Πώς η Κίνα εξέθεσε τα luxury brands και τη διαδικασία που βγάζει το “Made in”

Ένα παπούτσι έχει δέρμα από τη Νιγηρία, βιετναμέζικες σόλες και ιταλική συναρμολόγηση. Ποια χώρα πιστεύεις πως αναφέρεται στην ετικέτα της προέλευσης; Είναι…

α) Made in Nigeria,

β) Made in Vietnam ή

γ) Made in Italy;

Η απάντηση είναι το «γ» και ο λόγος για όσα ακολουθούν το #chinamanufacturer, πρόσφατο trend στο TikTok με Κινέζους κατασκευαστές προϊόντων που πληρώνουμε αδρά στην Ευρώπη να τα διαθέτουν livestreaming σε εξαιρετικά οικονομικές τιμές. Προφανώς και η αφορμή ήταν το μπαράζ δασμών του Donald Trump στην Κίνα.

@trtworld Chinese manufacturers are taking over TikTok in the midst of Trump’s tariff war, revealing the hidden supply chains behind Western brands. #chinesetiktok #trumptariffs #usvschina ♬ China – Kilo G

Η ανταπόκριση του κοινού που ξεπέρασε τις αναστολές του «μήπως είναι απομιμήσεις;» έδωσε την πάσα για να αποκωδικοποιήσουμε το πολυδαίδαλο του “Μade in… wherever” των προϊόντων που αγοράζουμε και που σαφέστατα έχει λόγο στην τιμή.

Θα δώσεις 1.500 ευρώ για μια τσάντα γαλλικού οίκου μόδας με δυο γράμματα (αρχικά ονόματος). Αν μάθεις πως έχει παρασκευαστεί κατά κύριο λόγο στην Κίνα, θα τα δώσεις; Ή θα αγοράσεις ένα εμβληματικό ζευγάρι γαλλικού οίκου μόδας, με τρία S, έναντι 1.250 ευρώ. Πώς θα αισθανθείς όταν μάθεις ότι η περισσότερη δουλειά γίνεται στην Κίνα ή τη Ρουμανία ή όποια άλλη χώρα έχει πολύ χαμηλό κόστος παραγωγής;

Η πρώτη περίπτωση αφορά luxury brand που ενημερώνει για τη διαδικασία παρασκευής και είναι η Louis Vuitton. Η δεύτερη είναι Balenciaga που εκτέθηκε το 2018, όταν αποκαλύφθηκε πως «το καλά κρυμμένο της μυστικό αφορούσε εργοστάσια στην Τρανσιλβάνια όπου φτιάχνονταν τα παπούτσια, τα οποία ολοκληρώνονταν στην Ιταλία ή τη Γαλλία, χώρες που αναφέρονταν στην ετικέτα προέλευσης».

Η Prada, η Burberry, η Armani, η Dolce & Gabbana και η Miu Miu επίσης παράγουν προϊόντα τους στην Κίνα. Η πρώτη έχει ενημερώσει ότι εκεί φτιάχνεται το 20% των τσαντών, των ρούχων και των παπουτσιών της και αναφέρει στην ετικέτα την πραγματική χώρα προέλευσης, καθώς όπως είχε δηλώσει η Miuccia Prada «ποιος νοιάζεται αν είναι φτιαγμένα τα πράγματα στην Ιταλία; Πρέπει να αγκαλιάζεις τον κόσμο, αν θες να ζήσεις».

Το κενό του κανονισμού για την επιλογή της χώρας προέλευσης των προϊόντων

@richard.pollard.j8 ♬ original sound – Richard Pollard Jr

Ό,τι ισχύει για το παπούτσι που διάβασες στην αρχή, του οποίου τα μέρη προέρχονται από διάφορες χώρες, ισχύει και για ό,τι άλλο φοράμε. Για παράδειγμα, ένα ύφασμα μπορεί να είναι από την Κίνα και να ράβεται (σε φόρεμα, πουκάμισο ή ό,τι άλλο) στην Ευρώπη ή τούμπαλιν. Μετά μπαίνουν στη μέση οι ρυθμιστικές αρχές κάθε χώρας, ως προς το τι απαιτούν ώστε να αναφέρεται το όνομα της στην ετικέτα προέλευσης.

Και αυτό είναι το πρώτο πρόβλημα ως προς τη διαφορά μεταξύ του τι βλέπουν τα μάτια μας και αυτού που πραγματικά ισχύει: δεν υπάρχει ενιαίος, παγκόσμιος κανονισμός.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει το Union Customs Code που ορίζει το νομικό πλαίσιο για τους τελωνειακούς κανόνες και διαδικασίες στο τελωνειακό έδαφος της Ευρωζώνης.

Στο άρθρο 62 του Κανονισμού Νο952/2013 αναφέρεται «ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 284, για τον καθορισμό των κανόνων σύμφωνα με τους οποίους, εμπορεύματα των οποίων ο προσδιορισμός της μη προτιμησιακής καταγωγής είναι απαραίτητος για τους σκοπούς της εφαρμογής των ενωσιακών μέτρων που αναφέρονται στο άρθρο 59, θεωρείται ότι έχουν παραχθεί εξ ολοκλήρου σε μία μόνο χώρα ή ένα μόνο έδαφος ή έχουν υποστεί την τελευταία, ουσιώδη, οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία, σε επιχείρηση εξοπλισμένη για τον σκοπό αυτό, η οποία κατέληξε στην παρασκευή ενός νέου προϊόντος ή αντιπροσωπεύει σημαντικό στάδιο παρασκευής σε μια χώρα ή ένα έδαφος, σύμφωνα με το άρθρο 60».

