Τι ισχύει με την άδεια χρήσης των πυραύλων που έχει προμηθευτεί η Ουκρανία
Οι χώρες που πωλούν ή μεταφέρουν όπλα σε άλλη χώρα συνήθως διατηρούν κάποιο έλεγχο στον τρόπο χρήσης τους, μια αρχή που συχνά περιγράφεται στις συμφωνίες που διέπουν την πώληση ή τη μεταφορά.
- 25 ΝΟΕ 2024
Μια ωραία πρωία -στις ΗΠΑ-, ο απερχόμενος πρόεδρος της χώρας, Joe Biden είχε τη φανταστική ιδέα (not) να άρει τους περιορισμούς που είχε επιβάλει στην Ουκρανία, για τη χρήση πυραύλων που της είχε δώσει για τον πόλεμο με τη Ρωσία. Για την ακρίβεια, των ΑΤΑCMS (Army Tactical Missile Systems) της εμβέλειας 300 χιλιομέτρων.
Πριν την αποστολή τους στην Ουκρανία «οι ΗΠΑ απαίτησαν διαβεβαιώσεις για το πώς και πού θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οι πύραυλοι, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα όπλα ευθυγραμμίζονται τα συμφέροντά της -πχ αποφυγή άμεσων επιθέσεων στο ρωσικό έδαφος που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια ευρύτερη σύγκρουση».
Έως εκείνη την ημέρα (18/11), λοιπόν οι ΗΠΑ είχαν πει στους Ουκρανούς πως θα είχαν δικαίωμα χρήσης μόνο για επίθεση στις ρωσικές δυνάμεις, εφόσον είχαν μπει στην ουκρανική επικράτεια. Από εκείνη την ημέρα, θα μπορούσαν να τους εκτοξεύσουν και στις ρωσικές δυνάμεις που ήταν στην περιοχή Κουρσκ. Πράγμα που έγινε δυο ημέρες αργότερα.
Η απάντηση του Vladimir Putin -που επαλειμμένα είχε προτείνει στις ΗΠΑ και την Ευρώπη να μην αρθούν οι περιορισμοί για πυραύλους μέσου και μεγάλου βεληνεκούς- ήταν να επικαιροποιήσει το Πυρηνικό Δόγμα της Μόσχας.
Επειδή δεν είναι υποχρεωτικό να ξέρεις περί τίνος πρόκειται, να πούμε πως είναι το έγγραφο στρατηγικού σχεδιασμού της χώρας που αντιπροσωπεύει ένα σύστημα επίσημων απόψεων που υιοθετούνται από το κράτος, σχετικά με την προετοιμασία και τη χρήση των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων).
Ο Putin λοιπόν, έκανε τρεις αλλαγές.
- «Οποιαδήποτε επίθεση από μια μη πυρηνική δύναμη που υποστηρίζεται από μια πυρηνική δύναμη θα θεωρείται κοινή επίθεση. Οποιαδήποτε επίθεση από ένα μέλος ενός στρατιωτικού μπλοκ θα θεωρηθεί επίθεση από ολόκληρη τη συμμαχία» και
- Η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα ως απάντηση σε ένα πυρηνικό χτύπημα ή μια συμβατική επίθεση που αποτελεί «κρίσιμη απειλή για την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα» της Ρωσίας και της συμμάχου της Λευκορωσίας.
- Η Ρωσία στο εξής θα μπορεί να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα, σε περίπτωση μαζικής αεροπορικής επίθεσης με βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους κρουζ, αεροσκάφη, drones και «άλλα ιπτάμενα οχήματα». Έως τότε το δικαίωμα αυτό το είχε μόνο σε περίπτωση επίθεσης με βαλλιστικούς πυραύλους.
Ο «Τσάρος» κατέστησε σαφές πως όλα έχουν πια ένα πιο ξεκάθαρο όριο. Λίγες ώρες μετά η Μεγάλη Βρετανία έγινε η δεύτερη χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ που έδωσε στην Ουκρανία το ελεύθερο να εκτοξεύσει δικό της μεγάλου βεληνεκούς πύραυλο (Storm Shadow) στη Ρωσία. Αυτήν τη φορά, ο Putin προέβη σε πράξεις: χρησιμοποίησε έναν πειραματικό υπερηχητικό πύραυλο που δεν μπορεί να αναχαιτίσει καμία υπάρχουσα αεράμυνα.
O IRBM-ΗΑΖΕL για τους Αμερικανούς και Oreshnik για τους Ρώσους (σημαίνει Φουντουκιά) είναι μέσου βεληνεκούς (πράγμα που αποκαλύπτουν τα αρχικά IRBM), άρα φτάνει από 1.000 έως 5.500 χιλιόμετρα. Ενώ ταξιδεύει με ταχύτητα 10 Mach (2.5-3 χιλιόμετρα) το δευτερόλεπτο, τα υπερηχητικά βλήματα πηγαίνουν με τουλάχιστον 5 Mach και μπορούν να κάνουν ελιγμούς.
Πράγμα που κάνει δύσκολο τον εντοπισμό και την κατάρριψη. Παίρνει από 3 έως 6 κεφαλές που μπορεί να είναι συμβατικές ή πυρηνικές και οι οποίες επιτίθενται σε ισάριθμους στόχους.
Για αυτούς τους λόγους ο κόσμος ανησυχεί για το νέο πύραυλο της Ρωσίας. Και για αυτό το ΝΑΤΟ και η Ουκρανία συγκάλεσαν έκτακτη σύσκεψη για την Τρίτη 26/11 στις Βρυξέλλες. Μεσολάβησε το ελεύθερο της Γαλλίας στην Ουκρανία να πετάξει και τους δικούς της πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς (SCALP)
Τι θέλουν από τη ζωή μας όσοι δίνουν άδεια χρήσης πυραύλων στην Ουκρανία
Όσα ακολουθούν ανήκουν σε αναλυτές που καταθέτουν απόψεις, επί των όσων παρανοϊκών ζει αυτός ο πλανήτης -σχετικά με την κλιμάκωση του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η απόφαση των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας να επιτρέψουν στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει προηγμένους πυραύλους που της έχουν παραχωρήσει, εναντίον της Ρωσίας προέρχεται από ένα μείγμα στρατηγικών, πολιτικών και ηθικών λόγων.
1) Τα συγκεκριμένα έθνη-μέλη του ΝΑΤΟ βλέπουν την Ουκρανία ως κυρίαρχο κράτος με το δικαίωμα να αμύνεται ενάντια στην επιθετικότητα. Το να επιτρέπεται στην Ουκρανία να έχει πρόσβαση σε αυτά τα όπλα αποτελεί μέρος της υποστήριξης της ικανότητάς της να αντισταθεί στην εισβολή και να διεκδικήσει τα κατεχόμενα εδάφη.
2) Η παροχή προηγμένων πυραύλων στέλνει ένα μήνυμα στη Ρωσία ότι η συνεχιζόμενη επιθετικότητα θα έχει σημαντικές συνέπειες. Στόχος του είναι να αποτρέψει τη Μόσχα από την περαιτέρω κλιμάκωση των επιθέσεων της αυξάνοντας το κόστος του πολέμου για αυτές.
3) Οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία βλέπουν αυτόν τον πόλεμο ως έναν τρόπο αποδυνάμωσης των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ρωσίας, χωρίς να εμπλακούν άμεσα στη σύγκρουση. Η υποστήριξη της Ουκρανίας τους επιτρέπει να επιτύχουν αυτόν τον στόχο έμμεσα.
4) Αυτές οι χώρες αποτελούν μέρος του ΝΑΤΟ και άλλων συμμαχιών που έχουν δεσμευτεί να διατηρήσουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Μια ρωσική νίκη στην Ουκρανία θα μπορούσε να ενθαρρύνει τη Μόσχα να απειλήσει άλλα γειτονικά κράτη, δημιουργώντας μια ευρύτερη κρίση ασφαλείας.
