Πόσα χρήματα υπάρχουν συνολικά στον κόσμο

Αν προσπαθούσαμε να υπολογίσουμε όλο το χρήμα που κόβεται αυτή τη στιγμή και κυκλοφορεί στον κόσμο, από κέρματα και χαρτονομίσματα μέχρι μετοχές και ψηφιακό χρήμα, πόσο πραγματικά θα ήταν το συνολικό ποσό; Η ερώτηση, αν και φαινομενικά απλή, κρύβει αρκετές πολυπλοκότητες. Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να ορίσουμε τι εννοούμε ως «χρήμα».

Μιλάμε για φυσικό χρήμα; Τραπεζικά αποθέματα; Αμοιβαία κεφάλαια; Ή μήπως όλα αυτά μαζί; Ας προσπαθήσουμε να αποτυπώσουμε πόσα χρήματα και πόσος πλούτος υπάρχουν παγκοσμίως.

Το χρήμα πέρα από τα χαρτονομίσματα

Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι μόνο το 8% των λεφτών του κόσμου υπάρχει ως φυσικό χρήμα. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός άλλων, μη απτών μορφών που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Η παγκόσμια οικονομία περιλαμβάνει τρεις βασικές κατηγορίες, γνωστές ως νομισματικές βάσεις: M0, M1 και M2.

Αυτές διαφέρουν ανάλογα με τη ρευστότητά τους, το πόσο εύκολα και γρήγορα δηλαδή μπορούν να μετατραπούν σε φυσικό χρήμα (η κατηγορία M0 είναι η πιο ρευστή). Αυτή περιλαμβάνει το φυσικό χρήμα (χαρτονομίσματα και κέρματα) και τα τραπεζικά αποθέματα.

Η κατηγορία M1, γνωστή και ως «στενό χρήμα», περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία της M0, αλλά προσθέτει καταθέσεις όψεως, ταξιδιωτικές επιταγές και άλλες καταθέσεις που μπορούν να χρησιμοποιηθούν γρήγορα.

Η κατηγορία M2, ή «ευρύ χρήμα», περιλαμβάνει τις προηγούμενες δύο κατηγορίες, μαζί με λιγότερο ρευστές μορφές χρημάτων, όπως καταθέσεις ταμιευτηρίου, χρηματοοικονομικούς τίτλους της χρηματαγοράς, αμοιβαία κεφάλαια και άλλες προθεσμιακές καταθέσεις.

Πόσο φυσικά χρήμα υπάρχει εκεί έξω;

mufid-majnun / Unsplash

Ας ξεκινήσουμε με την πιο βασική κατηγορία χρημάτων: M0, το φυσικό χρήμα που υπάρχει στις τσέπες και τα πορτοφόλια των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Αν και είναι δύσκολο να προσδιοριστεί με ακρίβεια η συνολική ποσότητα, λόγω των συνεχών μεταβολών και των συναλλαγματικών ισοτιμιών, σύμφωνα με μια αναφορά του 2022 από τη Visual Capitalist, περίπου 8 τρισεκατομμύρια δολάρια κυκλοφορούν παγκοσμίως. (Το ποσό αυτό έχει μετατραπεί σε δολάρια ΗΠΑ, αλλά περιλαμβάνει όλα τα νομίσματα από όλες τις χώρες.)

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μόνο, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα εκτιμά ότι η συνολική ποσότητα φυσικού χρήματος ανερχόταν σε περίπου 2,3 τρισεκατομμύρια δολάρια τον Οκτώβριο του 2024.

Για να κατανοήσουμε καλύτερα πόσο μικρό είναι αυτό το ποσό σε σχέση με τον συνολικό πλούτο, αρκεί να αναφέρουμε ότι η συνολική καθαρή αξία των κατοίκων της Νέας Υόρκης φτάνει τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή, περισσότερα από το φυσικό χρήμα ολόκληρης της χώρας. Αυτή η περιουσία υπάρχει κυρίως σε άλλες μορφές, όπως ακίνητα και πολύτιμα αντικείμενα.

«Στενό χρήμα» και «Ευρύ Χρήμα»

blake-wisz / Unsplash

Αφού υπολογίσαμε τη σχετικά μικρή ποσότητα φυσικού χρήματος που υπάρχει παγκοσμίως, ας εξετάσουμε τα μεγαλύτερα ποσά. Όπως αναφέραμε, η κατηγορία M1 περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία της M0, καθώς και καταθέσεις και άλλα ρευστά χρηματοοικονομικά στοιχεία. Σύμφωνα πάλι με τη Visual Capitalist, το 2022, η παγκόσμια συνολική αξία της M1 εκτιμήθηκε στα 28,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η κατηγορία με τη μεγαλύτερη εμβέλεια, η M2, περιλαμβάνει το μεγαλύτερο ποσό χρημάτων: Τις κατηγορίες M0 και M1, καθώς και καταθέσεις ταμιευτηρίου, αμοιβαία κεφάλαια και άλλα λιγότερο ρευστά στοιχεία. Το 2022, η Visual Capitalist εκτιμούσε την παγκόσμια αξία της M2 στα 82,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Υπολογίζονται τα Κρυπτονομίσματα;

kanchanara /Unsplash

Και τι γίνεται όσον αφορά τα κρυπτονομίσματα, τα οποία σημειώνουν ραγδαία άνοδο, ειδικά από την ημέρα που εξελέγη ο Donald Trump; Τεχνικά, τα ψηφιακά νομίσματα, όπως το Bitcoin και το Ethereum, δεν αναγνωρίζονται επίσημα ως χρήμα από τις κεντρικές τράπεζες, οπότε δεν περιλαμβάνονται στις κατηγορίες M1 ή M2.

Ωστόσο, ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα κρυπτονομίσματα θα μπορούσαν να επηρεάσουν αυτές τις μετρήσεις στο μέλλον. Μέχρι το 2024, η συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς κρυπτονομισμάτων έφτανε τα 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια, με το Bitcoin να ηγείται στα 1,9 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αν οι αξίες αυτές συνεχίσουν να αυξάνονται, τα κρυπτονομίσματα θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν τον όρο «χρήμα» στο μέλλον.

Πόσος πλούτος υπάρχει στον κόσμο;

elena-mozhvilo / unsplash

Τα χρήματα δεν ταυτίζονται με τον πλούτο, αλλά σίγουρα είναι αλληλένδετα. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2024, το παγκόσμιο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) η συνολική αξία όλων των αγαθών και υπηρεσιών ανερχόταν σχεδόν στα 110 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό διαφέρει από τον όρο «χρήμα», καθώς μετρά την οικονομική δραστηριότητα και όχι μόνο τα χρηματικά ή νομισματικά στοιχεία.

Παρ’ όλα αυτά, αποτελεί έναν σημαντικό δείκτη πλούτου. Το 2024, το ΑΕΠ των ΗΠΑ μόνο του ήταν 24 τρισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας την ξανά τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.

Όταν όμως εξετάζουμε τον ιδιωτικό πλούτο (ιδιωτών και ιδιωτικών οντοτήτων), τα ποσά γίνονται ακόμα πιο εντυπωσιακά. Σύμφωνα με τη Visual Capitalist, η συνολική καθαρή ιδιωτική περιουσία παγκοσμίως, που περιλαμβάνει μετρητά, μετοχές, ομόλογα, ακίνητα, επιχειρηματική ιδιοκτησία, αυτοκίνητα, κοσμήματα και άλλα πολύτιμα αντικείμενα, ανερχόταν περίπου στα 454,4 τρισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη του 2022. Αυτή η αξία αναμένεται να εκτοξευθεί στα 629 τρισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