2024/20th Century Studios via AP
REVIEWS

Το Kingdom of the Planet of the Apes οραματίζεται ένα νέο μέλλον για τη σειρά ταινιών

Η τελευταία ταινία Planet of the Apes βρίσκει τη μυθολογία να μετατρέπεται σε εξουσία. Τίποτα πιο επικίνδυνο αλλά και συνάμα οικείο.

Μεταξύ των πέντε ταινιών Planet of the Apes από διάφορους σκηνοθέτες τη δεκαετία του 1970, του remake του Tim Burton το 2001 της πρωτότυπης ταινίας του 1968, και των revivals του Matt Reeves πιο πρόσφατα, υπάρχει όλο το φάσμα – σπουδαία μπλοκμπάστερ, καλές ταινίες, μέτριες ταινίες, και κακές. (Η καλύτερη εξακολουθεί να είναι το αρχικό Planet of the Apes με εκείνη τη συγκλονιστική τελική του αποκάλυψη).

Εάν η επιστημονική φαντασία μας τοποθετεί σε σύμπαντα που είναι αρκετά διαφορετικά ώστε να περνούν τολμηρά ερωτήματα λαθραία, πέρα από τα διανοητικά μας εμπόδια, τότε το franchise των Planet of the Apes είναι από τα καλύτερα παραδείγματα. Το κόνσεπτ τους έχει δώσει χώρο στους αφηγητές για να στοχαστούν πάνω στον ρατσισμό, τον αυταρχισμό, την αστυνομική βία και, στις μεταγενέστερες ταινίες, στην ανατροπή της ανθρώπινης κοινωνίας από έναν βίαιο, ταχύτατα κινούμενο ιό.

Αυτές οι τελευταίες ταινίες, μια τριλογία που κυκλοφόρησε μεταξύ 2011 και 2017, είναι μερικές από τις καλύτερες του franchise. Το Kingdom of the Planet of the Apes που μόλις κυκλοφόρησε συνεχίζει ακριβώς από εκεί που σταμάτησε εκείνη η τριλογία: με τον θάνατο του Caesar, ενός μπονόμπο που οδήγησε τους πιθήκους μακριά από ό,τι είχε απομείνει από την ανθρωπότητα, σε έναν δικό τους, τελικά, παράδεισο.

Οι πίθηκοι τιμούν πλέον τη μνήμη του και ορκίζονται να τηρήσουν τις διδασκαλίες του. Ιδίως τη σημαντικότερη: «Πίθηκος δεν σκοτώνει πίθηκο». Ο Caesar κήρυττε ένα ευαγγέλιο ειρήνης, πίστης, γενναιοδωρίας, μη επίθεσης και φροντίδας για τη γη. Σε αντίθεση με τους ανθρώπους, οι πίθηκοι σκοπεύουν να ζήσουν αρμονικά. Ή έτσι νόμιζε ο Caesar.

Η κεντρική φιγούρα αυτής της νέας αυτής ιστορίας είναι ο Noa (ένας κινηματογραφημένος με motion capture Owen Teague). Ένας νεαρός πίθηκος στα πρόθυρα της ενηλικίωσης. Ο Noa ανήκει σε μία φυλή πιθήκων που εκτρέφει και εκπαιδεύει αετούς για να τους χρησιμεύουν ως ανιχνευτές, φύλακες και κυνηγοί. Μία μέρα όμως χτυπάει μία τραγωδία με τη μορφή επίθεσης στη φυλή από τους στρατιώτες του Proximus Caesar (Kevin Durand), του αρχηγού μίας φυλής παράκτιων πιθήκων. Ο Proximus έχει ανάγκη από σκλάβους οπότε κλέβει ολόκληρες φυλές πιθήκων από τους οικισμούς τους, δανειζόμενος μάλιστα τα πιστεύω του Caesar ώστε να στηρίξει τη δική του εκδοχή ηγεσίας.

Αντί όμως για την επική μάχη που υπόσχεται ο τίτλος του Kingdom of the Planet of the Apes, το εύρος του τελικά είναι πιο οικείο. Αφορά το προσωπικό ταξίδι ενός πιθήκου για να βρει την οικογένειά του, και τις σχέσεις που χτίζει στην πορεία.

kingdom of the planet of the apes

Συναντά μία γυναίκα, τη Freya Allen του Witcher, που, όπως και οι υπόλοιπο άνθρωποι που έχουν ξεμείνει, δεν μιλάει. Γνωρίζει επίσης τον Raka (Peter Macon), ο οποίος πιστεύει ότι είναι ο τελευταίος πιστός οπαδός των ειρηνικών διδασκαλιών του Caesar. Φοράει μάλιστα το διαμαντόσχημο σύμβολο του Caesar στον λαιμό του.

