Η Πηνελόπη Θεοδωρακάκου βαρέθηκε τα αστεία σε βάρος των γυναικών

Αγαπητέ μου φίλε,

δεν έχω ιδέα που βρίσκεσαι την ώρα που θα διαβάζεις αυτό το κείμενο, ούτε τι ώρα είναι. Ίσως είναι πρωί και με διαβάζεις από την οθόνη του υπολογιστή σου από το χώρο/έπιπλο που τώρα πια αποκαλείς γραφείο. Ίσως ξαπλωμένος στον καναπέ, μεταξύ twitter scrolling και της σκέψης του που θα βρισκόσουν απόψε αν (αχ, αν!) δεν ήμαστε όλες κι όλοι κλεισμένοι/ες σπίτια μας. Οι πιθανότητες είναι άπειρες, ωστόσο δεν θα σταθώ πολύ σε αυτό.

Σημασία έχει ότι με κάποιο τρόπο «συναντηθήκαμε» σε αυτόν τον κοινό τόπο. Εγώ με τις λέξεις μου και εσύ διαβάζοντας με. Και θέλω να το εκμεταλλευτώ με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να σου πω τρία πράγματα.

Τρία πράγματα που προσπαθώ εγώ – και πολύς άλλος κόσμος- να σου πούμε καιρό. Άλλες φορές μας ακούς, άλλες κάνεις πως μας ακούς κουνώντας συγκαταβατικά το κεφάλι σου, άλλες δεν έχεις χρόνο, έχεις άλλα, πιο σημαντικά πράγματα να ακούσεις, να διαβάσεις, να κάνεις. Εγώ περίμενα ωστόσο, όσο δεν με άκουγες εσύ, μιλούσα σε άλλους κι άλλες. Τώρα ήρθε η σειρά σου, τώρα θέλω να με ακούσεις.

Πρώτα πρώτα θέλω να σου πω ότι το γεγονός ότι έχεις αδελφή, σύντροφο, κόρη, μαμά, κολλητή και «τους φέρεσαι άψογα» δεν σε κάνει αυτόματα φεμινιστή, αν θες να είσαι that is. Τα παραπάνω από μόνα τους δεν αποτελούν ασπίδα, η οποία σε προστατεύει από στερεότυπα και έμφυλες προκαταλήψεις που είναι ήδη βαθειά ριζωμένα μέσα σου. Και μέσα μου και μέσα σε όλον τον κόσμο. Όχι, μην έχεις τέτοιες αυταπάτες. Πατριαρχία γαρ. Είναι πολύ πιθανό αυτά τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις να σε έχουν ήδη οδηγήσει σε σεξιστικές συμπεριφορές και διακρίσεις, ίσως εν αγνοία σου, ίσως και όχι. Είναι πολύ πιθανό να θεωρείς ότι κάνεις “babysitting” στο παιδί σου, ότι «βοηθάς» με τις δουλειές του σπιτιού, ότι δεν ασχολείσαι με τα διαδικαστικά/οργανωτικά του σπιτιού γιατί «εσείς οι γυναίκες είστε καλύτερες σε αυτά, πώς να το κάνουμε;».

Ξέρεις, κάποιες είμαστε. Κάποιες δεν είμαστε. Το αποτέλεσμα είναι ότι εγώ, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Έρευνας Χρήσης Χρόνου που πραγματοποιήθηκε το 2013 από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, αφιερώνω 3 ώρες και 15 λεπτά σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την φροντίδα του νοικοκυριού. Εσύ αφιερώνεις 1 ώρα και 4 λεπτά. Έχουμε να καλύψουμε, λοιπόν, ένα κενό 2 ωρών και 9 λεπτών. Από την άλλη, εγώ αφιερώνω 4 ώρες και 58 λεπτά στην εργασία μου κι εσύ 6 ώρες και 19 λεπτά.

Έχουμε κι εδώ ένα κενό να καλύψουμε. Μαζί να το καλύψουμε. Να συζητήσουμε, να βρούμε λύσεις, να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο που εξυπηρετεί όλους κι όλες μας και το οποίο προσφέρει ίσες ευκαιρίες και στους δυο μας να γινόμαστε όλο και καλύτερες/οι σε αυτό που αγαπάμε. Αν το μεγαλύτερο μέρος των ευθυνών φροντίδας πέφτει πάνω μου, τότε δεν έχω χρόνο να αφιερώσω σε αυτό που αγαπάω. Και ειδικά τώρα, που παιδιά σκυλιά σύντροφοι γατιά είμαστε σχεδόν 24/7 μέσα σε ένα σπίτι. (Και) γι αυτό οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο εν μέσω πανδημίας.

