Dave Chappelle, δεν ήταν ποτέ αστείο

Αυτό δηλαδή για το οποίο κατηγορείται ξανά ο David Chappelle που αφιέρωσε ένα -υπερβολικά μεγάλο- μέρος του The Closer στην «κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια» κόντρα του με την τρανς κοινότητα. Μιλώντας για τις διάφορες περιστάσεις που κάποιο τρανς άτομο τον «παγίδευσε» σε κάποιο μπαρ, προκειμένου να τον κάνει να αντιδράσει υπερβολικά / χάσει την ψυχραιμία του.

Κάνοντας αναφορά στους άδικους νόμους, σε κάποιες πολιτείες, που απαγορεύουν στα τρανς άτομα να πάνε στις τουαλέτες που αντιστοιχούν στο φύλο τους (βλέπε «δεν πρέπει να χρειάζεσαι πιστοποιητικό γέννησης για να μπορείς να πας να χ@σε!ς σε ένα ψιλικατζίδικο στη βόρεια Καρολίνα»).

Επιμένοντας ότι το πρόβλημα του δεν είναι με τα τρανς άτομα, αλλά με τους λευκούς. Και πως συνεχίζει να μην καταλαβαίνει γιατί είναι πιο εύκολο για τον Bruce Jenner να αλλάξει φύλο παρά για τον Cassius Clay να αλλάξει το όνομά του.

Επισημαίνοντας ότι οι νέας εσοδείας gay είναι υπερβολικά εύθραυστοι και εύθικτοι και ότι «Στις ΗΠΑ μπορείς να πυροβολήσεις και να σκοτώσεις έναν μαύρο αλλά προς Θεού μην πληγώσεις τα συναισθήματα ενός gay».

Και, τέλος, μιλώντας για την τρανς κωμικό φίλη του Daphne Dorman που αυτοκτόνησε, δυο χρόνια πριν. Μερικές δηλαδή εβδομάδες αφού βγήκε και τον υπερασπίστηκε δημόσια στο Τwitter λέγοντας «Για να σε στοχοποιήσει κάποιος πρέπει να σε θεωρεί κατώτερο σε σχέση με τον εαυτό του. Ο Dave δε θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο. Απλώς λέει αστεία. Αυτή είναι η τέχνη του και είναι εξαιρετικός σε αυτή». Κάτι για το οποίο δέχθηκε έντονη κριτική από την τρανς κοινότητα που προφανώς δε βοήθησε στη συναισθηματική της ισορροπία.

Μια φιλία που επιβεβαίωσε, μετά την προβολή του special, η ίδια η οικογένεια της Dorman που επιμένει πως ο 48χρονος είναι πραγματικός LGBTQ ally και όντως έχει φτιάξει trust fund για την κόρη της κωμικού προκειμένου να μπορέσει να πάει στο κολλέγιο. Με την αδελφή της να δηλώνει χαρακτηριστικά «Η Daphne είχε πολλούς δαίμονες. Ο Dave δεν ήταν ένας από αυτούς».

Στο τέλος του The Closer, ο Chappelle δηλώνει πως σκοπεύει να πατήσει το pause σε αστεία γύρω από την LGBTQ κοινότητα μέχρι να μπορούν και οι δυο να γελάνε με αυτά. Κάνοντας μια παράκληση στα τρανς άτομα. Το να σταματήσουν, με τη σειρά τους, να στοχοποιούν τη δική του φυλή, δηλαδή τους κωμικούς.

Οι φοβερές αντιδράσεις για τα αστεία του Dave Chappelle

Όπως προείπα, όντας λευκός και στρέιτ τα τελευταία 45 χρόνια της ζωής μου, αυτό είναι η δική μου -ενδεχομένως παλιομοδίτικη και αναχρονιστική- οπτική για το special που είδα. Το οποίο, για να είμαι ειλικρινής, θεώρησα -από τη στιγμή που έχω δει με χαρά οτιδήποτε άλλο έχει κάνει- και λίγο βαρετό σε σχέση με τα προηγούμενα.

Και μετά ξέσπασε ο κακός χαμός. Ξεκινώντας με εντός του ίδιου του Netflix, με υπαλλήλους να εξοργίζονται για το προσβλητικό περιεχόμενο και να απειλούν με απεργία. Και τον Sarandos να δηλώνει απλώς πως το Netflix υποστηρίζει την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης και ότι δεν επιτρέπει έτσι και αλλιώς περιεχόμενο που να προκαλεί μίσος ή βια.

Όσο και εκτός, με διάφορες LGBTQ οργανώσεις  να απαιτούν να κατέβει το The Closer από την πλατφόρμα. Επισημαίνοντας ότι το 2021 πάει να σπάσει το ρεκόρ ως το έτος με τους περισσότερους θανάτους τρανς στις ΗΠΑ, η πλειοψηφία των οποίων είναι Αφροαμερικάνοι.  Ένας κακός χαμός που, όσο περνάνε οι ημέρες, δε λέει με τίποτα να κοπάσει.

Ένας κακός χαμός τον οποίο, προσωπικά, θεωρώ ότι πολύ συνειδητά προκάλεσε ο Chappelle. Από τους λίγους, μετρημένους στα δάχτυλα, κωμικούς εκεί έξω που έχει τη δύναμη να αντιμετωπίσει το τσουνάμι cancel culture που μαστίζει την αμερικάνικη κοινωνία.

Για αυτό και εντός του special έτρεξε -κακώς κατά τη γνώμη μου- να υπερασπίσει τον Kevin Hart που έχασε την παρουσίαση των Όσκαρ εξαιτίας ομοφοβικών αστείων του παρελθόντος του. Στο ίδιο special στο οποίο -πολύ κακώς κατά τη γνώμη μου- έσπευσε να υπερασπίσει και την J.K. Rowling.

