Το βίαιο και βασανιστικό τέλος του Muammar Gaddafi
Στις 20 Οκτωβρίου του 2011, η φωτογραφία του νεκρού Gaddafi έκανε τον γύρο του κόσμου. Αυτές είναι οι τελευταίες στιγμές του.
- 20 ΟΚΤ 2024
Ημίγυμνος, ταλαιπωρημένος, αγνώριστος και στο έλεος των αντιπάλων του. Οι μέρες της δόξας, των εκκεντρικών εμφανίσεων και του σεβασμού στο πρόσωπό του, αποτέλεσμα του φόβου που προκαλούσε στους πολίτες της Λιβύης, είχαν περάσει πια στην τεράστια μαύρη τρύπα που ονομάζουμε παρελθόν. Όταν συμβαίνει αυτό, ούτε το φως αλλά ούτε και ο Muammar Gaddafi δεν μπορεί να επιστρέψει. Και δεν επέστρεψε. Στις 20 Οκτωβρίου του 2011, η φωτογραφία του νεκρού, αιματοβαμμένου δικτάτορα έκανε τον γύρο του κόσμου.
Οι διαδηλώσεις κατά της διακυβέρνησης του Gaddafi ήταν αρχικά ειρηνικές, οι κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας ωστόσο χρησιμοποίησαν τον βαρύ οπλισμό τους ανοίγοντας πυρ. Για τον δικτάτορα, άλλωστε, όσοι διαμαρτύρονταν ήταν «κατσαρίδες» και «αρουραίοι» που, αργά ή γρήγορα, θα τους έβρισκε.
Τελικά, βρήκαν αυτοί εκείνον καθώς το κίνημα διαμαρτυρίας μετατράπηκε από τον Φεβρουάριο του 2011 σε μια ολοκληρωμένη ένοπλη εξέγερση κατά της 42χρονης διακυβέρνησής του. Στο κύμα της Αραβικής Άνοιξης, είχαν ανέβει πλέον με κάθε επισημότητα και οι Λίβυοι.
Η σύγκρουση μεταξύ των φιλοκανταφικών δυνάμεων και του εξεγερμένου λαού ήταν βίαιη και έτσι, ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος. Οι πρώτοι βομβάρδισαν αδιακρίτως περιοχές αμάχων και η σύλληψη χιλιάδων διαδηλωτών και όσων υποστήριζαν την αντιπολίτευση φάνταζε ως μια διαδικασία απλή, καθημερινή, εύκολη, όπως ανάβει κανείς το τσιγάρο του με τον πρώτο καφέ της ημέρας. Ακολούθησαν οι μυστικές κρατήσεις και οι εκτελέσεις. Στις 27 Ιουνίου του 2011, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης εναντίον του Gaddafi κατηγορώντας τον για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Η επέμβαση του ΝΑΤΟ
AP Photo/Ben Curtis
Μετά από περίπου οκτώ μήνες έντασης, η στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ οδήγησε τον Gaddafi και τον στενό του κύκλο στην απομόνωση και πιο συγκεκριμένα, στην παράκτια πόλη της Σύρτης, τη γενέτειρα του δικτάτορα. Για να αποφύγει τους βομβαρδισμούς από τις πολιτοφυλακές της Μισράτα και της Βεγγάζης που είχαν περικυκλώσει την περιοχή, αναγκάστηκε να μετακινείται από σπίτι σε σπίτι μέχρι το πρωί της 20ής Οκτωβρίου του 2011 όταν και ο γιος του, Mutassim Gaddafi, διέταξε τον στενό κύκλο του πατέρα του και τους εναπομείναντες πιστούς, να εγκαταλείψουν την πολιορκημένη Σύρτη με μια αυτοκινητοπομπή.
Η απόπειρα απόδρασης ήταν καταδικασμένη να αποτύχει. Η βαριά οπλισμένη αυτοκινητοπομπή προσπάθησε να διαφύγει από την περιοχή όμως ένας πύραυλος από μη επανδρωμένο αεροσκάφος του ΝΑΤΟ τη χτύπησε, καταστρέφοντας ένα όχημα. Αφού ταξίδεψαν μερικά χιλιόμετρα ακόμη προς τα δυτικά, το υπόλοιπο κομβόι έπεσε πάνω σε μια πολιτοφυλακή με έδρα τη Μισράτα και στη συνέχεια χτυπήθηκε εκ νέου από πολεμικό αεροσκάφος του ΝΑΤΟ.
Όσοι επέζησαν από την επίθεση, ενεπλάκησαν σε αψιμαχία με τους πολιτοφύλακες της Μισράτα και ο Gaddafi, μαζί με την ομάδα του, κατέφυγαν σε ένα κοντινό συγκρότημα βίλας. Λίγο αργότερα, προσπάθησαν να διαφύγουν μέσω των χωραφιών και δύο αποχετευτικών αγωγών. Εκεί, τους συνέλαβαν οι πολιτοφύλακες της Μισράτα.
Η σύλληψη και ο βασανισμός του Gaddafi
AP Photo/Alexandre Meneghini
Μόλις οι μαχητές της πολιτοφυλακής εντόπισαν τον Gaddafi και τους ανθρώπους του, ένας από τους σωματοφύλακές του πέταξε εναντίον τους μια χειροβομβίδα η οποία αναπήδησε σε τσιμεντένιο τοίχο και εξερράγη, σκοτώνοντας τον υπουργό Άμυνας, Abu-B Yunis. Μάλιστα, τα θραύσματα τραυμάτισαν και τον ίδιο τον Gaddafi. O δικτάτορας δέχτηκε αμέσως επίθεση από μαχητές της Μισράτα με μια ξιφολόγχη να τον τρυπάει στους γλουτούς. Στη συνέχεια, άρχισαν να τον χτυπούν με κλωτσιές πριν μεταφερθεί με ασθενοφόρο στη Μισράτα.
Όταν η μάχη έφτασε στο τέλος της, περισσότερα από 100 μέλη της αυτοκινητοπομπής ήταν νεκρά στο σημείο ενώ όσοι κατάφεραν να σωθούν από τα χτυπήματα του ΝΑΤΟ και των πολιτοφυλακών, συνελήφθησαν. Ερασιτεχνικό βίντεο που κατέγραψε μαχητής της Μισράτα, δείχνει 29 από τους συλληφθέντες να ξυλοκοπούνται στον τόπο της σύλληψής τους.
Οι λιβυκές αρχές αποφάσισαν να κρατήσουν τη σορό του Gaddafi «για λίγες ημέρες», όπως δήλωσε ο υπουργός πετρελαίου του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου ώστε «να βεβαιωθούν ότι όλοι γνωρίζουν πως είναι νεκρός». Η σορός μεταφέρθηκε σε βιομηχανική κατάψυξη, όπου το κοινό είχε τη δυνατότητα να τη δει μέχρι τις 24 Οκτωβρίου.
Αν και ένας εκπρόσωπος του NTC δήλωσε ο Gaddafi θα επιστρεφόταν στην οικογένειά του, με την οδηγία να παραμείνει μυστικός ο τόπος ταφής του, το ημιαυτόνομο στρατιωτικό συμβούλιο της Μισράτα αποφάσισε ότι θα ταφεί γρήγορα και σε άγνωστη για όλους τους υπόλοιπους, τοποθεσία.
