H ομάδα της Σύμπλευσης έρχεται από το γιαλό και κάνει το καλό

Είναι δυνατόν να επισκεφτείς 7 διαφορετικά νησιά σε 10 ημέρες κι όχι μόνο να μην κάνεις διακοπές αλλά αντίθετα να προσφέρεις και πολύτιμη βοήθεια στους κατοίκους τους; Αν ανήκεις στην ομάδα της Σύμπλευσης, γίνεται.

Η μη κερδοσκοπική οργάνωση της Σύμπλευσης, ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2014 από 11 ανθρώπους με εμπειρία στις εθελοντικές οργανώσεις. Στόχος της ομάδας, είναι η προσφορά ιατρικής και όχι μόνο, βοήθειας στους κατοίκους των ακριτικών νησιών.

(Φωτογραφίες Πέτρος Σοφικίτης)

Από τις 23 Απριλίου μέχρι τις 3 Μαΐου, τα 11 φουσκωτά της ομάδας, πραγματοποίησαν τον δεύτερο διάπλου τους, επισκεπτόμενα 7 ακριτικά νησιά (Κίμωλο, Φολέγανδρο, Σχοινούσα, Θηρασιά, Κάσο, Γαύδο και Αντικύθηρα). Στα νησιά αυτά έστησαν τα ιατρεία τους και πραγματοποίησαν περισσότερες από 1000 εξετάσεις στους κατοίκους, ενώ προχώρησαν και σε σημαντικές δωρεές, όπως ήταν η μονάδα αφαλάτωσης στην Γαύδο και η παιδική χαρά στην Κίμωλο. Όλα αυτά φυσικά, αφιλοκερδώς και χωρίς την παραμικρή κρατική βοήθεια.

Εμείς μιλήσαμε με τον Νίκο Αραβανή, ειδικευόμενο γιατρό ο οποίος συμμετείχε για πρώτη φορά στο φετινό διάπλου και μας παρουσίασε το παρασκήνιο και τις δυσκολίες του εγχειρήματος, αφηγούμενος παράλληλα τις δικές του εμπειρίες.

Η -όχι και τόσο δύσκολη τελικά- απόφαση της συμμετοχής

Ξεκίνησα τις ερωτήσεις μου προς τον Νίκο χωρίς να πρωτοτυπήσω ιδιαίτερα. Πριν τον συναντήσω άλλωστε, μια απορία στριφογυρνούσε στο κεφάλι μου, την οποία εξωτερίκευσα με την πρώτη ευκαιρία. Πώς έμαθε για τη δράση της Σύμπλευσης και κυρίως, τί ήταν αυτό που τον ώθησε να συμμετάσχει στην προσπάθειά της;

Χωρίς να το σκεφτεί δευτερόλεπτο, μου απαντάει: “Για την ομάδα της σύμπλευσης πληροφορήθηκα πρώτη φορά από ένα γνωστό μου, ο οποίος συμμετείχε την προηγούμενη χρονιά. Μου ανέλυσε τη δράση τους, μου περιέγραψε το ταξίδι τους και μου φάνηκε τρομερά ενδιαφέρον εγχείρημα και φυσικά μια μοναδική εμπειρία. Μπήκα στη σελίδα της ομάδας, το έψαξα λιγάκι παραπάνω κι αποφάσισα πως θα ήθελα να συμμετάσχω κι εγώ. Με έπεισε το ταξίδι σαν εμπειρία αλλά και το γεγονός ότι θα βοηθήσουμε ανθρώπους, βελτιώνοντας τον τρόπο ζωής τους”.

Η αρχική απάντηση δεν με κάλυψε κι έτσι αποφάσισα να επιμείνω. Ήθελα να αντιληφθώ στο έπακρο την ψυχοσύνθεση ενός ανθρώπου που για 10 ημέρες, παρατάει φίλους και δουλειές, πληρώνει από την τσέπη του κι ανεβαίνει σε ένα φουσκωτό για να προσφέρει βοήθεια σε ανθρώπους εντελώς άγνωστους σε αυτόν.

