Κωνσταντινούπολη: Η μοντέρνα βασιλεύουσα με τα χίλια πρόσωπα

Το Oneman δίνει για μια μέρα το τιμόνι στο AD&PR Lab του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Το κείμενο που θα διαβάσεις παρακάτω αποτελεί μέρος μίας ενέργειας κατά την οποία πάνω από 40 φοιτητές του AD&PR Lab πρότειναν, έγραψαν και δημοσιεύουν το δικό τους κείμενο στο Oneman. Μπορείς να διαβάσεις όλα τα κείμενα των φοιτητών στο microsite που δημιουργήσαμε για την ενέργεια.

Μία 21χρονη φοιτήτρια, 5 μήνες, η Πόλη των 15.000.000 και αμέτρητοι ερασμίτες και μη από όλα τα μέρη του κόσμου συναντήθηκαν για να ζήσουν την πιο ωραία εμπειρία που μπορεί να προσφερθεί από το πανεπιστήμιο. Πολλοί το είπαν τρέλα και απερισκεψία, άλλοι το χαρακτήρισαν θάρρος και δυνατή ψυχή, μα η αλήθεια  βρίσκεται πάντα κάπου στη μέση.

Δε θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη στιγμή που πάτησα το πόδι μου στο διεθνή αερολιμένα της Πόλης, το “ Ataturk Havalimani”. Χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν υπομονετικά (ή για την ακρίβεια όχι και τόσο) να περάσουν τον έλεγχο των διαβατηρίων με την πολυπόθητη σφραγιδούλα που σου επιτρέπει την είσοδο στη χώρα. Το λεωφορείο, το HAVATAS, που σε μεταφέρει στο κέντρο της Πόλης και τη φημισμένη πλατεία Taksim, βρισκόταν έξω ακριβώς από τις αφίξεις, αλλά εγώ που μετέφερα και την προίκα μου λόγω της πολύμηνης διαμονής πήρα ταξί που φυσικά μου χρεώθηκε 20 λίρες παραπάνω για το καλωσόρισμα και κυρίως γιατί ο ταξιτζής κατάλαβε πόσο ανίδεη ήμουν. Μάθημα λοιπόν νούμερο ένα, πάντα κάνουμε παζάρι και συμφωνούμε την τιμή πριν πάρουμε ταξί και γενικά πριν αποφασίσουμε να βγάλουμε πορτοφόλι για την οποιαδήποτε αγορά.

Έρχεται, λοιπόν, η ώρα για την πρώτη βόλτα, απόγευμα πια, και βγαίνω στην  Isticlal Caddesi, τον πιο μεγάλο πεζόδρομο της Πόλης που ξεκινάει από την Taksim και καταλήγει στη συνοικία του Γαλατά. Τρία χιλιόμετρα περίπου γεμάτα με εμπορικά μαγαζιά, καφέ, εστιατόρια, μπαρ και ότι μπορεί να ζητήσει κανείς. Όλα τα βρίσκεις σε αυτό τον πεζόδρομο και κυρίως συναντάς τόσο κόσμο, όσο δε θα δεις ποτέ ξανά στη ζωή σου μαζεμένο. Μάθημα λοιπόν νούμερο δύο, αυτή η Πόλη εκτός του ότι έχει παντού πολύ κόσμο, δεν κοιμάται ποτέ. Η κίνηση στους δρόμους είναι 24ωρη και τα μόνα που κλείνουν κατά τις 10 το βράδυ είναι τα ανταλλακτήρια. Μην νομίζεις όμως πως ότι έχει να δείξει αυτή η Πόλη από εμπορική ζωή είναι αυτός ο δρόμος, ανακάλυψε τα στενά, ρώτα τους ντόπιους, κρύβονται θησαυροί.

Οι ώρες στην Πόλη τρέχουν δε κυλούν απλά και αρμονικά, οι παραστάσεις εναλλάσσονται συνεχώς το ίδιο και οι εντυπώσεις, έτσι γρήγορα κατάλαβα το διττό  χαρακτήρα, το σύμπλεγμα της Δύσης και της Ανατολής, του πλούτου και της φτώχειας, του ισλαμικού και του ευρωπαϊκού κράτους.

Όπως όλοι έτσι κι εγώ έτρεξα να επισκεφτώ με την πρώτη ευκαιρία τα πιο ξακουστά από τα αξιοθέατα. Αγιά Σοφιά, παλάτια, τζαμιά, εκκλησίες όλα συνυπάρχουν αρμονικά και όλα αξίζουν την επίσκεψη έστω και μία φορά. Ο πύργος και η περιοχή γύρω από το Γαλατά μοιάζει να είναι βγαλμένα από παραμύθι.Τις μέρες που κατηφόριζα ως τον πύργο, κατέληγα στο Karakoy, τη γέφυρα του Γαλατά και το Eminonu. Παρατηρώντας τους τουρίστες αρχικά στη συνοικία του Γαλατά και μετά το λαό να κάνει τα ψώνια του στην αιγυπτιακή αγορά αντίκριζα τις διαφορές των πολιτισμών. Το βασιλικό υδραγωγείο στην παλιά πόλη ήταν από τα αγαπημένα μου αξιοθεάτα με μία υποβλητικότητα που με συνεπήρε. Σαν τουρίστρια και εγώ σε μία πόλη που αργότερα ένιωσα δική μου ξεκίνησα με τη σειρά την ξενάγησή μου και κάθε μέρα ανακάλυπτα τυχαία ένα ακόμα μέρος που άξιζε να το επισκεφτώ και να το εξερευνήσω. Φυσικά, μετά από όλα αυτά δε γίνεται να αντισταθείς σε ένα χαμάμ με το Cemberlitas να είναι το καλύτερο και από άποψη αισθητικής αλλά και προσωπικής περιποίησης και υγιεινής.  Θυμάμαι τη μέρα που αποφασισάμε με την κολλητή μου να κακομάθουμε τους εαυτούς μας και επιλέξαμε το συγκεκριμένο. Μία ευγενική κυρία μας οδήγησε στα αποδυτήρια και ύστερα στον κυρίως χώρο του χαμάμ όπου μας άφησε να ξαπλώσουμε στο μεγάλο στρογγυλό τραπέζι. Στη συνέχεια ήρθε για το μασάζ με τις σαπουνάδες και αφού μας ξέπλυνε μας άφησε να χαλαρώσουμε λίγο ακόμα στο υδρομασάζ που βρισκόταν στον ίδιο χώρο. Και τι καλύτερο μετά το χαμάμ από μία βόλτα στην κλειστή αγορά, όπου τα παζάρια και τα πειράγματα δίνουν και παίρνουν; 

