10 διαστροφές της αθλητικής Ιστορίας που όλοι έχουμε αποδεχτεί

Η πρόκριση της Μπαρτσελόνα επί της Παρί Σεν Ζερμέν την Τετάρτη 8 Μαρτίου στο Καμπ Νου είναι μία από τις πιο εντυπωσιακές στιγμές στην ιστορία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης, της διοργάνωσης που ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1955, συγκεκριμένα στις 4 Σεπτεμβρίου, με το 3-3 της Σπόρτινγκ Λισαβόνας με την Παρτίζαν. Το 6-1 είναι ένα εντυπωσιακό σκορ, το οποίο διαδέχθηκε το εις βάρος των ‘μπλαουγκράνα’ 0-4 από το πρώτο παιχνίδι στο Παρκ ντε Πρενς, μία ραψωδία. Ωστόσο, αλήθεια επίσης είναι ότι τα δύο πέναλτι υπέρ των Καταλανών ήταν αυστηρά, ενώ ο διαιτητής Ντενίς Αουτεκίν αρνήθηκε ένα πέναλτι υπέρ των Γάλλων.

Τι θα γίνει, όμως, με αυτό το ματς; Όταν βρει θέση στην ιστορία, σε 30 χρόνια, τι θα θυμίζει; Το πιθανότερο είναι ότι τα διαιτητικά σφάλματα θα έχει θάψει η Λήθη στο πιο τρομακτικό νεκροταφείο, ενώ η αίσθηση του καταλανικού θριάμβου θα είναι ό,τι θα απομείνει, επεκτεινόμενη εις το διηνεκές. Δεν είναι η πρώτη φορά που η μυθοπλασία καταστρατηγεί την πραγματικότητα και, παίζοντας το ρόλο της γόμας, σβήνει τις μουντζούρες και την κακογραφία, για να αφήσει φωτεινό και αλαβάστρινο το θρίαμβο.

Ως εκ τούτου, ένα τοπ 10 με τέτοιες στιγμές, που ο τρόπος που έμειναν στη μνήμη ή που μεταδόθηκαν στις επόμενες γενεές θα μπορούσε να είναι διαφορετικός, αν αναγιγνώσκονταν διαφορετικά (είτε δίνοντας το επιπρόσθετο σε μία νίκη, είτε ‘μουντζουρώνοντας’ μία εποποιία), θα μπορούσε να έχει ως εξής:

Τα 8 του Μάικλ Φελπς στο Πεκίνο

Το κατόρθωμα δεν αφορά σε μία συγκεκριμένη στιγμή, αλλά στο κυνήγι του κορυφαίου κολυμβητή όλων των εποχών για να σπάσει το ρεκόρ των 7 χρυσών μεταλλίων που είχε ο Μαρκ Σπιτς από το Μόναχο και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1972. Πρώτα ‘σώθηκε’ με το θαύμα του Τζέισον Λίτζακ στη σκυτάλη 4Χ100μ. ελεύθερο και την ημέρα την έβδομη, κατά τας γραφάς, κέρδισε το έβδομο χρυσό του μετάλλιο του στα 100μ. πεταλούδα, ενώ την επόμενη μέρα ολοκλήρωσε το ‘θαύμα’ με τα 4Χ100μ. μεικτή ομαδική, στα οποία οι Αμερικανοί είναι άχαστοι.

Σε εκείνο τον τελικό των 100μ. πεταλούδα ήταν που απειλήθηκε σοβαρά το ρεκόρ. Ο Σέρβος Μίλοραντ Τσάβιτς προπορευόταν στην κούρσα στα πρώτα… 98 μέτρα και η ευφυΐα του Φελπς τού επέτρεψε να παραμείνει μέσα στη διεκδίκηση του χρυσού, αφού έκανε επιπλέον χεριά την ώρα που ο Τσάβιτς άπλωσε το κορμί του για ένα θριαμβευτικό τερματισμό. Ο Αμερικανός ήταν πρώτος με χρόνο 50.58, στη μόνη κούρσα που δεν έκανε παγκόσμιο παρά ολυμπιακό ρεκόρ, ο χρόνος του Σέρβου ήταν 50.59. Ουδείς μπορεί να πει με σιγουριά, ακόμα, ποιος ήταν ο νικητής: το καρέ του BBC, λίγες ώρες έπειτα, έδινε νικητή τον Τσάβιτς, το καρέ του Sports Illustrated, τον Φελπς. Οι Σέρβοι δεν έκαναν καν ένσταση.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 9,5/10. Ναι, του αξίζει. Ναι, με το πρώτο νι κεφαλαίο, ακόμα και αν η λέξη βρισκόταν μέσα σε πρόταση. Έχει κατακτήσει 26 ολυμπιακά μετάλλια, τα 23 χρυσά. Η διαφοροποίηση για τον Φελπς από όλους τους σπουδαίους αθλητές όλων των σπορ έρχεται με τα 8 του Πεκίνου. Δεν είναι μόνο ο κορυφαίος κολυμβητής όλων των εποχών, είναι μακράν ο κορυφαίος στο άθλημά του σε απόσταση από τον επόμενο κορυφαίο όλων των εποχών σε οποιοδήποτε σπορ και έχει και το ρεκόρ των περισσότερων χρυσών μεταλλίων σε μία διοργάνωση. Ακόμα και η ισοφάριση του ρεκόρ του Σπιτς θα επέσειε μία κάποια αμφιβολία, ελάχιστη έστω, αλλά υπαρκτή. Ίσως να μην άλλαζαν πολλά πράγματα, αλλά στην ολότητά του το έβδομο από τα οκτώ έχει μεγάλη σημασία. Συν τοις άλλοις: Δεν είμαστε ακόμα σίγουροι αν έχασε και, την επόμενη χρονιά, στο Παγκόσμιο της Ρώμης, νίκησε τον Τσάβιτς στο ίδιο αγώνισμα, αν και ο Σέρβος μπήκε με τον καλύτερο χρόνο και παγκόσμιο ρεκόρ στον τελικό.

