“Έζησα μια κρίση Υ, ένιωσα τη γαλήνη του θανάτου”

Κάθε μέρα, ο Ηλίας μιλάει με προμηθευτές, φροντίζει κάθε λεπτομέρεια του μαγαζιού και προσπαθεί να μην αφήσει τις εκκρεμότητες που τρέχουν να τον αγχώσουν. Κι αυτό γιατί στις 31 Αυγούστου του 2020, ένα μόλις μήνα πριν, ο Ηλίας ένιωσε την πραγματική δύναμη που έχει το άγχος, σε ένα πρωινό που δεν πρόκειται να ξεχάσει ποτέ στη ζωή του. Ένα πρωινό που του χτύπησε την πόρτα η κρίση ‘Υ’.

“Ένιωσα τη γαλήνη του θανάτου”

Την ημέρα του επεισοδίου ένιωθα μια αδυναμία από το πρωί. Είχα πάρει την Έφη, την γυναίκα μου, και το 15 μηνών μωρό μας μαζί και κατεβαίναμε στην πόλη για διάφορες δουλειές. Το Κίνι είναι χωριό, με τη διαδρομή να περιλαμβάνει φουρκέτες και απότομες στροφές. Αν είχα πάθει την κρίση στο αμάξι, μία ώρα πριν απ’ ότι μου συνέβη, θα είχαμε φύγει οικογενειακώς στον γκρεμό.

Φτάσαμε στην πόλη, κατέβηκα από το αυτοκίνητο, πήγα μέχρι την τράπεζα για διάφορα διαδικαστικά, όμως καθόλη τη διάρκεια ένιωθα μια πολύ μεγάλη αδυναμία, η οποία εξελίχθηκε σε δύσπνοια.

Η τελευταία στάση ήταν στον λογιστή, πήγα να αφήσω κάτι τιμολόγια, είχα και ένα επαγγελματικό περιστατικό που έφτασε στα άκρα και μου πρόσθεσε ακόμη μεγαλύτερο άγχος, κάτι που βλέποντάς το σήμερα καταλαβαίνω ότι του έδωσα μεγαλύτερες διαστάσεις απ’ όσο του άξιζε. Αυτό είναι όμως και το πρόβλημα του άγχους, δεν μπορείς να δεις τις καταστάσεις κατάματα με ψυχραιμία.

Στον λογιστή, έπεσα κάτω, για περίπου 5 δευτερόλεπτα σκοτείνιασαν όλα και μετά ήρθε το πιο τρομακτικό της ιστορίας που πέρασα, αυτό που παθαίνεις με την κρίση ‘Υ’. Καταλάβαινα τα πάντα, είχα όλες μου τις αισθήσεις, αλλά δεν είχα καμία μυϊκή αντίδραση.

Άκουγα τους λογιστές που έτρεχαν πανικόβλητοι, να μου φέρουν μια καρέκλα και νερό. Για περίπου ένα λεπτό είχα λίγη δύναμη μέσα μου, σηκώθηκα στα γόνατά μου, έπιασα την καρέκλα με τα δυο μου χέρια και προσπάθησα να σηκωθώ. Μετά τελείωσαν όλα, δεν είχα άλλη δύναμη, με κάθισαν σε μια καρέκλα και έβαλαν τα πόδια μου σε μια άλλη.

Θυμάμαι όλες τις συνομιλίες, ότι κάλεσαν το ασθενοφόρο. Το μόνο που πρόλαβα να ψελλίσω στον Πέτρο, τον λογιστή, ήταν πως κάτω είναι ένα ασημί τζιπ, στο οποίο περιμένουν η γυναίκα και το παιδί μου. Πήγε, της εξήγησε τι έχει συμβεί, πάρκαρε το αυτοκίνητο γιατί η Έφη δεν οδηγεί και ήρθανε να με βρουν.

