Ιστορίες απ’ τα ελληνικά παρκέ: Μια μεταφράστρια του ΠΑΟ θυμάται
Μιλήσαμε με την πρώην διερμηνέα του Παναθηναϊκού και του ΚΑΟΔ, Δήμητρα Ελευθεριάδου, για τον Διαμαντίδη, τα ελληνικά γήπεδα, τους προπονητές κι άλλες ιστορίες μέσα κι έξω απ’ τα παρκέ.
- 7 ΝΟΕ 2016
Ας συμφωνήσουμε πως όταν ήμασταν μικροί, όλοι θέλαμε να γίνουμε ποδοσφαιριστές ή μπασκετμπολίστες και να παίξουμε στην αγαπημένη μας ομάδα. Ας συμφωνήσουμε επίσης πως οι περισσότεροι δεν τα καταφέραμε και τώρα απλά ζηλεύουμε τους εκλεκτούς που το πέτυχαν.
Τον τελευταίο καιρό πάντως, για να μιλήσω για μένα, δεν ζηλεύω μόνο αυτούς που πρωταγωνιστούν μέσα στους αγωνιστικούς χώρους, αλλά κι όσους ζουν τη δράση από απόσταση αναπνοής. Γιατί, δεν είναι τυχεροί δηλαδή όσοι αγαπάνε τα σπορ και τα έφερε έτσι η ζωή ώστε να βρουν μια δουλειά που τους επιτρέπει να ζουν από μέσα την καθημερινότητα μιας ομάδας;
Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκει κι η Δήμητρα Ελευθεριάδου, η οποία αγαπάει ιδιαίτερα το μπάσκετ και τα τελευταία χρόνια εργαζόταν ως διερμηνέας στον ΚΑΟΔ και τον Παναθηναϊκό, βιώνοντας δια ζώσης το τελευταίο κεφάλαιο στην λαμπρή καριέρα του Δημήτρη Διαμαντίδη.
Εμείς, ζητήσαμε απ’ την Δήμητρα να μοιραστεί μαζί μας μερικές απ’ τις ιστορίες που έζησε τα τελευταία χρόνια, έτσι απλά για να ζηλέψουμε λίγο παραπάνω.
Απ’ την ιατρική μετάφραση στα γήπεδα
Πριν την αφήσουμε όμως να μας ταξιδέψει στα παρκέ, της ζητήσαμε να μας εξηγήσει πως βρέθηκε στον χώρο του μπάσκετ.
“Είμαι τρία χρόνια σ΄αυτή τη δουλειά. Ξεκίνησα εντελώς τυχαία, συναντήθηκα με τον τότε πρόεδρο του ΚΑΟΔ για να μου δώσει τα εισιτήρια ενός αγώνα, γνωριζόμασταν βλέπεις αφού στη Δράμα είμαστε όλοι γνωστοί μεταξύ μας. Ήξερε ότι το μεταπτυχιακό μου ήταν στη μετάφραση-διερμηνεία και προπονητής εκείνη τη σεζόν ήταν ο κύριος Μάρκοβιτς, οπότε μου το πρότεινε. Αρχικά ήμουν σκεπτική, όταν όμως δέχτηκα και το ξεκίνησα μου άρεσε πολύ”.
“Μετά από δύο χρόνια, προέκυψε η συνεργασία με τον Παναθηναϊκό, είμαι πολύ τυχερή σ’ αυτό το κομμάτι, προέκυψε ένα κενό, έγινε η επαφή κι ανέλαβα, με προπονητή τον κύριο Τζόρτζεβιτς”.
“Βλέπω πολύ μπάσκετ, είμαι μεγάλη φαν του αθλήματος, απ’ το να το βλέπεις όμως μέχρι να κάνεις αυτή τη δουλειά υπάρχει μεγάλη διαφορά, ακόμη και το μεταπτυχιακό μου είναι στην ιατρική μετάφραση”.
Ζώντας την τελευταία σεζόν του Δημήτρη Διαμαντίδη
“Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση, αν και το είχα ακούσει, το βίωσα όμως κι από κοντά, ήταν το πόσο χαμηλών τόνων είναι ο Διαμαντίδης. Είναι ένας απίστευτος άνθρωπος, σε σχέση με αυτά που έχει πετύχει ειδικά. Έμπαινε στις media day με σκυμμένο το κεφάλι και προσπαθούσε να αποφύγει τις κάμερες και τους δημοσιογράφους. Συγκεντρωμένος πάντα στη δουλειά του. Όταν έπρεπε να έρθει σε μια συνέντευξη τύπου για να μιλήσει, ήταν πάντα όσο πιο περιεκτικός μπορούσε, μιλούσε για την ομάδα κι όχι για τον εαυτό του. Δεν θεωρείται άδικα μια απ’ τις κορυφαίες προσωπικότητες του ελληνικού μπάσκετ, νιώθω πολύ τυχερή που έζησα από κοντά την τελευταία του χρονιά”.
Το επεισοδιακό ξεκίνημα στο τριφύλλι: Τσακωμοί στη φυσούνα και τα τούρκικα του Σαρίτσα
“Η πρώτη μου εμπειρία με τον Παναθηναϊκό ήταν ένα παιχνίδι πρωταθλήματος στο ΟΑΚΑ με τον Ολυμπιακό. Κατευθείαν στα βαθιά, είχαν γίνει και διάφορα επεισόδια τότε, ήταν δυνατό καλωσόρισμα, είχε διαπληκτιστεί ο κύριος Τζόρτζεβιτς με τον κύριο Τόμιτς πηγαίνοντας στη φυσούνα και καθυστέρησε 1,5 ώρα η συνέντευξη τύπου, ενώ είχε αποχωρήσει σε ένδειξη διαμαρτυρίας κι ο κύριος Σφαιρόπουλος”.
“Στο πρώτο μου παιχνίδι στην Ευρωλίγκα, στη συνέντευξη τύπου ήρθε ο Σαρίτσα, προπονητής της Καρσίγιακα τότε, ο οποίος ξεκίνησε την συνέντευξη στα τούρκικα. Άρχισε να μιλάει με τους Τούρκους δημοσιογράφους κι εμείς τους κοιτούσαμε, ανέλυε στατιστικά και δεν καταλαβαίναμε. Τελικά τον παρακαλέσαμε να μιλήσει στα αγγλικά κι είπε 2-3 προτάσεις, οι δημοσιογράφοι όμως αρνήθηκαν να μιλήσουν αγγλικά. Κανονικά η πρώτη δήλωση είναι υποχρεωτικό να γίνεται στα αγγλικά και μετά είναι ελεύθεροι να μιλήσουν στην γλώσσα τους”.
Τα ‘μπουζούκια’ μετά την ήττα του ΚΑΟΔ
“Σε μια συνέντευξη τύπου του ΚΑΟΔ μετά από αγώνα, είχε χτυπήσει το τηλέφωνο ενός καμεραμάν και το ringtone ήταν ένα απίστευτα λαϊκό τραγούδι, δεν θυμάμαι τώρα ποιο ήταν συγκεκριμένα. Ο Νέναντ Μάρκοβιτς τότε πάγωσε, σταμάτησε να μιλάει, τον κοίταξε με αυστηρό βλέμμα και σε σπαστά ελληνικά του είπε ‘μπουζουκερί το κάναμε;’. Ξεσπάσαμε όλοι σε γέλια, ξεχάσαμε τι είχε πει, ο ίδιος παρέμεινε σοβαρός βέβαια, αν θυμάμαι καλά ο ΚΑΟΔ είχε χάσει και μ’ ένα πόντο διαφορά οπότε είχε πολλά νεύρα. Γενικά οι συνεντεύξεις αμέσως μετά τους αγώνες είναι περίεργη υπόθεση γιατί τα νεύρα είναι τεντωμένα”.
“Έχει τύχει να μην μεταφέρω κάτι που ειπώθηκε πάνω στα νεύρα. Γενικά, υπήρχε η οδηγία απ΄την διοίκηση, επειδή ο Μάρκοβιτς ήταν ευέξαπτος και πολλές συνεντεύξεις γίνονταν live κάτω στο παρκέ σχεδόν με το που σφύριζε ο διαιτητής, να συμμαζεύω ελεύθερα αυτά που έλεγε. Το κακό βέβαια είναι όταν κάποιος μιλάει στα αγγλικά, οι περισσότεροι τον καταλαβαίνουν έτσι κι αλλιώς. Στην πορεία αυτό είναι και θέμα εμπειρίας, γιατί και κάποιος παίκτης μπορεί να ξεφύγει”.