The Logo

Δεν έχει ακουστεί από επίσημα χείλη, ούτε έχει μέχρι τώρα ανακοινωθεί, αλλά ο άνθρωπος στο σήμα του ΝΒΑ (όλοι λένε ότι) είναι ο Τζέρι Γουέστ. Αν πληκτρολογήσεις Jerry West στην ταμπέλα του url, η δεύτερη επιλογή που απευθείας σου δίνει είναι ‘Jerry West NBA Logo’.

Η μεγάλη δόξα των Λος Άντζελες Λέικερς, το πρώτο ιδεατό τζαμπ σουτ στην Ιστορία, είναι ένα από τα πιο σεβάσμια πρόσωπα του παγκόσμιου αθλητισμού, θεωρείται γενικώς ευφυής και είναι, από το 2011, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου των Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς. Είναι ο άνθρωπος που το καλοκαίρι του 1996 έκανε ντραφτ για τους Λέικερς τον Κόμπε Μπράιαντ και, έπειτα, υπέγραψε για λογαριασμό των ‘λιμνάνθρωπων’ τον Σακίλ Ο’ Νιλ. Συν τοις άλλοις, έχει μείνει στην ιστορία για εκείνο το εκπληκτικό εύστοχο σουτ πίσω από το κέντρο στον τρίτο τελικό του ΝΒΑ με τους Νικς, που ισοφάρισε το ματς για τους Λέικερς. Η φάση αυτή έχει μείνει ως έμβλημα του πνεύματος νικητή. Όμως…

Ο Τζέρι Γουέστ πήρε ένα δαχτυλίδι πρωταθλητή μόνο και αυτό το 1972, με συμπαίκτη τον την προηγούμενη χρονιά αφιχθέντα στο Λος Άντζελες Γουίλτ Τσάμπερλεϊν. Έχασε έξι τελικούς από τους Σέλτικς, τους τρεις σε έβδομο ματς, με την γκράντε έκπληξη του 1969 και το ‘θαύμα του Ντον Νέλσον’ για γαρνιτούρα. Στον πέμπτο τελικό του 1965 έχασε τα 14 από τα 15 σουτ που επιχείρησε στην τέταρτη περίοδο. Έκανε απίθανα πράγματα, αλλά δεν είναι ότι δεν είχαν ξαναγίνει.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 4,5/10. Θα πάω, εδώ, με το 28%-72%. Ο Γουέστ είναι λευκός και έζησε τη μετακόμιση από τη Μινεάπολη στο Λος Άντζελες, μετατρέποντας εαυτόν σε χολιγουντιανό αστέρα. Η επιλογή έχει κάμποσους συμβολισμούς και σε ένα σπορ που μαύροι είναι οι καλύτεροι παίκτες στην ιστορία του, ο κύριος Logo θα μπορούσε να ζήσει και χωρίς αυτό. Πόσο από το σεβασμό που δέχεται τώρα θα είχε αν δεν ήταν στο σήμα; Ανεπαίσθητη διαφορά, αλλά θα υπήρχε.

Η διετία της Μίλαν στο Κύπελλο Πρωταθλητριών (1989, 1990)

Είναι η τελευταία ομάδα που έχει κάνει το back2back στην παλιά μορφή του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, αποδεικνύοντας πόσο δύσκολο είναι να γίνει στο Champions League. Οι μόνες ομάδες που έχουν πλησιάσει να το κάνουν αμέσως μετά είναι η ίδια στον τελικό του 1995 με τον Άγιαξ στη Βιέννη (0-1), η Γιουβέντους στον τελικό του Μονάχου με την Ντόρτμουντ το 1997 (1-3), η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στον τελικό της Ρώμης με την Μπαρτσελόνα το 2009 (1-3) και αυτό είναι όλο.

