Η αγαπημένη μου ταινία των ’80s: ‘Scarface’
Ο Θέμης Καίσαρης γράφει για την γκανγκστερική ταινία-κόμικ που τον, εχμ, σημάδεψε.
- 28 ΙΟΥΛ 2016
Το 1983 οι Νονοί ήταν στο παρελθόν και τα ‘Καλά Παιδιά’, το ‘Καζίνο’ και ο Καρλίτο Μπριγκάντε ήταν στο μέλλον. Ο κόσμος χρειαζόταν έναν κακό. Για να τον δείχνουμε με τα γαμημένα δάχτυλά μας και να λέμε αυτός είναι ο κακός. Ο Tony Montana ήταν ο καλύτερος κακός.
Τον έλεγαν Σημαδεμένο, αν και η λέξη Scarface δεν ακούγεται ποτέ στην ταινία, όπως κανείς στον ‘Νονό’ δεν είπε τη λέξη Μαφία.
Ο δρόμος του δεν μοιάζει με κανενός άλλου. Ο Michael ήταν ένας απ’τους τέσσερις γιους του Vito, η φαμίλια είναι το θέμα, η οικογένεια. Η τριάδα των ‘Goodfellas’ ήταν μια παρέα που μπήκε σε μικρή ηλικία στο κόλπο, στον οργανισμό, το ίδιο ισχύει και με το δίδυμο Rothstein-Santoro στο ‘Casino’. Ο Carlito ήταν ο μοναχικός βετεράνος που απλώς θέλει να ξεχρεώσει και να την κάνει. Ακόμα και ο Frank Lucas στο ‘American Gangster’, που τα έφτιαξε όλα μόνος του, δεν παύει να ήταν για δεκαετίες ο σοφέρ του μεγάλου αφεντικού, ήξερε από μικρός το σύστημα και το παρέκαμψε.
Ο Σημαδεμένος ήταν μόνος του. Με τον κολλητό στο πλευρό του, αλλά μόνος του.
Αν ήταν στο χέρι του Manny οι δύο φίλοι το πολύ-πολύ να έπλεναν πιάτα για 3-4 χρόνια και μετά να έβρισκαν τρόπο να άνοιγαν μια δική τους καντίνα. Καλό παιδί ο Manny, κούκλος, ψηλός, πιστός, αλλά ο τύπος δεν κατάφερε καν να πει σωστά το παραμύθι με το σανατόριο, είπε sanitation αντί για να sanitarium.
Ο Tony δεν ησύχαζε, ήθελε αυτά που του άνηκαν. The world and everything in it.
Άλλος στη θέση του θα ήταν πανευτυχής με τη δουλειά στην καντίνα, ήταν μια αρχή. Άλλος θα έπαιρνε αμέσως την πρώτη αποστολή απ’τον Omar, αλλά ο Tony τσακώθηκε και ζήτησε κάτι μεγαλύτερο, ανέβηκε απ’τα 500 δολλάρια στα 5.000. Άλλος θα ήταν ικανοποιημένος που βγήκε ζωντανός απ’το μακελειό με τους Κολομβιανούς στο ξενοδοχείο, ο Tony πήρε και την κόκα και τα λεφτά και ήθελε να τα πάει ο ίδιος στο μεγάλο αφεντικό.
Άλλος θα ήταν ικανοποιημένος που γνώρισε τον Frank, που πήγε σπίτι του και μετά διασκέδασε μαζί του στο Babylon, έγινε για ένα βράδυ μέλος της μεγάλης ζωής. Ο Tony σηκώθηκε να χορέψει με τη γυναίκα του αφεντικού και στην επιστροφή στο σπίτι έλεγε πως αυτή τον γουστάρει και ο Frank είναι soft, δεν του λέει τίποτα.
Τίποτα δεν θα τον σταματούσε, τίποτα δεν θα ήταν αρκετό γι’αυτόν. Κανένα ποσό, καμία θέση, καμία μυτιά, κανένα αυτοκίνητο. Πάντα περισσότερα.
Ο ίδιος ήταν υπερβολικός, η ταινία είναι υπερβολική, ο Πατσίνο είναι υπερβολικός. Να πέσει φωτιά να με κάψει, αλλά θα το πω. Ο,τι άλλο κι αν έπαιξε ο Πατσίνο στην καριέρα του, για μένα θα είναι πάντα ο Tony Montana, a political prisoner from Cuba.
