Η πολύχρωμη πλημμύρα του Χόλι στην Ινδία
Εκατομμύρια κόσμου ξεχύθηκαν και πάλι στους δρόμους της Ινδίας για να γιορτάσουν το Χόλι, τη μεγάλη γιορτή που λαμβάνει χώρα στις αρχές της άνοιξης και συμβολίζει την αναγέννηση, τη γονιμότητα, την αγάπη και τελικά την ίδια τη ζωή.
- 16 ΜΑΡ 2025
Πολύ πιθανό να γνωρίζετε το Colourday Festival που φέτος συμπληρώνει 10 χρόνια διοργανώσεων στην Αθήνα. Ειδικά αν ανήκετε στις νεότερες γενιές, πολύ πιθανό να έχετε επίσης βρεθεί σε κάποια από αυτές τις διοργανώσεις για να διασκεδάσετε, πετώντας μέσα στο πλήθος αμπούλες χρωματιστής σκόνης και επιστρέφοντας μετά σπίτι με ρούχα πιο πολύχρωμα και από ουράνιο τόξο.
Το αίσθημα που έμεινε απ’ την εμπειρία μπορεί να ήταν από καλό έως αδιάφορο, αλλά σε καμία περίπτωση δεν γίνεται να συγκριθεί με εκείνο που βιώνουν τα εκατομμύρια κόσμου στην Ινδία και το αυθεντικό φεστιβάλ που επαναλαμβάνεται με συνέπεια κάθε αρχή της άνοιξης, προσφέροντας μοναδικές στιγμές έκστασης και ευτυχίας.
Για την ινδουιστική παράδοση, είναι η μέρα που οι θεοί κάνουν τα στραβά μάτια και οι πιστοί έχουν το ελεύθερο να διασκεδάσουν με την ψυχή τους, χωρίς αναστολές και τύψεις. Είναι η μέρα που βγαίνουν σύσσωμοι στους δρόμους, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας ή κάστας, και ενώνονται σε μια πλημμύρα χρώματος και μουσικής που κρατάει για ώρες, ίσως και μέρες, ανάλογα με την περιοχή.
Φυσικά, ο λόγος για το φεστιβάλ Χόλι, το οποίο είναι γνωστό και ως Χόλικα, ενώ συνηθίζεται να μεταφράζεται στη Δύση ως «Γιορτή των Χρωμάτων», είτε «Γιορτή της Αγάπης», ακόμη και «Γιορτή της Άνοιξης», καθώς στην ουσία αφιερώνεται σε όλα τα παραπάνω.
Είναι μια γιορτή για την ίδια τη ζωή. Άλλωστε, λαμβάνει πάντα χώρα τη μέρα μετά την πρώτη Πανσέληνο του Μαρτίου, όταν στο ημερολόγιο της Ινδίας αρχίζει η εποχή της άνοιξης, η εποχή δηλαδή που συμβολίζει την αισιοδοξία, την ελπίδα, την αναγέννηση, τη γονιμότητα και αντίστοιχα εθιμοτυπικά κατάνυξης τηρούνται σε διαφορετικούς πολιτισμούς ανά τον κόσμο.
Το μοναδικό με το Χόλι είναι ότι, παρά το ενδιαφέρον των τουριστών που προσελκύει τα τελευταία χρόνια, διατηρεί αναλλοίωτο τον χαρακτήρα του.
Πιο φημισμένες για τον εορτασμό του Χόλι είναι οι περιοχές στη νότια ζώνη της Ινδίας, που συσχετίζεται με την ινδουιστική θεότητα Κρίσνα, την όγδοη μετενσάρκωση του θεού Βισνού και σχετίζεται με μία από τις βασικές ιστορίες της γιορτής, μία ιστορία αγάπης: ο νεαρός Κρίσνα, όπως λέει ο μύθος, είχε ερωτευθεί τη Ράντα, αλλά λόγω του ότι εκείνη είχε ανοιχτόχρωμο δέρμα ενώ εκείνος σκούρο μπλε, ένιωθε απογοήτευση και φόβο μην τη χάσει.
Τότε, ακούγοντας τη συμβουλή της μητέρας του, πλησίασε τη Ράντα και της άλειψε παιχνιδιάρικα στο πρόσωπο χρωματιστή πούδρα για να μοιάζουν. Αμέσως, εκείνη τον ερωτεύτηκε.
Πολλοί αποδίδουν στην παραπάνω ιστορία την προέλευση της χρήσης χρώματος στη μεγάλη γιορτή, αν και οι ερμηνείες, ακόμη και τα τελετουργικά του εορτασμού για το Χόλι μεταβάλλονται από περιοχή σε περιοχή, όπως είναι λογικό σε μια χώρα τέτοιου μεγέθους.
Μία δεύτερη εκδοχή, για παράδειγμα, αναφέρει ότι η σκόνη καθιερώθηκε για να συμβολίζει τη νίκη του καλού έναντι του κακού, όταν ο κακός βασιλιάς Χιρανιακασίπου διέταξε σε θάνατο στην πυρά τον γιο του μόλις έμαθε ότι τον απαρνήθηκε για τον Βισνού, αλλά τελικά ο θεός της ινδουιστικής παράδοσης τον έσωσε.
Σε μία ευρύτερη ανάγνωση, η χρηματιστή σκόνη του Χόλι (που οι ντόπιοι αποκαλούν «γκουλάλ») συνδέεται με το μοίρασμα της χαράς και της αγάπης, ενώ η ίδια η ρίψη αποτελεί μια πράξη απελευθέρωσης από τους κοινωνικούς κανόνες.
Δεδομένου ότι το ινδουιστικό ημερολόγιο είναι ηλιοσεληνιακό, το Χόλι είναι μια μετακινούμενη γιορτή.
Τη χρονιά αυτή γιορτάστηκε στις 13-14 Μαρτίου, σημειώνοντας ακόμη ένα πολύχρωμο, γιορτινό πανδαιμόνιο σε πόλεις και χωριά, δρόμους αλλά και στις κεντρικές πλατείες, όπου μάνικες έλουζαν τα πλήθη, όπως βλέπουμε από τα εντυπωσιακά στιγμιότυπα του Associated Press. Οι εκφράσεις των προσώπων, όσο το ένα στρώμα χρώματος κατακάθεται πάνω στο προηγούμενο, μιλούν από μόνες τους.
