Κλοπ-Ποκετίνο: Δύο ξένοι σε μια ξένη πόλη

Ας το πάρουμε από την αρχή κάνοντας αυτό που κανένας δεν θα έπρεπε να κάνει. Ας δούμε τους δύο προπονητές του μεγαλύτερου ποδοσφαιρικού event της χρονιάς μέσα από αυτό που δηλώνουν με το στιλ τους. Γιατί, αν ο Γιούργκεν Κλοπ είναι ο ορισμός του ανθρώπου που μοιάζει με καθηγητή αγγλικής λογοτεχνίας o oποίος βυθίζεται σε στίχους του William Blake αλλά όλο αυτό γίνεται σε soft porn ταινία, ο Μαουρίτσιο Ποκετίνο είναι ο ορισμός του ανθρώπου που μοιάζει με τον προπονητή των κακών σε μεσημεριάτικη ταινία του πάλαι ποτέ MEGA. Ξέρετε αυτός που έχει την καλύτερη ομάδα, όλοι οι παίκτες του είναι στρατιωτάκια και φωνάζει συνέχεια στους καλούς ότι θα τους ξεφτιλίσει.

Αλλά, αντίθετα σε αυτό που οι θολές μου παραστάσεις από ποπ κουλτούρα επιτάσσουν, έγιναν και οι δύο προπονητές. Και έγιναν καλοί προπονητές. Εδώ που τα λέμε δεν είναι και εύκολο να οδηγήσεις μια ομάδα στον τελικό του Champions League. Ειδικά μάλιστα από τη στιγμή που η πρόκριση έγινε με δύο φανταστικές ανατροπές. Και κάπως έτσι το Μπαρτσελόνα-Άγιαξ έγινε Tότεναμ-Λίβερπουλ. Και κάπως έτσι το Βαλβέρδε-τεν Χαγκ έγινε Ποκετίνο-Κλοπ. Το πιο ενδιαφέρον ζευγάρι προπονητών τελικού Champions League εδώ και πολλά χρόνια.

Δύο άνθρωποι που δεν γεννήθηκαν για το ποδόσφαιρο

Ο Ποκετίνο γεννιέται σε μια αργεντίνικη πόλη με το παράξενο για αργεντίνικη πόλη όνομα Murphy. Kαι αν σε άλλες πόλεις έχουν μνημεία αφιερωμένα στο ένδοξο παρελθόν, στους μεγάλους επιστήμονες, καλλιτέχνες και πολιτικούς, στους αγώνες για την εθνική ανεξαρτησία ή στους αντι-αποικιοκρατικούς αγώνες, στην ήσυχη πόλη Murphy είναι περήφανοι για τους ποδοσφαιριστές τους. Η πόλη-πρέσβειρα του καλού ποδοσφαίρου, όπως αυτοαποκαλείται. Εκεί ο Ποκετίνο γεννήθηκε και έπιασε την πρώτη του δουλειά σε μια φάρμα. Εκεί δηλαδή που είναι προορισμένος να κινηθεί ένας νέος στο Murphy.

“Πάντα, κατά τη δύση του ηλίου και πριν το βραδινό παίζαμε με τον Μauricio και τον Javier (σ.σ. αδερφός)”, τονίζει ο πατέρας του με μια δόση περηφάνιας για το γεγονός ότι ο γιος του είναι πολύ καλός στις κεφαλιές λόγω των παιχνιδιών αυτών μετά τις εργασιες στη φάρμα. “Ακόμα και όταν έπαιζε στην αλάνα και έχανε, έβαζε τα κλάματα”, συμπληρώνει. Αυτό το πείσμα ήταν ίσως κάτι από τα θετικά που διέκρινε ο Bielsa, όταν τον ξεχώρισε. Όλη η κωμόπολη του Murphy ζει από τις φάρμες και αναπνέει για το ποδόσφαιρο. Κατά την έννοια αυτή, ο Ποκετίνο είναι ένα γνήσιο παιδί του Murphy. Σκληραγωγημένος στις φάρμες της Λατινικής Αμερικής. Η κλασική ιστορία ενός Αργεντινού ποδοσφαιριστή προς τη δόξα.