Εγώ παρέμενα ξαπλωμένος, είχα κανονικά όσφρηση, ανάσαινα, αλλά δεν μπορούσα ούτε να ανοίξω τα μάτια μου, ούτε να μιλήσω, ούτε φυσικά να κουνηθώ. Σκεφτόμουν ότι πεθαίνω, ότι έρχεται σε λίγο. Δεν ένιωσα πανικό, αλλά μια γαλήνη, μια ηρεμία του θανάτου, και είπα μέσα μου ‘τώρα φεύγω’.

Όταν ήρθαν από το ΕΚΑΒ, μου τσιμπάγαν τις θηλές και τους λοβούς των αυτιών δυνατά για να δουν αν θα αντιδράσω και λέγανε ότι μοιάζει με εγκεφαλικό. Προσπαθούσα να συμμετέχω στην κουβέντα, αλλά δεν γινόταν να μιλήσω.

Σε κατάσταση σοκ, με ένα μωρό στην αγκαλιά και κλαίγοντας με αναφιλητά, η Έφη ακολούθησε το ασθενοφόρο με τα πόδια, γιατί ευτυχώς το νοσοκομείο ήταν στα 100 μέτρα από την πλατεία Ηρώων, όπου και συνέβη το περιστατικό.

Σκεφτόμουν ότι αφού έχω αντίληψη, μάλλον δεν έχω πάθει εγκεφαλικό, όμως την ίδια στιγμή περνούσε από το μυαλό μου η σκέψη ότι μπορεί να είναι ένα τέτοιου είδους εγκεφαλικό που δεν έχει επηρεάσει αυτές τις λειτουργίες, αλλά μόνο την κίνηση.

“Μου είχαν βάλει οξυγόνο στη μύτη, ορούς και πεταλούδες”.

Πήγε το μυαλό μου στην ταινία ‘Η Θάλασσα Μέσα μου’, σκεφτόμουν ότι μπορεί να είμαι έτσι από εδώ και στο εξής. Όταν μου άνοιγαν τα μάτια έβλεπα κανονικά, αλλά δεν είχα τη δύναμη να τα ανοίξω μόνος μου.

Με μετέφεραν στα επείγοντα και ήταν 8 γιατροί από πάνω μου. Άκουγα τον αρχίατρο που έλεγε στους ειδικευόμενους ότι αυτό που βλέπουν, είναι το σύνδρομο της κούκλας, όταν δηλαδή κουνάς το κεφάλι και τα μάτια πηγαίνουν με τη βαρύτητα.

Μου έκαναν όλες τις εξετάσεις, κάποια στιγμή με πήγαν και για αξονική κι εκεί ήταν που κατάφερα να ανοίξω πρώτη φορά μόνος μου τα μάτια μου. Πρόσεξα ότι έχουν γράψει το όνομά μου λάθος στο μηχάνημα εκεί, και συνειδητοποίησα ότι μου φάνηκε αστείο, οπότε αμέσως κατάλαβα ότι γίνομαι καλύτερα, αφού το είδα.

Κάποια στιγμή μετά από αρκετές ώρες, άφησαν την Έφη να μπει μέσα να με δει. Ήρθε κλαίγοντας, θυμάμαι τα λόγια της, επειδή ήξερε ότι είχα τα άγχη μου για το μαγαζί, μου είπε “αύριο το πρωί το καίω το μπουρδέλο”. Δίκιο είχε, δεν θα πεθάνουμε κιόλας για ένα μαγαζί.

 

 

Σιγά-σιγά άρχισα να νιώθω ζεστά τα άκρα μου, όπως όταν επανέρχονται μετά από ένα έντονο μούδιασμα, ένα στιγμιαίο γαργαλητό. Το αίμα είχε αρχίσει ξανά να οξυγονώνει τους μυς και άρχισα να ανταποκρίνομαι. Ήρθε και η φωνή μου σταδιακά, αφού πρώτα πνίγηκα από τα σάλια και την ξηρασία του στόματος.