Είναι η Μίλαν των τριών Ολλανδών, του Μάρκο φαν Μπάστεν, του Φρανκ Ράικαρντ και του Ρουντ Γκούλιτ, η Μίλαν του ‘Καβαλιέρε’, του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, το απίστευτο κλαμπ με την κοκκινόμαυρη φανέλα και το προπονητικό κέντρο του Μιλανέλο. Ωστόσο, υπάρχουν δύο αστερίσκοι. Ο πρώτος είναι ότι αυτές οι δύο χρονιές ήταν οι τελευταίες χωρίς τις αγγλικές ομάδες στα Κύπελλα Ευρώπης. Η Αγγλία είχε τιμωρηθεί με πέντε χρόνια απουσίας από τις μεγάλες ευρωπαϊκές διοργανώσεις, οπότε το 1988 η Λίβερπουλ και το 1989 η Άρσεναλ δεν είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στη διοργάνωση. Ο δεύτερος είναι η πρόκριση επί του Ερυθρού Αστέρα στο δεύτερο γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών τη σεζόν 1988-89.

Μετά το 1-1 στο Σαν Σίρο, με το υπέροχο γκολ του Ντράγκαν Στόικοβιτς, η Μίλαν έπρεπε να παίξει στο Μαρακανά την πρόκριση. Η επένδυση που είχε κάνει ο τότε μόνο πρόεδρός της, Μπερλουσκόνι, ήταν στα σκοινιά. Στο Βελιγράδι, στη ρεβάνς της 9ης Νοεμβρίου 1988, ξεκίνησαν όλα στραβά για τους ‘ροσονέρι’. Δέχθηκαν γκολ από τον φανταστικό Στόικοβιτς νωρίς και πριν βγει το ημίχρονο έμειναν με 10 παίκτες, εξαιτίας της αποβολής του Πιερ Πάολο Βίρντις σε καβγά με τον Γκόραν Γιούριτς. Στο 55’, ωστόσο, ήρθε η ομίχλη: Δύο λεπτά αργότερα ήταν αδύνατο να δεις οτιδήποτε μέσα στο γήπεδο.

Ο διαιτητής Πάουλι πρότεινε την επανάληψη του ματς 24 ώρες αργότερα στο ίδιο γήπεδο. Ο κόουτς του Ερυθρού Αστέρα, Βλαντιμίρ Πέτροβιτς, συμφώνησε, αφήνοντας ενεούς τους παίκτες του. Ο Ρουντ Γκούλιτ, που ήταν ακόμα τραυματίας, πρόλαβε μέσα σε 24 ώρες να αποθεραπευτεί ακόμα περισσότερο και να τεθεί στη διάθεση του Αρίγκο Σάκι, ενώ ο Ντέγιαν Σαβίτσεβιτς, που ήταν φαντάρος, δεν ήταν ακόμα πλήρως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής για την ομάδα του Ερυθρού Αστέρα. Στη ρεβάνς, παρ’ όλα αυτά, οι Γιουγκοσλάβοι συνέχισαν να αποδεικνύονται σκληρό καρύδι. Μπορεί ο Μάρκο φαν Μπάστεν να έβαλε μπροστά στο σκορ τη Μίλαν, αλλά ο Στόικοβιτς ισοφάρισε και έτσι το παιχνίδι οδηγήθηκε στη διαδικασία των πέναλτι. Εκεί, ένα χαμένο του Σαβίτσεβιτς έδωσε την πρόκριση στον τρίτο γύρο στους Ιταλούς, με σκορ 4-2 στη διαδικασία.

Συσχέτιση μύθου πραγματικότητας: 7,5/10. Είναι η υπέροχη Μίλαν, που πήρε τρία Κύπελλα Πρωταθλητριών σε έξι χρόνια και πήγε σε ακόμα έναν τελικό. Αν κάποια ομάδα αξίζει να είναι η τελευταία που έχει διαδοχικές κατακτήσεις στο θεσμό, αυτή είναι η κοκκινόμαυρη του Μιλάνου. Συν τοις άλλοις, το 5-0 επί της Ρεάλ Μαδρίτης στο Σαν Σίρο, για τον πρώτο ημιτελικό της διοργάνωσης, βρίσκεται σε περίοπτη θέση στην ιστορία της διοργάνωσης, ενώ και στον τελικό ήταν μοναδική η παράστασή της επί της Στεάουα Βουκουρεστίου, 4-0.