Από την άλλη, η ιστορία του Kλοπ ξεκινάει από τη Στουτγκάρδη όπου γεννήθηκε. Από έναν πατέρα που στο παρελθόν υπήρξε τερματοφύλακας  και μέσω του οποίου ο Κλοπ έμαθε το ποδόσφαιρο. Στην περίπτωση του Κλοπ, δεν είχαμε μια ιστορία κεραυνοβόλου έρωτα. Ο νεαρός Κλοπ είχε το όνειρο να γίνει γιατρός αλλά, όπως ομολογεί ο ίδιος, δεν ήταν τόσο έξυπνος γι’αυτό. Ο Κλοπ όμως, αντίθετα με ότι θέλει να δείχνει ότι πιστεύει, ήταν ανέκαθεν πολύ έξυπνος. Και κάποιες φορές το γεγονός ότι δεκάδες ιδέες πέρναγαν από το μυαλό του την ώρα που έπαιζε ποδόσφαιρο ήταν ίσως από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματά του. Παραδέχεται ο ίδιος “ποτέ δεν ήμουν καλός στο να φέρνω τις ιδέες που είχα στο μυαλό μου στο χορτάρι: είχα το ταλέντο ενός ποδοσφαιριστή της 5ης κατηγορίας και το μυαλό ενός ποδοσφαιριστή της Bundesliga. Το αποτέλεσμα ήταν μια καριέρα στη δεύτερη κατηγορία”.  Σε κάθε περίπτωση, η ιατρική δεν πήγε καλά για τον Κλοπ. Δεν νομίζω πάντως ότι αυτό τον προβληματίζει ιδιαίτερα σήμερα.

 (AP Photo/Rui Vieira)

Δύο κεντρικοί αμυντικοί με ταβάνι

Η πρώτη ενασχόληση των δύο προπονητών με τον κόσμο του ποδοσφαίρου είναι η ενασχόληση που έχουν στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι περισσότεροι κορυφαίοι προπονητές. Ήταν οκ ποδοσφαιριστές με κάποιο όμως ταβάνι. Και οι δύο κεντρικοί αμυντικοί. O Ποκετίνο ίσως και να τα κατάφερε λίγο καλύτερα.

Ξεκίνησε το ταξίδι του στην ιστορική  Newell’s Old Boys, για να κάνει νωρίς το ταξίδι προς την Promised Land κάθε καλού μη Ευρωπαίου ποδοσφαιριστή, την Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στην Espanyol. Εκεί έμεινε για 6,5 χρόνια χτίζοντας τη φήμη ενός παθιασμένου και -ποιος θα το περίμενε- σκληροτράχηλου κεντρικού αμυντικού. Στη συνέχεια, κάνει μεταγραφή στη Γαλλία και παίζει για 4 χρόνια σε Paris Saint-Germain και Bordeaux, για να επιστρέψει τελικά στην αγαπημένη του Espanyol, στην οποία θα κλείσει την καριέρα του το 2006. Στο μεταξύ έχοντας καταφέρει να συμμετάσχει και 20 φορές στην Εθνική Αργεντινής. Δεν είναι ότι άλλαξε και την ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου ούτε ότι κολυμπάει στις κούπες αλλά δεν τα πήγε και άσχημα.

Από την άλλη, η καριέρα του Κλοπ είχε χαμηλότερο ταβάνι. Ξεκινάει από την Pforzheim (όλοι ξέρουμε ότι το έκανα copy-paste αυτό το όνομα, έτσι;), για να καταλήξει, μετά από διάφορες αποτυχημένες προσπάθειες, στη Mainz όπου θα κάτσει για τα επόμενα 11 χρόνια ξεκινώντας από striker και συνεχίζοντας ως κεντρικός αμυντικός. Ως αντίστροφος Γιάννης Γκούμας. Ως ένας άλλος Σταύρος Λαμπριάκος. Κλείνει τελικά την καριέρα του στη Mainz to 2001. Iδιαίτερα αγαπητός από τους φιλάθλους της ομάδας του χωρίς βέβαια να καταφέρει να γίνει γνωστός πέρα από τη Γερμανία. Χωρίς τις πολύ υψηλές παραστάσεις ούτε την εκπροσώπηση στην εθνική ομάδα της χώρας του. Ήταν μια καλούτσικη επαγγελματική καριέρα ποδοσφαιριστή.

Δύο προπονητές χωρίς κανένα ταβάνι

Αν λοιπόν η ποδοσφαιρική καριέρα και των δύο έδειχνε, όπως είδαμε, να έχει ένα ταβάνι, αυτό δεν συμβαίνει καθόλου με την προπονητική. Ο Κλοπ στα 51 του και ο Ποκετίνο στα 47 του, αν όλα πάνε όπως δείχνουν ότι θα πάνε, θα απασχολούν το παγκόσμιο ποδόσφαιρο για πολλά χρόνια ακόμα. Κατά μια έννοια, ο τελικός της Μαδρίτης θα είναι και για τους δύο -ειδικά για τον Ποκετίνο- αυτό που λέμε ‘τέλος της αρχής’.

