Η μέρα που η χούντα έδιωξε τον Μπούκοβι

Το 1967, σε μια ημερομηνία όμοια με τη σημερινή, ο Μάρτον Μπούκοβι, η πιο μυθική μορφή του πάγκου στην ιστορία του Ολυμπιακού θα παραιτούταν και δέκα ημέρες αργότερα θα έφευγε με το τρένο για τη χώρα του. Η μνήμη όμως δεν θα τον ακολουθούσε, θα έμενε εδώ, άσβεστη, μαζί με τα πρωταθλήματα και την περηφάνια που γέμισε τις λαϊκές γειτονιές.

Ο Ολυμπιακός είχε έξι χρόνια να πάρει πρωτάθλημα, τα τρία κύπελλα δεν έλεγαν και πολλά στον κόσμο του, χρειαζόταν μία βαθιά τομή στον οργανισμό και τη φιλοσοφία του.

Ο Γιώργος Ανδριανόπουλος έχει ήδη κάμποσο καιρό που γλυκοκοιτούσε προς την Ουγγαρία και στις 5 Ιανουαρίου του 1965 με επίσημη επιστολή θα ζητήσει από τον πρέσβη της Ουγγαρίας την πρόσληψη του Νάντορ Χιντεγκούτι. Οι Ούγγροι θα αρνηθούν και θα “προσφέρουν” τον Γκρόσιτς. Τώρα είναι η σειρά του Ολυμπιακού να πει “όχι”.

Ο Άρης Χρυσαφόπουλος, ο παλαίμαχος παίκτης της ομάδας που πλέον βρίσκεται στη διοίκηση θα δώσει τη λύση. Θα εκμεταλλευτεί την παλιά γνωριμία του με υψηλόβαθμο στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουγγαρίας -υπήρξαν και οι δύο συγκρατούμενοι στο Νταχάου(!)- και θα καταφέρει να φέρει τον Μάρτον Μπούκοβι.

Από κοντά, και ο Μίκης Θεοδωράκης που θα βοηθήσει ως βουλευτής της ΕΔΑ στη Βʹ Περιφέρεια Πειραιά.

«Ανέκαθεν πίστευα πως είναι απαραίτητοι στον ελληνικό αθλητισμό οι εγνωσμένης αξίας τεχνικοί», θα πει ο ίδιος. «Γι’ αυτό και εγώ προσωπικά προσπάθησα και βοήθησα όσο μπορούσα για να έλθει ο Μπούκοβι στον Ολυμπιακό κάνοντας διαβήματα τόσο προς τον εδώ Ούγγρο πρέσβη, όσο και προς το Υπουργείο των Σπορτ (sic) της Ουγγαρίας».

Στις 2 Ιουλίου του 1965 θα φτάσει στο αεροδρόμιο του Ελληνικού και σύμφωνα με την Αθλητική Ηχώ, θα τον υποδεχτούν 5 χιλιάδες φίλαθλοι. Και δεν θα απογοητευτούν. Στην πρώτη του χρονιά, ο Ολυμπιακός παίζοντας εντυπωσιακό ποδόσφαιρο θα κατακτήσει το πρωτάθλημα και συνεχίζοντας να αποδίδει γρήγορο και επιθετικό ποδόσφαιρο και στην επόμενη σεζόν, θα το ξανασηκώσει. Εκείνη τη χρονιά, του ‘66-’67, θα κάνει και το ιστορικό ρεκόρ με τις δέκα συνεχόμενες νίκες το οποίο θα κρατήσει σχεδόν πενήντα χρόνια. Θα το σπάσει το 2015 ο Μάρκο Σίλβα με 12 σερί νίκες.

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα όμως έχει επιδεινωθεί δραματικά, το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου βάζει την ταφόπλακα σε όποια όνειρα για αληθινή δημοκρατία είχαν απομείνει. Το κλίμα για τον Μπούκοβι αρχίζει και γίνεται αφόρητο.

Ο νέος και πανίσχυρος Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, Κωνσταντίνος Ασλανίδης ξεκαθαρίζει πώς και ο Μπούκοβι και ο βοηθός του ο Λάντος θα παραμείνουν, όμως οι φήμες που κυκλοφορούν μιλούν για το αντίθετο.

Οι περίεργες κινήσεις θα αρχίσουν το καλοκαίρι του ‘67. Αρχικά, η διοίκηση του Ολυμπιακού δεν θα προχωρήσει στις μεταγραφές που θα ζητήσει, δεν θα του φέρουν τους Κουρκουβέλα, Βαλιάνο και Στολίγκα. Στη συνέχεια, κι ενώ η ομάδα φεύγει για προετοιμασία στον Καναδά, ο Μπούκοβι και ο βοηθός του δεν θα πάρουν βίζα. Η νέα διοίκηση της ομάδας, διορισμένη από τη χούντα, όχι μόνο δεν θα ακυρώσει το ταξίδι αλλά θα στείλει την ομάδα χωρίς τον προπονητή της. Αδιανόητο, όπως και να το δει κανείς.