“Σίγουρα, δεν είναι εύκολη απόφαση, αλλά είναι τόσο καλά οργανωμένα τα πάντα που δεν είναι δύσκολο να πειστείς. Ταυτόχρονα, έχεις την ευκαιρία να προσφέρεις σε κόσμο που χρειάζεται πραγματικά ιατρική βοήθεια, πηγαίνοντας και σε νησιά τα οποία είναι δύσκολο να επισκεφτείς σαν τουρίστας”.

Το -δύσκολο τελικά- ταξίδι

Πλέον είχα καταλάβει τι μπορεί να ωθήσει κάποιον μέχρι το μεγάλο “θα πάω κι εγώ”. Ένιωσα όμως λίγο άσχημα, γιατί ομολογώ ότι δεν ξέρω αν θα μπορούσα να βρω τη δύναμη να πράξω το ίδιο. Έψαχνα να εντοπίσω λοιπόν και πιο απλοποιημένα κίνητρα, όπως ας πούμε το γεγονός ότι εκτός από ταξίδι βοήθειας, ο διάπλους της Σύμπλευσης ίσως αποτελεί και μια ωραία κρουαζιέρα σε όμορφα νησιά. Ο Νίκος με προσγείωσε απότομα:

“Η αλήθεια είναι ότι δεν προλαβαίνεις καθόλου να δεις τα νησιά. Υπάρχει συνεχώς δουλειά. Σε κάθε νησί φτάναμε απόγευμα, στήναμε τα ιατρεία, συνήθως σε κάποιο δημοτικό σχολείο και πηγαίναμε κατευθείαν για ύπνο κατάκοποι, καθώς το πρωί έπρεπε να ξυπνήσουμε και να  εξετάσουμε τον κόσμο. Το απόγευμα τελειώναμε, ξεστήναμε όλα τα ιατρεία και τον εξοπλισμό, τα φορτώναμε στα φουσκωτά και ξεκινούσαμε για το επόμενο νησί. Επομένως μόνο με κρουαζιέρα δεν μοιάζει, άλλωστε τις ημέρες που πραγματοποιήσαμε το ταξίδι μας είχε πάρα πολύ κρύο”.

Δύσκολος καιρός, κούραση, ταλαιπωρία. Δεν θα μπορούσα να μην ρωτήσω για τις πιθανές συνέπειες αυτών των παραγόντων στο κλίμα του ταξιδιού. Υπήρξαν άραγε γκρίνιες και τσακωμοί;

“Το κλίμα ήταν πάρα πολύ καλό, παρά τις δυσκολίες και την κούραση. Το βασικό είναι ότι όλοι θέλουν να βρίσκονται εκεί και να βοηθήσουν, επομένως δεν υπάρχουν γκρίνιες και παράπονα. Κάθε βράδυ συνήθως μένεις με κάποιο άλλο άτομο στο δωμάτιο κι έτσι μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω διαφορετικούς ανθρώπους. Άλλωστε πριν κάνω το ταξίδι δεν ήξερα σχεδόν κανένα από τα μέλη της Σύμπλευσης. Παρ’ όλα αυτά δεν αντιμετώπισα προβλήματα με κανέναν”, μου περιέγραψε.

Ο Νίκος εκτός από ειδικευόμενος γιατρός, με ενημέρωσε πως διαθέτει και δίπλωμα οδήγησης φουσκωτού, με αποτέλεσμα να εκτελεί και χρέη συγκυβερνήτη σε ένα από τα 11 φουσκωτά της Σύμπλευσης. Αρκετά από τα μέλη της ομάδας όμως δεν έχουν εμπειρία στη θάλασσα. Τον ρώτησα αν υπήρξαν δύσκολες στιγμές εν πλω, ειδικά για κάποιον απαίδευτο στα ταξίδια κάτω από αντίξοες συνθήκες.

