Πώς βρέθηκε η Αθήνα ανάμεσα στις πιο προσβάσιμες πόλεις της Ευρώπης
Παρά τα γνωστά και μη εξαιρετέα προβλήματα, δημοσιεύθηκε λίστα η οποία αποθεώνει την Αθήνα για τον βαθµό προσβασιµότητας που προσφέρει στους επισκέπτες της.
- 29 ΟΚΤ 2024
Από τότε που επιχειρήσεις κάθε είδους προσφεύγουν σε εταιρείες ερευνών για να βγάλουν δήθεν έγκυρες λίστες που έπειτα δημοσιεύονται από διεθνή Μέσα, διαφημίζοντας παράλληλα το όνομα της –πολλές φορές άσχετης με το θέμα της έρευνας– επιχείρησης, πολλά έχουν δει τα μάτια μας, μα κάποια από αυτά μάς έφεραν και τρόμο, όπως λέει το άσμα.
Ειδικά για την Αθήνα, έχουμε δει να κατατάσσεται 1η σε λίστα με τις καλύτερες πόλεις για περπάτημα (πιο πάνω από το Άμστερνταμ, την Κοπεγχάγη και τη Μαδρίτη) από έρευνα για λογαριασμό online πλατφόρμας εκμάθησης γλωσσών. Έχουμε δει να χαρακτηρίζεται ως η πόλη με την πιο όμορφη μυρωδιά σε όλο τον κόσμο (;) από έρευνα για λογαριασμό επιχείρησης με είδη ατμίσματος. Το πιο πρόσφατο «πόρισμα» ανάλογης εγκυρότητας που ήρθε για να δοκιμάσει τα όρια λογικής του μέσου κατοίκου αυτής της πόλης, αφορά το επίπεδο προσβασιμότητας που χαρακτηρίζει την Αθήνα.
Στην ίδια πόλη όπου ανά πάσα στιγμή υπάρχει ένας τουλάχιστον χαλασμένος ανελκυστήρας στο μετρό, ενώ στα λεωφορεία-τρόλεϊ είτε δεν υπάρχουν είτε δεν λειτουργούν οι ράμπες, στην ίδια πόλη όπου τα πεζοδρόμια καταλαμβάνονται από τραπεζοκαθίσματα και παράτυπα παρκαρισμένα οχήματα με αλάρμ (πάντα, με αλάρμ), νέα έρευνα κατέληξε ότι πληρούνται και με το παραπάνω οι συνθήκες προσβασιμότητας για άτομα με κινητικά προβλήματα.
Για την ακρίβεια, όχι μόνο δεν υπάρχουν ελλείψεις, αλλά είμαστε ανάμεσα και στις καλύτερες θέσεις της λίστας – η Αθήνα, ένα παράδειγμα προς μίμηση δηλαδή για την υπόλοιπη Ευρώπη.
Στο συμπέρασμα αυτό οδηγήθηκε πρόσφατη έρευνα που εκπονήθηκε για λογαριασμό της ταξιδιωτικής ασφαλιστικής Good To Go και έπειτα δημοσιεύτηκε στο Time Out, ακολουθώντας τον δρόμο των αναδημοσιεύσεων. Όπως αναφέρεται στον ιστορικό οδηγό του Λονδίνου, η έρευνα εξέτασε τους πιο δημοφιλείς πόλεις-προορισμούς της Ευρώπης και ανέλυσε «τα πάντα, από τον αριθμό των προσβάσιμων εστιατορίων και αξιοθέατων μέχρι το επίπεδο προσβασιμότητας στους διαφορετικούς τύπους των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, τις ξενοδοχειακές κλίνες κ.α.». Η Αθήνα εμφανίζεται 6η από την κορυφή, μετά το Παρίσι, τη Λισαβόνα, το Μιλάνο, τη Φλωρεντία και τη Βενετία.
Απ’ ό,τι φαίνεται, τα νούμερα και οι λίστες δεν λένε πάντα την αλήθεια.
