Τι συμβαίνει με τα lockdowns στην Ευρώπη

Η ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης έχει οδηγήσεις όλες τις κυβερνήσεις των κρατών της Ευρώπης να λάβουν έκτακτα μέτρα. Πριν από μερικές μέρες, μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, συναντήθηκαν στην Κομισιόν όλοι οι υπουργοί υγείας των χωρών της ΕΕ, προκειμένου να καταστρώσουν τα επόμενα σχέδια. Τα γενικευμένα lockdowns είναι πια στο τραπέζι, ενώ η απαγόρευση εισόδου των ανεμβολίαστων σε κλειστούς χώρους έχει αρχίσει να θεσπίζεται σε όλη την Ευρώπη.

Ποιες χώρες, όμως, αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα, πώς αυτό σχετίζεται με το ποσοστό εμβολιασμού και ποια κράτη κρατούν ακόμη σε χαμηλό επίπεδο τα ημερήσια κρούσματα της Covid-19;

Ποια χώρα βρίσκεται σε καθολικό lockdown

Τις τελευταίες ημέρες τα νέα από την Αυστρία δεν ήταν καθόλου καλά. Ο αριθμός των ημερησίων κρουσμάτων αυξανόταν με γεωμετρική πρόοδο, ενώ οι θάνατοι χθες στη χώρα έφτασαν τους 73. Παρατηρώντας τη ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης, ο συντηρητικός καγκελάριος, Alexander Schallenberg, επέβαλε καθολικό lockdown σ’ όλη τη χώρα από τις 22 Νοεμβρίου, το οποίο αρχικά σημειώθηκε πως θα διαρκέσει 10 ημέρες, ωστόσο, είναι πολύ πιθανόν να επεκταθεί σίγουρα σε περισσότερες από τρεις εβδομάδες.

Η ανακοίνωση αυτή έφτασε μερικές μέρες μετά τη λήξη της 15ενθήμερης καραντίνας για τους ανεμβολίαστους, που δε φάνηκε να έχει ιδιαίτερα αποτελέσματα. Η Αυστρία αποτελεί, μέχρι αυτή τη στιγμή τη μοναδική χώρα στην Ευρώπη που βρίσκεται σε γενικευμένο lockdown. Σύμφωνα με τις διατάξεις του, οι άνω των 12 ετών κάτοικοι της χώρας δεν μπορούν να βγουν από τα σπίτια τους παρά μόνο για να παρακολουθήσουν μαθήματα, να εργαστούν, να πάνε για ψώνια στο supermarket ή να κάνουν μια μικρή βόλτα στην περιοχή τους.

«Μακροπρόθεσμα, ο μόνος τρόπος για να βγούμε από αυτό τον φαύλο κύκλο των κυμάτων του ιού και των lockdowns, είναι ο εμβολιασμός» δήλωσε μεταξύ άλλων στο μήνυμα προς τους πολίτες, ο καγκελάριος Alexander Schallenberg. Η χώρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων, βρίσκεται στο 64% εμβολιασμού του πληθυσμού, λίγο κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ που αγγίζει το 65,5%.

Το νέο lockdown φαίνεται πως έχει προκαλέσει αντιδράσεις στη χώρα, με χιλιάδες διαδηλωτές να κατεβαίνουν στους δρόμους της Βιέννης προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για τα νέα περιοριστικά μέτρα. Η αυστριακή κυβέρνηση, ωστόσο, εμμένει στη στρατηγική της και ελπίζει πως έτσι θα μειωθούν τα ημερήσια κρούσματα και οι θάνατοι μέχρι τα Χριστούγεννα.

Ένα βήμα πριν την καραντίνα

Η Αυστρία, όμως, δεν είναι η μοναδική χώρα που αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με τον κορονοϊό τις τελευταίες μέρες. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενημερώσεις, τόσο η Λετονία όσο και η Ολλανδία έχουν εφαρμόσει μερικά lockdowns, ενώ ένα βήμα πριν από αυτά είναι και η Γερμανία. Στο διαδραστικό χάρτη φαίνεται ξεκάθαρα ποια κράτη αυστηροποιούν το πλαίσιο και ποια όχι (η Ελλάδα δεν έχει δώσει στοιχεία ακόμα για τις τελευταίες τρεις μέρες, αλλά βρίσκεται και αυτή στους «αυστηρούς» με μπλε).

Η Λετονία, πριν από έναν μήνα, εφάρμοσε το μέτρο της απαγόρευσης κυκλοφορίας από τις 12 τα μεσάνυχτα έως τις 5 το πρωί. Τα μέτρα είναι ακόμη πιο αυστηρά στην περίπτωση της Ολλανδίας, η υπηρεσιακή κυβέρνηση της οποίας ανακοίνωσε στις 13 Νοεμβρίου μερικό lockdown. Σύμφωνα με αυτό, τα μπαρ και όλοι οι χώροι εκδηλώσεων θα κλείνουν από τις 8 το απόγευμα. Το συγκεκριμένο μέτρο πρόκειται να εφαρμοστεί για τρεις βδομάδες, ωστόσο, κανείς δε γνωρίζει εάν πρόκειται να επεκταθεί περαιτέρω.