Σηκώθηκα και ήμουν κανονικά, καλύτερα και από εκείνο το πρωί, ήμουν όπως είμαι τώρα. Μου είπαν για εισαγωγή αλλά επειδή δεν το έκριναν απαραίτητο επέλεξα να μην μείνω. Και οι παθολόγοι εφόσον διέγνωσαν πως είναι ξεκάθαρα ψυχολογικό το θέμα και συγκεκριμένα η κρίση ‘Υ’, δεν επέμειναν να μείνω στο νοσοκομείο.

Τι είναι η κρίση ‘Υ’

Το ύψιλον, όπως φαντάζομαι έχεις ήδη υποψιαστεί, αναφέρεται στην λέξη Υστερία, με την ιατρική να αποκαλεί τέτοια βαριά επεισόδια ως κρίση ‘Υ’, καθώς εδώ που τα λέμε, ακούγεται κάπως καλύτερα.

Η Υστερία κατατάσσεται στις σωματόμορφες διαταραχές, δηλαδή στις διαταραχές που εκδηλώνονται με σωματικά συμπτώματα τα οποία δεν μπορούν να αποδοθούν σε εντοπίσιμη κλινικά ιατρική αιτία. Οι αιτίες δηλαδή είναι ψυχολογικές και όχι παθολογικές ή νευρολογικές.

Στην ουσία πρόκειται για μια άμυνα του οργανισμού, ο οποίος ‘κατεβάζει ρολά’ για να προστατευτεί. Μιμείται τα συμπτώματα του καρδιακού ή του εγκεφαλικού επεισοδίου, ωστόσο αν ο παθών δεν έχει προδιάθεση για ένα τέτοιο επεισόδιο, τότε δεν κινδυνεύει.

Μιλώντας με γιατρό, μας επισήμανε πως ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει κάποιος στην πραγματικότητα είναι η ξαφνική πτώση, γι’ αυτό και στην πρώτη αδιαθεσία θα πρέπει να φροντίζει να κάτσει κάτω, ενώ αν αισθανθεί δύσπνοια, το να ανασαίνει μέσα σε μια σακούλα για να μην αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακα από τον οργανισμό του είναι πάντα μια καλή λύση.

Ο Ηλίας λοιπόν, έφτασε στην κρίση ‘Υ’ έπειτα από μια κρίση άγχους. Ως άνθρωπος με διαγνωσμένη αγχωτική διαταραχή, αυτό δεν ήταν κάτι που ήρθε ακριβώς ουρανοκατέβατο.

H αγχωτική διαταραχή είναι για μένα η ασθένεια της εποχής μας, μπορείς να το έχεις και από 5 χρονών, δεν χρειάζεται ούτε να είσαι μεγάλος, ούτε να καπνίζεις, ούτε να πίνεις, ούτε τίποτα. Αν έχεις άγχος, το έχεις ακόμα κι όταν πίνεις ένα γάλα.

Οι άνθρωποι με διαγνωσμένη τη διαταραχή αυτή είναι πολλαπλάσιοι σε σχέση με παλαιότερα. Επισκέφτηκα ψυχίατρο, μια λέξη που δυστυχώς είναι ακόμη ταμπού στην κοινωνία μας, είμαστε τόσα χρόνια πίσω, ακόμα θεωρούν πως αν βλέπεις ψυχίατρο, τότε είσαι τρελός.

Όταν έχεις αγχωτική διαταραχή, υπερμεγεθύνεις μια κατάσταση, δεν έχεις την ικανότητα να αντιληφθείς πόσο κακό σου κάνει όλο αυτό, γίνεται ένα θολό πράγμα που όσο περνάει ο καιρός φουσκώνει.

Από τον Ιανουάριο που ήρθαμε στην Σύρο, όποτε με έπιανε άγχος, ένιωθα μια αδυναμία στα πόδια μου, σαν να θέλω να πέσω από μόνος μου. Φτιάχναμε το μαγαζί, μια διαδικασία με τρέξιμο, καθημερινά οικονομικά θέματα, ένας ξένος που έρχεται ξαφνικά να φτιάξει κάτι καινούριο.

