Πότε άρχισαν οι άνθρωποι να τρώνε τρεις φορές την ημέρα
Μπορεί το τρίπτυχο πρωινό-μεσημεριανό-δείπνο να μοιάζει αυτονόητο, δεν ήταν πάντα όμως.
- 4 ΝΟΕ 2024
Το φαγητό ήταν πάντα στον πυρήνα της ανθρώπινης ζωής, αλλά οι διατροφικές μας συνήθειες έχουν εξελιχθεί σημαντικά με την πάροδο των αιώνων. Τα τρία γεύματα την ημέρα, για παράδειγμα, είναι πλέον μια ενστικτώδης πρακτική για πολλούς ανθρώπους, ωστόσο πρόκειται για μια σχετικά πρόσφατη εξέλιξη στην ανθρώπινη ιστορία.
Για αιώνες, τα γεύματα ήταν σποραδικά και υπαγορεύονταν από διάφορους παράγοντες, όπως η επιτυχία στο κυνήγι ή μια καλή σοδειά, θρησκευτικές πρακτικές ή το είδος της εργασίας που έκανε ο κάθε άνθρωπος. Πώς λοιπόν, φτάσαμε να τρώμε τρία βασικά γεύματα ημερησίως;
Η κυριαρχία του δείπνου
Από τα τρία ημερήσια γεύματα, το δείπνο ήταν αυτό που είχε πάντα τη μεγαλύτερη σημασία. Στην αρχαία Ρώμη, το δείπνο ήταν το ένα μεγάλο γεύμα που έτρωγαν όλοι, αν και καταναλώνονταν νωρίτερα από ό,τι σήμερα και έμοιαζε λίγο περισσότερο με late lunch. Αυτό συνεχίστηκε μέχρι και τον Μεσαίωνα, τουλάχιστον στην Ευρώπη.
Οι αγρότες έτρωγαν συνήθως ένα μικρό γεύμα με ψωμί και μπύρα νωρίς το πρωί πριν ξεκινήσουν τη δουλειά στα χωράφια. Το κύριο γεύμα της ημέρας, που μέχρι και τον Μεσαίωνα ονομαζόταν δείπνο, σερβίρονταν γύρω στο μεσημέρι και μερικές φορές μπορεί να έτρωγαν ένα ελαφρύ σνακ το βράδυ, λίγες ώρες πριν τον ύπνο.
Στα τέλη του 1700, όταν η Βιομηχανική Επανάσταση βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη στη Βρετανία, οι εργάσιμες μέρες έγιναν μεγαλύτερες και οι άνθρωποι δεν μπορούσαν πλέον να επιστρέψουν στο σπίτι για να φάνε το κύριο γεύμα της ημέρας, επίσης, ο τεχνητός φωτισμός -κυρίως τα κεριά- έγινε πιο προσιτός και αξιόπιστος, επιτρέποντας στον κόσμο να κάνει περισσότερα πράγματα σπίτι του, ακόμα και αργά το βράδυ.
Έτσι, η ώρα του δείπνου άρχισε να αλλάζει και μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα, πολλοί άνθρωποι έτρωγαν το βράδυ στο σπίτι μετά την επιστροφή από τη δουλειά. Μέχρι τα μέσα του 1800 αυτό το βραδινό γεύμα έγινε το μεγαλύτερο της ημέρας για τους περισσότερους ανθρώπους στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες και άρχισε να μοιάζει με τα οικογενειακά δείπνα όπως τα ξέρουμε και σήμερα.
Η απαρχή του πρωινού
Στο Μεσαίωνα, οι χριστιανικές συνήθειες υπαγόρευαν πως τίποτα δεν μπορούσε να φαγωθεί πριν την πρωινή λειτουργία και κάπως έτσι οι άνθρωποι, κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία, άρχισαν να τρώνε πρωινό ως κανονικό γεύμα, όταν η κοινωνία της άρχισε να βιομηχανοποιείται και ο πληθυσμός της αργά, αλλά σταθερά μετακινούταν από την ύπαιθρο στις πόλεις.
Καθώς η Βιομηχανική Επανάσταση προχωρούσε κατά τον 18ο και 19ο αιώνα στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, το ίδιο συνέβαινε και με την ανάγκη για ένα τακτικό πρωινό γεύμα για να συντηρήσει τους εργαζομένους τις ημέρες με ένταση εργασίας.
Στις αρχές του 20ού αιώνα, η κουλτούρα του πρωινού απογειώθηκε ακόμη περισσότερο χάρη σε προσωπικότητες όπως ο John Harvey Kellogg, ο οποίος εφηύρε τα δημητριακά Corn Flakes, καθώς και σε εκστρατείες μάρκετινγκ στις δεκαετίες του 1920 και του 1930 που προωθούσαν το πρωινό ως το πιο σημαντικό γεύμα της ημέρας.
Και για το τέλος, το μεσημεριανό
Κι όμως, το μεσημεριανό ήταν το γεύμα που καθιερώθηκε τελευταίο. Καθώς η βιομηχανοποίηση αναμόρφωσε τις καθημερινές συνήθειές μας και περισσότεροι άνθρωποι μετακινούνταν από τα χωράφια σε εργοστάσια και γραφεία, οι εργαζόμενοι χρειάζονταν κάτι να τους συντηρεί τις πολλές ώρες που μεσολαβούσαν μεταξύ του πρωινού και του βραδινού γεύματος στο σπίτι.
Κάπως έτσι εφηύραμε το μεσημεριανό, το τελευταίο από τα τρία σύγχρονα γεύματα που κατάφερε να εδραιώσει τη θέση του στις καθημερινές μας διατροφικές συνήθειες. Μέχρι το 1755, το μεσημεριανό ήταν περισσότερο ένα σνακ παρά ένα επίσημο γεύμα. Το μεσημεριανό γεύμα άρχισε επίσημα να γεμίζει το κενό μεταξύ πρωινού και δείπνου μόλις γύρω στο 1850.
Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα όμως, είχε καθιερωθεί να τρώγεται συνήθως μεταξύ 12 μ.μ. και 2 μ.μ.