Η επεισοδιακή ήττα απ’ την Κηφισιά
“Κάτι που μου έχει μείνει έντονα είναι η ήττα απ’ την Κηφισιά στον πόντο με το εκπρόθεσμο καλάθι του Τσαλδάρη, το οποίο είχε γίνει σίριαλ, με ενστάσεις κλπ. Θυμάμαι τελείωσε η χρονιά κι ο προπονητής μας ακόμη έλεγε ότι αδικηθήκαμε και έπρεπε να κερδίσουμε εκείνο το παιχνίδι, ήταν κι η χρονιά που τερματίσαμε έκτοι και παίξαμε πλέι-οφ με τον Πανιώνιο, είχαμε κερδίσει και τον Ολυμπιακό στη Δράμα, χάσαμε απ’ τον Παναθηναϊκό στον πόντο, είχαμε εξαιρετική ομάδα κι είχαν πέσει τα φώτα πάνω της. Θεωρώ πως αν έμενε ο Μάρκοβιτς άλλη μια σεζόν μπορεί να είχαμε διαφορετική πορεία, είναι ένας απίστευτος προπονητής”.
Ο λυρικός Αγγέλου
“Στο πρώτο μου παιχνίδι με τον ΚΑΟΔ, η ομάδα έπαιζε με τον Άρη, που είχε προπονητή τον κ. Αγγέλου, ο οποίος είναι ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος. Θυμάμαι διάβαζα πριν το παιχνίδι παλαιότερες συνεντεύξεις του και παρέθετε κομμάτια από Κοέλιο κι άλλους, τα οποία έπρεπε να μεταφράσω στ’ αγγλικά, στον κύριο Μάρκοβιτς”.
“Πάντα μελετάω, ιδιαίτερα στους Έλληνες προπονητές μελετούσα τόσο γραπτές συνεντεύξεις τους όσο και βίντεο στο YouTube, αλλά και στους ξένους, έβλεπα βίντεο για να δω αν θα έχω κάποιο θέμα με την προφορά τους. Την ώρα της συνέντευξης βέβαια παύουν να ισχύουν όλα λόγω του άγχους”.
Η γκέτο προφορά του Μπράουν
“Ένας παίκτης που με δυσκόλεψε ιδιαίτερα με την προφορά του ήταν ο Τζέι Κόβαν Μπράουν, ο οποίος ήταν στον ΚΑΟΔ και πέρσι αγωνίστηκε και στην ΑΕΚ. Μιλούσε με γκέτο αμερικάνικη προφορά, ήταν απίστευτο, με το ζόρι τον καταλαβαίναμε όλοι. Ακόμη κι ο προπονητής είχε θέμα, αλλά κι οι συμπαίκτες του, δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν. Σ’ όλες τις συνεντεύξεις τύπου πάντως, όλοι είχαν θέμα με τον συγκεκριμένο, δεν ήμουν μόνο εγώ”.
Δεν έχει τύχει να μην καταλαβαίνει κάποιος τι του λέω. Έχει τύχει όμως, μετά το παιχνίδι του ΚΑΟΔ με τον Άρη, ο κ. Αγγέλου να μιλάει πολλή ώρα επειδή είχε αφιερώσει κιόλας τη νίκη στην μητέρα μέλους του τεχνικού τιμ που είχε χάσει τη μητέρα του και γενικά έλεγε πράγματα άσχετα με το παιχνίδι κι ο κ. Μάρκοβιτς απόρησε τι μπορεί να λέει τόση ώρα
“Μια φορά στον Παναθηναϊκό θυμάμαι ο κ. Τζόρτζεβιτς είχε μιλήσει μετά τον αγώνα για την καλή απόδοση παίκτη που τον έχει μαζί του στην Εθνική και τον εμπιστεύεται, χωρίς να τον κατονομάσει. Εκείνη τη μέρα είχαν παίξει καλά και ο Ραντούλιτσα και ο Κούζμιτς και δεν μπορούσα να καταλάβω ποιον απ’ τους δύο εννοεί”.
Ο ιδιαίτερος Ραντούλιτσα κι ο ‘άνθρωπος’ Παπαμακάριος
“Στον ΚΑΟΔ πάντα οι Αμερικανοί ήταν οι πιο ιδιαίτεροι. Θυμάμαι και μια φορά που ήμασταν live κι ο Βον που έτυχε να περνάει ρώτησε τον συμπαίκτη του που έδινε συνέντευξη προς τα πού είναι τα αποδυτήρια. Τις κάνουν τέτοιες πλάκες οι Αμερικανοί συνέχεια, δεν μασάνε. Στον Παναθηναϊκό μου έκανε εντύπωση ο Ραντούλιτσα, τον θεωρώ έναν απίστευτα ιδιαίτερα άνθρωπο, κάτι που έβγαζε και στο παρκέ, ιδιαίτερα όταν πέρασε λίγος καιρός και λύθηκε. Έκανε πλάκες με τους δημοσιογράφους, διάβαζε συνέχεια βιβλία, φερόταν λίγο διαφορετικά απ’ όλους, σ’ εμένα τουλάχιστον αυτή την εντύπωση δημιούργησε”.
Ο Τζόρτζεβιτς εγκλιματίστηκε αμέσως, κι εμένα αμέσως με φώναζε με το μικρό μου όνομα. Παρά το μέγεθός του, ειδικά σαν παίκτης, ήταν πάντοτε ευγενικός, κύριος πραγματικά, μου έχει μείνει αυτό
“Απ’ την τελευταία μου σεζόν στον ΚΑΟΔ μου έμεινε ο Παπαμακάριος. Τον θεωρώ απίστευτο παίκτη αλλά και άνθρωπο. Πολύ χαμηλών τόνων, ήρθε σε μια επαρχιακή ομάδα, προσπάθησε να τη βοηθήσει όσο μπορούσε, όχι μόνο αγωνιστικά αλλά και εξωαγωνιστικά, οργανώνοντας εκδηλώσεις για να μοιράσουν μπάλες και να υπογράψουν φανέλες με τους συμπαίκτες του και να προσελκύσει τον κόσμο στο γήπεδο, διότι παρά την εξαιρετική πορεία ο κόσμος δεν γέμιζε το γήπεδο, κάτι που έλεγε συνέχεια κι ο Μάρκοβιτς σαν παράπονο. Τον εκτίμησα πολύ τον Μανώλη, ήρθε και στη μέση της σεζόν μαζί με τον Τσαλδάρη και δέθηκε αμέσως”.
Φάκελος επεισόδια: Καφέδες και ελληνοτουρκικές συμπλοκές
“Στα παιχνίδια του ΚΑΟΔ με τις μεγάλες ομάδες, το γήπεδο γέμιζε με οπαδούς του μεγάλου, κάτι που φαινόταν πάντα παράδοξο, Δραμινοί έβριζαν Δραμινούς, δεν μπορούσα να το κατανοήσω. Κάποιες φορές έπεφταν και καφέδες και άλλα αντικείμενα, αλλά κάτι χειρότερο δεν είχε γίνει. Στον Παναθηναϊκό το πιο χοντρό που είχε γίνει είναι όταν σημειώθηκαν επεισόδια στο παιχνίδι με την Καρσίγιακα ανάμεσα σε Έλληνες και Τούρκους οπαδούς πριν τον αγώνα. Δεν κινδύνευσα όμως, δεν έχει τύχει γενικά να αισθανθώ κίνδυνο όσο βρίσκομαι στο γήπεδο”.
Για το τέλος, λίγο ποδόσφαιρο
“Είχα μια μικρή συνεργασία με τον Ατρόμητο, όσο ήταν εκεί ο Σα Πίντο, για 2 μόνο παιχνίδια στην Ξάνθη και την Κομοτηνή. Στην Κομοτηνή μάλιστα είχε αποβληθεί, μου είχαν πει ότι είναι λίγο ευέξαπτος. Εγώ βέβαια όσο τον έζησα τον είδα ευγενέστατο και φιλικό. Τελικά κατέληξε να προπονεί ο γυμναστής, διότι ήταν τιμωρημένος κι ο βοηθός προπονητή και μετά στη συνέντευξη τύπου θυμάμαι ότι είχε κρύο κι υγρασία και έπεφταν οι σοβάδες, είχα καλομάθει απ’ τα κλειστά του μπάσκετ”.