Niksen, η δανέζικη τέχνη του να μην κάνεις απολύτως τίποτα
Οι Δανοί μόλις 'ανακάλυψαν' κάτι που εμείς γνωρίζαμε ήδη από την αρχαιότητα: το να μην κάνεις απολύτως τίποτα είναι βάλσαμο για την ψυχή.
- 20 ΑΠΡ 2020
Μα τον Τουτάτη, είναι τρελοί αυτοί οι Σκανδιναβοί. Οπότε, για να μην μπερδευτούμε, ας ξεκινήσουμε με το τι ΔΕΝ είναι το niksen. Δεν έχει σχέση με το hygge, το -επίσης δανέζικο- δηλαδή concept που μας προτρέπει να μείνουμε στο σπίτι και να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να αισθανόμαστε άνετα και ‘χουχουλιαστά’.
Ούτε πρέπει να το μπερδέψεις με το Σουηδικό lagom που βασικά μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να κάνουμε τα πάντα με μέτρο. Κοίτα να δεις που το έχω ακούσει ξανά αυτό και δεν μπορώ να το θυμηθώ….
Όχι, το niksen, για το οποίο πλέον αρχίζουν να βγαίνουν ένα σωρό αφιερώματα, είναι κάτι εντελώς πρωτόγνωρο. Αυτό που σημαίνει κυριολεκτικά είναι “Το να μην κάνεις κυριολεκτικά τίποτα, το να είσαι αδρανής ή να κάνεις κάτι που δεν έχει καμία πρακτική αξία”. Διόρθωση. Πρωτόγνωρο αν και εφόσον είσαι προτεστάντης, αγγλοσάξονας και γενικός ανέραστο-ξενέρωτος γιατί, για εμάς τους μεσόγειους, το ‘σάπισμα’ είναι κάτι που έχουμε ήδη υιοθετήσει. Απλώς δεν φροντίσαμε να το μπραντάρουμε σωστά και να το εξάγουμε διεθνώς μαζί με οδηγίες χρήσης και κατσαβιδάκι IKEA.
Όπως και να’χει, το niksen, ειδικά την περιοριστική περίοδο που διανύουμε, έχει πάρει φωτιά. Σύμφωνα με τους ειδικούς πρακτικά μεταφράζεται σε κάτι τόσο απλό ώστε να χαζεύεις τους τοίχους από τον καναπέ, να βγεις στο μπαλκόνι και να αγναντεύεις τον ακάλυπτο/ ηλιοβασίλεμα ή να ακούς επί ώρες μουσική. Μοναδική προϋπόθεση είναι όποια και αν είναι η δραστηριότητα που έχεις επιλέξει να κάνει, να μην έχει στόχο να πετύχεις κάτι. Να μην είναι στο ελάχιστο παραγωγική. Το, όπως εύστοχα το είπε ένας καθηγητής κοινωνιολογίας στο Erasmus University Rotterdam, να επιτρέψεις στον εαυτό σου τον χρόνο “Απλά να είναι”.
Σταμάτα να χασκογελάς και επέτρεψε μου να συνεχίσω μπας και περάσεις τάξη σε αυτό το πανεπιστήμιο πάνω στην τέχνη της ζωής. Το Niksen προφανώς και έρχεται αντιμέτωπο με την γενικότερη δυτική φιλοσοφία που επιμένει, ακόμη και αν μέσω καραντίνας, να είσαι φουλ δημιουργικός και παραγωγικός. Αποτελεί, ωστόσο, ιδανική λύση για να αντιμετωπίσει κάποιος χρόνια προβλήματα του δυτικού ανθρώπου όπως το θανατηφόρο στρες, το νομοτελειακό burnout (που είναι και με την βούλα ασθένεια) και ένα σωρό ακόμη συμπτώματα των καιρών μας.
Σκέψου ότι το ‘σαπίζω & chill’ θεωρείται ότι όχι μόνο προσφέρει σοβαρά ψυχολογικά πλεονεκτήματα, αλλά έχει και θετικές σωματικές επιπτώσεις ακόμη και όσον αφορά την ικανότητα του σώματος να αντιμετωπίσει ένα κρυολόγημα.
Με άλλα λόγια, ειδικά τώρα που είμαστε σε καραντίνα, σταμάτα το ψυχαναγκαστικό καθάρισμα ή την οργάνωση των google contacts σου (για μένα το λέω, αλλά άκου το και εσύ) και απλά απόλαυσε το τίποτα. Αν και δεν νομίζω ότι να πεις στην γυναίκα σου ότι κάνεις προπόνηση στο niksen θα σε βοηθήσει να αποφύγεις το κατσάδιασμα για το ότι βαριέσαι να παίξεις επιτραπέζια με το παιδί.
Ένα ακόμη πλεονέκτημα του niksen είναι το γεγονός ότι, με το να μην απασχολείς το μυαλό σου με κάτι παραγωγικό, τελικά καταλήγεις να είσαι σούπερ παραγωγικός αφού ο εγκέφαλός σου συνεχίζει να εκμεταλλεύεται το δυναμικό του. Τι σημαίνει αυτό; Ότι εκεί που ξύνεσαι (κυριολεκτικά ή μεταφορικά) μπορεί να σου φλασάρει η λύση σε ένα πρόβλημα που σε απασχολούσε ή μια φοβερή καινούργια ιδέα. Κάτι που έρχονται και υποστηρίζουν ένα σωρό επιστημονικές έρευνες. Αλλά και η ίδια η εμπειρία μας. Πόσες φορές δεν σου ήρθε κάτι λαμπρό, την ώρα που έκανες κάτι εντελώς κοινότυπο;
Προσοχή. Αν ανήκεις σε αυτούς που πάντοτε θέλουν να κάνουν κάτι, δεν είναι εύκολο να περάσεις στην άλλη όχθη. Οπότε καλό είναι να το ξεκινήσεις χαλαρά. Χρησιμοποιώντας π.χ το συγκεκριμένο app που σου επιβάλλει να μην κάνεις οτιδήποτε για δυο λεπτά. Τα οποία, πίστεψέ με, θα σου φανούν σαν μια αιωνιότητα. Και στη συνέχεια μπορείς να το δοκιμάζεις για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. Το ζητούμενο εδώ είναι να επιτρέψεις στον εαυτό σου να σταματήσει να σκέφτεται εκκρεμότητες και υποχρεώσεις.
Επίσης, ο μεγαλύτερος κίνδυνος, είναι να το τραβήξεις στα άκρα. Το να κοιμάσαι όλη μέρα, είναι δείγμα κατάθλιψης, όχι σωστής εφαρμογής του niksen. Γιατί για να βάλεις το niksen στην ζωή σου και να γίνεις πιο ευτυχισμένος για αυτό, προϋποθέτει να είσαι ήδη active και παραγωγικός. Όχι, όπως στοργικά μου έλεγε κάθε πρωί η μάνα μου τα 7 χρόνια που ήμουν αιώνιος φοιτητής, “γεννημένος τεμπέλης και αχαΐρευτος”. Είδες που δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται;