Α’ Εθνική 1987-88: Η πιο αλλοπρόσαλλη χρονιά στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου
- 14 ΙΑΝ 2024
Την Πρωτομαγιά του 1988 το κατάμεστο Αλκαζάρ πανηγύρισε το γκολ του Γιώργου Μητσιμπόνα κόντρα στον Ηρακλή και η ΑΕΛ αναδείχθηκε Πρωταθλήτρια Ελλάδος. Το μοναδικό μέχρι σήμερα πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής που κατέληξε σε επαρχιακή ομάδα, ήταν απλά το αποκορύφωμα σε μια από τις πιο παλαβές σεζόν που έχουμε δει στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Τα τελευταία δύο χρόνια το πρωτάθλημα έχει 4 διεκδικητές και το άρωμα ανταγωνιστικότητας του παρελθόντος έχει επιστρέψει, ωστόσο τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με όσα συνέβησαν τότε.
Ο Πρωταθλητής Ολυμπιακός ήταν προτελευταίος ως την 11η αγωνιστική
Τα ακατανόητα που συνέβησαν σε αυτό το πρωτάθλημα ξεκινούν με τον προηγούμενο Πρωταθλητή Ολυμπιακό. Στις 27 Δεκεμβρίου του 1987, στη 12η αγωνιστική του πρωταθλήματος, ο Ολυμπιακός υποδέχεται στο ΟΑΚΑ την Παναχαΐκή στο ντέρμπι των τελευταίων και νικά με 2-0, ενώ είχαν κοπεί 60.976 εισιτήρια. Αυτή ήταν η πρώτη νίκη που πέτυχαν οι Ερυθρόλευκοι στο πρωτάθλημα.
Ο Νίκος Αναστόπουλος είχε αποχωρήσει από την ομάδα το προηγούμενο καλοκαίρι και το ξεκίνημα ήταν εφιαλτικό με 6 ισοπαλίες και 5 ήττες σε 11 αγώνες, ενώ μια «σφαλιάρα» με σκορ 4-1 από τον Παναθηναϊκό είχε εξαγριώσει τους οπαδούς της ομάδας. Τελικά, μετά την 7η αγωνιστική ο Γιώργος Κοσκωτάς αγοράζει την ομάδα από τον Σταύρο Νταϊφά και οι ελπίδες του Ολυμπιακού αναπτερώνονται.
Κατά τη χειμερινή μεταγραφική περίοδο οι Ερυθρόλευκοι αγοράζουν 15 νέους παίκτες και διώχνουν άλλους τόσους, ενώ προσέλαβαν και τον προπονητή του ΠΑΟΚ, Τάις Λίμπρεχτς. Τελικά, ολοκληρώνουν τη σεζόν στην 8η θέση με 31 βαθμούς σε 30 αγώνες. Σημειώνεται ότι η νίκη ακόμα χάριζε 2 και όχι 3 πόντους.
Ο «ντοπέ» Τσίγκοφ χώρισε την Ελλάδα στα δύο
Η πιο γνωστή ιστορία από εκείνο το πρωτάθλημα ήταν όμως άλλη και συγκεκριμένα, η υπόθεση Τσίγκοφ. Όπως διαβάζουμε στο Magazine του News247 «στις 31 Ιανουαρίου η πρωτοπόρος Λάρισα περίμενε στο Αλκαζάρ την Παναχαΐκή. Δυο μέρες νωρίτερα έρχεται το πρώτο σοκ. Στα ούρα του Γκιόργκι Τσίγκοφ ανιχνεύεται η απαγορευμένη ουσία κοδεΐνη! Αυτό, σύμφωνα με το άρθρο 32 του ΚΑΠ, σήμαινε αποκλεισμός του ποδοσφαιριστή και τιμωρία της ΑΕΛ με αφαίρεση 4 βαθμών. Οι Θεσσαλοί δηλώνουν ψύχραιμοι και άγνοια για την περίπτωση του Βούλγαρου κυνηγού. Σύμφωνα με τον “Φίλαθλο” της 31/1/1988, η κοδεΐνη δεν είναι διεγερτική ουσία, βρίσκεται σε πολλά φάρμακα και το ντοπάρισμα του Τσίγκοφ που αντιμετώπιζε ένα μικρό κρυολόγημα με φαρμακευτική αγωγή, ήταν τυπικό και όχι ουσιαστικό».
Η ΑΕΛ βρισκόταν αντιμέτωπη με το -4 την ώρα που κάλπαζε προς τον τίτλο και το Αλκαζάρ γνώριζε στιγμές δόξας. Η πόλη της Λάρισας κινούνταν ολόκληρη στους ρυθμούς της ομάδας του Γιάτσεκ Γκμοχ καθώς όσο περνούσαν οι αγωνιστικές, τόσο πιο φανερό γινόταν ότι η ΑΕΛ θα διεκδικήσει τον τίτλο. Έτσι, καθώς η απόφαση του Αθλητικού Δικαστή στις 16 Μαρτίου είναι η αφαίρεση 4 βαθμών στη Λάρισα και ο διετής αποκλεισμός του Τσίγκοφ, η Θεσσαλία σοκάρεται.
