Η καρδιά της Emilia Perez είναι στο σωστό μέρος

Στη νέα ταινία του Γάλλου Jacques Audiard, ενός αγαπημένου των Καννών δημιουργού γνωστού για σκληρά δράματα όπως το A Prophet, το Rust and Bone, το Dheepan αλλά και το αγγλόφωνο γουέστερν The Sisters Brothers, η Zoe Saldaña υποδύεται τη Rita. Μία επίμονη δικηγόρο της Πόλης του Μεξικού, με την οποία έρχεται σε επαφή το αφεντικό ενός μεγάλου καρτέλ ναρκωτικών. Η τρομακτική αυτή φιγούρα έχει παρατηρήσει εκ του μακρόθεν τη δουλειά της Rita και πιστεύει ότι μπορεί να είναι η κατάλληλη γυναίκα για μία πολύ ευαίσθητη αποστολή – να ανακαλύψει τους καλύτερους και πιο διακριτικούς στον κόσμο γιατρούς για να κάνουν τις επεμβάσεις επιβεβαίωσης φύλου που θα χρειαζόταν. Μετά από όλα, θα εγκατέλειπε κρυφά οικογένεια και επιχειρήσεις, και θα γινόταν επισήμως η Emilia Perez (Karla Sofía Gascón) του τίτλου.

Η ίδια η ύπαρξη του Emilia Perez μοιάζει με δήλωση από μόνη της: ένα γαλλικής παραγωγής, αυτοτελές δράμα που διαδραματίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο Μεξικό, είναι κατά βάση ισπανόφωνο και ένα κράμα άνω τριών κινηματογραφικών ειδών ένα εκ των οποίων είναι το μιούζικαλ – το Sicario εάν το σκηνοθετούσε ο Pedro Almodóvar θα μπορούσε να είναι μία κάποια επιδερμική περιγραφή του.

Είναι ένα παραληρηματικά ραψωδικό κατασκεύασμα, συχνά εξωφρενικό σε αυτό που οι στίχοι των τραγουδιών του στοχεύουν να μεταδώσουν, άλλες φορές αρκετά συγκινητικό. Το μουσικό ταλέντο βοηθά να ζωντανέψει η πιασάρικη μουσική της τραγουδίστριας Camille και του συνθέτη Clement Ducol, όπως και η ενεργητική χορογραφία του Βέλγου Damien Jalet που συνθέτει εδώ μία σειρά από σύγχρονα στιλ.

Οι επιχειρηματικές συμφωνίες και οι αγορεύσεις στο δικαστήριο μετατρέπονται σε ραπ, και σε μία σκηνή σε κλινική της Ταϊλάνδης, η ιατρική ομάδα περιστρέφει φορεία και σωλήνες ενδοφλέβιας χορήγησης, καθώς τραγουδούν για κολποπλαστική. Είναι το μουσικό θέαμα που κάνει στ’ αλήθεια αυτή την ταινία να μοιάζει με τρενάκι του λούνα παρκ.

Όπως μοιάζει και η ζωή της Rita, που βρίσκεται επίσης υπεύθυνη για την καθοδήγηση της συζύγου της Emilia, της Jessi (Selena Gomez), και των δύο παιδιών τους εκτός χώρας. Οι τρεις τους θα ξεκινήσουν μία νέα ζωή μακριά από την απειλή των εχθρών του καρτέλ στην εύπορη, αλλά χιονισμένη Ελβετία.

Flash forward τέσσερα χρόνια στο μέλλον και η ζωή της Rita έχει αλλάξει δραματικά. Έχει πια κάνει άλμα καριέρας ως δικηγόρος υψηλού προφίλ στο Λονδίνο, όταν σε ένα αριστοκρατικό δείπνο τής συστήνεται η Emilia Perez, αγνώριστη για λίγο έστω λόγω των επεμβάσεων. Με αυτή την αποκάλυψη έρχεται μαζί και μία συνειδητοποίηση. Ότι δεν μπορεί να ξεφύγει. Η Rita θα ήταν δεμένη μαζί της για μια ζωή, και μαζί με αυτό θα ερχόταν ένα ακόμη αίτημα από την πρώην εργοδότριά της: Να φέρει τη γυναίκα και τα παιδιά της πίσω στο Μεξικό όπου πλέον διαμένει με τη νέα της ταυτότητα.

