7 άγνωστα γεγονότα από την ιστορία του Αλκατράζ

Το Αλκατράζ, γνωστό και ως “The Rock”, υπήρξε κάποτε η πιο διαβόητη φυλακή των Ηνωμένων Πολιτειών. Βρίσκεται 2 χιλιόμετρα από το Σαν Φρανσίσκο και έχει φιλοξενήσει από αιχμαλώτους του Εμφυλίου Πολέμου τη δεκαετία του 1860 μέχρι διαβόητους γκάνγκστερ της δεκαετίας του ’30. Σήμερα, αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό, ενώ το μουσείο του νησιού αφηγείται την ιστορία της φυλακής. Παρακάτω θα βρεις 7 γεγονότα που αποκαλύπτουν την εξέλιξη του Αλκατράζ σε έναν από τους πιο διαβόητους τόπους της αμερικανικής ιστορίας.

Το όνομα «Αλκατράζ» σημαίνει «πελεκάνος» στα ισπανικά

AP Photo/Eric Risberg

Το 1775, ο Ισπανός εξερευνητής Juan Manuel de Ayala ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος που πλοηγήθηκε στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο. Ονόμασε το νησί “Alcatraces” που σημαίνει «πελεκάνος» ή «περίεργο πουλί».

Κατά τον 19ο αιώνα, το νησί ήταν γεμάτο με καφέ πελεκάνους, σε τέτοιο βαθμό που Γάλλοι παρατηρητές ανέφεραν ότι, όταν πετούσαν μαζί, δημιουργούσαν ανέμους σαν τυφώνα. Παρόλο που ο πληθυσμός τους μειώθηκε λόγω κυνηγιού και χρήσης του εντομοκτόνου DDT, οι πελεκάνοι ανέκαμψαν και βγήκαν από τη λίστα απειλούμενων ειδών το 2009.

Πριν γίνει φυλακή, ήταν στρατιωτική βάση

AP Photo/Eric Risberg

Το Αλκατράζ δεν ξεκίνησε ως φυλακή αλλά ως στρατιωτικό φυλάκιο. Με την ένταξη της Καλιφόρνια στις ΗΠΑ το 1850, μετά την παραχώρησή της από το Μεξικό δύο χρόνια νωρίτερα, και με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να κατακλύζουν την πολιτεία στο πλαίσιο του Πυρετού του Χρυσού, ο αμερικανικός στρατός έπρεπε να προστατεύσει τον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο. Το Αλκατράζ, μαζί με το Φορτ Πόιντ και το Λάιμ Πόιντ, σχημάτισαν ένα «αμυντικό τρίγωνο» που φυλούσε την είσοδο του κόλπου.

Κάποια στιγμή, οι ΗΠΑ εγκατέστησαν ακόμη και 100 κανόνια στο νησί των 22 στρεμμάτων, καθιστώντας το ως το πιο βαριά οπλισμένο στρατιωτικό φυλάκιο στις δυτικές ΗΠΑ. Αλλά μέχρι το τέλος της δεκαετίας, οι πρώτοι κρατούμενοι είχαν μεταφερθεί στο νησί και το Αλκατράζ φιλοξένησε τόσο αιχμαλώτους της Συνομοσπονδίας όσο και λιποτάκτες του Βορρά κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου.

Ήταν ο πρώτος φάρος της Δυτικής Ακτής

AP Photo/Eric Risberg

Όταν το νησί ήταν στρατιωτικό φυλάκιο, οι ΗΠΑ κατασκεύασαν έναν φάρο για να εξυπηρετεί τα πλοία που διέσχιζαν τους πολυσύχναστους θαλάσσιους δρόμους του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο. Αν και ο πύργος του φάρου είχε κατασκευαστεί το 1852, ο φακός Fresnel (ένας συμπαγής φακός που σχεδιάστηκε για να κάνει τους φάρους πιο φωτεινούς) ενεργοποιήθηκε δύο χρόνια αργότερα.