Μια φορά στο σπίτι είχα πέσει κάτω, όχι λιποθυμία, απλά σωριάστηκα. Σε στιγμές που δεν μπορούσα να διαχειριστώ το άγχος με τίποτα, ένιωθα ένα έντονο μούδιασμα στο στέρνο μου και ένα θόλωμα στο κεφάλι, το σώμα έκανε reset για να με προστατεύσει.

Η κρίση ‘Υ’ δεν έχει καμία σχέση με την κρίση πανικού, είναι πολύ πιο έντονη. Υπάρχει και πιο ήπια μορφή, που μπορεί να οδηγήσει σε απλή λιποθυμία για μερικά δευτερόλεπτα, αλλά μπορεί να είναι και πολύ πιο έντονη.

Οι γιατροί λοιπόν μου σύστησαν πλήρη απομόνωση για 48 ώρες και καμία επαφή με οτιδήποτε για 4-5 μέρες. Τα ανέλαβε όλα η Έφη, μίλαγε με προμηθευτές, χωρίς να ξέρει τη δουλειά. Από μια γλυκιά κοπέλα εξελίχθηκε σε αγρίμι, κράτησε το σπίτι όρθιο, πέρασε η σχέση μας σε άλλο επίπεδο, δυνάμωσε. Την πρώτη εβδομάδα μετά το επεισόδιο δυσκολευόμουν να φάω, έτρωγα μόνο μια μπουκιά επειδή με πίεζε η Έφη, έχασα 8 κιλά.

Τερματίζοντας το φόβο

Προφανώς ένας άνθρωπος με διαγνωσμένη αγχωτική διαταραχή, δεν μπορεί να πατήσει ένα κουμπί και ξαφνικά να σταματήσει να αγχώνεται. Πρέπει να μιλήσει σε ειδικούς, να δουλέψει με τον εαυτό του και να ακολουθήσει κάποια θεραπεία. Ένα τέτοιο επεισόδιο όμως σαν αυτό που βίωσε ο Ηλίας στις 31 του Αυγούστου, είναι ένα σημαντικό καμπανάκι, κάτι που μπορεί να σου αλλάξει την κοσμοθεωρία και τον τρόπο σκέψης.

Τώρα νιώθω σαν να ξεκίνησα από το μηδέν, σαν να τερμάτισα το φόβο και να βγήκα από την άλλη πλευρά. Είναι ένα μεγάλο μάθημα. Έχασα τον πατέρα μου πριν 15 χρόνια από εγκεφαλική αιμορραγία, για λόγους άγχους κι εκείνος από οικονομικά. Δεν το πήρα το μάθημα από την κηδεία του πατέρα μου, ας μην το πάρω από τη δικιά μου.

Φυσικά και έχω ακόμα άγχη, άλλωστε έχω διαγνωσμένη αγχωτική διαταραχή. Αυτό που άλλαξε μέσα μου όμως, σε σχέση με πριν, είναι πως αν πριν μου έλεγες ‘Ηλία σε 10 λεπτά κούνα αυτό το τασάκι’, εγώ θα αγχωνόμουν. Τώρα, δεν θα με απασχολήσει καν, έμαθα με τον δύσκολο τρόπο.

Αρχικά πήγα σε ψυχολόγο, αλλά κατάλαβα ότι δεν είναι αυτός ο αρμόδιος. Πολύς κόσμος νομίζει ότι η διαφορά ψυχιάτρου και ψυχολόγου είναι πως ο πρώτος μπορεί να σου γράψει φάρμακα. Λάθος, ο ψυχίατρος είναι γιατρός, μπορεί να καταλάβει αν το πρόβλημά σου είναι ψυχολογικό ή κάτι παθολογικό και να σου συστήσει τις κατάλληλες εξετάσεις. Εγώ πήγα μία φορά σε ψυχίατρο και μετά μιλήσαμε 2-3 φορές τηλεφωνικά.

Όπως μου είπε κι ο ψυχίατρός που επισκέφτηκα, το άγχος σε περιπτώσεις σαν τη δική μου δημιουργείται μόνο του, δεν είναι εξωγενές, κι όλα τέλεια να είναι, θα βρω κάτι να με αγχώσει. Αυτές οι εμμονές είναι που δημιουργούν την διαταραχή και αυτό δουλεύεται μόνο μέσα στο κεφάλι σου, δεν λύνεται αλλιώς.

Είναι πάρα πολύ σημαντικό, όταν κάτι σε απασχολεί να το μοιράζεσαι, να το βγάζεις από μέσα σου, όσο κλισέ κι αν ακούγεται, αλλιώς θα σε τρώει μια ζωή. Αυτό το μάθημα κρατάω εγώ.

Πολλές φορές μας αγχώνει απλά ότι δεν είμαστε αυτό που θέλουμε να δείχνουμε, στα social media και στην αληθινή ζωή.

Ο Ηλίας με την κόρη του, σε στιγμές ξεγνοιασιάς στη θάλασσα

Τακτοποίησα όσο μπορούσα τις καθημερινές μου υποχρεώσεις, έκανα διακανονισμούς, μίλησα με τους προμηθευτές και τους καθημερινούς μου συνεργάτες για να κανονίσω τις εκκρεμότητες, τους πήρα όλους τηλέφωνο για να κερδίσω πίσω την ηρεμία μου. Μπορούσα και πριν να τα κάνω όλα αυτά, αλλά το άγχος με θόλωνε, δεν μπορούσα να σκεφτώ καθαρά.

Ο μόνος τρόπος για να το παλέψεις και να το προλάβεις, είναι όταν διαπιστώνεις μέσα στην ημέρα πως αγχώνεσαι για μικρά πράγματα, να μην το αγνοήσεις, να μην το θεωρήσεις ασήμαντο, γιατί όταν έρθουν τα ζόρια θα σε λυγίσει το άγχος.

“Πρέπει ο ψυχίατρος  να πάψει να αποτελεί ταμπού”

Θα πρέπει ο ψυχίατρος επιτέλους να πάψει να αποτελεί ταμπού σε αυτή τη χώρα, θα έπρεπε το γραφείο του να είναι δίπλα σε αυτό του ορθοπαιδικού, αυτό θα είναι ένα πρώτο βήμα. Αν πας σε γραφείο ορθοπαιδικού χωρίς να έχεις πρόβλημα, θα σε διώξει, αν κάνεις το ανάποδο, σίγουρα ο ψυχίατρος κάτι θα σου βρει.

Από μια τέτοια ιστορία δεν φεύγεις αναίμακτα, αλλά εγώ έφυγα στα δυο μου πόδια, όρθιος. Το άγχος δεν νικιέται έτσι εύκολα. Πήρα ένα σημαντικό καμπανάκι όμως.

Μαθαίνεις να ζεις με αυτό, δεν μπορεί να το κερδίσεις εντελώς ποτέ. Τα γράφεις λίγο στα αρχίδια σου, τα υποβαθμίζεις, αλλά ποτέ δεν φεύγει εντελώς. Καλό θα είναι ο κόσμος να περιλαμβάνει στο πρόγραμμά του δραστηριότητες με αληθινούς ανθρώπους, γιατί όσο είσαι κοντά με ανθρώπους, το άγχος ξεχνιέται λίγο. Έχουμε αισθητήρια να αντιλαμβανόμαστε τις αδυναμίες των άλλων ανθρώπων και κάπως έτσι να καταλαβαίνουμε καλύτερα και τις δικές μας και να τις μοιραζόμαστε. Αυτό όμως δεν μπορεί να συμβεί στην ψηφιακή ζωή.

Για το τέλος, ο Ηλίας αφήνει έναν στίχο του αγαπημένου του Παύλου Παυλίδη από το κομμάτι Αλλάζει Πρόσωπα η Θλίψη να τα πει όλα:

Ποιος θα τα βάλει με τη θλίψη
όσο αντιστέκεσαι νικάει,
σ’ όποιον τη ρίχνει από το θρόνο
εσένα λέει θέλω μόνο.