Γιατί η βδομάδα έχει εφτά ημέρες

Ακούγεται αφελής η ερώτηση, ειδικά σε εμάς που δεν χρησιμοποιούμε τη λέξη ‘week’ και η λέξη ‘εβδομάδα’ υποδηλώνει από μόνη της πόσες ημέρες έχει αυτό το χρονικό διάστημα, αλλά πίστεψέ μας, δεν είναι. Υπάρχει λόγος που έχει καθιερωθεί και που χωρίζεται σε επτά εικοσιτετράωρα.

Η αλήθεια είναι ότι τον χρόνο τον έχουμε ορίσει με βάση τις κινήσεις των πλανητών, πχ μια περιστροφή της γης γύρω απ’ τον εαυτό της είναι μια μέρα, κ.ο.κ. Και κάπως έτσι πάει και για τη βδομάδα, μόνο που εδώ ο καθορισμός της εβδομάδας είναι όμως λίγο πιο δύσκολος, καθώς οι φάσεις του φεγγαριού δεν συμπίπτουν ακριβώς με το ηλιακό ημερολόγιο. Ο κύκλος του φεγγαριού διαρκεί για 27 ημέρες και 7 ώρες, και υπάρχουν 13 φάσεις του φεγγαριού και όχι 12 για κάθε έτος.

Κάποιοι απ’ τους αρχαιότερους πολιτισμούς παρατήρησαν το σύμπαν και κατέγραψαν τις κινήσεις των πλανητών, του Ήλιου και της Σελήνης. Οι Βαβυλώνιοι -οι οποίοι ζούσαν στο σημερινό Ιράκ- ήταν ιδιαίτερα παρατηρητικοί και πολύ καλοί μελετητές της κίνησης των ουράνιων σωμάτων και κατά ένα μεγάλο ποσοστό, σε εκείνους οφείλουμε την ύπαρξη της “βδομάδας”.

Ο λόγος που υιοθέτησαν τον αριθμό “επτά” είχε να κάνει με το γεγονός ότι παρατηρούσαν επτά ουράνια σώματα: τον Ήλιο, τη Σελήνη, τον Ερμή, την Αφροδίτη, τον Άρη, τον Δία και τον Κρόνο. Γι’ αυτόν τον λόγο ο αριθμός “επτά” είχε μεγάλη σημασία για εκείνους.

Άλλοι πολιτισμοί είχαν επιλέξει κάποιους άλλους αριθμούς, όπως πχ οι Αιγύπτιοι των οποίων η αντίστοιχη χρονική περίοδος της εβδομάδας είχε δέκα ημέρες ή των Ρωμαίων που είχε οκτώ.

Οι Βαβυλώνιοι, λοιπόν, διαίρεσαν τους μήνες τους σε εβδομάδες, δίνοντας μεγάλη θρησκευτική αξία στην τελευταία ημέρα της. Και επειδή ο μήνας για εκείνους είχε 28 ημέρες, διαιρέθηκε “ισόποσα” σε 4 βδομάδες.

Είχε τέτοια επιρροή και τέτοια λάμψη ο πολιτισμός τους στη Μέση Ανατολή, ειδικά τον 7ο-6ο π.Χ., που ο υπολογισμός τους αυτός επικράτησε και έξω απ’ τα “σύνορά” τους. Όπως και η διαίρεση της ώρας σε 60 λεπτά.

Η βδομάδα επεκτάθηκε και στην υπόλοιπη ανατολή. Υιοθετήθηκε από τους εβραίους που ήταν υπήκοοι των Βαβυλώνιων, αλλά και από άλλους γειτονικούς λαούς, όπως τους Πέρσες και τους Έλληνες.

Αιώνες αργότερα, όταν ο Μέγας Αλέξανδρος ξεκίνησε να διαδίδει την ελληνικό πολιτισμό μέχρι και τις Ινδίες, ταυτόχρονα επεκτάθηκε και αυτή η διαίρεση του χρόνου. Κάποιοι μελετητές πιστεύουν ότι η Κίνα υιοθέτησε και αυτή τη βδομάδα εξαιτίας της Ινδίας.

Τέλος, όταν και οι Ρωμαίοι κατέκτησαν ένα μεγάλο κομμάτι του πλανήτη, το οποίο είχε επηρεάσει ο Αλέξανδρος με το πέρασμά του, άλλαξαν και εκείνοι την οκταήμερη εβδομάδα τους, σε επταήμερη. Μάλιστα, ο Μέγας Κωνσταντίνος ήταν εκείνος ο οποίος καθιέρωσε και επίσημα την εβδομάδα ως μέσο υπολογισμού του χρόνου και μετέτρεψε την Κυριακή σε αργία το 321 μ.Χ.

Τον 20ο αιώνα υιοθετήθηκε από όλον τον πλανήτη, αν και έχουν υπάρξει προσπάθειες να αλλάξουν τον αριθμό των ημερών που θα έχει η κάθε βδομάδα, κάτι που -προφανώς- δεν συνέβη.

Και μάλλον δεν θα συμβεί και ποτέ. Και ευτυχώς.