Στο Magazine του News247 διαβάζουμε: «Είναι μεσημέρι και όλη η Λάρισα ακούει ραδιόφωνο. Χτυπάνε οι καμπάνες των εκκλησιών, ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους και όλοι, μικροί, μεγάλοι, άνδρες, γυναίκες, παιδιά, είναι αναστατωμένοι. Ο δημοσιογράφος Σωτήρης Κέλλας, ήταν τότε νεαρός συντάκτης στην εφημερίδα “Ελευθερία” στην οποία εργάζεται μέχρι σήμερα.“Όλη η Λάρισα ένιωσε ότι αδικείται. Κι όλη η πόλη μπήκε μπροστά για να υπερασπίσει την ομάδα της” θυμάται 34 χρόνια μετά και προσθέτει: “‘Ήμασταν μαζεμένοι στην καφετέρια “Ζ”. Ο τίτλος, από το επίθετο του ιδιοκτήτη και μακαρίτη πια, Ζαφείρη. Όλοι ανάστατοι, φωνάζουν, διαμαρτύρονται και πέφτει η ιδέα αυθόρμητα. Πάμε στην Εθνική Οδό! Δεν ήταν προσχεδιασμένο, προέκυψε από μια ιδέα της στιγμής και έγινε πραγματικότητα. Για 24 ώρες, η Ελλάδα κόπηκε στα δύο».
Στο κλείσιμο της Εθνικής Οδού έφτασαν και οπαδοί άλλων ομάδων. Ακόμη και η Θύρα 4 του ΠΑΟΚ συμπαραστάθηκε στους φίλους της Λάρισας. Η εκπομπή Ρεπόρτερς φτάνει στην πόλη την ώρα που όλα έχουν παραλύσει και οι εφημερίδες μιλούσαν για το «νέο Κιλελέρ». Στο μεταξύ ο Ανδρέας Παπανδρέου τις επόμενες ημέρες είχε προγραμματισμένη περιοδεία στη Θεσσαλία για να τιμήσει το πραγματικό Κιλελέρ και με την έκρυθμη κατάσταση που επικρατούσε, αυτό θα ήταν αδύνατο.
Καθώς η υπόθεση χτυπούσε την ίδια την Κυβέρνηση, με τους Λαρισαίους να την κατηγορούν ότι θέλει να δώσει το πρωτάθλημα στην ΑΕΚ, ο αείμνηστος Σήφης Βαλυράκης, ως Υπουργός Αθλητισμού, παίρνει την απόφαση πάνω του και βρίσκει τρόπο μέσω της ίδρυσης του ΕΣΚΑΝ να αλλάξει την υπόθεση και να δώσει πίσω στην ΑΕΛ τους 4 βαθμούς.
Οι απόπειρες δωροδοκίας και το «τους τα έβαλα στον κώλο τα λεφτά τους» του Νίκου Σαργκάνη
Αυτή δεν ήταν η μοναδική υπόθεση που απασχόλησε το ελληνικό ποδόσφαιρο εκείνη τη σεζόν. Ο Ολυμπιακός του Κοσκωτά μετά τα Χριστούγεννα ήταν μια εντελώς διαφορετική ομάδα. Μάλιστα ο Πρόεδρος των Πειραιωτών είχε απολύσει και τον Λίμπρεχτς δύο μήνες μετά την «αρπαγή» του από τον ΠΑΟΚ και επέλεξε τους Γρηγοριάδη – Γούναρη για να τον αντικαταστήσουν και να βάζουν βασικούς τους νέους παίκτες. Για τον τρίτο γύρο του Κυπέλλου Ελλάδος, ο Ολυμπιακός θα αντιμετώπιζε την ΑΕΚ.
Ο πρώτος αγώνας στο Καραΐσκάκη έληξε ισόπαλος 1-1 και λίγες ημέρες μετά η ΑΕΚ κέρδισε 2-0 τους Ερυθρόλευκους για το Πρωτάθλημα. Η ανησυχία του Κοσκωτά ότι ο Ολυμπιακός μπορεί να μείνει χωρίς τίτλο ήταν έκδηλη. Λίγο πριν τον επαναληπτικό στη Νέα Φιλαδέλφεια οι φήμες ότι παίκτες της ΑΕΚ έχουν δωροδοκηθεί, οργιάζουν. Μάλιστα αναφέρονται και ποσά (6 εκατομμύρια δραχμές για τον καθένα).
Ο τότε Πρόεδρος της ΑΕΚ, Ανδρέας Ζαφειρόπουλος ζητά από τους παίκτες να διαψεύσουν τις κατηγορίες αναφέροντας ονόματα συγκεκριμένων ποδοσφαιριστών και το κλίμα γίνεται εκρηκτικό. Οι παίκτες οι οποίοι ονοματίστηκαν από τον Πρόεδρο, μένουν τελικά εκτός αποστολής και ο Ολυμπιακός κάνει ό,τι θέλει στο γήπεδο και προκρίνεται με 3-1. Οι οπαδοί της ΑΕΚ έγιναν έξαλλοι με την εμφάνιση της ομάδας και προπηλακίζουν παίκτες και Πρόεδρο, ενώ υπήρξαν και διενέξεις ανάμεσα στα μέλη της ομάδας. Για την υπόθεση αυτή μίλησε ο Ανδρέας Ζαφειρόπουλος στον Φίλιππο Συρίγο.
Φήμες για δωροδοκία κυκλοφόρησαν και πριν από τον τελικό του Κυπέλλου. Τότε τα πρωτοσέλιδα έβαζαν στο στόχαστρο τον Νίκο Σαργκάνη, που είχε μετακινηθεί από τον Ολυμπιακό στον Παναθηναϊκό. Ο «Φάντομ» μετά τον τελικό που κατέκτησε ο Παναθηναϊκός στα πέναλτι φώναξε στον Γιώργο Βαρδινογιάννη: «Ξέρεις πολύ καλά τι έγινε την Παρασκευή. Τους τα έβαλα στον κώλο τα λεφτά τους».
Ο Γιάτσεκ Γκμοχ πήρε πρωτάθλημα με την ΑΕΛ και απολύθηκε πριν την απονομή
Ας επιστρέψουμε όμως στον άθλο της Λάρισας. Για να καταλάβουμε τι πέτυχε η ΑΕΛ το 1988, αρκεί να δούμε τη βαθμολογία της πριν και μετά από εκείνη τη σεζόν, καθώς και ότι καμία άλλη επαρχιακή ομάδα δεν έχει επαναλάβει το κατόρθωμά της μέχρι σήμερα. Μια Λέστερ 28 χρόνια πριν τη Λέστερ. Η Λάρισα ήταν μια ομάδα γεμάτη με Θεσσαλούς. Καραπιάλης, Μητσιμπόνας, Γκαλίτσιος, Τσιώλης, Ζιώγας, Κυριλλίδης, Αθανασίου, Βαλαώρας, Αγορογιάννης, Κολομητρούσης, Βουτυρίτσας και Αλεξούλης ήταν όλοι τους παιδιά του Κάμπου, με αγάπη για την ομάδα τους.
Μαέστρος της πιο επιτυχημένης ομάδας στην ιστορία του συλλόγου ήταν ο Γιάτσεκ Γκμοχ που δέκα χρόνια πριν είχε οδηγήσει την Εθνική Πολωνίας στο Μουντιάλ της Αργεντινής.
Ο Γκμοχ μια αγωνιστική πριν από το φινάλε της μαγικής αυτής σεζόν απολύθηκε από την ΑΕΛ και αυτό γιατί έγινε γνωστή η συμφωνία του με τον Ολυμπιακό για την επόμενη σεζόν. Ο Πολωνός χάρισε στη Λάρισα το μοναδικό πρωτάθλημα της ιστορίας της, αλλά δεν ήταν στο γήπεδο για να γιορτάσει την επιτυχία του. Αντί αυτού, στον πάγκο κάθισε ο βοηθός του, Οράσιο Μοράλες. Ο Γκμοχ δεν ξεπέρασε ποτέ αυτήν την απόλυση καθώς δεκαετίες μετά δήλωνε απογοητευμένος που δεν μπόρεσε να σηκώσει την κούπα στο Αλκαζάρ. Την επόμενη χρονιά βέβαια προπόνησε τον Λάγιος Ντέταρι στον Ολυμπιακό.
Τα στατιστικά της μυθικής επιτυχίας της ΑΕΛ
Για την ΑΕΛ πρώτος σκόρερ ήταν ο Μιχάλης Ζιώγας ο οποίος σημείωσε 16 γκολ σε 30 αγωνιστικές, ωστόσο αυτά δεν ήταν αρκετά για να γίνει και πρώτος σκόρερ της κατηγορίας. Αυτή η θέση άνηκε στον Δανό Χένρικ Νίλσεν της ΑΕΚ, που πέτυχε 21. Ο αδικοχαμένος -σκοτώθηκε στα 34 τον Σεπτέμβρη του 1997 του σε τροχαίο δυστύχημα- Γιώργος Μητσιμπόνας που σκόραρε το εντυπωσιακό γκολ την 1η Μαΐου του 1988, αν και κεντρικός αμυντικός, τελείωσε τη σεζόν με 8 τέρματα και ήταν εκ των κορυφαίων όλης της χρονιάς.
Η Λάρισα έφτασε και ως τα ημιτελικά του Κυπέλλου Ελλάδας, από όπου αποκλείστηκε από τον μετέπειτα Κυπελλούχο Παναθηναϊκό. Το Πρωτάθλημα Ελλάδος της ΑΕΛ παραμένει το μοναδικό της μέχρι σήμερα, με την ομάδα της Θεσσαλίας να έχει κατακτήσει δύο φορές το Κύπελλο (1985-2007).
Την επόμενη σεζόν η ΑΕΛ έπαιξε για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία της στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (σημερινό Champions League) και αποκλείστηκε στα πέναλτι από την ελβετική Ξαμάξ, την οποία είχε κερδίσει 2-1 στο Αλκαζάρ.
