Τα σημαντικά ιστορικά πρόσωπα που θα δούμε στη σειρά Famagusta

Η σειρά Famagusta κάνει πρεμιέρα στις 21 Ιανουαρίου στο MEGA και αποτυπώνει την ανθρώπινη τραγωδία και τον ανείπωτο πόνο που βίωσε ένας ολόκληρος λαός πριν από 50 χρόνια στην Κύπρο, με την τουρκική εισβολή, μέσα από 24 επεισόδια.

Σε σενάριο της Βάνας Δημητρίου και σε σκηνοθεσία του Αντρέα Γεωργίου, θα δούμε ένα ζευγάρι νέων ανθρώπων να χάνει την ημέρα της εισβολής το τριών μηνών μωρό του. Οι ίδιοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, χάνοντας παράλληλα και κάθε ελπίδα να βρεθεί το μωρό τους.

Στο εφιαλτικό σκηνικό του πολέμου, το βρέφος κατάφερε να επιβιώσει και σήμερα είναι ένας πενηντάχρονος άντρας που τον παρακολουθούμε να ζει τη δική του ζωή στο Λονδίνο, παράλληλα με εκείνη της οικογένειάς του, στην Κύπρο, που αγνοεί την τύχη του.

Η επιστροφή του αγνοούμενου γιου στην πατρίδα του, με αφορμή ένα ντοκιμαντέρ για λογαριασμό μιας διεθνούς πλατφόρμας, αναμένεται να αποδειχθεί μοιραία τόσο για τη ζωή του, όσο όμως και για τις ζωές όλων των ηρώων της σειράς Famagusta από την οποία θα περάσουν και δύο ιστορικές φυσιογνωμίες. Άλλωστε, εμπνέεται από πραγματικά γεγονότα.

Οι δύο ιστορικές αυτές φυσιογνωμίες είναι ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και η Χαρίτα Μάντολες, την οποία μάλιστα οι συντελεστές του Famagusta επισκέφτηκαν πριν τα γυρίσματα. Αυτές είναι οι ιστορίες τους.

Ο Αρχιεπίσκοπος και Εθνάρχης της Κύπρου, Μακάριος

«Ελληνικέ κυπριακέ λαέ. Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις. Γνωρίζεις ποίος οµιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι εκείνος τον οποίον συ εξέλεξες διά να είναι ηγέτης σου. Δεν είμαι νεκρός, όπως η χούντα των Αθηνών και οι εδώ εκπρόσωποί της θα ήθελαν. Είμαι ζωντανός. Και είμαι μαζί σου, συναγωνιστής και σηµαιοφόρος εις τον κοινόν αγώνα. Το πραξικόπημα της χούντας απέτυχε. Εγώ ήμουν ο στόχος και εφόσον εγώ ζω, η χούντα στην Κύπρο δεν θα περάσει».

Αυτά ήταν τα λόγια του Αρχιεπισκόπου και Εθνάρχη Μακαρίου (Γρηγόρης Βαλτινός), του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και ένα από τα κεντρικά πρόσωπα στις εξελίξεις της Τουρκικής εισβολής, λίγο μετά το πραξικόπημα που πραγματοποιήθηκε στις 15 Ιουλίου του 1974 από την Εθνική Φρουρά της Κύπρου, την ΕΛΔΥΚ και την εθνικιστική ένοπλη παραστρατιωτική οργάνωση ΕΟΚΑ Β’. Πίσω από αυτό, έχοντας τον ρόλο του μαριονετίστα, βρισκόταν η Χούντα των Αθηνών.

Ο Μακάριος, εκείνο το πρωινό, υποδεχόταν μαθητές από την Αίγυπτο όταν δύο φάλαγγες με άρματα και μονάδες ΛΟΚ, επιτέθηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο. Όσο οι δυνάμεις της αστυνομίας το υπερασπίζονταν, ο Μακάριος κατάφερε να διαφύγει με προορισμό την Πάφο. Το απόγευμα και ενώ ο απολογισμός του πραξικοπήματος ήταν 91 νεκροί και 250 τραυματίες, ο Νίκος Σαμψών «τοποθετήθηκε» ως πρόεδρος της «Ελληνικής Δημοκρατίας της Κύπρου».

Λίγες μέρες αργότερα, έφτασε στη Νέα Υόρκη και έλαβε μέρος στη σύσκεψη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, κατηγορώντας -ξανά- την ελληνική χούντα: «Το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας αποτελεί εισβολή και οι συνέπειές του πλήττουν ολόκληρο τον κυπριακό λαό, Έλληνες και Τούρκους. Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν εγκαταστήσει μία ειρηνευτική δύναμη στην Κύπρο. Η παρουσία της δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική, υπό συνθήκες πραξικοπήματος. Το Συμβούλιο Ασφαλείας πρέπει να καλέσει το ελληνικό στρατιωτικό καθεστώς να αποσύρει τους Έλληνες αξιωματικούς που υπηρετούν στην κυπριακή εθνοφρουρά και να θέσει τέλος στην εισβολή τους στην Κύπρο. Πιστεύω, με όσα στοιχεία παρέθεσα ενώπιόν σας, να σάς έδωσα μία ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης. Δεν έχω ουδεμία αμφιβολία πως μία αρμόζουσα απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας θα θέσει τέλος στην εισβολή και θα αποκαταστήσει την παραβιασμένη ανεξαρτησία της Κύπρου και τα δημοκρατικά δικαιώματα του κυπριακού λαού».