Τι λένε άλλες έρευνες
© Δήμος Αθηναίων
Το θέμα στο οποίο αναφέρεται η παραπάνω λίστα, το θέμα δηλαδή του «προσβάσιμου τουρισμού» (accessible tourism), απασχολεί διεθνώς τη βιομηχανία του τουρισμού εδώ και χρόνια, αναγνωρίζοντας ότι αφορά ένα καθόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό του πληθυσμού της Δύσης. Συγκεκριμένα, τα νούμερα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας δείχνουν ότι αφορά δυνητικά περίπου το 30% των πολιτών, καθώς σε αυτό συνυπολογίζονται και οι ηλικιωμένοι, αλλά και άλλες περιπτώσεις έστω και πρόσκαιρων κινητικών δυσκολιών (π.χ. άτομα με γύψο).
Και ενώ ο γενικός ορισμός λέει ότι «προσβάσιμος τουρισμός σημαίνει το να διευκολύνουμε όλους τους ανθρώπους να απολαμβάνουν το ίδιο τις τουριστικές εμπειρίες», στην ουσία είναι ένας πολύ πιο πολύπλοκος και σύνθετος στόχος που αφορά συνολικά την πόλη και σε καμία περίπτωση δεν αποτυπώνεται εάν μετρήσουμε απλώς τις επιμέρους προσβάσιμες μονάδες (π.χ. μουσεία, ξενοδοχεία, εστιατόρια) σε ένα excel.
Το θέμα της προσβασιμότητας (τουριστών είτε κατοίκων) αφορά επίσης τους δημόσιους χώρους, τα πάρκα και τα πεζοδρόμια, το ποσοστό συνεχών διαδρομών χωρίς εμπόδια, τη βιώσιμη κινητικότητα και τελικά τον «καθολικό σχεδιασμό» που να «αναγνωρίζει τη σχέση µεταξύ γήρανσης, αναπηρίας και της αλλαγής του επιπέδου ικανοτήτων των ατόμων κατά τη διάρκεια της ζωής», όπως έχουν σχολιάσει επί του θέματος μελετητές.
Με αυτό το ζητούμενο, μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διοργανώνει από το 2010 το Access City Award – ένα βραβείο σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ για την Αναπηρία, το οποίο επιβραβεύει πόλεις οι οποίες εφάρμοσαν πρακτικές για να αυξήσουν το επίπεδο προσβασιμότητας. Ανάμεσα στις πόλεις που έχουν αποσπάσει ειδικές μνείες μέσα στα χρόνια υπάρχουν και μερικές ελληνικές, π.χ. η Κομοτηνή, τα Χανιά, αλλά πουθενά η Αθήνα. Παρότι γίνονται κάποιες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια (βλ. Προσβάσιμες διαδρομές στον Δήμο Αθηναίων), η χαοτική, παραδομένη στο αυτοκίνητο και εντελώς άναρχη σε πολεοδομικό επίπεδο Αθήνα παραμένει δύσκολη πίστα για τα άτομα με κινητικά προβλήματα.
Διάφορες έρευνες έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς που αποτυπώνουν τις δυσκολίες και τα εμπόδια στη δική μας πρωτεύουσα.
Πιο πρόσφατη είναι η μελέτη Προσβάσιμων Προορισμών 2024 της εταιρίας Comparethemarket Australia, η οποία κατέταξε την Αθήνα στην (καθόλου τιμητική) 38η θέση της λίστας (από τις 58), με τη συνολική βαθμολογία του 6,9/10. Σε εκείνη την έρευνα, το επίπεδο προσβασιμότητας των ξενοδοχείων, των αξιοθέατων όσο και των εστιατορίων χαρακτηρίζεται «μέτρια» και «όχι στον βαθμό που ισχύει σε άλλες μεγάλες πόλεις της Δύσης».
Σίγουρα, αυτό ακούγεται πιο κοντά στην πραγματικότητα.