Με το σημάδι να ξεκινά στο φρύδι και να συνεχίζει κάτω απ’το μάτι. Με το στραβό στόμα να φτύνει τις λέξεις λες και τις μισεί, λες και έχει πληγές σε όλο του στόμα και πονάει σε κάθε συλλαβή. Με το τικ να σηκώνει διαρκώς το παντελόνι του μπροστά, με το βάδισμα λες και πατάει σε κάρβουνα, έτοιμος να εκραγεί ανά πάσα στιγμή, όπως όταν τον ακουμπάει ο Bernstein στην πλάτη στο Babylon και πετάγεται σαν ελατήριο.
Επικίνδυνος, διψασμένος, φιλόδοξος, ατακαδόρος. Δεν μπορούσε να σταματήσει να λέει fuck, όπως δεν μπορούσε να σταματήσει τις βουτιές στα βουνά της σκόνης, την προσπάθεια για άνοδο, ακόμα κι όταν ήταν στην κορυφή και δεν είχε πουθενά αλλού να πάει. Κάποια στιγμή το βλέπεις πως δεν πρόκειται να τη βγάλει καθαρή. Όταν σκοτώνει τον Manny περνάει την κόκκινη γραμμή. Αλλά αξίζει να θυμόμαστε πως ίσως όλα να είχαν πάει καλά αν δεν είχε εκραγεί μπροστά στην ιδέα να σκοτώσει παιδιά εν ψυχρώ.
Όπως και με τον Carlito, ο κακός πεθαίνει απ’το ντόμινο που ξεκινά όχι η χειρότερη, αλλά η καλύτερη στιγμή του.
Ο ‘Σημαδεμένος’ δεν είναι η καλύτερη γκανγκστερική ταινία, αλλά είναι σίγουρα η πιο cult. Άφησε όσες ατάκες και σκηνές άφησαν όλες οι υπόλοιπες μαζί, χωρίς ποτέ να τις αγγίξει καλλιτεχνικά: οι ‘Νονοί’, τα ‘Καλά Παιδιά’, το ‘Καζίνο’ είναι ταινίες, ο ‘Σημαδεμένος’ είναι κόμικ. Όλοι, απ’τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο είναι καρικατούρες, λες και έχουν σχεδιαστεί στο χαρτί.
Ο απόλυτος γκάνγκστερ, ο κοντός, ο άσχημος, ο άξεστος και δίπλα του ο απόλυτος κολλητός κάθε κοντού, ο ψηλός, ωραίος και μαλθακός, που είναι σίγουρο πως θα γουστάρει τη μικρή αδερφή, την ανάφτρα της γειτονιάς. Ο απόλυτος αρχηγός που έχει γεράσει, έχει παχύνει και ξέρεις πως θα χάσει, με δεξί χέρι την απόλυτη σκατόφατσα που ξέρεις/θες να δεις να πεθαίνει βασανιστικά και γυναίκα την απόλυτη ξανθιά, junkie-trophy wife.
Ο απόλυτος παιδαράς Sosa απ’τον οποίο κανείς δεν γλιτώνει, με τον απόλυτο εκτελεστή με τα μαύρα γυαλιά, χωρίς μάτια, (wink στο ‘Cool Hand Luke’) που δεν μιλάει σε όλην την ταινία και η μοναδική του δουλειά είναι να υπάρχει μέχρι να δώσει το τελειωτικό χτύπημα: στο απόλυτο κόμικ-φινάλε με τον πρωταγωνιστή να τρώει δεκάδες σφαίρες και να στέκεται όρθιος γιατί καμία σφαίρα δεν είναι αρκετή, γιατί he is Tony Montana, you’re fucking with him, you’re fucking with the best.
Το κείμενο θα μπορούσε να έχει άλλες χίλιες λέξεις για ατάκες, σκηνές, κινήσεις, εκφράσεις. Δεν υπάρχει λόγος. Ο Tony ονειρεύτηκε πως ο κόσμος είναι δικός του επειδή το είδε σε ένα αερόστατο. Δώδεκα χρόνια αργότερα, στο ‘La Ηaine’, ο Said πέρασε με το σπρέι και δεν άντεξε, το έκανε “Ο κόσμος είναι δικός μας”.
Το 1983 ο Tony Montana μας είπε πως δεν θα ξαναδούμε ποτέ κακό σαν κι αυτόν. Τριάντα τρία χρόνια είναι ακόμα αληθινός. Και πως να μην είναι, αφού έλεγε αλήθεια ακόμα κι όταν έλεγε ψέμματα.
ΤΑ ΑΛΛΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ ΜΑΣ ΤΩΝ ’80S