Η ζημιά, όμως, είχε ήδη γίνει. Ο Μπουλέντ Ετζεβίτ, πρωθυπουργός της Τουρκίας, δήλωνε ανήσυχος για τη φύση του πραξικοπήματος καθώς η χούντα ήθελε την ένωση της Ελλάδας με την Κύπρο. Το πραξικοπηματικό καθεστώς, βέβαια, είχε διαβεβαιώσει πως δεν θα δημιουργήσει κανένα πρόβλημα στους Τουρκοκύπριους.

Στις 20 Ιουλίου, η Τουρκία, επικαλούμενη το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεων, πραγματοποίησε την πρώτη εισβολή (Αττίλας Ι) στην Κύπρο. Λίγες μέρες αργότερα, ο Νίκος Σαμψών παραιτήθηκε ενώ η χούντα των Συνταγματαρχών, ήταν ανίκανη να αντιδράσει στρατιωτικά. Εκεί, ήρθε και η κατάρρευσή της.

Ο Μακάριος επέστρεψε στην Κύπρο τον Δεκέμβριο του 1974, περίπου 4,5 μήνες μετά τη διάσωση και φυγή του και 3,5 μήνες μετά την τραγωδία της Κύπρου. Απεβίωσε στις 3 Αυγούστου του 1977, μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου, σε ηλικία 64 ετών και μέχρι και σήμερα, θεωρείται από τους Κύπριους μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της χώρας, που σφράγισε με τον αγώνα του τα πιο σημαντικά γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας της.

Χαρίτα Μάντολες, η γυναίκα σύμβολο της Κύπρου

Εκτός από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, θα κάνει το πέρασμά της από τη σειρά και η Χαρίτα Μάντολες (Δέσποινα Μπεμπεδέλη), η γυναίκα σύμβολο της Κύπρου η οποία, όπως έχει δηλώσει, έμεινε για πάντα 27 χρονών, όσο ήταν δηλαδή εκείνο το καλοκαίρι της 20ής Ιουλίου του 1974.

Η εισβολή των Τούρκων στρατιωτών έγινε λίγα μέτρα πιο κάτω από την περιοχή της Ελιάς, εκεί όπου ζούσε και μερικές ώρες αργότερα, θα βιώσει μία ανείπωτη τραγωδία. Πιο συγκεκριμένα, στις 21 Ιουλίου, δώδεκα άντρες συλλαμβάνονται και εκτελούνται.

Ανάμεσα στα άτομα που θα εκτελεστούν, είναι και ο πατέρας της Χαρίτας, ο άντρας της Ανδρέας, ο σύζυγος της αδελφής της, ο σύζυγος της αδελφής της Μάρως, ο θείος και νονός της και ο ξάδελφός της. Μια ολόκληρη οικογένεια χάθηκε μπροστά στα μάτια της και μαζί τους, χάθηκε και εκείνη, ώσπου βρήκε τελικά τη δύναμη να ξεκινήσει τον αγώνα της. Πρώτα, όμως, όσοι έμειναν πίσω πήραν τον δρόμο του ξεριζωμού.

Η Χαρίτα, μαζί με τις αδελφές της, μόνες τους χωρίς τους συζύγους τους, ξεκίνησαν μια νέα ζωή χωρίς να ξεχνούν όσα πέρασαν. «Ο άντρας μου ήταν πεσμένος κάτω, τρία βήματα μπροστά μου, αλλά δεν ήξερα αν ήταν νεκρός. Έλεγα μετά ότι κατά 99,5% είναι νεκρός, αλλά υπήρχε αυτό το 0,5% πιθανότητα να ζούσε. Αυτή ήταν η ελπίδα για τα μωρά μου και για μένα», είχε δηλώσει στη «Φ».

Πολλοί Κύπριοι, δεν γνώριζαν την αλήθεια για τους νεκρούς τους για δεκαετίες. Ήταν το 2004 όταν η Χαρίτα Μάντολες (είχαν ανοίξει τα οδοφράγματα), πήγε στο σημείο όπου τους σκότωσαν και άρχισαν να γίνονται έρευνες. Τότε, εντόπισαν τα οστά του συζύγου της αλλά και ακόμη 11 ανδρών.

«Όταν έγινε γνωστή η είδηση, πήρα τηλέφωνο την Επιτροπή Αγνοουμένων να δω ότι ήταν στο σωστό σημείο και αρνήθηκαν όλοι να πάνε μαζί μου. Τελικά, πήγα μόνη μου και όντως ήταν το σωστό σημείο», είχε πει η κυρία Μάντολες στο SigmaLive, λέγοντας ότι το 2008 τους παρέδωσαν τους δικούς τους ανθρώπους, τους οποίους και έθαψαν. Με την ιστορία της Χαρίτας Μάντολες ξεκινάει και το ντοκιμαντέρ του Μάικλ στη σειρά Famagusta, σχετικά με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