Ο Κλοπ ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα στην ομάδα που τον ανέδειξε, στη Mainz, όταν το 2001 αναλαμβάνει προς το τέλος της σεζόν με τη Mainz να βρίσκεται στα πολύ κάτω της όντας φαβορί για υποβιβασμό. Στο πρώτο του παιχνίδι ως προπονητής, κερδίζει με 1-0 τη Douisburg και συνολικά είναι ο νικητής σε 6 από τα 7 τελευταία παιχνίδια της σεζόν. Η Mainz αγκομαχά αλλά τελικά σώζεται χάρη σε αυτό το σερί. Στις δύο πρώτες χρονιές του είναι που το πράγμα αρχίζει να θυμίζει Κλοπ. Τα πηγαίνει θαυμάσια αλλά χάνει τον προβιβασμό στη Bundesliga για πολύ λίγο. Τα καταφέρνει όμως τη σεζόν 2003-2004. Η Mainz τα πηγαίνει πολύ καλά στην κορυφαία κατηγορία της Γερμανίας, παρότι έχει το μικρότερο μπάτζετ της Λίγκας, μέχρι τη σεζόν 2006-2007 που υποβιβάζεται. Ο Κλοπ θεωρείται ήδη πετυχημένος αλλά επιλέγει να ακολουθήσει την ομάδα του στη 2η κατηγορία. Όταν αποτυγχάνει να την ανεβάσει, την εγκαταλείπει. Έτσι, τελειώνει  το 2008 μια καριέρα που ξεκινάει από το 1990.

Η μεγάλη ευκαιρία για τον Κλοπ έρχεται αμέσως μετά. Η Μπορούσια Ντόρτμουρτ έμοιαζε για πολλά χρόνια επαναπαυμένη στις δάφνες του 1997 έχοντας τερματίσει στην 13η την τελευταία πριν τον Κλοπ σεζόν. Όταν εκείνος αναλαμβάνει, παίρνει μια πολύ νέα ομάδα και την οδηγεί σταδιακά στο προσκήνιο του γερμανικού και του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Κορυφαίες στιγμές του είναι το πρωτάθλημα του 2010-2011 (η πιο νεανική ομάδα που το κατακτά στην ιστορία), το νταμπλ του 2011-2012 (με το ρεκόρ των 81 πόντων) και φυσικά ο τελικός του Champions League κόντρα στην Μπάγιερν το 2013. Η επόμενη διετία 2013-2015 δεν είχε καμία σχέση αλλά ο Κλοπ ήδη αντιμετωπιζόταν ως ένας top-class προπονητής. Η συνέχεια στη Λίβερπουλ ήταν λίγο-πολύ αναμενόμενη. Όπως τόνιζε και ο ίδιος το 2015 που υπέγραψε στη Λίβερπουλ “δεν είναι ένα μεγάλο club, είναι ένα σπουδαίο club. Ήμουν σε δύο σπουδαία club ήδη. Η Λίβερπουλ είναι η κατάλληλη συνέχεια”. Ένα πρωτάθλημα που χάθηκε για λίγα εκατοστά και δύο σερί τελικοί Champions League είναι αν μη τι άλλο δείγματα μιας πετυχημένης συνταγής.

 (AP Photo: Martin Meissner)

Ο Ποκετίνο από την άλλη, θα ξεκινήσει την καριέρα του ως προπονητής επίσης από την ομάδα που τον σημάδεψε. Ήταν πάλι στη μέση της σεζόν, 2008-2009 αυτή τη φορά, όταν η Εσπανιόλ έπαιζε στα όρια του υποβιβασμού. Στο πρώτο ματς της καριέρας του καταφέρνει να αποσπάσει ένα τελείως ανέλπιστο 0-0 στο τοπικό ντέρμπι με την Μπαρτσελόνα. Η συνέχεια της σεζόν ήταν πολύ καλύτερη του αναμενόμενου. Η Εσπανιόλ τερματίζει στη μέση της βαθμολογίας έχοντας ξεμπλέξει από νωρίς με τον υποβιβασμό. Τη σεζόν 2009-2010 και πάλι η Εσπανιόλ βρίσκεται κάπου στη μέση της βαθμολογίας με το στιλ του Ποκετίνο να γίνεται χαρακτηριστικό. Τελικά, η καριέρα του στην όμαδα θα τερματιστεί την επόμενη σεζόν. Η ομάδα χάνει εντός έδρας από τη Χετάφε και μένει τελευταία στη βαθμολογία. Ο Ποκετίνο αποχωρεί πικραμένος γιατί δεν είχε την οικονομική στήριξη της διοίκησης.

