Πώς θα συναρμολογήσεις ένα έπιπλο ΙΚΕΑ χωρίς να καταστρέψεις τη σχέση σου

Και σε θέλω σπάταλο. Όχι ‘τσιγκούνη’. Εννοώ μη διαλέξεις καμια βιβλιοθήκη Billy. Δοκίμασε μια συρταριέρα. Αν τελειώσετε και δεν έχετε τσακωθεί (δεν έχουν εκτοξευθεί βίδες -και δεν έχουν ακουστεί αναρίθμητα καντήλια εναντίον του σχεδιαστή των οδηγιών), είσαι φαβορί για να ζήσεις το ’till death do us part’. Αν έχετε γίνει ‘μπίλιες’, να σας καλωσορίσω στη λίστα ‘είσαι ένας από εμάς’. Σκέψου πως το Quartz έκανε θέμα τη ψυχολογία πίσω από τους τσακωμούς των ζευγαριών, ενώ συνδέουν ένα έπιπλο ΙΚΕΑ’, ρωτώντας ερευνητές ψυχολόγους, ειδικούς επί της ανάλυσης συμπεριφοράς και οικογενειακούς ψυχοθεραπευτές, μήπως και μπει ένα τέλος στο δράμα.

Κράτα πως είναι χρήσιμο να αποφύγεις ερωτήσεις όπως ‘με εμπιστεύεσαι;’ ή ‘νομίζεις πως είμαι ηλίθιος’ ή ‘πιστεύεις ότι είμαι ανίκανος’, πόσο μάλλον το ‘εύχεσαι να ήταν εδώ ο πρώην σου να σε βοηθήσει;’. Και προς Θεού μόλις καταλάβεις πως αρχίζει ο ένας να κατηγορεί -για οτιδήποτε- τον άλλον, σφύριξε τη λήξη της διαδικασίας και τηλεφώνησε στους ειδικούς να έλθουν να κάνουν τη δουλειά. Ή πάρε τηλέφωνο ένα φίλο -που ‘χει την εμπειρία και γουστάρει να συναρμολογεί έπιπλα IKEA.

Θα σου πω λοιπόν, τι είναι χρήσιμο να συμβεί προκειμένου να φτιάξεις το έπιπλο, χωρίς να ‘χαλάσεις’ τη σχέση.

Για αρχή, το πράγμα ‘στραβώνει’ πολλές φορές από την επιλογή του επίπλου. Κλινική ψυχολόγος έχει πει στη Wall Street Journal πως ‘ο καθαρός, στιλάτος, ιδανικός τρόπος παρουσίασης ενός δωματίου στο showroom γίνεται ο χάρτης για τον εφιάλτη της σχέσης’. Είχαν μαζευτεί πολλά τα ζευγάρια που χρειάστηκαν τη βοήθεια της Ramani Durvasula και που στο ‘τι μου φέρατε;’ απάντησαν “τσακωθήκαμε στο ΙΚΕΑ’. Σημείωσε τις απαντήσεις και κατέληξε στο εντάσεις δημιουργούνται στο χώρο με τα κρεβάτια (παραπέμπει στο σεξ), με τα είδη κουζίνας (έχει να κάνει με τις δουλειές) και στον εξοπλισμό παιδικών δωματίων (η λίστα είναι ατελείωτη). Επιπροσθέτως, προκύπτουν θέματα διαφοράς στο γούστο. Ξαφνικά το αν θα είναι το τραπεζάκι του σαλονιού σε χρώμα φυσικού ξύλου ή θα είναι μαύρο εξελίσσεται σε ‘αν δεν θέλουμε το ίδιο χρώμα τραπεζάκι, μήπως δεν θέλουμε τον ίδιο τρόπο ζωής;’ και τελικά ‘ποιος είσαι, πραγματικά;’.

Το unboxing είναι για τους ειδικούς ‘βασικής σημασίας στιγμή, για την ευτυχισμένη συναρμολόγηση’. Και αυτό συμβαίνει γιατί ακόμα και τα ζευγάρια που ‘χουν μάθει να μοιράζουν τα πάντα στη μέση, εν προκειμένω αντιμετωπίζουν θεματάκια, καθώς κάποιος πρέπει να ηγηθεί. Είναι λοιπόν, πολύ πιθανό να προκύψει θέμα ‘μάχης εξουσίας’ και τελικά καβγάς. “Για να συνεχιστεί η δουλειά χωρίς προβλήματα, πρέπει ένας να γίνει αποδεκτός ως ηγέτης και να μείνει ως τέτοιος, όταν ο βοηθός θα τον δει να κάνει κάτι λάθος” εξήγησε ο Scott Stanley, καθηγητής ψυχολογίας στο University of Denver.