Μου αφηγήθηκε: “Η αλήθεια είναι πως τις περισσότερες ημέρες είχε πολύ δύσκολο καιρό. Οι κυβερνήτες όμως είναι πολύ έμπειροι, αν υπακούν όλοι τις οδηγίες τους δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας. Άλλωστε και τα 11 φουσκωτά πλέουν συνέχεια μαζί κι αυτό από μόνο του σου προσφέρει μια έξτρα σιγουριά, ενώ οι άνθρωποι που το διοργανώνουν το κάνουν αρκετά χρόνια και ξέρουν πως να αντιμετωπίσουν τις όποιες δυσκολίες και πώς θα πρέπει να συμπεριφερθούμε ανάλογα με τον καιρό και τις συνθήκες”.

Όσο για τη δυσκολότερη στιγμή αυτού του ταξιδιού: “Οι πρώτες ημέρες ήταν ιδιαίτερα απαιτητικές, δεν προλαβαίναμε να κάνουμε τίποτα. Στη συνέχεια ξεκινήσαμε ένα τεράστιο ταξίδι από την Κάσο προς τη Γαύδο, διασχίσαμε το Λιβυκό πέλαγος και ήμασταν μέσα στο σκάφος για 16 συνεχόμενες ώρες, με 7 μποφόρ. Αυτό ήταν πολύ κουράστικο, ήταν σίγουρα η δυσκολότερη στιγμή του ταξιδιού. Φτάσαμε και ήμασταν όλοι εξουθενωμένοι. Αλλά και πάλι επισκεφτήκαμε ένα νησί που δεν θα ξέρω αν το επισκεπτόμουν ποτέ από μόνος μου. Βέβαια μη φανταστείς, κάτσαμε μέχρι το απόγευμα και ξαναφύγαμε”.

Η αντιμετώπιση από τους κατοίκους

Επειδή ζούμε στην Ελλάδα, όπου συνήθως όλοι είμαστε καχύποπτοι και επιφυλακτικοί ακόμη και απέναντι σε αυτούς που θέλουν να βοηθήσουν, ρώτησα τον Νίκο για την αντιμετώπιση των ντόπιων στα ακριτικά νησιά. Η απάντηση του, σχεδόν με ανακούφισε:

“Η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων, επειδή γνωρίζει εκ των προτέρων ότι θα πάμε, είναι πολύ θετική απέναντί μας. Μας υποδέχονται στο λιμάνι, προσπαθούν με κάθε τρόπο να μας βοηθήσουν κι έρχονται με μεγάλη χαρά να τους εξετάσουμε. Το πιο ευχάριστο κομμάτι του ταξιδιού ήταν όταν μετά από τόση κούραση και ώρες ταξιδιού στο φουσκωτό, φτάναμε στο λιμάνι κι εκεί μας περίμεναν οι κάτοικοι για να μας υποδεχτούν και να μας προσφέρουν κάτι να φάμε και να πιούμε. Εκεί σκεφτόμουν ότι αξίζει όλη η κούραση κι οι θυσίες. Κάποια βράδια μάλιστα μας έκαναν και το τραπέζι για να μας ευχαριστήσουν, μας παρουσίαζαν τις ομορφιές του τόπου τους, ήταν γενικά πολύ θερμοί”.

Για την κατάσταση που επικρατεί στα ακριτικά νησιά, ο Νίκος δεν μάσησε τα λόγια του:

“Επομένως η έλευσή μας είναι γι’ αυτούς μια τεράστια ευκαιρία να τους δουν γιατροί πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων και να κάνουν όλες τις απαραίτητες εξετάσεις”. 

Οι εξετάσεις

Εμβαθύνοντας λίγο στο κομμάτι των εξετάσεων, ζήτησα από τον Νίκο να μου αναλύσει το ποσοστό των κατοίκων που βρέθηκε στα ιατρεία που έστησαν οι γιατροί της Σύμπλευσης, καθώς και το είδος των εξετάσεων τις οποίες πραγματοποίησαν.