Στις αρχές του 2013 ο Ποκετίνο γίνεται ο δεύτερος Αργεντινός προπονητής στην ιστορία που αναλαμβάνει ομάδα στην Premier League, συγκεκριμένα στη Southampton. Η σεζόν 2013-2014 τον βρίσκει στην 8η θέση με την καλύτερη συγκομιδή βαθμών για την ομάδα από τη στιγμή που υπάρχει η Premier League. Αυτή ήταν η σεζόν που έδωσε ώθηση στον Ποκετίνο να κάνει το πρώτο μεγάλο βήμα στην προπονητική του καριέρα αναλαμβάνοντας την Τότεναμ. Το 2015-2016 από όλα τα μεγάλα club της Αγγλίας ήταν η ομάδα του ήταν η μόνη που κατάφερε να κοντράρει στα ίσα την εκπληκτική Λέστερ χάνοντας το πρωτάθλημα στις τελευταίες αγωνιστικές (τελικά καταλήγει τρίτη πίσω από την Άρσεναλ). Την επόμενη σεζόν κάνει και πάλι ρντυπωσιακή πορεία και η ομάδα του τερματίζει δεύτερη. Τα πάντα ήταν στρωμένα για την τρομερή επιτυχία. Η Τότεναμ σε τελικό του Champions League.

Μια φιλοσοφία για το ποδόσφαιρο

Σε μια παρωδία του Μουρίνιο και με μια δόση αυτοσαρκασμού, ο Κλοπ είχε χαρακτηρίσει τον εαυτό του ‘Normal One’ στην πρώτη συνέντευξη τύπου ως προπονητής της Λίβερπουλ. Το ποδόσφαιρο είναι για τον Κλοπ κάτι πάρα πολύ σημαντικό που όμως αφορά τα 90 λεπτά στα οποία αυτό παίζεται. Εξάλλου, το gegenpressing (όπως ονομάζεται η τακτική του Κλοπ) και το επιθετικό ποδόσφαιρο πολλές φορές βρίσκει τις ρίζες του ακόμα πιο πίσω. Στο τι πιστεύει ο Κλοπ για το ίδιο το ποδόσφαιρο.

“Η διασκέδαση είναι το πιο σημαντικό κομμάτι του ποδοσφαίρου. Υπάρχουν πάρα πολλά πραγματικά σοβαρά προβλήματα σε αυτόν τον κόσμο για να κάνουμε ακόμα και το ποδόσφαιρο βαρετό”.

Άλλωστε, η γενικότερη ιδεολογία του Κλοπ ταιριάζει με το από πάνω απόφθεγμα. Υπάρχουν όρια στο πόσο σημαντικό πρέπει να θεωρούμε το ποδόσφαιρο: “Είμαι σίγουρα στην αριστερά. Περισσότερο από ό,τι είμαι στο κέντρο. Πιστεύω στο κράτος πρόνοιας. Δεν έχω ιδιωτική ασφάλιση και δεν θα ψήφιζα ποτέ ένα κόμμα που στο πρόγραμμά του θα είχε τη μείωση της φορολογίας στις υψηλές κλίμακες […] Αν υπάρχει ένα πράγμα που δεν θα έκανα ποτέ στη ζωή μου, αυτό θα ήταν να ψηφίσω δεξιά”.

Στην απέναντι όχθη αλλά μάλλον στην ίδια πλευρά και ο Ποκετίνο είπε ότι αν άκουγε ρατσιστικές προσβολές εις βάρος ενός μέλους της ομάδας του, τότε θα την έπαιρνε και θα έφευγε από το γήπεδο: “Δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό σε αυτή τη ζωή από το να προστατεύεις τις αρχές και τις αξίες σου. Όταν βρίσκεσαι σε μια τέτοια κατάσταση, το ποδόσφαιρο δεν είναι σημαντικό”. Και για τον Ποκετίνο το ποδόσφαιρο δεν είναι το κύριο και το σημαντικότερο σε αυτή τη ζωή. Αν αυτή η διαπίστωση είναι κλισέ, όταν την κάνει κάποιος έξω από τον χώρο του ποδοσφαίρου, σκέφτειτε πόση σημαντική γίνεται από τους κορυφαίους του χώρου. Αυτούς που όλη η καθημερινότητά τους είναι βυθισμένη σε αυτό.

Την Κυριακή θα δούμε δύο σπουδαίους προπονητές να κυνηγούν το πρώτο Champions League της καριέρας τους. Ο ένας έχοντας δύο χαμένους τελικούς στην πλάτη. Ο άλλος με το άγχος του πρωτάρη. Και οι δύο να μοιράζονται κάποιες κοινές απόψεις ως προς το πώς πρέπει να παίζεται το ποδόσφαιρο αλλά και το ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του στην κοινωνία.

Ό,τι και αν γίνει, όποιος και αν κερδίσει, τελικά ας είμαστε σίγουροι ότι ο νικητής θα είναι αναμφισβήτητα ένας πολύ ωραίος τύπος.

(Κεντρική Φωτογραφία: AP Photo/Frank Augstein)