Έτσι θα μοιάζουν οι νέες πλατείες σε Εξάρχεια, Ευαγγελισμό και Κολωνάκι
Η «Ανάπλαση Αθήνας» έκανε γνωστά τα τρία αρχιτεκτονικά γραφεία που θα αναλάβουν τις πλατείες στις τρεις γειτονιές του κέντρου.
- 10 ΝΟΕ 2023
Πριν από μερικές ημέρες και πιο συγκεκριμένα το πρωί της Δευτέρας (6/11), οι κάτοικοι των Εξαρχείων βγήκαν ξανά στους δρόμους. Αυτή τη φορά, διαμαρτυρήθηκαν για την κοπή των δέντρων στην πλατεία των Εξαρχείων που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του OneMan, «το μετρό θα μπορούσε να γίνει χωρίς να κοπούν». Χθες, Πέμπτη (09/11), η «Ανάπλαση Αθήνας» δημοσιοποίησε τους τρεις νικητές (από τους επτά) των διαγωνισμών ιδεών για την ανάπλαση των πλατειών και ανάμεσα σε αυτούς, βρίσκουμε και τα Εξάρχεια. Και στις τρεις πλατείες (Εξάρχεια, Ευαγγελισμός, Κολωνάκι) θα κατασκευαστούν σταθμοί μετρό της γραμμής 4.
Όπως διαβάζουμε στο απόσπασμα πρακτικού της «Ανάπλασης Αθήνας ΑΕ», από τις έξι προτάσεις που κατατέθηκαν για την πλατεία Εξαρχείων, επικράτησε αυτή του γραφείου Tense Architecture ενώ για την πλατεία του Ευαγγελισμού και του Κολωνακίου, επικράτησαν οι προτάσεις των γραφείων Μ. P. Sparch και xza-architects αντίστοιχα.
Η πλατεία των Εξαρχείων
Tense Architecture
Στα σχόλια της Κριτικής Επιτροπής για τον λόγο που επιλέχθηκε το γραφείο Tense Architecture, διαβάζουμε μεταξύ άλλων: Πολύ καλή ισορροπία του δημόσιου χώρου της πλατείας, με σαφή κεντρικότητα του γλυπτού των τριών ερώτων, της ισχυρής περιμετρικής φύτευσης και της διαχείρισης της εισόδου στο μετρό, που «μεγαλώνει» την πλατεία, εξυπηρετώντας ανάλογα το μετρό. Κυκλοφοριακά, η πλατεία επεκτείνεται στις οδούς Στουρνάρη και Τρικούπη αφήνοντας μια λωρίδα διέλευσης μόνο, που οργανώνει περιμετρικά ήπιες κυκλοφορίες στην ευρύτερη περιοχή.
Η οργανωμένη φύτευση αναδεικνύει την αστική πλατεία, απέχοντας από τον αστικό κήπο και τις σύνθετες υπερκείμενες κατασκευές. Το αστικό περιβάλλον της πλατείας με τις καλές πολυκατοικίες και το VOX αναδεικνύονται. Τα υλικά είναι σωστά διαλεγμένα για να είναι ανθεκτικά στη χρήση και διαπερατά με άρτια αισθητική. Καλά σχεδιασμένος και λιτός εξοπλισμός. Οργάνωση απορροής ομβρίων, σχάρες δέντρων, φωτισμός. Γενικά, καλά οργανωμένη προσέγγιση σε πολλά επίπεδα που δίνει ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα.
Η πρόταση επιχειρεί μια ενδιαφέρουσα ανάγνωση της πλατείας που οδηγείται συνθετικά από τη σαφή διάκριση ανάμεσα σε ένα δημόσιο χώρο πλατείας γειτονιάς και ένα δημόσιο χώρο σταθμού μετρό μεγάλης εμβέλειας. Η πρόσβαση στον χώρο της πλατείας και η απρόσκοπτη προσπέλαση από και προς τη λειτουργία του μετρό θεωρείται επιτυχής, καθώς διαμορφώνεται μέσω μιας εύληπτης και άνετης εισόδου, σε μικρή βύθιση από τον κυρίως χώρο της πλατείας και διακριτά προς αυτή, ώστε να εκτονώνεται πιο ανώδυνα η αυξημένη λειτουργία του σταθμού.
