Marc Gasol, ο MVP των φετινών Lakers

Παρεμπιπτόντως, στο σχολείο του, στις ΗΠΑ όπου βρέθηκε μαζί με όλη του την οικογένεια όταν ο αδελφός του, Pau Gasol πήγε στους Grizzlies -ως Νο3 επιλογή στο 2001 NBA Draft-, το παρατσούκλι του ήταν “Big Burrito”. Θα σου δείξω και το λόγο.

Δεξιά βλέπεις όπως ήταν στο high school. Αριστερά, όπως εμφανίστηκε στη “φούσκα” του Ορλάντο, το περασμένο καλοκαίρι στην ολοκλήρωση της αγωνιστικής περιόδου 2019-20. Μικρό δεν τον έλεγες αθλητικό. Η αλήθεια είναι πως δεν τον είπες, ούτε όταν μεγάλωσε και έγινε εκ των καλύτερων ψηλών του καλύτερου πρωταθλήματος μπάσκετ του πλανήτη. Το θέμα είναι πώς τα κατάφερε. Ο Μάικ Κόνλεϊ, εκ των καλύτερων φίλων του και συμπαίκτη του στους Grizzlies, όταν πήγε το 2008 είχε ομολογήσει στο Bleacher Report πως «δεν θα σας το πει ο ίδιος, αλλά είναι Memphian, δηλαδή από το Μέμφις! Εκπροσωπεί τα βασικά της πόλης: τη σκληράδα, την εργατικότητα, ό,τι αφορά την πόλη. Έχει χαμηλό προφίλ. Δεν είναι από αυτούς που θέλουν να τίθενται στο προσκήνιο».

Όταν μετοίκισαν οι Gasol στο Memphis, ο Marc είχε «γραφτεί» σε ένα δημόσιο σχολείο, που είχε καλό πρόγραμμα μπάσκετ. Είχε όμως, και αχανές campus και ο 16χρονος τότε, Ισπανός, ο οποίος δεν μιλούσε καλά αγγλικά, αισθανόταν άβολα. Για αυτό και μεταφέρθηκε στο Lausanne, ιδιωτικό σχολείο που δεν φημίζεται για τα σπορ, με μικρό αριθμό μαθητών (12 ανά τάξη) από όλες τις χώρες (Ισπανία, Σερβία, Μαυροβούνιο και Γερμανία, μεταξύ άλλων) και μικρό γήπεδο. Τρεις μήνες μετά ο Marc μπορούσε να συνεννοηθεί στα αγγλικά.

«Από την πόλη ήξερα πού είναι στο χάρτη και τον Elvis Presley. Η οικογένεια μου δεν ήταν έτοιμη για όλες τις αλλαγές που ζήσαμε. Τα πάντα ήταν τεράστια -από τους δρόμους έως τα καταστήματα. Την πρώτη μέρα στο σχολείο, με είχαν ρωτήσει τι τάξη πάω. Δεν μπορούσα να απαντήσω. Τα μόνα πράγματα που ήξερα να λέω ήταν «είμαι ο Μαρκ, παίζω μπάσκετ και είμαι από την Μπαρτσελόνα. Έζησα πολιτισμικό σοκ. Μπορούσα να επικοινωνήσω μόνο μέσω του μπάσκετ -όπου δεν χρειαζόταν να μιλάω». Δεν έχασε ποτέ τη διάθεση του και το χαμόγελο του και σιγά σιγά βρήκε την άκρη του. «Κατάλαβα πως αυτή η μετακόμιση ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να μου συμβεί, γιατί άφηνα πίσω την άνεση που ένιωθα στη Βαρκελώνη και την FC Barcelona».

Ο Dirk Nowitzki θυμήθηκε την πρώτη φορά που είδε τον Marc. «Ήμασταν στο All Star Weekend της Philadelphia και ο Pau ήταν μέλος του παιχνιδιού των ρούκι. Όπως βγήκα από το δωμάτιο μου, ένας τεράστιος τύπος με πλησίασε -πρέπει να ήταν πάνω από 140 κιλά και θεόρατος- και μου συστήθηκε ως αδελφός του Pau. Ουδέποτε σκέφτηκα πως θα εξελιχθεί στον σταρ παίκτη που έγινε. Δεν έχει αδυναμίες».