“Οι πιο πολλοί που εξετάσαμε ήταν ηλικιωμένοι άνθρωποι, ωστόσο αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι οι περισσότεροι κάτοικοι αυτών των νησιών είναι ηλικιωμένοι. Ήρθαν όμως και πολλοί νέοι, χωρίς να έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας, απλά για προληπτικούς λόγους. Εξετάσαμε και αρκετά παιδιά.” αφηγείται και περιγράφει με λεπτομέρεια τις εξετάσεις:

“Κάναμε όλων των ειδών τους υπερήχους, αιματολογικές εξετάσεις, οφθαλμολογικές, ακόμη και οδοντιατρικές. Τις αιματολογικές τις στέλνουμε σε άλλα νησιά για ανάλυση και τις επιστρέφουν μετά από λίγες ημέρες. Υπήρχαν γιατροί 12 ειδικοτήτων, ούτε σε νοσοκομείο δεν μπορείς να κάνεις τόσες διαφορετικές εξετάσεις σε μια ημέρα. Σε επαρχιακό τουλάχιστον, σίγουρα όχι”.

Τον ρώτησα ακόμη αν είδε ανθρώπους οι οποίοι θα έπρεπε να έχουν εξεταστεί καιρό πριν. Δεν το σκέφτηκε καθόλου: “Είδαμε ασθενείς που θα έπρεπε να τους έχει δει γιατρός πολλά χρόνια πριν και θα έπρεπε μάλιστα να παρακολουθούνται τακτικά. Προβλήματα καρδιάς, ζαχάρου, θέματα τα οποία έπρεπε να έχουν ρυθμίσει πολύ καιρό πριν. Η βασική αιτία είναι φυσικά η απουσία κάποιου γιατρού, ο ασθενής πολύ δύσκολα θα σηκωθεί να πάει σε άλλο νησί προληπτικά, απλά για να εξεταστεί, χωρίς να έχει κάτι. Μιλάμε για ανθρώπους που ζουν σε πολύ διαφορετικούς ρυθμούς σε σχέση με τους ανθρώπους της πόλης, δεν έχουν σαν πρώτο μέλημα την υγεία τους”, καταθέτει, δείχνοντας πόσο χρήσιμες είναι οι επισκέψεις των γιατρών της Σύμπλευσης.

Μόλις ξεστήσουν τα ιατρεία τους και ανέβουν στα φουσκωτά για τον επόμενο προορισμό, σταματάει όμως η βοήθεια προς τους κατοίκους;

“Όλοι οι γιατροί αφήνουμε τα τηλέφωνά μας και στοιχεία επικοινωνίας στους αγροτικούς γιατρούς, ώστε όλο το χρόνο να μπορούν να μας καλέσουν για βοήθεια και συμβουλές. Τους αφήνουμε και τους φακέλους των κατοίκων ώστε να μπορούν ανά πάσα στιγμή να ανατρέξουν στο ιστορικό τους. Αν σε κάποιο νησί πάει ένας νέος αγροτικός γιατρός, μπορεί να πάρει τηλέφωνο έναν πολύ πιο έμπειρο γιατρό για να ζητήσει συμβουλές”, εξηγεί.

Ο απολογισμός

Έχοντας αφήσει πίσω του πλέον το παρθενικό του ταξίδι με την ομάδα της Σύμπλευσης, ζήτησα από τον Νίκο να προχωρήσει σε έναν απολογισμό. Τί του άφησε, τί του προσέφερε και κυρίως, θα ξαναπήγαινε;

“Σίγουρα θα ξαναπήγαινα και θα συμβούλευα οποιονδήποτε να κάνει το ίδιο. Μέσα σε δέκα ημέρες μαζεύεις τρομερές εμπειρίες. Εξετάζεις πολύ κόσμο, βλέπεις διαφορετικά περιστατικά, γνωρίζεις ανθρώπους, εξαιρετικούς συναδέλφους διαφορετικών ειδικοτήτων. Γνώρισα πετυχημένους ανθρώπους οι οποίοι για μερικές ημέρες τα παρατάνε όλα, δουλειές, οικογένειες και πάνε κάτω από δύσκολες συνθήκες να προσφέρουν. Και φυσικά η ικανοποίηση στο τέλος της ημέρας ότι προσφέρεις σημαντική βοήθεια, είναι από μόνη της ένας σημαντικός λόγος να πάρεις την απόφαση να κάνεις αυτό το ταξίδι” περιγράφει πριν μιλήσει αποκλειστικά για τα δικά του κέρδη: