H annus horribilis του Andrea Pirlo

Πώς έφτασε να προπονεί τη Juventus

O Andrea Pirlo ξεκίνησε τα περίφημα μαθήματα προπονητικής της UEFA μόλις στα τέλη του καλοκαιριού του 2019. Έναν χρόνο μετά, τον Ιούλιο του 2020 προσελήφθη ως ο πρώτος προπονητής της Juventus U23 η οποία αγωνιζόταν στη Serie C. Μόλις 9 μέρες μετά, ο Maurizio Sarri έφευγε από την πρώτη ομάδα και ο Andrea Pirlo υπέγραφε συμβόλαιο 2 ετών για να προπονεί πια την πρώτη ομάδα της Juventus. Το δίπλωμα της UEFA του ήρθε επίσημο και καθαρογραμμένο έναν μήνα μετά. Δεν το λες και ακριβώς συνετή επιλογή, αλλά περισσότερο μοιάζει με ρίξιμο στα βαθιά που δε συμβαίνει ούτε στο Football Manager.

O Αndrea Pirlo βέβαια είχε μία αξιοζήλευτη ποδοσφαιρική καριέρα. Ήταν μάλιστα από τους ποδοσφαιριστές που, πέραν όλων των άλλων, έπαιζε κυρίως με το μυαλό του. Είναι αυτό που λέμε ότι «το διάβαζε το παιχνίδι», για να συνεχίσουμε τα κλισέ. Αν πήγαιναν όλα σύμφωνα με την απλοϊκή λογική κάποιου που δεν έχει ιδέα από το πώς λειτουργεί το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, τότε ο Pirlo, παρά τη μηδαμινή του προπονητική εμπειρία, όλο και κάτι θα άφηνε πίσω του ερχόμενος να προπονήσει τη Juventus.

H αρχή μάλιστα ήταν ιδανική. Ταυτίστηκε με μία εντός έδρας νίκη επί της Sampdoria και ένα πειστικό 3-0. Ακολούθησε το διπλό κόντρα στην Dynamo Kyin με 0-2 στην πρεμιέρα του Champions League. Στα δύο αυτά παιχνίδια η ομάδα του είχε, για τα δεδομένα της εποχής, πολύ καλές εμφανίσεις που προδιέθεταν τουλάχιστον για ένα ακόμα χαλαρό πρωτάθλημα από τον Μάρτιο στην Ιταλία.

Η καταστροφική χρονιά του Pirlo

«Η σημερινή επιλογή βασίζεται στην πεποίθηση ότι ο Pirlo έχει αυτό που χρειάζεται να ηγηθεί μίας ταλαντούχας ομάδας στον δρόμο για νέες επιτυχίες». Αυτή ήταν η ανακοίνωση της Juventus κατά την οποία παρουσίασε τον νέο προπονητή της ομάδας. Για μία ομάδα με την ιστορία της Juventus και με τον Cristiano Ronaldo στο ρόστερ της, το πρωτάθλημα είναι ο μίνιμουμ στόχος. Είχαν προηγηθεί 9 σερί πρωταθλήματα, γιατί να μην έπαιρνε και ο Pirlo το δέκατο; Αυτό το τελευταίο ερώτημα είναι που καλούνται να αντιμετωπίσουν στη διοίκηση της ομάδα του Τορίνο με πολύ πιο πιεστικό τρόπο. Ποιος έφταιγε για το φετινό ναυάγιο;

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η Serie A είναι μία στροφή πριν το τέλος και η Juventus όχι μόνο έχει χάσει πανηγυρικά το πρωτάθλημα, το οποίο κατέληξε τελείως δίκαια στην Inter, αλλά βρίσκεται και έξω από τις θέσεις που εξασφαλίζουν την έξοδο στο επόμενο Champions League. Θα μπορούσε μάλιστα να έχει αποκλειστεί και μαθηματικά από εκεί αν δεν ερχόταν το πέναλτι στο 88′ κόντρα στην εστεμμένη πρωταθλήτρια Inter αλλά και οι γνωστές αυτοκτονικές τάσεις της Milan που έφερε 0-0 εντός έδρας με την Cagliari, αμέσως μετά το 0-7 στην έδρα της Torino.

Δεν είναι όμως μόνο ενδοϊταλική η αποτυχία της φετινής Juventus. Η κλήρωση με την Barcelona έφτιαξε ένα γκρουπ με δύο αδιαμφισβήτητα φαβορί και δύο ομάδες που απλώς θα πάλευαν μεταξύ τους για την έξοδο στο Europa League (με τις Dinamo Kiyn και Ferencvaros). Τελικά, η Juventus πέρασε με 5 νίκες (μεταξύ των οποίων και το 0-3 μέσα στη Βαρκελώνη) και κληρώθηκε στη φάση των 16 με την Porto όντας το απόλυτο φαβορί. Τελικά, αποκλείστηκε στη διαφορά των γκολ και έμεινε εκτός της συνέχειας.

Ο αποδιοπομπαίος τράγος

Ο φταίχτης της φετινής αποτυχημένης χρονιάς για τους οπαδούς, τα media και τους ιθύνοντες στη Juventus έχει μόνο ένα όνομα: Andrea Pirlo. Ο ίδιος μπορεί να μην έχει την προπονητική εμπειρία ωστόσο γνωρίζει τους κανόνες του ποδοσφαίρου όσο λίγοι. Ξέρει λοιπόν ότι, όπως πάντα, ο προπονητής είναι αυτός στον οποίο θα επικεντρωθούν πρώτα από όλους τα βέλη της κριτικής. Πόσο μάλλον τώρα την πρώτη φορά που η Juventus έμεινε εκτός πρωταθλήματος ύστερα από μία γεμάτη δεκαετία.

Το ερώτημα είναι όμως κατά πόσο φέρει ακέραια την ευθύνη. Αυτό είναι μάλλον ένα πιο θεωρητικό πεδίο συζήτησης που αφορά γενικότερα την επίδραση που έχει ένας προπονητής στην απόδοση της ομάδας του. Στο βιβλίο “Soccernomics” υποστηρίζεται με μία επιστημονική μεθοδολογία που έχει πάντως τα κενά της ότι οι managers επηρεάζουν την ομάδα τους κατά ένα 8%. Η τύχη ή τα χρήματα βρίσκονται πολύ ψηλότερα, χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι σε τέτοιο επίπεδο ένα 8% δεν μπορεί να γίνει καθοριστικό για την πορεία μίας ομάδας.

Η Juventus κάποια στιγμή θα βίωνε την κατάρρευση. Πρόκειται για μία πλήρως χορτασμένη και εν μέρει γερασμένη ομάδα. Το κίνητρο είναι πολύ βασικό ειδικά για ένα πρωτάθλημα που παραμένει σοβαρό. Από την άλλη, για πρώτη φορά μετά από χρόνια η Inter και η Milan φάνηκαν πλήρως ανταγωνιστικές, όπως και η Napoli. Τέλος, όλες οι παλινωδίες της διοίκησης σε διάφορα επίπεδα (με τελευταίο τη Super League). Όλα αυτά στο παρασκήνιο μίας ούτως ή άλλως δύσκολης χρονιάς.

Το πιθανότερο είναι πάντως ότι ο Pirlo δεν έχει πολύ μέλλον στον πάγκο της ομάδας. Το καταλαβαίνει και ο ίδιος περισσότερο από κάθε έναν από εμάς. Το αν αυτή η πορεία θα σημαίνει πρόωρο (ίσως και άδικο) τέλος της προπονητικής καριέρας του μένει να το δούμε.