Τώρα, κάτι άλλο που θα ήθελα να συζητήσουμε, είναι το εξής: To γεγονός ότι στην εταιρεία που δουλεύεις έχετε γυναίκα διευθύντρια ή ότι έχεις αρκετές φίλες που θεωρούνται μεγάλες και τρανές στον τομέα τους ή ότι εσύ ο ίδιος θεωρείς ότι δεν υφίσταται θέμα μισθολογικού χάσματος γιατί εσύ και η συνάδελφος σου (πιστεύεις ότι) αμείβεστε το ίδιο δεν σημαίνει απολύτως τίποτα παρά αυτό που συμβαίνει. Όλες αυτές οι γυναίκες – στην παρέα θα βάλω και μια οικογενειακή γνωστή που σίγουρα έχεις, όλες/όλοι έχουμε, που έχει περάσει από χίλιες κακουχίες, αλλά με πείσμα και θέληση τα κατάφερε και έχει τώρα μια φοβερά επιτυχημένη επιχείρηση (και της βγάζουμε το καπέλο για αυτό) – είναι περιπτώσεις.

Είναι σκαλιά που έχουμε ανέβει, είναι επιτυχημένα παραδείγματα, είναι role models που χρειάζεται να βγαίνουν και να φωνάζουν για τις επιτυχίες και τις αποτυχίες τους να τις ακούμε εμείς, όλες και όλοι μαζί, για να θυμόμαστε ότι έχουμε κάνει τεράστια βήματα, ότι έχουμε κατακτήσει κορυφές, ότι βρισκόμαστε σε ένα καλό σημείο της διαδρομής. Αλλά ότι δεν είναι ώρα να ξεκουραστούμε, if ever. Όχι μόνο το μισθολογικό χάσμα είναι γεγονός, αλλά η διευθύντριά σου είναι αρκετά μόνη εκεί που βρίσκεται. Το ποσοστό των Ελληνίδων που κατέχουν ανώτερες διοικητικές θέσεις ήταν το 2019 μόλις 22%. Κι αυτό που λέγαμε πριν, για το χρόνο, επηρεάζει πολύ το παραπάνω νούμερο να ξέρεις.

Κλείνοντας αυτό το γράμμα, θέλω να σου πω κάτι τελευταίο που με ενοχλεί πολύ. Η αλήθεια είναι ότι αυτό έχω προσπαθήσει αμέτρητες φορές να στο πω, μα φαίνεται πως δεν θες να με ακούσεις ή καταλάβεις. Αγαπητέ μου φίλε, φτάνει πια με τα σεξιστικά σου αστεία. Εντός και εκτός γραφείου. Δεν γελάω πια, καμιά μας δε γελάει. Και όσο καιρό γελούσαμε ήταν, πίστεψε με, γέλιο άβολο, αμήχανο. Το γεγονός ότι σε ξέρω, ότι είσαι «καλό παιδί» και «έλα μωρέ καημένη, ένα αστείο είπαμε, πως κάνεις έτσι, πω πω» δεν είναι, μάντεψε, ούτε αυτό ασπίδα που σου επιτρέπει να εξαπολύεις από πίσω της «άκακα», μικρά βελάκια.

Αυτά τα βελάκια έχουν όνομα και πετυχαίνουν πάντα στόχο. Λέγονται μικροεπιθέσεις, σεξισμός, σεξουαλική παρενόχληση και βία στην εργασία. 85% των γυναικών έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ενώ εργάζονταν. Και σε πολλές ιστορίες ξέρουμε πως όλα ξεκίνησαν από ένα δήθεν καλοπροαίρετο αστείο, σχόλιο, φλερτ. Το ξέρω από τις δικές μου ιστορίες που δεν έχω μοιραστεί ποτέ αλλά βράζουν μέσα μου, το ξέρω από την ιστορία που έχω μοιραστεί και τις άλλες 99, το ξέρω από τις ιστορίες που ακούω τις τελευταίες εβδομάδες και πονάω και θυμώνω. Αλλά παίρνω δύναμη, είπαμε δεν είμαστε ακόμη για ξεκούραση. Γι’αυτό σου λέω, φτάνει πια. Ας βρούμε κάτι άλλο να γελάσουμε παρέα, όχι εις βάρος κάποιου/ας. Παρέα. Θα χαρώ πολύ, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες, να βρεθούμε από κοντά και να πούμε κι άλλα.

Φιλικά,
Πηνελόπη Θεοδωρακάκου