Armin Laschet: O αντισυμβατικός πολιτικός που αντικαθιστά την Angela Merkel

Μετά την εξαγγελία της Angela Merkel πως δεν θα διεκδικήσει την Καγκελαρία για 5^η συνεχόμενη θητεία, το CDU προχώρησε στην αναζήτηση του διαδόχου της. Το χρίσμα δόθηκε τον Δεκέμβριο του 2018 στην τότε 56χρονη Annegret Kramp – Karrenbauer (AKK), τότε Πρωθυπουργός του κρατιδίου της Saarland και νυν Υπουργός Άμυνας, που νίκησε τον Friedrich Merz στην ψηφοφορία του κόμματος.

Η Kramp – Karrenbauer θεωρήθηκε ως η εκλεκτή διάδοχος της Merkel και ως η πλέον κατάλληλη για να κρατήσει την κεντροδεξιά ταυτότητα του κόμματος όπως η προκάτοχός της, μια ταυτότητα που ο Merz δεν ενστερνιζόταν. Λίγο μετά την εκλογή της όμως, με αφορμή το βίντεο ενός YouTuber που καλούσε τους ακόλουθούς του να μην ψηφίσουν το κόμμα της και το βαυαρικό του σύμμαχο (CSU), δήλωσε πως πρέπει να αλλάξει ο νόμος για τα social media, ούτως ώστε να μην επηρεάζουν τους ψηφοφόρους πριν τις εκλογές. Η πολιτική γκάφα της AKK, η οποία θεωρήθηκε πως αμφισβητεί την ελευθερία της έκφρασης, έριξε το κόμμα για πρώτη φορά κάτω από το 30% στις δημοσκοπήσεις.

Η πρωθυπουργική κρίση του κρατιδίου της Θουριγγίας έπληξε ακόμα πιο πολύ την αξιοπιστία του CDU. Για πρώτη φορά στην ιστορία της γερμανικής δημοκρατίας, εκλέχθηκε Πρωθυπουργός με τη βοήθεια ακροδεξιού κόμματος («Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD)»), αλλά και του CDU. Παρά την αποστασιοποίηση της AKK από τις θέσεις του AfD και εξαιτίας της παγκόσμιας κατακραυγής και της στροφής των ψηφοφόρων σε άλλα κόμματα, η 58χρονη πολιτικός αναγκάστηκε να παραιτηθεί από την ηγεσία του CDU.

Όπως και στην περίπτωση της AKK, ο Αrmin Laschet χαρακτηρίζεται επίσης ως «μερκελικός» από τον γερμανικό τύπο. Μετριοπαθής και κεντρώος, ακολουθεί τη μερκελική έκφανση του συντηρητισμού στη Γερμανία: σταθερότητα ως προς τις οικονομικές και μεταναστευτικές πολιτικές, ενσωμάτωση των ξένων πληθυσμών, γέφυρες με την κοινωνία, και συνένωση πτυχών των πολιτικών τόξων στη γερμανική Βουλή (Bundestag). Η μετριοπαθής καμπάνια του στις εσωκομματικές εκλογές βασίστηκε ως έναν βαθμό στο πολιτικό σύνθημα του ιδρυτή του κόμματος και πρώτου Καγκελάριου, Konrad Adenauer, στις εκλογές του 1957: «Κανένα πείραμα (Keine Experiment)».

Το σύνθημα του Adenauer δε βρήκε απήχηση στα αυτιά των συνυποψηφίων του Laschet, του 65χρονου Friedrich Merz, πρώην αρχηγού της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών στην Bundestag (2000 – 02) που επέστρεψε στο πολιτικό προσκήνιο μετά την εξαγγελία της αποχώρησης Merkel, και του 55χρονου Norbert Röttgen, πρώην Υπουργού Περιβάλλοντος (2009 – 12). Οι δύο πολιτικοί έστησαν τις ατζέντες τους με μακρινό ορίζοντα και πολλές εκσυγχρονιστικές αλλαγές, ενώ ο Laschet επικεντρώθηκε στα τωρινά προβλήματα της χώρας. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί τον επικρίνουν για την αδιαφορία του απέναντι στις κοινωνικές και υγειονομικές συνέπειες της πανδημίας.

Η επιτυχία του Laschet οφείλεται στον προοδευτικό και ενωτικό χαρακτήρα του, ο οποίος διαμορφώθηκε από τα παιδικά του χρόνια στην πόλη του Aachen, ανάμεσα στα βελγικά και τα ολλανδικά σύνορα (το λεγόμενο «Τριεθνές»). Η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης και ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της γερμανικής πολιτικής τον ενέπνευσε να ασχοληθεί με την πολιτική, αν και απεχθανόταν τα κόμματα. Σπούδασε Νομικά στη Βόννη και στη Βιέννη και άσκησε το δημοσιογραφικό επάγγελμα για μερικά χρόνια. Εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στο Άαχεν, Βουλευτής στην Ομοσπονδιακή Βουλή της Βόννης και Ευρωβουλευτής.