Το οικογενειακό κλίμα και η πειθαρχία στα αποδυτήρια θα καταρρεύσουν κι αυτά με τη σειρά τους. Θα δημιουργηθούν οικονομικές διαφορές με τον Σιδέρη και ο Μπούκοβι θα είναι αυτός που θα μπει μπροστά και θα τους αναγκάσουν να τον κρατήσουν στην ομάδα. Την ίδια στιγμή η διοίκηση θα προχωρήσει στην περιβόητη μεταγραφή του Κούδα, χωρίς εκείνος να έχει ιδέα. Και όταν το πληροφορηθεί θα εναντιωθεί καθώς καταλαβαίνει την αντιπαλότητα πουμ θα φέρει ανάμεσα σε Βορρά και Νότο.

Εντούτοις δεν θα παραιτηθεί ακόμα. Θα τα πνίξει όλα μέσα του και θα ξεκινήσει κανονικά τη σεζόν, όντως στον πάγκο του Ολυμπιακού.

Θα αποκλειστεί από τη Γιουβέντους, αλλά θα ρεφάρει παίρνοντας πέντε συνεχόμενα παιχνίδια στο πρωτάθλημα. Δυστυχώς για εκείνον όμως θα ακολουθήσει η πλήρης κατάρρευση. Τέσσερις ήττες συνεχόμενες, θα τον βγάλουν εκτός εαυτού και θα τον κάνουν να δηλώσει ότι παραιτείται. Πριν όμως υπογράψει και επίσημα την παραίτησή του θα πάθει νευρικό κλονισμό και θα καταρρεύσει.

Τον έλεγχο μέσα στην ομάδα τον ασκούν πλέον οι εντολοδόχοι του Ασλανίδη -νέος έφορος θα οριστεί ένας αντισυνταγματάρχης των ΛΟΚ! Ο Γενικός Γραμματέας ανατρέπει τη νόμιμη διοίκηση του Ολυμπιακού με τη δικαιολογία ότι «υπάρχει αναστάτωσις στην ομάδα και κίνδυνος εμφύλιας σύρραξης, λόγω της διαφωνίας διοίκησης-προπονητή. Το νέον συμβούλιο του Ολυμπιακού είναι ασφαλώς το καλύτερο που έγινε ποτέ στην Ελλάδα! Μια αλλαγή είναι πάντα ευχάριστος!».

Όταν ο Ούγγρος θα συνέλθει, θα αρνηθεί να ακολουθήσει την ομάδα για αγώνα στον Βόλο, και το νέο κακό αποτέλεσμα (1-1) θα τον οδηγήσει στην οριστική παραίτηση.

Εκείνη η νύχτα, η νύχτα της 13ης Δεκεμβρίου που θα τον βρει στο ξενοδοχείο στην Καστέλα, θα περάσει στον μύθο. Κανείς δεν είναι σίγουρος για το τι πραγματικά έγινε. Τον επισκέφτηκαν φίλαθλοι; Έκλεισε ο δρόμος όπως περιγράφει σε ένα υπέροχο διήγημά του ο Διονύσης Χαριτόπουλος και του φώναζαν «πατέρα, μη φεύγεις»; Ή δεν έγινε τίποτα από όλα αυτά καθώς λόγω των αυστηρών μέτρων της Χούντας δεν επιτρεπόταν η συγκέντρωση άνω των πέντε ατόμων -όπως έγραψε και το ΦΩΣ πρόσφατα; Κράτα όποια εκδοχή της αλήθειας σου αρέσει περισσότερο. Όπως και αυτήν την ενδιαφέρουσα σύμπτωση. Το ίδιο βράδυ έφυγε και ο τέως Κωνσταντίνος μετά το αποτυχημένο του πραξικόπημα εναντίον των Συνταγματαρχών.

Οι τελευταίες δηλώσεις του στο ΦΩΣ, ήταν συγκινητικές: «Στη χώρα σας γνώρισα τις μεγαλύτερες χαρές της ζωής μου. Τα έφερε έτσι η τύχη ώστε τις γιορτές να τις κάνω στο σπίτι μου στη Βουδαπέστη. Στο μέλλον δεν πρόκειται να προπονήσω καμία ομάδα! Αυτό είναι το τέλος της όμορφης επαγγελματικής μου καριέρας».

Και πράγματι, ο Μάρτον Μπούκοβι μέχρι και τις 2 Φεβρουαρίου του 1985 -όταν και θα πεθάνει σε ηλικία 82 ετών- δεν θα προπονούσε ξανά καμία ομάδα.