Η σεζόν στο σχολείο ξεκινούσε με εξετάσεις και ζύγισμα. Η ζυγαριά έβγαζε “error” πάνω από τα 114 κιλά. Οι κόουτς εκτίμησαν το βάρος του Marc στα 140. «Δεν είχα ιδέα για το βάρος μου» παραδέχθηκε. Αμέσως του έδωσαν πρόγραμμα διατροφής που απέκλειε όλα τα best of της πόλης (π.χ. το μπάρμπεκιου). Δεν είχε θέμα με αυτό. Άλλο ήταν το πρόβλημα του: πως θα έπρεπε να στερηθεί τη μεγάλη του λατρεία που ήταν τα McDonalds «και υπήρχαν σε κάθε γωνία. Όταν πήγαμε στο Memphis έχασα το πρόγραμμα που είχα έως τότε -προπονήσεις, σχολείο- και έχασα και το μέτρο. Απέκτησα κακές διατροφικές συνήθειες, αλλά έμαθα από τα λάθη μου». Μετά σκέφτηκε ότι θέλει να βοηθήσει και άλλα παιδιά να καταπολεμήσουν την παχυσαρκία και έφτιαξε με τον αδελφό του το Gasol Foundation (το 2013) για να δώσουν ασίστ στη μάχη εναντίον της νόσου.

Ένας εκ των προπονητών του στο σχολείο, ο Jon Van Hoozer είχε πει ότι «δεν ανεχόταν μ… από κανέναν. Είχε “απαλό” jump shot και έξυπνες πάσες, αλλά το παρουσιαστικό του δεν παρέπεμπε σε ελίτ αθλητή. Παρ’ όλα αυτά κυριαρχούσε των αντιπάλων του. Ήταν ξεκάθαρο πως είχε μάθει αλλιώς το μπάσκετ από τα παιδιά που μεγάλωσαν στην Αμερική. Όταν γύρισε στις ΗΠΑ είχε και τις “γλυκές” πάσες του, είχε “λιμάρει” τις γωνίες του παιχνιδιού του και είχε γίνει “βρώμικος” παίκτης -που έπαιρνε ριμπάουντ, έπαιζε άμυνα. Δεν τον ενδιέφερε ποτέ να γεμίζει με πόντους τα στατιστικά του, ενώ θα μπορούσε. Ανέκαθεν ήταν ομαδικός παίκτης -κάτι που τον έκανε αγαπητό στους συμπαίκτες του- που ήθελε να νικά». Και σιγά σιγά έγινε ο λόγος που πήγαινε ο κόσμος στο γήπεδο. Τις δύσκολες ώρες, ο προπονητής του, του ζητούσε να επιστρατεύει τις ικανότητες του γκαρντ που διέθετε και να γίνει point-center.

Σε αυτά που έκανε από παιδί ήταν να είναι είναι ειλικρινής και ευθύς με όσους δεν συντονίζονταν με το όραμα (και τις ανάγκες) της εκάστοτε ομάδας του. Δεν έκανε επιθέσεις. Ήρεμα και ωραία εξηγούσε τι γινόταν λάθος. Και ποτέ δεν έλεγε ‘όχι’ σε όποιον ζητούσε τη βοήθεια του, για να βελτιωθεί.

Στα δυο χρόνια του στο Lausanne είχε μέσο όρο 26 πόντους, 10 ριμπάουντ και 7 ασίστ. Θα μπορούσε να ‘χει μεγαλύτερους αριθμούς. Δεν ήταν το στιλ του αυτό. «Δεν με ενδιέφερε ποτέ να είμαι εγώ ο πρωταγωνιστής. Το μπάσκετ είναι ομαδικό σπορ. Δεν έχει σημασία πόσο καλός είσαι, αλλά πόσο καλός μπορείς να γίνεις για την ομάδα σου».

Το 2003 επέστρεψε στην Ευρώπη «γιατί ήμουν πολύ μεγαλόσωμος και πολύ αργός για τα κολεγιακά προγράμματα. Κατάλαβα ότι έπρεπε να δουλέψω τα πάντα από το μηδέν». Στη Masia, παρέα με τους παλιούς προπονητές του, άρχισε να προσέχει το σώμα του και να βελτιώνει το παιχνίδι του -με τον Σβέτισλαβ Πέσιτς να τον πιέζει κάθε μέρα, να δημιουργήσει νέα όρια- εξ ου και αναδείχθηκε MVP της ισπανικής λίγκας το 2008. Γνώρισε και τη μετέπειτα σύζυγο του, Cristina. «Μου έδωσε την αυτοπεποίθηση που χρειαζόμουν, για να αλλάξω». Στα πέντε χρόνια που έμεινε στην ήπειρο μας, έγινε διεθνής, ενώ πήρε και χρυσό μετάλλιο σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα με την Ισπανία (να θυμίσω;). «Αντιλήφθηκα πως μπορώ να παίξω και να βρω τη θέση μου στις καλύτερες ομάδες του κόσμου».

Προφανώς και οι NBA scouts τον παρακολουθούσαν στενά όλον αυτόν τον καιρό. Το Draft Express είχε γράψει το 2017 πως «είναι κάτω του μετρίου, σε ό,τι αφορά τα στάνταρ του ΝΒΑ, δεν είναι γρήγορος και δεν έχει καλό άλμα. Είναι απλά ένας καλός παίκτης’. Ένα χρόνο μετά το ίδιο μέσο τον ανέφερε ως ‘τη μεγαλύτερη ληστεία, χάριν του επιπέδου των ικανοτήτων του και του μπασκετικού IQ που διαθέτει».

Οι Λέικερς τον επέλεξαν στο Νο48 του 2007 NBA Draft. Την 1η του Φλεβάρη του 2008 αντάλλαξαν τα δικαιώματα του με τους Grizzlies, σε «πακέτο» που είχε ως πρωταγωνιστή τον αδελφό του. Έγινε ο κακός χαμός. Όλοι έλεγαν πως το Memphis είχε τρελαθεί και δεν ήξερε τι έκανε. Δηλαδή, αυτό το έλεγαν όσοι δεν είχαν δει videos του Marc.

Ως rookie ξεκινούσε τη μέρα του με βάρη και το συνέχιζε από εκεί. Έθεσε ρεκόρ σε ποσοστό σουτ, στην ιστορία του οργανισμού, με 53%. Ειρήσθω εν παρόδω, το πήρε από τον Pau (51%). Το 2015 ήταν το επίκεντρο της άμυνας της παρέας του (ενημέρωνε τους συμπαίκτες του για όσα έπρεπε να κάνουν -και όταν ήταν εκτός θέσης κάποιος, τον έσπρωχνε στη σωστή) και ο πρώτος σκόρερ, με τις πάσες του να παραπέμπουν σε νούμερα γκαρντ και όχι σέντερ. Αναδείχθηκε σε καλύτερος two-way σέντερ της λίγκας, με τα highlights του να έχουν να κάνουν με no-look πάσες, τάπες και σουτ. «Το Memphis έκανε τα πάντα για εμένα. Θα είναι πάντα στην καρδιά μου» είχε ενημερώσει. Το 2019 κίνησε για το Τορόντο. Οι Ράπτορς έδωσαν ως ανταλλάγματα τους C. J. Miles, Jonas Valančiūnas και Delon Wright, Έγινε ο βασικός σέντερ και ο δάσκαλος της σωστής κυκλοφορίας της μπάλας που έκανε τους Πτερόσαυρους εκ των κορυφαίων σε ποσοστά σουτ τριών πόντων (και τον ίδιο έναν από τους πιο αποτελεσματικούς σουτέρ τριών πόντων, στα playoffs -στοιχείο που τον ανάγκασε να προσθέσει ο David Fizdale πριν τη σεζόν 2016-17, λέγοντας του «ή θα προσαρμοστείς ή θα “πεθάνεις”»). Δεν άλλαξε τη φύση του (πρώτα πασάρω και μετά σουτάρω), αλλά την ανανέωσε και έγινε από τους βασικούς λόγους στην κατάκτηση του πρωταθλήματος.

Το καλοκαίρι του 2019 ενεργοποίησε την option μονοετούς ανανέωσης. Έζησε τόσους τραυματισμούς που δεν κατάφερε ποτέ να βρει ρυθμό. Και για να διαχειριστεί αυτήν την ιστορία, έκανε νέο πρόγραμμα διατροφής και εκγύμνασης που τον έκαναν άλλον άνθρωπο (-25 κιλά), όταν παρουσιάστηκε στη φούσκα του Ορλάντο, για το restart και την ολοκλήρωση της αγωνιστικής περιόδου 2019-20.

Ο τέταρτος καλύτερος πασέρ, στην ιστορία του ΝΒΑ υπέγραψε στις 24/11 του 2020 στους πρωταθλητές Λέικερς, που τον ήθελαν -διακαώς- για πολύ συγκεκριμένους λόγους: να τους μάθει πώς να είναι καλύτεροι. «Οι ΝΒΑers, οι μπασκετμπολίστες γενικότερα, όταν ξέρουν πως έχουν έναν τύπο να τους δίνει την μπάλα, κόβουν προς το καλάθι και γίνονται πιο επιθετικοί. Εμείς έχουμε τον Μarc για αυτήν τη δουλειά» διευκρίνισε πρόσφατα ο Frank Vogel, «όλοι γνωρίζουν ότι μπορούν να κινηθούν πιο επιθετικά χωρίς την μπάλα, γιατί ξέρουν πως θα τους βρει ο Marc, ειδικά μέσα στη ρακέτα. Είναι πολύ δυναμικός και κάνει πολύ πιο δύσκολη τη δουλειά των αντιπάλων μας να μας περιορίσουν». Γιατί όταν έχει εκείνος την μπάλα είναι πιθανά όλα. Και αυτό δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμο για τους άλλους, όταν στο γήπεδο υπάρχουν και οι LeBron James, Anthony Davis -μεταξύ πολλών άλλων. «Όταν οι αντίπαλοι ανησυχούν για το high post και την κορυφή, κάποιος έρχεται να με πιέσει και τότε ξεκινούν όλα για εμάς. Αποκτώ τεράστιο χώρο για να λειτουργήσω, ώστε να βοηθήσω όπως μπορώ. Για αυτό άλλωστε, είμαι εδώ» δήλωσε ο Gasol, ενώ ο LeBron διευκρίνιζε πως «βλέπει το μπάσκετ με τρόπο που μοιάζει πάρα πολύ με τον δικό μου».

Σύμφωνα με το NBA Stats το δίδυμο των ΛεΜπρον-Γκασόλ είναι το πιο επιτυχημένο όλων, φέτος -στη συνύπαρξη τους στο παρκέ. Ακολουθεί το δίδυμο Γκασόλ-Κάλντουελ Πόουπ και τρίτο είναι αυτό των Σρέντερ-Κάλντουελ Πόουπ. Ναι, τα τρία πρώτα ανήκουν στους Λέικερς, που έχουν 5 duos στο ΤΟΡ10 (ακολουθούν οι Κλίπερς με 4 μεταξύ των δέκα καλύτερων).

Η τελευταία είδηση που προέκυψε και αφορά τον Gasol είναι πως δέχθηκε να γίνει δάσκαλος του Davis, ο οποίος τον προσέγγισε με το αίτημα «μάθε με να κάνω καλές πάσες». Ο Ισπανός του απάντησε «θα σου μάθω όσα ξέρω». Εννοούσε και τα της άμυνας, ώστε ο Davis να αποκτήσει το κομμάτι που του λείπει και χάνει συνέχεια τον τίτλο του καλύτερου αμυντικού.

Όπως έγραψε το SB Nation ο Davis αποφάσισε να γίνει καλύτερος play maker, για να μπορεί να επηρεάζει με περισσότερους τρόπους την εξέλιξη ενός αγώνα. Για αυτό έπρεπε να βελτιωθεί ως πασέρ. Τα ‘βασικά’ τα είχε πάντα, αλλά πριν πάει στους Lakers ως επί το πλείστον οι αντίπαλοι τον αντιμετώπιζαν με ένας εναντίον ενός. Στους πρωταθλητές στέλνουν δυο παίκτες πάνω του, ως εκ τούτου κάποιος συμπαίκτης του μένει ελεύθερος και εκείνος θέλει να μάθει να τον βρίσκει. Ο Gasol τον έχει βάλει ήδη σε καθημερινό πρόγραμμα βελτίωσης, με τα πρώτα αποτελέσματα να φαίνονται στο 113-106  , επί των Μπακς του Γιάννη Αντετοκούνμπο τα ξημερώματα της Παρασκευής 21/1, όταν το «φρύδι» έπαιξε για 38 λεπτά και πρόσφερε 18 πόντους (8/17 δίποντα, 0/1 τρίποντο, 2/5 βολές), κατέβασε 9 «σκουπίδια» και πέρασε 6 τελικές πάσες, ενώ έκανε 2 κοψίματα και 2 λάθη. Σημειωτέον, ο LeBron έκανε season high στο σκοράρισμα, με 34 πόντους.

Στα τρία τελευταία λεπτά οι ασίστ του έγιναν 3/3 για τους πρωταθλητές και έτσι εξέλιξαν το παιχνίδι μιας κατοχής σε άνετη νίκη. Άρχισε με πάσα στον Kentavious Caldwell-Pope (23 πόντοι, 7/10 τρίποντα, 2/2 βολές) που εξέλιξε το +2 σε +5 ενώ έμεναν 2.42. Μετά βρήκε μόνο στη γωνία τον Αlex Caruso (+7 ένα λεπτό αργότερα) και τέλος πέρασε στον James την μπάλα, για το +8 ενώ έμενε 1.04.

Και ξέρεις ποιο είναι το πιο ανησυχητικό; Πως οι Lakers βρίσκονται μόνο στην αρχή της δουλειάς που κάνουν για να γίνουν ακόμα καλύτεροι και να κρατήσουν το «στέμμα», με τον Gasol να διεκδικεί διπλό «μερτικό» (ως παίκτης και ως δάσκαλος).