Δηλαδή, η χώρα που βλέπουμε δίπλα στο Made in είναι αυτή στην οποία έχει γίνεται η τελευταία, ουσιώδης, οικονομικά δικαιολογημένη μεταποίηση ή επεξεργασία (συναρμολόγηση, φινίρισμα, σημαντική ενσωμάτωση εξαρτημάτων).

Στην Ιταλία, τη Γαλλία και παρεμπιπτόντως στην Ελλάδα επιτρέπεται η αναφορά της χώρας ως προέλευση σε ρούχα που έχουν μεν κινεζικά υφάσματα, αλλά το κόψιμο, το ράψιμο και το φινίρισμα πρέπει να γίνεται επί των εδαφών τους.

Σε άλλες αρκεί να μπει η ετικέτα και να γίνει το πακετάρισμα, για να κερδίσουν την αναφορά ή το ράψιμο προ κομμένων πατρόν ή η συναρμολόγηση εξαρτημάτων -για παράδειγμα στα γυαλιά ηλίου ή τα παπούτσια- που έχουν εισαχθεί από αλλού. Ο νόμος 4177/2013 εναρμονίζεται με αυτόν της ΕΕ.

Από «μητέρα» των απομιμήσεων σε προορισμό κορυφαίων brands

@jakevsthestate Chinese Factories are exposing luxury brands and I’m all for it! ♬ original sound – Jake Vs The State

Η Κίνα είναι παγκόσμιος κόμβος παραγωγής και της ανήκει ένα σημαντικό μερίδιο των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, των υποδημάτων και των ηλεκτρονικών ειδών παγκοσμίως. Αν είσαι των αριθμών, το 2021 παρήγαγε 12 δισεκατομμύρια ζευγάρια παπούτσια για διεθνή brands, συμπεριλαμβανομένων πολυτελών, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της παγκόσμιας παραγωγής.

Ο Ιωάννης Κισκιπελής, σύμβουλος e-commerce αναφέρει στο ΟneMan: «Στα περισσότερα προϊόντα, το βασικότερο κομμάτι κατασκευάζεται στην Κίνα, βάσει των προδιαγραφών κάθε οίκου -έχουν πατρόν, υλικά και το trademark. Το Made in Italy ή Made in France κλπ αναφέρεται, καθώς το τελευταίο -μικρότερο- κομμάτι της παραγωγής γίνεται στη χώρα που αναφέρεται στην ετικέτα.

Οι Κινέζοι έχουν τεράστια εργοστάσια πολλών χιλιάδων υπαλλήλων που δεν ασχολούνται μόνο με τα luxury και τα μεγάλα brands. Παράλληλα, παρασκευάζουν και για άλλους. Στις δεκαετίες που συμβαίνει αυτό, υπήρχαν κάποιοι που δημιουργούσαν αντίγραφα με τα αυθεντικά υλικά και πατρόν και τα προωθούσαν με άλλο brand στην αγορά. Ήταν όμως, οδός στην οποία είχαν πρόσβαση λίγοι, δεδομένου ότι απαγορευόταν από το κράτος.

Ο καταιγισμός των videos με κατασκευαστές στο TikTok την ίδια στιγμή, με το ίδιο περιεχόμενο δείχνει πως η κυβέρνηση δεν προσπαθεί να σταματήσει αυτό που γίνεται -μετά τα όσα συμβαίνουν και με τον εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ. Δεν το επιτρέπει. Αλλά δεν φαίνεται να προσπαθεί να το περιορίσει.

Έτσι, εμφανίζονται και resellers που αγοράζουν από την Κίνα ό,τι θέλει ο όποιος ενδιαφερόμενος από το όποιο σημείο του κόσμου και το στέλνουν από άλλο site για να μη φαίνονται».

Οι Κινέζοι κατασκευαστές έχουν αναφέρει και οίκους που δεν έχουν σχέση με την Κίνα, όπως η Hermès. Εκείνες που έχουν τεράστια οικονομική δύναμη, θα διεκδικήσουν το δίκιο τους δια της νομικής οδού. Οι ανεξάρτητοι σχεδιαστές θα είναι τα «θύματα» της ιστορίας.

Ωστόσο, την επόμενη φορά που θα αγοράσετε κάτι, θα έχετε στο μυαλό σας πως ό,τι χρησιμοποιούμε εμπεριέχει ένα μέρος εκμετάλλευσης εργαζομένων, με τη Jing Daily να αναφέρει ότι «η τάση αντηχεί με την όρεξη του Gen Z για διαφάνεια και αξία, τροφοδοτώντας την άνοδο της “κουλτούρας των dupe” (κανένα προϊόν δεν είναι μοναδικό) και αμφισβητώντας το μυστήριο της πολυτέλειας (βλ. διαφορά μεταξύ του κόστους κατασκευής και αυτού της πώλησης)».

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