Στο άρθρο του Γιάννη Παπαθανασίου στην Deutsche Welle, αναφέρεται το παρασκήνιο του “Pizza-Connection”. Ήδη στις αρχές της βουλευτικής του θητείας, ο νεαρός πολιτικός επέκρινε με σκληρό τρόπο ισχυρά στελέχη του κόμματος για τις συντηρητικές πολιτικές τους. Το αντισυμβατικό πνεύμα του Laschet, σε συνδυασμό με το πολιτικό του αισθητήριο, τον ώθησε στο να συμμετάσχει στις κρυφές συναντήσεις των Χριστιανοδημοκρατών με τους Πράσινους σε μια πιτσαρία της Βόννης, όπου ανοικοδομήθηκαν οι «σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης» μεταξύ των δύο κομμάτων, οι οποίες απέδωσαν τα τελευταία χρόνια.

Ο Armin Laschet έγινε Υπουργός για την ενσωμάτωση των αλλοδαπών στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας, στην πρώτη κυβέρνηση του CDU μετά από 38 χρόνια. Είναι το κρατίδιο με τον μεγαλύτερο πληθυσμό στη χώρα. Εκεί ζει το 1/3 των Τούρκων μεταναστών και προσφύγων στη Γερμανία. Οι επιτυχημένες πολιτικές ενσωμάτωσής στη γερμανική κοινωνία του καθιστούν ως τον πιο δημοφιλή πολιτικό της τοπικής κυβέρνησης, αλλά οι ακροδεξιοί του προσάπτουν το παρατσούκλι «Τουρκο-Armin».

Από το 2017 μέχρι και σήμερα, είναι πρωθυπουργός του κρατιδίου. Υποστήριξε με λιγότερο σθένος την προσφυγική πολιτική της Merkel και, παρά το γεγονός πως το CDU ενστερνίστηκε την απαγόρευση της μπούρκας, ο ίδιος δε συμφώνησε με την απαγόρευση. Οι εσωκομματικές αντιθέσεις του με τον συντηρητικό Υπουργό Υγείας Jens Spahn προσπεράστηκαν. Ο Spahn δήλωσε την υποστήριξή του στον Laschet και του χάρισε ορισμένες ψήφους της συντηρητικής πτέρυγας του κόμματος έναντι του Merz.

Ο Merz στόχευσε στη συσπείρωση των υπερσυντηρητικών ψηφοφόρων με την παύση της κεντρώας στροφής του CDU και της Merkel. Η υποστήριξη του επίσης συντηρητικού Spahn στον Laschet ουσιαστικά κατακερμάτισε τις πιθανότητές του να εκλεχθεί στην ηγεσία του κόμματος, από κοινού με τη μεγαλομανία του.

Γερμανικά μέσα, όπως το κρατικό Das Erste, η Nürnberger Nachrichten και η Handelsblatt σχολιάζουν τις τάσεις μεγαλομανίας του Merz, οι οποίες αποκαλύφθηκαν αμέσως μετά τη νίκη του Laschet, όταν αυτοπροτάθηκε για Υπουργός Οικονομικών. Σε συνδυασμό με την ξαφνική επιστροφή του στα κοινά μετά την ανακοίνωση της Merkel, ο Merz έδωσε την εντύπωση πως έθεσε δις υποψηφιότητα για το κόμμα μόνο και μόνο για την απότομη αναρρίχηση στην Καγκελαρία. Τα μέσα στράφηκαν εναντίον του.

Στον ευχαριστήριο λόγο του, δεν παρέλειψε να αναφέρει τον πατέρα του, ο οποίος εργάστηκε ως ανθρακωρύχος στην περιοχή του Ρουρ, αγγίζοντας τις καρδιές όσων Γερμανών παρακολούθησαν το συνέδριο. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει πως θα γίνει και ο επόμενος Καγκελάριος της Γερμανίας.

Αρχικά, χρειάζεται να συσπειρώσει τους απογοητευμένους από την πολιτική του CDU ψηφοφόρους, οι οποίοι βρίσκουν καταφύγιο στο AfD, και ύστερα να αντιμετωπίσει εσωκομματικά τον Βαυαρό Πρωθυπουργό, Markus Söder, ο οποίος δεν έκρυψε ποτέ τις βλέψεις του για την Καγκελαρία, όπως αναφέρει η Süddeutsche Zeitung. Ωστόσο, ο ήπιος και ενωτικός χαρακτήρας του, μαζί με το υψηλό πολιτικό αισθητήριό του, τον καθιστούν ως τον ιδανικό αντικαταστάτη της Angela Merkel. Μένει να δούμε τι θα γίνει μέχρι τις εκλογές του Σεπτεμβρίου.