Ο Proximus και ο Raka διεκδικούν αμφότεροι την «αληθινή» κληρονομιά και τις διδασκαλίες του Caesar, και τουλάχιστον για λίγο η ταινία καταπιάνεται με αυτή την ιδέα – το πώς ορισμένες φορές, παντελώς διαφορετικά πολιτικά κινήματα μπορούν να αποσπαστούν από το ίδιο ιστορικό θεμέλιο. Το Kingdom of the Planet of the Apes γίνεται εν μέρει ικανοποιητικό επειδή αρνείται να ντροπιάσει τον κακό του ως δικτάτορα, ή να προσφέρει κάποια σαφή εναλλακτική λύση για τους πιθήκους που αναγκάζονται να υπηρετούν στο έλεός του.

Οι σκηνές μεταξύ του Noa και του Raka να συζητούν για θέματα φιλοσοφίας, ηγεσίας, ακόμη και αστρονομίας, είναι οι στιγμές που το Kingdom of the Planet of the Apes έχει αναλαμπές από κάτι πραγματικά ξεχωριστό. Είναι ήσυχες, στοχαστικές, όμορφες ακόμη, και οι ερμηνείες δίνουν πραγματικά ζωή στους χαρακτήρες. Τόσο που ναι μεν λείπει ο Andy Serkis, το κενό όμως που αφήνει δεν είναι δυσαναπλήρωτο.

Με τη Wētā FX να κάνει και πάλι τα οπτικά εφέ, η σύλληψη της κίνησης εδώ είναι μία υποδειγματική επίδειξη της τεχνολογίας. Το Kingdom είναι μαγευτικό στα κοντινά του, απαθανατίζοντας ένα εκπληκτικό εύρος εκφράσεων στα πρόσωπα των χαρακτήρων. Στις σκηνές με περισσότερη δράση βέβαια, τέτοιες λεπτομέρειες δυστυχώς χάνονται.

Ο Wes Ball έχει σκηνοθετήσει μόνο τρεις ταινίες Maze Runner στο παρελθόν, αποκυήματα της young adult τρέλας κατά τις προηγούμενες δύο δεκαετίες. Τα Maze Runner είχαν βασιστεί σε μια ανούσια ιδέα – έφηβοι με σβησμένη μνήμη τους που κλειδώνονταν σε κινούμενο λαβύρινθο που κατοικημένο από τέρατα – και ο Ball, με ό,τι επιδέξια εφέ και σέξι νεαρούς ηθοποιούς μπορούσε να επιστρατεύσει, δεν είχε καταφέρει να γλιτώσει από το υλικό. Εδώ δείχνει πιο σίγουρος, επιτρέποντας σε μία ταινία 165 εκατομμυρίων δολαρίων να περιέχει σκηνές περιπάτου, ξεκούρασης και ησυχίας.

Είναι προς τιμήν του Ball ότι ένα μεγάλο μέρος της ταινίας ξεδιπλώνεται σε σκοτεινό τόνο. Το Kingdom of the Planet of the Apes δεν ενδιαφέρεται τόσο για τη συσσώρευση θεάματος – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν το παρακάνει σε στιγμές δράσης που θα μπορούσε να είναι συντομότερες ή και εντελώς εκτός – όσο για τον στοχασμό γύρω από την εξασθένηση ενός είδους και τις πρώτες κοινωνικές οργανώσεις ενός άλλου. Μεγάλο μέρος της ταινίας γυρίστηκε on location, προσδίδοντας βάρος στην απεικόνιση μίας ανακτημένης φύσης.

kingdom of the planet of the apes © 2024 20th Century Studios. All Rights Reserved.
Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2024 20th Century Studios. All Rights Reserved.

Τα Planet of the Apes αφορούν συχνά την αναπόφευκτη φύση του πεπρωμένου. Παρά τις προσπάθειες των ηρώων τους να αλλάξουν τους τρόπους τους, καταλήγουν πάντα πίσω στο ίδιο μονοπάτι, με την ανθρωπότητα να μοιάζει καταδικασμένη να επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη. Υπό αυτή την έννοια, η αίσθηση που επικρέμεται πάνω από το τέλος του Kingdom of the Planet of the Apes είναι, κατά ειρωνικό τρόπο, σύμφωνη με το πνεύμα του franchise.

Η ταινία επισημαίνει επίσης ευθέως τον τεράστιο κίνδυνο της ρομαντικοποίησης του παρελθόντος, την ψευδαίσθηση δηλαδή ότι αν μπορούσαμε να διεκδικήσουμε και να αναπλάσουμε, τα σημερινά μας προβλήματα θα λύνονταν. Οι χρυσές εποχές υπήρξαν σπανίως στ’ αλήθεια χρυσές, όμως η ιστορία είναι γεμάτη από ηγέτες που προσπαθούν να μας πείσουν πως ήταν.

Το Kingdom of the Planet of the Apes (Το Βασίλειο του Πλανήτη των Πιθήκων) κυκλοφορεί από τη Feelgood.