Όλα με εντυπωσίασαν και μου προκάλεσαν το ενδιαφέρον, όπως και όλα θέλουν το χρόνο τους, όχι μόνο για να τα απολαύσεις με την ησυχία σου, αλλά για να νιώσεις όλο το μεγαλείο της Αγίας Σοφίας και το υπόβαθρο αυτού του τόπου. Μια βόλτα με τα πόδια στο Ortakoy και τη γέφυρα που ενώνει Ευρώπη και Ασία αξίζει δοκιμάζοντας cumpir, την παραδοσιακή ψητή πατάτα με τα λαχανικά. Για τους γλυκατζήδες σαν εμένα και την παρέα μου, προτείνω τη βάφλα που φτιάχνεις με υλικά της επιλογής σου με πληθώρα φρούτων και σοκολάτων. Λίγο πιο κάτω στον ίδιο παραλιακό δρόμο, το κοσμοπολίτικο Bebek δείχνει το άλλο πρόσωπο της Πόλης, του πλούτου, της χλιδής και των επιφανών Τούρκων που επιδεικνύουν τις καλοντυμένες γυναίκες τους. Το Nisantasi, ισάξιο του προηγούμενου, με τα ακριβά εστιατόρια και τον πεζόδρομο με όλες τις φίρμες εντυπωσιάζει και σε μεταφέρει σε ένα άλλο κόσμο που δε μοιάζει καθόλου με τίποτα από ότι μπορεί να συναντήσαμε σε άλλες περιοχές.

Ένα παραδοσιακό και απίστευτα οικονομικό πρωινό επιβάλλεται στο Besiktas, συνοικία με νέο κόσμο και πιο ήσυχη συγκριτικά με το κέντρο. Ήταν η αγαπήμενη μου συνήθεια, όπως και εκατοντάδων άλλων νέων Τούρκων και μη, να συναντίομαστε τις Κυριακές και να συζητάμε κατά τη διάρκεια του πιο απολαυστικού και χορταστικού πρωινού, τα γεγονότα του Σαββατόβραδου. Ακόμα, μία μπύρα σε ένα κουλτουριάρικο μπαράκι των δύο τραπεζιών στο Cihangir, ή ένα pide (πεϊνιρλί) σε κάποιο στένο είναι κάποια από τα μέρη που θα σου δώσουν μία γεύση από την πολύπλευρη προσωπικότητα της Πόλης, αλλά και ο καλύτερος τρόπος να τελειώσεις μία κουραστική μέρα. Τέλος, ένας περίπατος στο όμορφο πάρκο  Gullhane, μία μονοήμερη εκδρομή σε κάποιο από τα Πριγκηπόννησα, ένα παραδοσιακό γλυκό κοντά στα τείχη της Πόλης θα σου δείξουν λίγο παραπάνω το χαρακτήρα της. Μάθημα νούμερο τρία, οι αποστάσεις είναι πολύ μεγαλύτερες από όσο φαντάζεσαι και ο καλύτερος τρόπος για να την γνωρίσεις είναι να την περπατήσεις. Ιδιαίτερη προσοχή στην ποιότητα και τον τιμοκατάλογο των χώρων εστιάσης.

Και αν  νομίζεις ότι θα χάσεις τις ώρες, όπως έχανα την αίσθηση του χρόνου έγω, ο ιμάμης είναι εκεί πέντε φορές τη μέρα, για να σου θυμίζει ότι είσαι σε ανατολίτικη χώρα με νόμους και θρησκεία. Στάσου λίγου και απόλαυσε την προσευχή του, κοίταξε το Βόσπορο και τους γλάρους και νιώσε τον παλμό της Πόλης, τώρα που οι πιο πιστοί μουσουλμάνοι δοξάζουν τον Αλλάχ.

Έζησα εκεί πέντε ολόκληρους μήνες και κάθε μέρα ανακάλυπτα ένα καφενεδάκι παραδοσιακό ή μη, μία γειτονιά που έμοιαζε να είναι βγαλμένη από παραμύθι με μεγαλεπίβολα σπίτια σαν παλάτια και πλακόστρωτους δρόμους με τα πιο ακριβοπληρωμένα αυτοκίνητα, αλλά στο επόμενο στενό αντικρίζα τη φτώχεια, τις παράγκες και τα ξηπόλυτα παιδιά που ζητιάνευαν για μία λίρα.Αυτή είναι η Πόλη: σκληρή και γαλήνια, μαγευτική και απρόσωπη, άγνωστη και πιο δική σου από ποτέ, αρκεί να την εμπιστευτείς και να την αγκαλιάσεις με πάθος και τόλμη για να σου προσφέρει με τη σειρά της τον πολύτιμο θησαυρό της.