Πότε θα ολοκληρωθεί τελικά η ανάπλαση της Βασιλίσσης Όλγας
Το έργο που παρά τις αντιδράσεις παραμένει ακάθεκτα σε εξέλιξη χωρίζοντας το κέντρο στα δύο, κρύβει τελικά παραπάνω μελανά σημεία σχετικά με το πότε θα παραδοθεί και ποια οχήματα θα έχουν κανονικά πρόσβαση.
- 26 ΝΟΕ 2024
Μετά την τροπολογία που πέρασε από την κυβέρνηση αμέσως μετά την εκλογή Χάρη Δούκα και αφαιρούσε από τη νέα δημοτική αρχή τον έλεγχο της Ανάπλασης Α.Ε. και ουσιαστικά τον έλεγχο επί του σχεδιασμού έργων, καταγράφεται το παρακάτω παράδοξο:
Ένα έργο όπως η πεζοδρόμηση της Βασιλίσσης Όλγας, έργο στο οποίο είχε εναντιωθεί σθεναρά κατά την προεκλογική εκστρατεία ο Χ. Δούκας δεσμευόμενος για την ακύρωσή του (δέσμευση που μεταξύ άλλων υπήρξε κριτήριο ψήφου για τους δημότες), να συνεχίζεται σήμερα κανονικότατα, παρά τις ενστάσεις του τωρινού δημάρχου, όσο και μεγάλης μερίδας πολιτών, που μετά την παροιμιώδη αποτυχία του Μεγάλου Περιπάτου κρίνουν την πεζοδρόμηση της Όλγας ως έργο «βιτρίνας», με σημαντικές επιπτώσεις στην κυκλοφοριακή συμφόρηση του κέντρου.
Με τον δήμαρχο εμμέσως πλην σαφώς εγκλωβισμένο σε αυτή τη συνθήκη και ενώ κοντεύει να συμπληρωθεί ένα έτος από την ημερομηνία που είχε προβλεφθεί πως θα είναι έτοιμη η Όλγας, στην τελευταία τακτική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου (25/11) κλήθηκε για ενημέρωση τόσο ο Χρόνης Ακριτίδης, διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας που διαχειρίζεται το έργο (Ανάπλαση Δημόσιων Χώρων Α.Ε.) όσο και ο βασικός μελετητής του έργου, ο έμπειρος αρχιτέκτονας Γιώργος Προβελέγγιος, που έχει εικόνα όλων των εξελίξεων στα σχέδια της επίμαχης ανάπλασης διαχρονικά – από τη δεκαετία του ’90 και το λαμπρό όραμα ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων έως και την αναθέρμανση μέσα στην πανδημία, επί δημαρχίας Μπακογιάννη, όταν και δημοπρατήθηκε το έργο που είναι τώρα σε εξέλιξη.
Έχει αλλάξει μέσα στα χρόνια το σχέδιο της πεζοδρόμησης στην Όλγας;
Όπως επεσήμανε με έναν τόνο μεταξύ πικρίας και ειρωνείας κατά την έναρξη της τοποθέτησής του ο Γιώργος Προβελέγγιος, πρόκειται για ένα έργο το οποίο τελικά χρειάστηκε περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι είχε χρειαστεί η κατασκευή του Παρθενώνα μαζί με τον γλυπτό του διάκοσμο (28 έτη).
Σε αυτό το διάστημα, πέρα από τους πολλούς δημάρχους και τους ακόμη περισσότερους υπουργούς πολιτισμού, έχει αλλάξει συνολικά ο αστικός ιστός του κέντρου, όπως και βασικοί παράμετροι του επίμαχου έργου στην Όλγας, που αρχικά (επί εποχής ΕΑΧΑ) η μελέτη ανέφερε απόλυτη πεζοδρόμηση, χωρίς καν να υφίστανται οι γραμμές του τραμ.
Τώρα το πλάνο δεν είναι η πεζοδρόμηση της Όλγας;
Όχι ακριβώς – μάλλον περί ανάπλασης, παρά πεζοδρόμησης πρόκειται η τελική πρόταση που έχει δημοπρατηθεί και προχωράει (άλλωστε, δεν υφίσταται ΦΕΚ που να ορίζει την Β. Όλγας ως πεζόδρομο, σε αντίθεση π.χ. με την Ερμού ή τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, που επίσης έγιναν από την ΕΑΧΑ).
Στη νέα εποχή της αρτηρίας ανάμεσα στο Ζάππειο και τους Στύλους του Ολυμπίου Διός, το μεγαλύτερο μέρος θα παραδοθεί μεν στους πεζούς, αλλά παράλληλα θα διέρχεται κανονικά το τραμ, το τρόλεϊ όπως και κάποια «ειδικά οχήματα», όπως είχε ακουστεί από τη δημοπράτηση του έργου το 2020, αλλά τελικά στην πρόσφατη συνεδρίαση έγινε ξεκάθαρο πως δεν θα είναι τόσο σπάνια η παρουσία τους στην «πεζοδρομημένη» Όλγας.
Ποια οχήματα θα συνεχίσουν να κινούνται κανονικά, δηλαδή;
Μέσα στην πάροδο των χρόνων που το έργο υπήρχε στο τραπέζι και ανά περιόδους ερχόταν στο προσκήνιο, υπήρξαν δύο παρεμβάσεις-πιέσεις για κατ’ εξαίρεση πρόσβαση οχημάτων (επί της λωρίδας κίνησης του τραμ) που έγιναν δεκτές και τελικά ενσωματώθηκαν στα σχέδια ανάπλασης της Όλγας, με τις σχετικές εγκρίσεις από το ΚΑΣ:
Πρόκειται, για την πρόσβαση οχημάτων που αφορούν, αφενός, στο πάρκινγκ της Αίγλης Ζαππείου και, αφετέρου, στο Tennis Club, τη στιγμή (πρέπει να τονίσουμε) που κάτοικοι γειτονικών περιοχών όπως του Μετς θα αναγκαστούν σε καθημερινή ταλαιπωρία. Τα «δύο μέτρα και δύο σταθμά» καυτηρίασε από την πλευρά του ο Χ. Δούκας, εξαπολύοντας αιχμές για τις δύο αυτές εξαιρέσεις.
Έχει νόημα, επομένως, η ανάπλαση;
Όπως ανέφερε σε ένα γενικότερο σχόλιο ο μελετητής Γιώργος Προβελέγγιος, «ο πρώην πεζόδρομος [σχεδίων ΕΑΧΑ] δέχθηκε πιέσεις και σταδιακές παραχωρήσεις, αλλά [ακόμα και έτσι] παραμένει αρκετά σημαντικός χώρος». Η Ανάπλαση εστίασε στο γεγονός ότι με την ανάπλαση επιτυγχάνεται η ενοποίηση δύο αρχαιολογικών χώρων, δίνοντας παράλληλα προτεραιότητα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, που συνολικά αποτελεί προτεραιότητα για την πρωτεύουσα.
Πότε προβλέπεται να παραδοθεί σε χρήση με τα τωρινά δεδομένα;
Με την εγκατάσταση του εργολάβου το 2023, το πλάνο προέβλεπε ολοκλήρωση του έργου εντός ενός χρόνου, δηλαδή μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024. Στη νεότερη ενημέρωση εκ μέρους του διευθύνοντος συμβούλου της αρμόδιας εταιρίας (Ανάπλαση Δημόσιων Χώρων Α.Ε.), η ολοκλήρωση του τελικού φινιρίσματος του έργου (ασφαλτοστρώσεις, πλακοστρώσεις, φυτεύσεις, φωτισμοί) προβλέπεται τον Μάρτιο του 2025.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που παρουσιάστηκε ενώπιον του ΔΣ του Δήμου Αθηναίων, μερικούς μήνες πριν θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι κατασκευές για τα δίκτυα ομβρίων και του δικτύου των ΜΜΜ.
Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη καθυστέρηση σε σχέση με το αρχικό χρονοδιάγραμμα;
Για τους γνωστούς και μη εξαιρετέους λόγους που ανακύπτουν σε κάθε εργασία σκαψίματος στο κέντρο – δίκτυα κοινής ωφελείας και αρχαία ευρήματα. Μάλιστα, στην προκειμένη, γνωρίζουμε ότι μεταξύ άλλων βρέθηκαν τμήματα από τη συνέχεια της ρωμαϊκής έπαυλης που έχει ανασκαφεί μέσα στο Ζάππειο (ένα μνημειώδες συγκρότημα από την περίοδο του Αδριανού, με 60 δωμάτια, πολύχρωμα ψηφιδωτά κ.ά.).
Χαρακτηριστικό είναι πως στον προϋπολογισμό του έργου είχαν εξ αρχής προβλεφθεί 600.000 ευρώ για τις ανασκαφικές εργασίες, αλλά τελικά αποδείχθηκαν λίγα και μέλλει ακόμη να φανεί ποια από τα ευρήματα (και με ποιον ακριβώς τρόπο) θα θελήσουν να αναδείξουν οι αρχαιολόγοι στην Όλγας, πράγμα που θα καθορίσει και τον χρόνο παράδοσης του έργου.
Υπάρχει δηλαδή πιθανότητα για ακόμη περισσότερες καθυστερήσεις;
Σε αντίθεση με το χρονοδιάγραμμα της Ανάπλασης, η εικόνα που μετέφερε ο Γιώργος Προβελέγγιος φανέρωσε πως είναι αδύνατο να είναι αυτή τη στιγμή γνωστή η ημερομηνία παράδοσης του έργου, ακριβώς επειδή εξαρτάται από τη διαχείριση των αρχαιοτήτων.
Αναφερόμενος συγκεκριμένα στο μεγάλο αρχαιολογικό σκάμμα όπου περιλαμβάνεται και η ρωμαϊκή έπαυλη, εξήγησε ότι είναι άγνωστο ακόμη μέχρι ποιο σημείο φτάνει κι αν τελικά θα χρειαστούν επιπλέον έργα για την ανάδειξή της, με βάση τον τωρινό στόχο των αρχαιολόγων να αποκαλυφθεί όλη η τάφρος καλυμμένη με τζάμι. Εάν μεγαλώσει το σκάμμα, «θα υπάρξει αναγκαστικά στένωση στον δρόμο και είναι άγνωστο αν θα μπορεί να περνάει ο κόσμος, οπότε ίσως και να χρειαστεί γέφυρα [πεζών], πράγμα που αλλάζει τα πάντα».