Ευτυχώς, η καθυστέρηση αυτή δεν κόστισε στον φάρο την εντυπωσιακή διάκριση του να καταστεί ο πρώτος φάρος που κατασκευάστηκε στη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Δυστυχώς, η κατασκευή υπέστη ανεπανόρθωτες ζημιές μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1906 στο Σαν Φρανσίσκο. Ωστόσο, ξαναχτίστηκε και εξακολουθεί να λειτουργεί μέχρι σήμερα.

Η ζωή στη φυλακή δεν ήταν πάντα τόσο σκληρή

AP Photo/Eric Risberg

Το Αλκατράζ έγινε επίσημα ομοσπονδιακή φυλακή το 1934, αφού μεταφέρθηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ και στο Ομοσπονδιακό Γραφείο Φυλακών. Σχεδιάστηκε ως σωφρονιστικό ίδρυμα υψίστης ασφαλείας που προοριζόταν για τους πιο δύσκολους κρατούμενους του ομοσπονδιακού συστήματος και ήταν εν μέρει μια προσπάθεια να δείξει στο κοινό ότι η κυβέρνηση ήταν σκληρή απέναντι στο εκτεταμένο έγκλημα των δεκαετιών του 1920 και του ’30.

Ο πρώτος διευθυντής του Αλκατράζ φρόντισε να διασφαλίσει ότι το φαγητό ήταν καλό για να αποτρέψει τις εξεγέρσεις, και ένα μενού στη δεκαετία του 1940 περιελάμβανε ακόμη και «τζαμπαλάγια με μπέικον, χοιρινό ψητό με όλα τα συνοδευτικά ή αγγλική πίτα με βόειο κρέας». Μέσω της καλής συμπεριφοράς, οι κρατούμενοι μπορούσαν να κερδίσουν προνόμια που περιλάμβαναν εργασίες στο νησί, ακόμη και το παίξιμο μουσικής. Παρά τη φήμη του ως τόπου βασανιστηρίων, οι συνθήκες στο Αλκατράζ ήταν καλύτερες από άλλες φυλακές. Οι κρατούμενοι είχαν ατομικά κελιά, καλό φαγητό, και δυνατότητα να κερδίσουν προνόμια. Μάλιστα, μερικοί αιτούνταν εθελοντικά μεταφορά στο Αλκατράζ για τις σχετικά καλύτερες συνθήκες.

Ο Al Capone έγραφε τραγούδια αγάπης στο Αλκατράζ

AP Photo

Αναμφισβήτητα ο πιο διάσημος κρατούμενος της φυλακής ήταν ο Al Capone, ο οποίος ήταν γνωστός στο Αλκατράζ ως κρατούμενος 85. Αν και αδίστακτος ηγέτης της μαφίας που διοικούσε το ιταλοαμερικανικό συνδικάτο οργανωμένου εγκλήματος γνωστό ως Chicago Outfit, ο «Σημαδεμένος» μπήκε τελικά πίσω από τα κάγκελα για φοροδιαφυγή το 1931. Σε μερικές περιπτώσεις, κατέφυγε στη βία όταν προκλήθηκε, αλλά κυρίως περνούσε τον χρόνο του παίζοντας μπάντζο στο συγκρότημα της φυλακής Rock Islanders και γράφοντας ερωτικά τραγούδια.

Το 2017, οι χειρόγραφοι στίχοι ενός τραγουδιού του Capone, με τίτλο “Humoresque”, πωλήθηκαν σε δημοπρασία έναντι 18.750 δολαρίων. Ο Al Capone αποφυλακίστηκε τελικά τον Νοέμβριο του 1939, μετά από περισσότερα από επτά χρόνια πίσω από τα κάγκελα, καθώς ήταν άρρωστος λόγω σύφιλης.