5) Η σύγκρουση έχει οδηγήσει σε σημαντικό ανθρώπινο πόνο στην Ουκρανία. Η στρατιωτική υποστήριξή της πλαισιώνεται ως στάση ενάντια στην επιθετικότητα, τα εγκλήματα πολέμου και τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.
Αν και γνωρίζουν τους κινδύνους της κλιμάκωσης του πολέμου, που σύμφωνα με αναλυτές αποτελεί πραγματικότητα, αυτές οι χώρες πιθανότατα πιστεύουν ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων.
Πράγμα που σημαίνει πως για να διαχειριστούν την κλιμάκωση, έχουν περιορίσει ορισμένους τύπους όπλων και έχουν θέσει όρια, όπως η απαγόρευση χτυπημάτων βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος ή η στόχευση μη στρατιωτικών υποδομών.
Αυτή η ισορροπία αντανακλά έναν προσεκτικό υπολογισμό: την παροχή αρκετής βοήθειας για να διατηρήσει την Ουκρανία ισχυρή, με αποφυγή ενεργειών που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια άμεση σύγκρουση ΝΑΤΟ-Ρωσίας.
Γιατί χρειάζεσαι την άδεια του προμηθευτή για να χρησιμοποιήσεις οπλισμό
Επειδή όσο ζεις μαθαίνεις (μολονότι ουδείς ξέρει για πόσο θα ζήσει), ας εξηγήσουμε γιατί η Ουκρανία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει όπλα που της έδωσαν άλλες χώρες -μέλη του ΝΑΤΟ. Είναι ο λόγος που δεν μπορεί η Ελλάδα να χρησιμοποιήσει όποτε το νιώσει όπλα που έχει αγοράσει από άλλες χώρες.
Οι χώρες λοιπόν, που πωλούν ή μεταφέρουν όπλα σε άλλη χώρα συνήθως διατηρούν κάποιο έλεγχο στον τρόπο χρήσης τους, μια αρχή που συχνά περιγράφεται στις συμφωνίες που διέπουν την πώληση ή τη μεταφορά. Η Συμφωνία Άδειας Χρήσης Τελικού Χρήστη (End-User License Agreement-EULA) καθορίζει ποιος μπορεί να χρησιμοποιήσει τα όπλα, πού και πώς μπορούν να αναπτυχθούν τα όπλα και απαγορεύσεις μεταβίβασης των όπλων σε τρίτους.
Οι χώρες που εξάγουν συχνά θέτουν όρους για τη χρήση όπλων, ώστε να διασφαλίσουν ότι ευθυγραμμίζονται με τους πολιτικούς, στρατηγικούς και νομικούς στόχους του προμηθευτή. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ ενδέχεται να απαιτήσουν τα όπλα που πουλάνε να χρησιμοποιούνται μόνο για αμυντικούς σκοπούς ή εντός των αναγνωρισμένων συνόρων της αποδέκτριας χώρας.
Ο στόχος είναι «η αποφυγή χρήσης όπλων με τρόπους που μπορούν να κλιμακώσουν συγκρούσεις ή να βλάψουν αμάχους και άρα έχουν διπλωματικές συνέπειες. Επίσης, διασφαλίζεται ότι ο παραλήπτης παραμένει ευθυγραμμισμένος με τις πολιτικές του προμηθευτή και αποφεύγονται νομικές και ηθικές παραβιάσεις -πχ εγκλήματα πολέμου που συνδέονται με τον προμηθευτή».
Αντιλαμβάνεσαι πως όλα αυτά φαίνονται πολύ ωραία. Θα ήταν ωραιότερο να τηρούνται μέχρι τελείας. Στο τέλος της ημέρας, μόλις παραδοθεί ένα όπλο, ο προμηθευτής βασίζεται συχνά στην εμπιστοσύνη και την πολιτική πίεση παρά στον άμεσο έλεγχο. Καλή τύχη να ευχηθώ.