Μαζί μ’ αυτό, η κυβέρνηση της χώρας θέσπισε και πάλι τον κανόνα του social distancing: όλοι οι κάτοικοι της χώρας οφείλουν να τηρούν απόσταση τουλάχιστον ενάμιση μέτρου όταν βρίσκονται σε δημόσιο χώρο. Και σε αυτή την περίπτωση, η αντίδραση του κόσμου ήταν αρνητική, με τη χώρα να συνταράσσεται από μαζικές συγκεντρώσεις και την αστυνομία να συλλαμβάνει και να οδηγεί στο τμήμα αρκετούς διαδηλωτές.

Ένα βήμα πριν από το lockdown βρίσκεται, όμως, και η Γερμανία. Τα ημερήσια κρούσματα και οι θάνατοι από την Covid-19 αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Χθες μόνο, οι νεκροί από κορονοϊό στη χώρα έφτασαν τους 336, κάτι που είχε να συμβεί από τον περασμένο Απρίλιο όταν ο εμβολιασμός δεν ήταν ακόμη εκτεταμένος σε όλο τον πληθυσμό. Κανείς, όμως, δεν γνωρίζει εάν βρισκόμαστε στην κορυφή της καμπύλης ή αν πρόκειται να ανέβει κι άλλο τις ημέρες και εβδομάδες ως τα Χριστούγεννα.

Ο Lothar Wieler, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Robert Koch, της γερμανικής υπηρεσίας ελέγχου λοιμώξεων, ζητά από τη γερμανική κυβέρνηση να λάβει μέτρα άμεσα για την ανακοπή του πέμπτου κύματος της πανδημίας. «Αυτή τη στιγμή οδεύουμε προς μια πολύ σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Θα περάσουμε πολύ δύσκολα Χριστούγεννα εάν δε λάβουμε αντίμετρα τώρα».

Η γερμανική κυβέρνηση μέχρι στιγμής έχει κάνει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό στις ένοπλες δυνάμεις ενώ πια απαγορεύει την είσοδο των ανεμβολίαστων σε κλειστούς χώρους διασκέδασης, όπως μπαρ, κλαμπ και εστιατόρια.

Το συγκεκριμένο μέτρο εφαρμόζεται σχεδόν πια σ’ όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ λίγες είναι αυτές που επιτρέπουν στους ανεμβολίαστους να εισέλθουν σε τέτοιους χώρους με την επίδειξη αρνητικού rapid test.

Πού εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα

Το αξιοπερίεργο της όλης υπόθεσης είναι ότι οι χώρες με τους περισσότερους νεκρούς στην ήπειρο (Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία) δε δείχνουν να σκέφτονται σοβαρά την επιβολή σκληρών μέτρων. Η κατάσταση, μάλιστα, στις δύο πρώτες χώρες φαίνεται πως έχει ξεφύγει, μετρώντας καθημερινά εκατόμβες νεκρών.

Η έξαρση της πανδημίας οφείλεται κυρίως στα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού του πληθυσμού τους. Συγκεκριμένα, στη Βουλγαρία το ποσοστό των εμβολιασμένων πολιτών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κομισιόν, αγγίζει το 29% του γενικού πληθυσμού, ενώ στη Ρουμανία, το 43%.

Οι γιατροί απειλούν τις κυβερνήσεις των χωρών με μηνύσεις, ελέω της ζοφερής κατάστασης που αντιμετωπίζουν καθημερινά στα νοσοκομεία, ενώ από την άλλη, χιλιάδες πολίτες κατεβαίνουν στους δρόμους προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την επιβολή rapid tests στα σχολεία για τους μαθητές.

Οι χώρες που τα πηγαίνουν καλύτερα

Στην αντίπερα όχθη, υπάρχουν κράτη που φαίνεται να μην αντιμετωπίζουν τόσο μεγάλο πρόβλημα και να μη σκέφτονται ακόμη την περίπτωση ενός γενικού lockdown. Πρώτη στη λίστα είναι η Γαλλία, ο αριθμός κρουσμάτων στην οποία είναι αρκετά πιο χαμηλός από τις γειτονικές της χώρες.

Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές, είναι η επιβολή του health pass που εισήχθη τον περασμένο Ιούλιο, στο μεγάλο ποσοστό εμβολιασμών (81%), στην καθολική χρήση μάσκας σε εσωτερικούς δημόσιους χώρους και τον σεβασμό του social distancing μεταξύ των πολιτών της χώρας.

Η Γαλλία, μάλιστα, είναι από τις λίγες χώρες στην Ευρώπη που επιτρέπει την είσοδο ανεμβολίαστων σε κλειστούς χώρους διασκέδασης με την επίδειξη αρνητικού τεστ στην είσοδο, ενώ ο πρόεδρος της χώρας, Emmanouel Macron, δεν προτίθεται να αλλάξει το συγκεκριμένο μέτρο.

Σε καλή μοίρα βρίσκεται επίσης η Σουηδία που δεν έχει προχωρήσει σε κανένα καθολικό lockdown από την έξαρση της πανδημίας και η Ιταλία, η οποία βίωσε με τον χειρότερο τρόπο το πρώτο και το δεύτερο κύμα της πανδημίας, ξεπερνώντας το όριο των 900 νεκρών την ημέρα, τώρα όμως δείχνει να κρατά την καμπύλη χαμηλά.