Μία πρόκριση του Ερυθρού Αστέρα ίσως να έβαζε συνολικά το γιουγκοσλαβικό ποδόσφαιρο σε άλλη ρότα, αλλά η φαντασία στην περίπτωση της απόδοσης της ιστορίας πρέπει να έχει όριο: δεν θα γλίτωνε τον εμφύλιο και την τιμωρία από τις διεθνείς διοργανώσεις η Γιουγκοσλαβία. Εκτός αυτού, αυτή η ομαδάρα πήρε το δικό της τρόπαιο το 1991, στο ‘Σαν Νικόλα’ του Μπάρι, με αντίπαλο τη Μαρσέιγ, μετά την πρόκριση επί της Μπάγερν με το αυτογκόλ-θαύμα του Κλάους Αουγκεντάλερ στις καθυστερήσεις του δεύτερου ημιτελικού στο Μαρακανά. Μόνο που τότε ο Στόικοβιτς έπαιζε στη γαλλική ομάδα, μπήκε στο 112’ του τελικού και πρόλαβε να χάσει πέναλτι στη διαδικασία. Ο αντιπρόεδρος της Μίλαν, Αντριάνο Γκαλιάνι, συνηθίζει να λέει ότι “η ομίχλη στο Βελιγράδι έκανε τη Μίλαν μεγάλη ομάδα”.

Ο τελικός του Ευρωμπάσκετ του 1995

Οι Έλληνες στο ΟΑΚΑ ωρύονταν, φωνάζοντας “Λιέτουβα, Λιέτουβα!”, ο Αλεξάντερ Τζόρτζεβιτς έβαλε 9 στα 12 τρίποντα και 41 πόντους, οι Γιουγκοσλάβοι νίκησαν, σε ένα θεσπέσιο παιχνίδι, 96-90 τους Λιθουανούς και επέστρεψαν με χρυσό μετάλλιο από το εμπάργκο. Οι σκιές για τη διαιτησία ακόμα παραμένουν, αφού ο Αρβίντας Σαμπόνις αποβλήθηκε με δύο τεχνικές ποινές και οι Λιθουανοί θέλησαν να αποχωρήσουν, μετατρέποντας σε εξίτηλο το θρίαμβο της ομάδας του Ντούσαν Ίβκοβιτς, ενώ όταν οι ‘πλάβι’ ανέβηκαν στο βάθρο των νικητών, οι Κροάτες κατέβηκαν και αποχώρησαν, έπειτα από τηλεφωνική εντολή του Προέδρου της Δημοκρατίας τους, για να μην τους συγχαρούν για την επικράτηση.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 4/10. Όλα άρχισαν στην πρεμιέρα του Ευρωμπάσκετ, όταν η Γιουγκοσλαβία αντιμετώπισε την Ελλάδα. Ήταν ένα ματς που όσοι το είδαν πιθανώς το θυμούνται για τους 17 πόντους του Ευθύμη Ρεντζιά, το κάρφωμα του Ντίνου Αγγελίδη στα μούτρα του Βλάντε Ντίβατς, την κωλυσιεργία του Κώστα Παταβούκα στην τελευταία φάση της κανονικής διάρκειας, όταν δεν είχε ιδέα πόσος χρόνος απέμενε και η μπάλα του έμεινε στα χέρια, αλλά και την πτώση του Φασούλα στο παρκέ καγχάζοντας, όταν χρεώθηκε με το πέμπτο φάουλ του. Η αρνητική διαιτησία σε εκείνο το ματς συνόδευσε τα λόγια του Γιάννη Ιωαννίδη περί γιουγκοσλάβικου λόμπι και το κλίμα έγινε εξαρχής αρνητικό. Αν δει κάποιος ξανά τον τελικό (αλλά και τον ημιτελικό, πάλι με την Εθνική) θα διαπιστώσει ότι η διαιτησία του δεν έχει σχέση με το Γιουγκοσλαβία-Αργεντινή στην Ιντιανάπολη, επί παραδείγματι.

Πράγματι, η Γιουγκοσλαβία έπαιρνε τα ψιχία από τη διαιτησία στις ειδικές συνθήκες, αλλά, όπως συνέβη και στη Βουδαπέστη το 1986, στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Τσιμπόνα-Ζαλγκίρις, όταν αποβλήθηκε για μπουνιά στον Ίβο Νάκιτς, ο Σαμπόνις είχε ανεξέλεγκτα νεύρα και δύσκολα δεν αποκαλείς ‘δικαιολογημένες’ τις τεχνικές ποινές που δέχθηκε. Ό,τι αρχίζει με οργή τελειώνει με ντροπή, είχε πει ο Μπέντζαμιν Φράνκλιν και αρκετοί έχουν μετανιώσει από τον τρόπο αντιμετώπισης των Σέρβων εκείνες τις πρώτες μέρες του Ιούλη στην Αθήνα.

Το παγκόσμιο ρεκόρ στο μήκος

Το διατηρεί ο Μάικ Πάουελ και φέτος, στις 30 Αυγούστου, θα συμπληρωθούν 26 χρόνια από την επίτευξή του, μιας και έγινε το 1991, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Τόκιου. Η νίκη του Αμερικανού άλτη ήταν μία έκπληξη, καθώς επετεύχθη απέναντι στον Καρλ Λιούις, ο οποίος είχε ήδη πάρει 2 σερί χρυσά ολυμπιακά μετάλλια στο αγώνισμα και του έμελλε να πάρει άλλα 2, φθάνοντας τα 4 διαδοχικά. Θα μπορούσε να γίνει σε ένα ποσοστό, μόνο, κατανοητό το κατόρθωμά του με την αναφορά ότι ουδείς στη σύγχρονη ιστορία των Ολυμπιακών έχει κατακτήσει το χρυσό στο μήκος πάνω από… μία συνεχόμενη φορά.

Ο Λιούις είχε βάλει τη νίκη στο Παγκόσμιο στις ράγες, κάνοντας έναν από τους πλέον αξιομνημόνευτους αγώνες που μπορείς να θυμηθείς από αθλητή: Με τα 8,68μ. στην πρώτη προσπάθεια μπήκε πολύ γρήγορα μπροστά στον αγώνα, αλλά τα 8,54μ. του Πάουελ στο δεύτερο άλμα τον ανησύχησαν. Ο Λιούις έκανε άκυρο το δεύτερο και έπειτα εξαπέλυσε την πιο μανιασμένη επίθεση που έχει γίνει ποτέ στο σκάμμα: 8,83μ. στο τρίτο, 8,91μ. στο τέταρτο, επίδοση που δεν μέτρησε για παγκόσμιο ρεκόρ, εξαιτίας του ευνοϊκού ανέμου και 8,87μ. στο πέμπτο!

Ο Πάουελ έκανε 8,29μ. στο τρίτο και είχε άκυρη προσπάθεια στο τέταρτο. Μόνο που στο πέμπτο πήρε φόρα και… εξαφανίστηκε, 8,95μ. Το εκπληκτικό, ωστόσο, είναι, ότι ο Λιούις βρήκε το κουράγιο και στην έκτη προσπάθειά του έκανε 8,84μ.! Είχε τέσσερα άλματα πάνω από 8,80μ. και ένα στα 8,68μ. Η χειρότερη προσπάθειά του θα του έδινε το χρυσό σε όλους τους Ολυμπιακούς, πλην εκείνων το 1968 στο Μεξικό, που κέρδισε ο Μπομπ Μπίμον με 8,90μ. και εκείνων 20 χρόνια αργότερα, το 1988 στη Σεούλ, όταν ο ίδιος πήρε το χρυσό με άλμα στα 8,72μ.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 3,5/10. Για τους 35άρηδες και τους 40άρηδες που θεωρούσαν αραχνιασμένο το ρεκόρ του Μπομπ Μπίμπον, τα 8,90μ. στους Ολυμπιακούς του Μεξικού, το 1968, ενδεχομένως να αποτελούσε έκπληξη το γεγονός ότι το ρεκόρ του Πάουελ έχει κρατήσει ήδη πέντε χρόνια περισσότερα και πάει για το έκτο. Ο Λιούις, ωστόσο, έπρεπε να κερδίσει εκείνο τον αγώνα. Έκανε πέντε εξοργιστικά μακριά άλματα μέσα σε μία ώρα και έχασε από ένα άλμα του αντιπάλου του το οποίο ήταν προσευχή και δεν είχε σχέση με τα προηγούμενα. Ο Πάουελ ήταν πολύ καλός αθλητής, ‘ασημένιος’ ολυμπιονίκης στη Σεούλ και, ένα χρόνο αργότερα, στη Βαρκελώνη, αλλά εκείνος ο συγκεκριμένος αγώνας ήταν ένα απίθανο παραμύθι.

Το ασημένιο μετάλλιο της Κροατίας στην Ολυμπιάδα της Βαρκελώνης

Μπήκε στο Ολυμπιακό Στάδιο ως ανεξάρτητο κράτος, με τον Ντράζεν Πέτροβιτς σημαιοφόρο και έφτασε στο δεύτερο σκαλί του βάθρου, κάτω μόνο από την Dream Team, που σημαίνει ότι θα ήταν ‘χρυσή’ αν το ολυμπιακό τουρνουά γινόταν μόνο με ανθρώπους. Ό,τι έγινε στον ημιτελικό με την Κοινοπολιτεία, η οποία επίσης πήγε ως ανεξάρτητο κράτος μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, ήταν σημαίνον. Η Κοινοπολιτεία προηγούνταν 74-68 με 1’03’’ να απομένουν. Ο Ντράζεν Πέτροβιτς έβαλε δύο βολές, ο Τόνι Κούκοτς, ένα τρίποντο και, ενδιαμέσως, ο Αλεξάντερ Βολκόφ έχασε τρεις βολές σε τρεις διαδοχικές προσπάθειες μία συν μία. Με 9 δευτερόλεπτα για τη λήξη οι διαιτητές σφύριξαν ένα ανύπαρκτο φάουλ υπέρ του Ντράζεν και εις βάρος του Μπερεζνόι και ο ‘Μότσαρτ’, με δύο νέες βολές, χάρισε την ιστορική πρόκριση στους Κροάτες.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 8/10. Έναν χρόνο μετά, ο Ντράζεν έχασε τη ζωή του σε αυτοκινητικό σε μία λεωφόρο του Μονάχου, οι Ρώσοι πήραν τη ρεβάνς τους στον ημιτελικό του Μουντομπάσκετ του Τορόντο, δύο χρόνια αργότερα. Ασφαλώς και δικαιούνταν, με τον πόλεμο και όλα τα συναφή, μία τέτοια πρόκριση, εξάλλου δεν μπορεί κάποιος να προδικάσει ότι στα εναπομείναντα 9 δεύτερα δεν θα έβρισκε η ομάδα του Πέταρ Σκάνσι τον τρόπο να βάλει το καλάθι της νίκης. Είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που μπορείς να χτυπήσεις τον Βολκόφ φιλικά στην πλάτη και να του πεις, “έτσι είναι η ζωή. Το έχει πει και ο Φράνκι”.

Μπαρτσελόνα – Παρί Σεν Ζερμέν 6-1

Η Παρί είχε νικήσει 4-0 στο πρώτο ματς και η Μπαρτσελόνα κυνηγούσε ένα θαύμα, το οποίο έγινε, με το μυθικό τελικό σκορ να μη λέει την ιστορία του ματς. Δύο τραβηγμένα από τα μαλλιά πέναλτι έδωσε ο διαιτητής στους Καταλανούς, ενώ αρνήθηκε ένα στην Παρί, όπως παραδέχθηκε και ο Χαβιέρ Μασκεράνο, ο οποίος συμμετείχε στην αμφισβητούμενη φάση με τον Άνχελ ντι Μαρία. Ήταν μία νύχτα θαυμάτων στο Καμπ Νου, η οποία ωστόσο είναι πιθανό ότι δε θα ερχόταν αν δεν υπήρχε η διαιτητική εύνοια.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 7/10. Σε ό,τι αφορά το μύθο του κλαμπ, ο οποίος συνάδει με το τι είναι πιθανό στον αθλητισμό, είναι απολύτως ταιριαστό να ανατρέψει το 4-0 εις βάρος του σε ένα τεράστιας σημασίας ματς. Αν ρωτούσαν 10 ποδοσφαιρόφιλους για το πού θεωρούν ότι μπορεί να ανατραπεί ένα σκορ 4-0, οι 4 θα έλεγαν Καμπ Νου, οι υπόλοιποι 4 Σαντιάγκο Μπερναμπέου, ένας κολλημένος με την Αγγλία θα έλεγε Ολντ Τράφορντ ή Άνφιλντ, αν έχει καπνίσει μαριχουάνα και ένας, με σύνδεση στο ακόμα πιο μακρινό παρελθόν, κάποιο γερμανικό γήπεδο κάποιας γερμανικής ομάδας με το όνομα Κολωνία ή Καϊζερσλάουτερν, που δεν υπάρχουν πια, αποτέλεσμα εκτενούς χρήσης LSD.

Η ιδέα της Μπαρτσελόνα, όπως όλες οι ιδέες που είναι μεταχειρίσιμες, έχει αλλοιωθεί στο πέρασμα των χρόνων, τόσο από διοικητικές συμπεριφορές όσο και από εμπορικές συμφωνίες, ωστόσο τέτοιες ιστορίες συνεχίζουν να στηρίζουν το ιδεατό ‘κάτι περισσότερο από ένα κλαμπ’. Όμως, φανταστείτε την απογοήτευση ενός εφήβου το 2064, όταν ο πατέρας του, 15 χρονών σήμερα, του πει ότι “έχω δει την Μπαρτσελόνα να ανατρέπει ένα 4-0 εις βάρος της σε ρεβάνς” και εκείνος το ψάξει στο ίντερνετ, μόνο και μόνο για να διαπιστώσει ότι συνέβη με δύο σκαιά πέναλτι. Στην πραγματικότητα, λόγω της διαφημιστικής δυσμένειας της Παρί σε σύγκριση με το μεγαθήριο Μπάρτσα μπορείς, προϊόντος του χρόνου, να ξεπεράσεις το τι στ’ αλήθεια έγινε και να εστιάσεις στο μεγαλειώδες, καθιστώντας εαυτόν ρομαντικό.

Μπορεί ο κόσμος να είναι φανταστικός τώρα, αλλά όταν δεν έχεις απευθείας πρόσβαση σε μία ιστορία που διαβάζεις ή ακούς, η φαντασία διαστέλλει, αφού τελεί υπό το καθεστώς ανυπομονησίας, μέχρι να ανακαλύψει την αλήθεια. Η απομυθοποίηση λειτουργεί αναπόδραστα ως Νέμεση του ρομαντισμού.

Όταν η Δυτική Γερμανία κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954

Εδώ ο μύθος λειτούργησε αντιστρόφως, μετά τη νίκη της επί των Ούγγρων με σκορ 3-2. Η Ουγγαρία είναι η ‘βασίλισσα χωρίς στέμμα’, η ‘χρυσή ομάδα’, που στα ούγγρικα αποδίδεται με τη λέξη ‘Αραντσιπάτ’. Είναι η ομάδα που δεν είχε χάσει για τέσσερα χρόνια και έχασε στο μόνο παιχνίδι που δεν έπρεπε, τον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Το εκπληκτικό σύνολο του ‘καλπάζοντος συνταγματάρχη’, Φέρεντς Πούσκας, που έπαιζε τον ‘ρόμβο’, τον οποίο είχαν ανακαλύψει ο Γκούσταβ Σέμπες, ο Μάρτον Μπούκοβι και ο Μπέλα Γκούτμαν. Αλλά νιώθεις ότι η Δυτική Γερμανία δεν έχει πάρει όλους τους πόντους που θα μπορούσαν να της αποδοθούν για το θρίαμβό της.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 6,5/10. Η Ουγγαρία δεν έχασε ουσιαστικά, μία φορά σε τέσσερα χρόνια, από το 1950 έως το 1954 δηλαδή: Αλλά μία φορά σε έξι χρόνια, μια και δεν είχε χάσει έως το φθινόπωρο του 1956. Τότε ήταν που, με προπονητή τον Μάρτον Μπούκοβι, νίκησε 1-0 τη Σοβιετική Ένωση στο Λένιν Στάντιον, ένα στάδιο που η ΕΣΣΔ δεν είχε χάσει ποτέ ως τότε. Μετά ήρθε η Οι Γερμανοί, από τη μεριά τους, ήταν κατεστραμμένοι από ένα πόλεμο που οι ίδιοι δημιούργησαν, απόβλητα στη συνείδηση του περισσότερου κόσμου. Μάλιστα, οι επαΐοντες την κατηγορούν για δολιοφθορά, η οποία απέβη προς όφελός της:

Στο παιχνίδι του πρώτου γύρου, όταν οι Ούγγροι νίκησαν 8-3, o Σεπ Χερμπέργκερ κατηγορήθηκε ότι έβαλε στο παιχνίδι τον Βέρνερ Λίμπριχ για να χτυπήσει τον Πούσκας. Ο τραυματισμός του ‘Πάντσο’ τον έβγαλε εκτός διοργάνωσης μέχρι τον τελικό. Η Ουγγαρία πέρασε την Ουρουγουάη και τη Βραζιλία σε δύο από τα μνημειώδη νοκ-άουτ ματς της Ιστορίας και ο Πούσκας δεν μπόρεσε να αντισταθεί στην παγκόσμια δόξα. Αποφάσισε, αν και ανέτοιμος, να παίξει στον τελικό. Η Ουγγαρία προηγήθηκε 2-0 και ο αρχηγός της δεν μπορούσε να συνεχίσει. Μάλιστα, ο ποδοσφαιρικός μύθος αναφέρει ότι ο Νάντορ Χιντεγκούτι, ένας οξύνους χαφ, το είχε σε κακό να μαρκάρει και δεν υποχώρησε ακόμα και όταν ο Πούσκας δεν μπορούσε να βοηθήσει, σε μία εποχή μάλιστα που δεν επιτρέπονται αλλαγές.

Το θέμα είναι ότι η Δυτική Γερμανία νίκησε 3-2 και κατέκτησε το τρόπαιο για πρώτη φορά, ωστόσο ένα από τα πρώτα κρούσματα ντόπινγκ έκανε την εμφάνισή του εκείνο το φθινόπωρο, αφού 8 παίκτες της ομάδας προσβλήθηκαν από ίκτερο. Πάντως, όσο και αν τώρα οι Γερμανοί θεωρούνται παγκόσμια ποδοσφαιρική δύναμη, το 1954 ήταν πελώρια έκπληξη η κατάκτηση του τροπαίου. Αυτό που έμεινε, ουσιαστικά, αρχής γενομένης από αυτό το ματς, ήταν η κοινοτοπία περί πείσματος και ψυχραιμίας στις δύσκολες στιγμές, που τους επέτρεπε να ανατρέπουν παιχνίδια. Ωστόσο, το συγκεκριμένο Παγκόσμιο Κύπελλο είναι, κυρίως, η ιστορία της Ουγγαρίας.