Κανείς δεν κατάφερε να αποδράσει (μάλλον)

AP Photo

Από τις 14 αποδράσεις που επιχειρήθηκαν, καμία δεν πέτυχε, εκτός ίσως από την περίφημη απόδραση του 1962 (που απαθανατίστηκε για πάντα στην ταινία Απόδραση από το Αλκατράζ του 1979). Στις 12 Ιουνίου του 1962, ένας πρωινός έλεγχος των κρεβατιών στη φυλακή αποκάλυψε ότι τρεις κρατούμενοι έλειπαν από τα κρεβάτια τους και είχαν αντικατασταθεί από χάρτινα κεφάλια που κατασκευάστηκαν κρυφά για να ξεγελάσουν τους νυχτοφύλακες.

Ενώ έφτιαχναν αυτοσχέδια σωσίβια (μια ιδέα που πήραν από το περιοδικό Popular Mechanics), οι δραπέτες δοκίμασαν την τύχη τους στον κόλπο προς το Σαν Φρανσίσκο. Το FBI ανακάλυψε τα σωσίβια στην παραλία Cronkhite και βρήκε και άλλα κομμάτια αποδεικτικών στοιχείων (συμπεριλαμβανομένων επιστολών σφραγισμένων σε καουτσούκ) διάσπαρτα σε όλο τον κόλπο, αλλά οι αρχές δεν βρήκαν ποτέ κανένα στοιχείο ότι οι άντρες ζούσαν στις ΗΠΑ ή στο εξωτερικό και πίστευαν ότι στην πραγματικότητα πνίγηκαν στα παγωμένα νερά του κόλπου. Το FBI έκλεισε την υπόθεση στις 31 Δεκεμβρίου 1979, αλλά η Υπηρεσία Αστυνόμων των ΗΠΑ συνέχισε την έρευνα.

Οι ιθαγενείς κατέλαβαν το Αλκατράζ

AP Photo

Ένα πρόβλημα με τη λειτουργία μιας φυλακής σε ένα νησί είναι ότι η συντήρησή της μπορεί να είναι αρκετά δαπανηρή, και έτσι τον Μάρτιο του 1963, το αιωνόβιο στρατιωτικό φυλάκιο που μετατράπηκε σε σωφρονιστικό ίδρυμα έκλεισε τις πόρτες του, αλλά αυτό δεν ήταν το τέλος της ιστορίας του.

Τον Νοέμβριο του 1969, μια ομάδα ιθαγενών Αμερικανών με επικεφαλής τον ακτιβιστή Richard Oakes ταξίδεψε στο Αλκατράζ και ξεκίνησε μια κατάληψη του νησιού που διήρκεσε 19 μήνες. Η ομάδα επικαλέστηκε ως βάση για την κατάληψή της τη Συνθήκη του Fort Laramie του 1868, η οποία επέτρεπε στους ιθαγενείς να επανακτήσουν αποσυρθείσες ή εγκαταλελειμμένες ομοσπονδιακές εκτάσεις.

Εξέδωσαν μια διακήρυξη που περιλάμβανε μια επιστολή προς τον «Μεγάλο Λευκό Πατέρα και όλους τους ανθρώπους του», η οποία υπογράμμιζε την υποκρισία της αντιμετώπισης των ιθαγενών Αμερικανών από την κυβέρνηση των ΗΠΑ τόσο στο παρελθόν όσο και στο παρόν.

Κατά τους επόμενους μήνες, η κατάληψη μεγάλωσε σε μέγεθος και έφτασε τα 600 άτομα, πριν ο αριθμός τους αρχίσει να μειώνεται τον Ιανουάριο του 1970. Η κυβέρνηση διέκοψε την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και νερού στο νησί, τα τρόφιμα λιγόστεψαν και τον Ιούνιο του 1971 οι Αμερικανοί αστυνόμοι απομάκρυναν με τη βία τους τελευταίους 15 καταληψίες από το νησί.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