ISIS-K: Η ιστορία, ο εξτρεμισμός και οι στόχοι της τρομοκρατικής οργάνωσης

Αρκετές ώρες πριν την έκρηξη, από τη Δύση έρχονταν προειδοποιήσεις. Η πιθανότητα ενός τρομοκρατικού χτυπήματος στην Καμπούλ ήταν πολύ μεγάλες. Πρώτα, λόγω του χάους που επικρατεί στην πόλη. Ύστερα, γιατί οι ακραίες ισλαμιστικές τρομοκρατικές οργανώσεις ήταν λογικό να διεκδικήσουν κομμάτι της πίτας της διεθνούς προβολής. Ο ISIS-K τελικά επιβεβαίωσε τους φόβους που υπήρχαν.

Τι είναι ο ISIS-K;

Το 2015, ο ISIS είχε κατακτήσει εδάφη στο βόρειο Ιράκ και στη Συρία που έφταναν στο μέγεθος περίπου της Μεγάλης Βρετανίας. Την ίδια στιγμή, στα ανατολικά, είχε δημιουργηθεί στο Πακιστάν μία οργάνωση άμεσα συνδεδεμένη με αυτόν, ο ISIS-K.  Αποτελούνταν από μέλη του στρατού και παραστρατιωτικών οργανώσεων του Πακιστάν αλλά και απογοητευμένους μαχητές Ταλιμπάν.

Η γενική ιδεολογική κατεύθυνση ως προς τους τελευταίους είναι ότι ξεπουλήθηκαν. Δεν είναι καθαροί και πραγματικοί εξτρεμιστές αλλά έχουν βάλει πολύ νερό στο κρασί τους. Σε αντίθεση με αυτούς, τα μέλη του ISIS-K βλέπουν τον εαυτό τους ως πιο σκληραγωγημένο και σίγουρα πιο βίαιο.

Πού επιχειρεί;

Κυρίως το πεδίο δράσης της τρομοκρατικής οργάνωσης είναι το βορειοδυτικό Αφγανιστάν και κατά βάση η επαρχία Kunar (το «Κ» στο όνομά του οφείλεται στην επαρχία Khorasan). Σύμφωνα με αναλυτές πάντως, έχει εγκατασταθεί πλέον και σε περιοχές γύρω αλλά και μέσα στην Καμπούλ.

Αυτή δεν ήταν σε καμία περίπτωση η πρώτη επίθεση στα εδάφη του Αφγανιστάν. Είχαν προηγηθεί άλλες 77 (!) κατά τη διάρκεια μόλις των τεσσάρων πρώτων μηνών του 2021. Την ίδια περίοδο για το 2020 οι επιθέσεις ήταν 21. Δείγμα μίας περαιτέρω ενεργοποίησης της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Πόσο μεγάλος είναι ο ISIS-K;

Τα ίδια τα μέλη της οργάνωσης τονίζουν ότι η οργάνωσή τους είναι διεθνής. Πάντως, ο αριθμός των μαχητών δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Υπολογίζεται ότι στο peak της τα μέλη του ISIS-K δεν ξεπερνούσαν τις 7000. Πλέον ο αριθμός τους περιορίζεται σε περίπου 1000.

Προφανώς, η ήττα του ISIS στη Συρία δημιούργησε αυτή την κρίση.  Ο τελευταίος εκτός από πρότυπο ήταν και η κύρια πηγή χρηματοδότησης χάρη στην οποία η οργάνωση επεκτάθηκε στο Αφγανιστάν. Εκτός αυτού, διάφορες επιθέσεις τους αμερικανικού στρατού έχουν σκοτώσει ως και το 75% των μαχητών του ISIS-K.

Το 2017 ο βομβαρδισμός σε σημεία που κατείχαν με την περίφημη «Μητέρα Όλων Των Βομβών» σκότωσε τουλάχιστον 96 μαχητές του. Έναν χρόνο μετά, πάνω από 200 παραδόθηκαν στον αμερικανικό στρατό μετά από επιχείρηση στις βάσεις του. Πάντως, τους τελευταίους μήνες, μία ροή ακραίων ισλαμιστών έχει επανενεργοποιήσει την τρομοκρατική οργάνωση.

Ποια είναι η ιδεολογία του;

Η κύρια διαφορά μεταξύ των Ταλιμπάν και του ISIS-K είναι η διεθνής προβολή που επιζητά ο τελευταίος. Οι Ταλιμπάν έχουν επικεντρωθεί στην εφαρμογή μίας δικής τους εκδοχή της σαρίας στο Αφγανιστάν. Αντιθέτως, ο ISIS-K επιζητά την ίδρυση ενός ισλαμιστικού Χαλιφάτου που θα ενώνει όλη τη Μέση Ανατολή και όχι μόνο.

Η συμφωνία που έγινε μεταξύ Ταλιμπάν και ΗΠΑ, αντιμετωπίζεται ως προδοτική για την τζιχάντ. Γι’αυτό και πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι η τρομοκρατική επίθεση είχε τριπλό στόχο: να σκοτώσει Αμερικανούς στρατιώτες και αθώους πολίτες αλλά και να πλήξει την εικόνα των Ταλιμπάν ως προς την ικανότητα που έχουν να φέρουν τάξη στο Αφγανιστάν.

Πόσο πρέπει να ανησυχούμε;

Προς το παρόν τα μέλη του ISIS-K είναι ελάχιστα. Οι μαχητές του, ωστόσο, είναι ιδιαίτερα φανατισμένοι και απίστευτα βίαιοι. Δεν διστάζουν να στοχεύσουν σε πολίτες, σε πανεπιστήμια, νοσοκομεία ακόμα και μαιευτήρια. Τον Μάιο ήταν που η οργάνωση στόχευσε σε έναν σχολείο θηλέων σκοτώνοντας 85 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων μικρά παιδιά.

Μέχρι πριν την επίθεση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, όπως τονίστηκε, η οργάνωση είχε πολύ μικρή δύναμη μαχητών. Μετά όμως από τη διεθνή προβολή πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι πολλοί εξτρεμιστές από την ευρύτερη περιοχή θα θελήσουν να ενταχθούν στην οργάνωση. Συνήθως οι τρομοκρατικές επιθέσεις λειτουργούν εξάλλου και ως μέσο στρατολόγησης νέων μελών.

Η απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από την περιοχή είναι πολύ πιθανόν να δώσει στον ISIS-K τον χώρο και τον χρόνο για νέες επιθέσεις εντός και εκτός Αφγανιστάν. Η στάση των Ταλιμπάν απέναντί του θα είναι το ένα διακύβευμα. Το δεύτερο αν και από πού θα βρει χρηματοδότηση και εξοπλισμό. Η απάντηση στα δύο αυτά ερωτήματα θα κρίνει εν πολλοίς και τη μοίρα του.