Και κάπως έτσι φτάνουμε στην ανάγνωση των οδηγιών. Που η ΙΚΕΑ υποστηρίζει πως τις παρέχει όσο πιο απλά γίνεται και δημιουργεί την αίσθηση (γιατί για γεγονός δεν πρόκειται) ότι όλα μπορούν να γίνουν πολύ απλά και γρήγορα. Κάτι που πολύ γρήγορα διαψεύδεται “με εύλογη συνέπεια να αυξάνεται το άγχος και η διάθεση για επίθεση στο έτερον ήμισυ” ειδοποιεί ο Don Ferguson, ψυχολόγος βετεράνων. “Πολύ γρήγορα, αν δεν γίνει τάιμ άουτ, η σύγχυση από την αδυναμία εκτέλεσης ενός project, αυξάνει το στρες που εκδηλώνεται με επίθεση εναντίον του συντρόφου”.

Με την ευχή να περάσεις και αυτήν την πίστα, έφτασες επιτέλους στη συναρμολόγηση. Ο Dan Ariely, καθηγητής ψυχολογίας στο Duke University έχει προτείνει να δοκιμάσεις μια βόλτα με κανό, με το σύντροφό σου, πριν πας για κάποια αγορά στο ΙΚΕΑ. Θα ζήσεις μεταβαλλόμενες εμπειρίες, τις οποίες δεν μπορείς να ελέγξεις (καιρός, ρεύματα κλπ) και θα καταλάβεις πώς αντιδρά η σύντροφος σου στην πίεση και το απροσδόκητο. “Η συνήθης πρακτική είναι να κατηγορεί ο ένας τον άλλον. Κάποιοι προσπαθούν να καταλάβουν τι έγινε, ώστε να αντιδράσουν. Το ίδιο συμβαίνει και όταν φτιάχνεις ένα έπιπλο IKEA, όπου όλα δεν πάνε όπως τα περιμένεις. Μπορεί να λείπει μια βίδα ή να ενώσεις λάθος δυο κομμάτια”. Εκεί θα φανεί αν είσαι από αυτούς που αντί να διαχειριστούν το πρόβλημα, προτιμούν να μεταφέρουν στον άλλον το φταίξιμο. “Yπάρχει και ένα άλλο πρόβλημα, δομικής φύσεως, με τα λάθη. Συνήθως τείνουμε να αποδίδουμε τα δικά μας, σε εξωγενείς παράγοντες και αυτά των άλλων σε ενδογενείς”. Δηλαδή, για το δικό σου λάθος φταίνε οι οδηγίες. Για της συντρόφου, η συγκέντρωση που δεν είχε. Κάνε έναν κόπο και μη μιλήσεις.

Επειδή εδώ δεν είμαστε μόνο παρατηρητές (Λόλα να ένα πρόβλημα), σου έχω και δυο πράγματα που μπορείς να κάνεις για να το ‘σώσεις’.

1ο βήμα: Αναθέστε αρμοδιότητες -όχι ευθύνες

Πριν καν ανοίξετε το κουτί, συζητήστε τι θα κάνει ο καθένας και ποιος θα ‘χει τον τελευταίο λόγο. Μετά μη σταματήσετε ποτέ να επικοινωνείτε -να λέτε ο ένας στον άλλον τι κάνει, σε ποιο στάδιο βρίσκεται και τι μένει. Εξίσου σημαντικό είναι να ‘πνίγεται’ τη διάθεση για κριτική, εν τη γενέσει της.

2ο βήμα: Κάντε διαλείμματα

Για να είσαι σε σχέση, πιθανότατα ξέρεις να ‘διαβάζεις’ το δωμάτιο και να καταλαβαίνεις την ατμόσφαιρα -πώς βράζει το καζάνι πριν το ξέσπασμα. Όταν λοιπόν, διαισθάνεσαι πως βρίσκεσαι προ έκρηξης, πες ένα ‘δεν πίνουμε κανα καφέ;’. Ιδανικά, πήγαινε και να τον αγοράσεις.

Αν κρίνεις πως αυτά είναι έξω από εσένα, κάλεσε την εταιρία που αναλαμβάνει τη συναρμολόγηση και είσαι άρχοντας.

*Την έμπνευση για το κείμενο την παρείχε ο Κωνσταντίνος Αμπατζής, με την κατάθεση ψυχής που έκανε και τον θέλει να ‘χει τσακωθεί με την σύντροφο του κάθε φορά που επιχείρησαν να συναρμολογήσουν έπιπλο που πήραν από το ΙΚΕΑ.