Γκαζάκια σε τζαμί, ξύλο σε μετανάστες στον ηλεκτρικό, απλά ακροδεξιά αντανακλαστικά

Όλο αυτό θα μπορούσε να ήταν απλά ένα μικρό μάθημα ιστορίας, μία ιστορική υπενθύμιση για κάτι που αφήσαμε πίσω μας, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Δυστυχώς, όμως, τα ακροδεξιά ανακλαστικά ζουν και βασιλεύουν. Τις τελευταίες ώρες γίναμε μάρτυρες δύο πολύ χαρακτηριστικών περιστατικών.

Από τη μία, σε αυτοσχέδιο τζαμί στον Άγιο Παντελεήμονα, άγνωστοι τοποθέτησαν γκαζάκι γεμάτο βίδες και παξιμάδια με σκοπό να τρομοκρατήσουν -ή ακόμα και να τραυματίσουν- τους μουσουλμάνους μετανάστες που ετοιμάζονταν για την προσευχή τους. Από την άλλη, ένα βίντεο που κάνει τον γύρο των ελληνικών social media δείχνει έναν μετανάστη να είναι αιμόφυρτος ακριβώς μετά την επίθεση που δέχθηκε από Έλληνα επιβάτη του ηλεκτρικού. Ο λόγος; Στον τελευταίο δεν άρεσε ο τρόπος που τον κοίταξε ο πρώτος.

Ακροδεξιά αντανακλαστικά, μία βαθιά πληγή

Δεν πάει πολύς καιρός από τότε που τα σκηνικά στο ΕΠΑΛ της Σταυρούπολης έδειξαν ότι μπορεί τα ανώτερα στελέχη της Χρυσής Αυγής να βρίσκονται πίσω από τα κάγκελα, δεν πήγαν όμως όλοι οι Χρυσαυγίτες φυλακή. Είναι εκεί έξω και ζουν ανάμεσά μας. Άλλωστε πώς αλλιώς μπορείς να χαρακτηρίσεις κάποιον που βιαιοπραγεί με τέτοια άνεση απέναντι σε κάποιον συνάνθρωπό του με μοναδικό γνώμονα ότι ανήκει σε διαφορετική φυλή;

Πέρα, όμως, από αυτά τα δύο περιστατικά (με το πρώτο να είναι ξεκάθαρη τρομοκρατική ενέργεια), πέρα από το γεγονός πως υπάρχει ένα φανερά ακροδεξιό κόμμα στη Βουλή (Ελληνική Λύση), πέρα από το ότι συχνά-πυκνά στελέχη της κυβέρνησης περνούν τα εσκαμμένα της Κεντροδεξιάς (όπως συνέβη με την αποπομπή του Κωνσταντίνου Μπογδάνου), υπάρχει κάτι πιο βαθύ που λερώνει την ελληνική κοινωνία.

Για κάθε κοπέλα που σηκώνει με θάρρος το κινητό της για να καταγράψει μία ρατσιστική επίθεση, υπάρχουν πολλοί άλλοι συμπολίτες μας που θα κουνούσαν καταφατικά το κεφάλι τους λέγοντας πως «καλά του έκανε». Για κάθε πολιτισμένο άνθρωπο που ακούει με αποτροπιασμό την είδηση για φυλετική βία απέναντι σε Μουσουλμάνους που προσεύχονται, υπάρχουν δεκάδες Χριστιανοί φενταγίν που σιγομουρμουρίζουν ότι ίσως είναι ώρα «να γυρίσουν στην πατρίδα τους».

Τα ακροδεξιά ανακλαστικά μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας δεν πρόκειται να φύγουν έτσι εύκολα. Αντίθετα, όσο η πανδημική κρίση γεμίζει με αμφιβολίες για το αύριο τους ανθρώπους, αυτά θα βρίσκουν ακόμα περισσότερο πρόσφορο έδαφος. Το βλέπουμε στα social media, το βλέπουμε στην τηλεόραση, το βλέπουμε να συμβαίνει δίπλα μας.

Δεν χρειάζεται να πάει κανείς μακριά: σκέψου μόνο πόσες φορές είδες σχόλιο στο ίντερνετ με κάποιον/ή ακόμα χειρότερα κάποια να αναρωτιέται τι δουλειά είχε μία 24χρονη κοπέλα σε ένα πάρτι. Βέβαια, όπως σωστά γράφτηκε στο ίντερνετ, κανείς δεν αναρωτήθηκε τι έκανε η ανήλικη μαθήτρια που έπεσε θύμα του ιερέα στο Κατηχητικό στα Άνω Πατήσια. Όχι, φυσικά, ότι μία τέτοια απορία είναι εύλογη – απάνθρωπη είναι, όπως και γενικά αυτός ο τρόπος σκέψης που αναζητά ευθύνες στο θύμα και όχι στον θύτη.

Είναι όμως τα γνωστά δύο μέτρα και δύο σταθμά που χρησιμοποιεί η ακροδεξιά ιδεολογία. Τα δικά μας, δικά μας και τα δικά τους, δικά μας. Όποιος θεωρεί ότι ξεμπερδέψαμε έτσι εύκολα με αυτήν επειδή η Χρυσή Αυγή μπήκε φυλακή, θα βρεθεί προ μεγάλης εκπλήξεως τον επόμενο καιρό.

Το ζήτημα, τελικά, παραμένει ένα: τι μπορούμε να κάνουμε ενάντια σε αυτήν την πανευρωπαϊκή επέλαση τέτοιων επικίνδυνων απόψεων; Το επίσημο κράτος δεν αρκεί από μόνο του. Άλλωστε, σε θέσεις-κλειδιά της λειτουργίας του (δικαιοσύνη, αστυνομία) βρίσκονται άνθρωποι που κλείνουν το μάτι συνωμοτικά απέναντι σε όλα αυτά τα φαινόμενα.

Ναι, ίσως είναι απλοϊκό αλλά το «τσακίστε τους φασίστες σε κάθε γειτονιά» δεν είναι μία προτροπή σε βία. Είναι μία αναγκαία συνθήκη για να μη βρεθούμε ξανά απέναντι δολοφονίες και πογκρόμ. Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος, Παύλος Φύσσας, Σαχζάτ Λουκμάν. Κάθε φορά που χαλαρώνουμε τις άμυνές μας, καλό είναι να θυμόμαστε αυτά τα ονόματα.

Για να μην κάνουμε ξανά τα ίδια λάθη όσον αφορά την Ακροδεξιά.