Όχι μόνο για τη δήλωσή της «Το τι φύλο είσαι αποτελεί γεγονός» αλλά τρέχοντας να δηλώσει πως είναι και ο ίδιος team TERF. Ότι δηλαδή ασπάζεται την ακραία φεμινιστική ιδεολογία (βλέπε Τrans-exclusionary Radical Feminist) που επιμένει ότι οι τρανς γυναίκες δεν είναι γυναίκες. Αυτό που του χρεώνω ως το μεγαλύτερο φάουλ του.

Ο ίδιος ο Chappelle μετά την προβολή του special το μόνο που δήλωσε σχετικά είναι «Αν αυτό είναι το να σε ακυρώνουν, τότε το λατρεύω». Επιβεβαιώνοντας ότι αυτό ήταν και η αρχική πρόθεσή του. Να σταματήσει, με το δικό του τρόπο και με ότι επίπτωση μπορεί να έχει αυτό, να μιλάει για ένα θέμα (το αν και πόσο τρανσοφοβικός είναι) που και τον ίδιο τον έχει κουράσει.

Τόσο εκτός σκηνής όσο και στην πραγματική ζωή. Εκεί που ο ίδιος αισθάνεται αντίστοιχα ότι έχει στοχοποιηθεί, με κόσμο να έρχεται και να του κουνάει το δάχτυλο στη μούρη (κυριολεκτικά και μεταφορικά) για τις απόψεις που έχει ή που του χρεώνουν ότι έχει.

Μια στρατηγική κίνηση από ένα περήφανο/ εγωιστή/ εγωμανή καλλιτέχνη που έτρεξε να θέσει συνειδητά τον εαυτό του ως στόχο της cancel culture. Γνωρίζοντας πως έχει την οικονομική και ψυχική δύναμη να το αντιμετωπίσει. Άλλωστε, μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για ένα κωμικό που οι πάντες σέβονται και ο οποίος κάποτε άφησε στο τραπέζι 50 εκ. δολάρια και σηκώθηκε και έφυγε επειδή διαπίστωσε ότι το κανάλι τον εκμεταλλεύεται.

Ένα «σοφό γέροντα» της κωμικής φυλής του που μένει τα τελευταία χρόνια σε μια μικρή κωμόπολη στο Οχάιο. Με κάθε κωμικό στον πλανήτη να εύχεται να τον προσκαλέσει για μια παράσταση στο θέατρο που έχει στήσει κυριολεκτικά μέσα στα χωράφια με τα καλαμπόκια.

Τα δεδομένα έχουν αλλάξει

Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, πιστεύω πως ο ίδιος ο Dave Chapelle θεωρεί όντως τον εαυτό του σύμμαχο των τρανς. Την ίδια ώρα που και η κωμωδία του είναι τρανσοφοβική (επίσης ομοφοβική και ολίγον μισογύνικη) και που όντως «το τι φύλο είσαι αποτελεί γεγονός» αποτελεί μια άποψη που αντικειμενικά πιστεύει. Αγνοώντας τα οποία επιστημονικά στοιχεία υπάρχουν για το αντίθετο.

Επίσης, θέλω να πιστεύω ότι ο Chappelle δεν αντιλαμβάνεται ότι όντως τα λόγια του μπορεί να κάνουν πιο εύκολο για κάποιον ανόητο εκεί έξω να αισθανθεί πως έχει λίγο παραπάνω «δικαίωμα» να κάνει bullying ή να ασκήσει ψυχολογική ή σωματική βία σε ένα τρανς άτομο.

Ή, από την άλλη, ότι το αντιλαμβάνεται αλλά είναι υπερβολικά περήφανος -και αναχρονιστικά «άντρας με παντελόνια»- για να παραδεχθεί πως, στο συγκεκριμένο ζήτημα, είναι στη λάθος πλευρά της ιστορίας που γράφεται.

Γιατί, για έναν τόσο ιδιοφυή κωμικό, όπως έχει αποδείξει o Chappelle ότι είναι όλες αυτές τις δεκαετίες, οφείλουν να υπάρχουν άλλα κοινωνικά φαινόμενα που αξίζει να σχολιάσει. Ειδικά σε μια Αμερική γεμάτη μισαλλοδοξία, πόλωση και τερατώδη άγνοια.

Προφανώς, και, ως συνομήλικός μου σε ηλικία, δεν του είναι εύκολο να αντιληφθεί ότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει και πως είναι θέμα στοιχειώδους πολιτισμού το να σέβεσαι τις ευαισθησίες του άλλου. Ειδικά, όταν μιλάμε για μια κοινότητα που αποτελεί σταθερό θύμα ρατσισμού.

Προφανώς και, ως συνομήλικός μου σε ηλικία, εκνευρίζεται με το cancel culture που είναι πάντα έτοιμο να φιμώσει και να συνταξιοδοτήσει οποιονδήποτε έχει πει κάτι ηλίθιο στη ζωή του. Ανεξαρτήτως αν αυτό έχει συμβεί πολλά χρόνια πριν και χωρίς να μπαίνει στο κόπο να εξετάσει το ποιος είναι τώρα αυτός ο άνθρωπος.

Αλλά, για να μιλήσω στη μοναδική γλώσσα που ο Dave Chappelle καταλαβαίνει, αυτή των κωμικών, το να έχεις εμμονή με κάποιον δεν έχει ποτέ πλάκα. Σε κάνει απλώς χειρότερο κωμικό, καλλιτέχνη και άνθρωπο.