Τα αρχικά SOS δε σημαίνουν αυτό που νομίζεις
Ανάμεσα στους φοιτητές, βέβαια, το SOS σημαίνει «φίλε, μήπως έχεις τις σημειώσεις γιατί δεν πάτησα σχολή;».
- 25 ΑΥΓ 2024
Σύμφωνα με έναν ιαπωνικό μύθο, δεν υπάρχει ούτε ένας άνθρωπος από το εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας που, λίγο πριν τις εξετάσεις, δεν έκανε αναφορά στα SOS. Βέβαια, τα αρχικά αυτά χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά εκτός σχολικής αίθουσας.
Μετά από έναν αιώνα χρήσης ως ναυτικό σήμα κινδύνου (ίσως και λίγο παραπάνω), το SOS έχει γίνει συντομογραφία για σχεδόν κάθε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μπορεί να έχετε ακούσει ότι σημαίνει «σώστε το πλοίο μας» (Save Our Ship) ή «σώστε τις ψυχές μας» (Save Our Souls) αλλά, λυπούμαστε γι’ αυτό, στην πραγματικότητα επινοήθηκε εκ των υστέρων και δεν έχει καμία σχέση με τα παραπάνω.
Τα γράμματα στο SOS δεν σήμαιναν αρχικά τίποτα και επιλέχθηκαν αρχικά επειδή σχηματίζουν μια ακολουθία κώδικα Μορς που μπορεί να μεταδοθεί πιο γρήγορα από άλλες. Ο κώδικας Μορς είναι ένας τρόπος μετάδοσης φράσεων με αναλαμπές φωτός ή ηλεκτρικούς παλμούς και κάθε γράμμα και αριθμός έχει τη δική του ακολουθία από μία έως πέντε σύντομες αναλαμπές (dits) και μεγάλες αναλαμπές (dahs).
Το 1901, ο εφευρέτης Guglielmo Marconi δημιούργησε έναν ραδιοπομπό που μπορούσε να στέλνει σήματα Μορς μέσω του Ατλαντικού, επιτρέποντας στα πλοία να επικοινωνούν με άλλα πλοία και σταθμούς στην ξηρά. Οι Βρετανοί χειριστές χρησιμοποιούσαν ήδη το CQ ως σήμα για να ειδοποιούν όλους τους σταθμούς, οπότε η εταιρεία ασύρματης επικοινωνίας του Μαρκόνι συνέστησε το CQD (seeking you, distress) ως σήμα έκτακτης ανάγκης.
Εν τω μεταξύ, οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούσαν συνήθως το «NC», οι Γερμανοί το «SOE» και οι Ιταλοί το «SSSDDD». Αλλά το πρόβλημα με όλα αυτά είναι ότι απαιτούσαν σύντομες παύσεις μεταξύ των γραμμάτων. Οι αντιπρόσωποι της Διεθνούς Διάσκεψης Ραδιοτηλεγραφίας του 1906 πρότειναν ένα πιο εύκολο σήμα κινδύνου.
Τα γράμματα «S» και «O» – τρεις τελείες και τρεις παύλες, αντίστοιχα – είναι εξαιρετικά απλά και εύκολα κατανοητά χωρίς κενά, οπότε το «SOS» θα μπορούσε να μεταδοθεί σε έναν γρήγορο, συνεχή βρόχο. Οι περισσότερες χώρες υιοθέτησαν επίσημα τον κώδικα το 1908 και, παρόλο που οι ΗΠΑ δεν ήταν ανάμεσά τους, ένα αμερικανικό πλοίο ήταν το πρώτο που χρησιμοποίησε το σήμα όταν έσπασε η προπέλα του.
Το CQD παρέμεινε δημοφιλές στους Βρετανούς ακόμη και όταν άλλες χώρες είχαν υιοθετήσει το SOS, και όταν o Τιτανικός βυθίστηκε το 1912, έκανε σήμα για βοήθεια τόσο με το SOS όσο και με το CQD. Κατά τη διάρκεια της βρετανικής κυβερνητικής έρευνας για την καταστροφή του Τιτανικού, ο γενικός εισαγγελέας Rufus Isaacs είχε την εντύπωση ότι το SOS σήμαινε «σώστε τις ψυχές μας».
Πλέον, ανάμεσα στους φοιτητές, το SOS σημαίνει «φίλε, μήπως έχεις τις σημειώσεις γιατί δεν πάτησα σχολή;».