Για τέτοια ταινία μιλάμε – ένα απροκάλυπτα σοβαρό, δηλωτικό έργο που στα χαρτιά ακούγεται σαν το πιο ανόητο πράγμα που έγινε ποτέ. Ο Audiard ενσωματώνει τις μουσικές σκηνές στο δικό του ύφος και όχι το αντίθετο. Παρότι μεγάλο μέρος της ταινίας έχει γυριστεί σε soundstage, ο σκηνοθέτης δεν έχει εγκαταλείψει τη χειροκίνητη κάμερα που χαρακτηρίζει τις ταινίες του. Κυρίως έχει στη διάθεσή του μία χαρισματική τριάδα γυναικών, όλες τους βραβευμένες στο Φεστιβάλ των Καννών για τις ερμηνείες τους, πρόθυμες για όλες τις ιδέες του για το πώς να τις σκηνοθετήσει.

Σε μία σεκάνς που ενδεχομένως να είναι νεύμα στην Gomez ως ποπ σταρ, πλαισιώνει ένα μουσικό νούμερο ως lo-fi καραόκε εκδοχή ενός μουσικού βίντεο, δοξάζοντας τη νέα αγάπη που βιώνει μετά το θάνατο του συζύγου της. Ή όταν η Rita ερευνά τις επιλογές της φυλομετάβασης, σε σκηνή που έχει ήδη αναφερθεί εδώ με γιατρούς και νοσοκόμες να στροβιλίζονται γύρω της, η μουσική έχει μία ευχάριστη δυσαρμονία. Το μιούζικαλ μέρος είναι η πιο ριψοκίνδυνη πτυχή της ταινίας και η πιο σταθερά επιτυχημένη της.

Παίρνει σοβαρά ωστόσο και τις άλλες πλευρές της – το δράμα, το κωμικό στοιχείο, το αστυνομικό θρίλερ, τη σαπουνόπερα. Τίποτα δεν αντιμετωπίζεται ως αστείο, παρά την εγγενή τρέλα του εγχειρήματος. Είναι έξυπνο, σοβαρό, γελοίο, γνώριμο, δυναμικό και απολύτως παλαβό. Κερδίζει, εν μέρει, εξαιτίας των ατελειών του, των παράτολμων επιλογών του που δεν είναι πάντα εύστοχες.

Το πρόβλημα με το Emilia Perez είναι πως, ενώ μοιάζει καινοτόμο σε ορισμένα σημεία, είναι παλιομοδίτικο σε άλλα. Περιλαμβάνει σχεδόν κάθε trope για τρανς που έχεις δει αλλού – τη δολοφόνο τρανς γυναίκα, την τρανς γυναίκα με το τραγικό τέλος, την τρανς γυναίκα που περιγράφεται ως μισή αρσενική/μισή θηλυκή, τη φυλομετάβαση που αντιμετωπίζεται ως θάνατος. Ούτε η κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα του Μεξικό έχει καλύτερη διαχείριση. Ο Audiard ούτε τρανς είναι, ούτε Μεξικανός.

Το μεγαλύτερο όμως ζήτημα ίσως είναι πως το φιλμ αναμασά τις ίδιες ιδέες για την ταυτότητα, την επιθυμία, τη βία και τη λύτρωση, ξανά και ξανά, προδίδοντας πόσο λίγα έχει να πει εξαρχής. Στην επιφάνεια το Emilia Perez δεν μοιάζει με τίποτα από όσα έχεις δει, στον πυρήνα του όμως κρύβει ένα τεράστιο έλλειμμα περιέργειας.

Θα είναι άλλη μία διχαστική ταινία των ημερών, κινούμενη σε μία λεπτή γραμμή μεταξύ τολμηρού και καταγέλαστου, κάνοντας απόσβεση κυρίως επειδή η καρδιά της είναι στο σωστό μέρος.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