Σούγκαρ Ρέι Λέοναρντ-Ρομπέρτο Ντουράν ΙΙ

Έγινε στις 25 Νοεμβρίου 1980 στο Superdome της Νέας Ορλεάνης, για τον τίτλο των ημιμεσαίων βαρών. Ο Ντουράν είχε πάρει τον πρώτο αγώνα, στις 20 Ιουνίου και ο Σούγκαρ ήθελε εκδίκηση. Ο Παναμέζος αποδέχθηκε την πρόκληση, αλλά δεν είχε προετοιμαστεί σωστά για αυτόν τον αγώνα, ο Λέοναρντ τον ξέσκισε στο ρινγκ και με 2’44’’ να απομένουν στον όγδοο γύρο, ο Ντουράν ξεστόμισε το θρυλικό “No Mas”, “Όχι Άλλο” ελληνιστί, και αποχώρησε.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 5,5/10. Ο Λέοναρντ δεν πήρε ποτέ τους επαίνους που του άξιζαν για αυτήν τη νίκη. Τον Ιούνιο είχε χάσει από τον Ντουράν σε έναν αγώνα που νόμιζε ότι θα πεθάνει, αλλά ο συγκεκριμένος αγώνας ήταν ένας αληθινός θρίαμβος για τον ίδιο. Όλοι οι μήνες, κατόπιν, ήταν η προσπάθεια των δημοσιογράφων να προσπαθήσουν να εξηγήσουν για ποιο λόγο ο Ντουράν σταμάτησε τον τελικό. Πάνω από 30 χρόνια αργότερα, ο Λέοναρντ ταξίδεψε στον Παναμά για χάρη του ESPN και των ντοκιμαντέρ ’30 for 30′, προκειμένου να μάθει την αλήθεια. Ακόμα και η ταινία ‘Χέρια Από Πέτρα’, που είναι ουσιαστικά αφιέρωμα στον προπονητή του Ντουράν, Ρέι Αρσέλ, αφορά στον Παναμέζο, όσο κι αν παίζει το ρόλο του Αμερικανού ο κουλ Άσερ.

Όταν ο Εθνικός (δεν) έφερε τον Πούσκας και τον Κότσιτς

Μία ιστορία που αναδεικνύει την ελληνική ‘κουλτούρα’ ήταν εκείνη της σεζόν 1956-57. Ο Δημήτρης Καρέλλας, πρόεδρος του Εθνικού, είχε συμφωνήσει με τον Φέρεντς Πούσκας και τον Σάντορ Κότσιτς, με τα πιο σημαίνοντα μέλη της εθνικής Ουγγαρίας, να φορέσουν την ‘κυανόλευκη’. Η πρώτη καταγεγραμμένη ένωση του ΠΟΚ (Παναθηναϊκού, Ολυμπιακού, ΑΕΚ) ήταν γεγονός. Η ΕΠΟ πείστηκε να τιμωρηθεί ο Εθνικός, ο οποίος δεν ανένηψε στο ποδόσφαιρο μετά από αυτήν την εξέλιξη.

Συσχέτιση μύθου-πραγματικότητας: 2/10. Οι Ούγγροι φυγάδες, λόγω της εισβολής των Σοβιετικών στη Βουδαπέστη, έψαχναν τον επόμενο σταθμό της καριέρας τους στην Ευρώπη. Όταν ο Καρέλας κάλεσε την εθνική Ουγγαρίας, κοιτώντας, εκτός των Πούσκας και Κότσιτς, και νέους Ούγγρους, ο Εθνικός είχε ούτως ή άλλως μία εξαιρετική ομάδα, τόσο καλή ώστε να είναι πρώτη στη βαθμολογία του πρωταθλήματος με μόλις τέσσερις αγωνιστικές να απομένουν για τη λήξη του. Η υπόθεση δεν του κόστισε μόνο μελλοντικά, αλλά και εκείνη τη σεζόν, που ήταν ούτως ή άλλως το φαβορί για να κατακτήσει το πρωτάθλημα, μια και η Ομοσπονδία τον μηδένισε!

Είναι μία ιστορία γνωστή-άγνωστη, στην οποία ελάχιστοι δίνουν σημασία, μια και φέτος συμπληρώνονται 60 χρόνια, αλλά αν ο Εθνικός έπαιρνε το πρωτάθλημα θα έκοβε το σερί του Ολυμπιακού στα τρία, καθώς οι ‘ερυθρόλευκοι’ είχαν νικήσει το 1954, το 1955 και το 1956. Τουναντίον, ο Ολυμπιακός κατέκτησε και τα επόμενα τρία πρωταθλήματα και είναι εκείνη η εξαετία που έφερε και το παρατσούκλι Θρύλος. Ακόμα και από αυτήν την οπτική πλευρά, πρόκειται για πλήρη παραχάραξη της ποδοσφαιρικής ιστορίας.