Η πλατεία του Ευαγγελισμού
Μ. P. Sparch
Η Κριτική Επιτροπή έκρινε κατά πλειοψηφία τεσσάρων προς ένα, ότι η πρόταση του γραφείου Μ. P. Sparch, έχει τα περισσότερα ενδιαφέροντα στοιχεία τα οποία ανταποκρίνονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στα κριτήρια του διαγωνισμού. Σύμφωνα με την αξιολόγηση, εμφανίζεται κόμβος εναλλαγής δικτύου υπόγειας και υπέργειας κινητικότητας με πολύ καλό επίπεδο σχεδιασμού, με ενδιαφέρουσες γεωμετρίες, ήπια παρέμβαση, συνδυασμό διαφορετικών στοιχείων και πολύ καλή αντιμετώπιση του φωτισμού της υπόγειας στάθμης.
Κεντρική ιδέα: ο άνθρωπος και η κινητοποίηση των αισθήσεών του ως νήμα σύνδεσης τόπου, χώρου και χρόνου. Επιτυχής είναι η διείσδυση του φυσικού φωτισμού στον σταθμό ως πρόταση όσμωσης και ανάδειξης δύο κόσμων: άνω-κάτω, σκιά-φως, μέσα-έξω. Επιτυχής είναι επίσης η διατήρηση και ενίσχυση του φυσικού στοιχείου, με ελάχιστο αποτύπωμα σκληρού δαπέδου στις επίγειες συνδέσεις.
Η πλατεία του Κολωνακίου
Πολύ ενδιαφέρουσα και τολμηρή κρίθηκε η πρόταση του γραφείου xza-architects για τη συνολική αναθεώρηση της πλατείας σε σχέση με τον περιβάλλοντα αστικό ιστό. Όπως διαβάζουμε στο πρακτικό, έχει συλλάβει και χειριστεί καλά τη διαφορά ύψους και την προσβασιμότητα. Έχει καλή αντίληψη περιβαλλοντικού σχεδιασμού, της υλικότητας και της ευρύτερης πολεοδομικής κλίμακας. Πολύ καλή διάγνωση του αστικού περίγυρου της πλατείας και των υψομετρικών διαφορών για τη διαμόρφωση της σχεδιαστικής προσέγγισης.
Βασικοί στόχοι είναι η μεταφορά της ζωής στο κέντρο της πλατείας, η αστική κινητικότητα και ο περίπατος, καθώς και η ανάκτηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η πρόταση έχει δύο συνεργαζόμενα επίπεδα: την πλατεία, σχετικά οριζόντια, στο χαμηλό επίπεδο της οδού Κουμπάρη, που επιτρέπει την ανάπτυξη των περισσότερων δραστηριοτήτων μιας αστικής πλατείας για κάθε ηλικία, και το διάζωμα, ως κυκλικό belvedere, που έχει αφετηρία την Πατριάρχου Ιωακείμ και υπερυψούται σε ελεύθερο περίπατο προς την Κουμπάρη.
Σε άλλο σημείο διαβάζουμε ότι αξιολογήθηκαν θετικά η επιλογή μεσογειακής βλάστησης με χαμηλές ανάγκες συντήρησης και ανθεκτικότητα, η διαχείριση των υδάτων με ανάσχεση ομβρίων από φυτεμένες νησίδες και απορροφητικά δάπεδα και η συλλογή τους στη χαμηλότερη στάθμη για επαναχρησιμοποίηση καθώς και η εισαγωγή του νερού ως στοιχείο δροσισμού και παιχνιδιού.
