειλικρινέστατα στο παιδί και να μην του κρύβεις απολύτως τίποτα. Όλα αυτά είναι παιδαγωγικές οδηγίες, που μου έδωσαν σε σεμινάρια.

Το καλλιτεχνικό όνομά μου το σκέφτηκα αρχικά από τον Βασιλιά Τζούλιαν της Μαδαγασκάρης. Στην πρώτη ταινία λέει σε κάποια φάση “μια χούφτα Λούληδες είναι” και μου άρεσε πολύ. Ήθελα να το κρατήσω ως Λούλης, αλλά ακουγόταν λίγο περίεργο. Δεν είχα σκεφτεί ακόμα το Λούης. Σε ένα πάρτι, λοιπόν, αφού είχαμε τρέξει πολύ με τα παιδιά ήρθε ένας μπαμπάς και μου λέει “αν σε έβλεπε ο Σπύρος Λούης θα τρελαινόταν”. Και τότε μου ήρθε αναλαμπή και το άφησα κλόουν Λούης.

“Ο Joker δεν είναι κλόουν”

Το μακιγιάζ που κάνω ως κλόουν δεν είναι ποτέ ολικό. Δεν βάφω ποτέ όλο το πρόσωπο. Αυτό το μάθαμε και στα σεμινάρια που σας έλεγα. Είναι εντελώς αντιπαιδαγωγικό. Παλαιότερα το έκαναν, αλλά τώρα είναι ελάχιστοι που κάνουν ολικό μακιγιάζ. Πρέπει το παιδί να καταλαβαίνει ότι είσαι άνθρωπος. Υπάρχουν και φορές που δεν βάφομαι και καθόλου σε λίγο πιο μεγάλα παιδάκια.

Το Joker δεν το είδα και δεν με αφορά καθόλου. Δεν έχει να κάνει με κλόουν, δεν είναι αυτός ο κλόουν. Μου αρέσει περισσότερο ο Batman και θέλω να βλέπω τον Joker ως έναν αστείο χαρακτήρα, όπως ήταν στα κόμικ. Αυτό που έχει βγει τώρα, δεν με εκφράζει καθόλου. Στις παλιές ταινίες ήταν ένας κακός που σε έκανε να γελάς. Ο νέος Joker με ενοχλεί, γιατί δεν βγάζει ένα ωραίο προφίλ για τον κόσμο, δικαιολογεί έναν εγκληματία και μια εγκληματική πράξη.

Είμαι κατά του bullying. Πιστεύω ότι όλοι μας έχουμε δεχθεί κάποια στιγμή στη ζωή μας. Εγώ θέλω να βοηθάω τον κόσμο. Μου αρέσει να προσφέρω, να είμαι κοντά σε ανθρώπους και να μοιράζω όπου μπορώ απλόχερα βοήθεια.

Έχω πάει σε δεκάδες σπίτια όλα αυτά τα χρόνια. Από τα πιο πλούσια, μέχρι τα πιο φτωχά. Το πιο περίεργο σκηνικό που μου έχει τύχει ήταν όταν με είχαν μεθύσει σε ένα πάρτι. Ναι, ήταν σε μια οικογένεια Ρωσοπόντιων που με είχαν καλέσει για το παιδί τους και με άρχισαν στις βότκες. Και εκεί δε γίνεται να αρνηθείς, το παίρνουν ως προσβολή. Πίνε και πίνε και πίνε, είχα φύγει από το πάρτι λιώμα. Με ξεκάνανε. Την επόμενη χρονιά που με ξανακάλεσαν τους είπα από πριν πως δε θα μου δώσετε να πιω αλκοόλ. Ευτυχώς δεν μου ξανά έτυχε τέτοιο σκηνικό”.

(Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

> Περισσότερα για τον κλόουν Λούη μπορείτε να βρείτε και στην ιστοσελίδα του.