© The Washington Post / Getty Images
ΑΘΛΗΤΙΚΑ

O Len Bias θα κοιτούσε στα μάτια τον Michael Jordan αν δεν τον σταματούσε η κοκαΐνη

Πριν 35 χρόνια, το αστέρι εκείνου του Draft άφηνε την τελευταία του πνοή σε έναν κοιτώνα του Μέριλαντ. Οι συγκρίσεις μιλούσαν για ένα ταλέντο εφάμιλλο του Michael Jordan.

«Ξέρεις ποιος είμαι εγώ; Με λένε Brian Tribble» είπε ο άντρας με το διαφημιστικό flyer στα χέρια. Ο σκηνοθέτης Kirk Frazer μόλις είχε προβάλει το πρώτο του ντοκιμαντέρ στο American Black Film Festival του Μαϊάμι με τίτλο The Life of Rayful Edmond, το οποίο έδειχνε την άνοδο και την πτώση ενός περιβόητου εμπόρου ναρκωτικών. Τώρα, ετοιμαζόταν για τη νέα του δουλειά που θα άκουγε στο όνομα Without Bias (2009) και είχε ήδη ξεκινήσει το promotion. Μπροστά του είχε τον άνθρωπο που κατηγορήθηκε ότι έστειλε ένα από τα μεγαλύτερα μπασκετικά ταλέντα όλων των εποχών στον τάφο.

 Αν όλα πήγαιναν όπως είχαν σχεδιαστεί, ο Len Bias θα κοιτούσε μία μέρα στα μάτια τον Michael Jordan για τον τίτλο του καλύτερου παίκτη του NBA. Η ζωή όμως κρύβει άσχημες εκπλήξεις.

«Ο Len Bias βρέθηκε νεκρός στον κοιτώνα του Πανεπιστημίου Maryland» έλεγαν ο ένας μετά τον άλλον οι εκφωνητές των πρωινών δελτίων ειδήσεων στις ΗΠΑ. Η 19η Ιουνίου του 1986 ήταν μία οδυνηρή μέρα για το αμερικανικό μπάσκετ. Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός που χαλάει τη γιορτή σε κάποιο εξοχικό κέντρο.

Len Bias, ο GOAT που δεν είδαμε ποτέ

Διακόσια τρία εκατοστά από μυς, ένα τρομερά γυμνασμένο κορμί πολύ μπροστά από την εποχή του, αθλητικές ικανότητες που θα τρόμαζαν ακόμα και τον Dominique Wilkins, γλυκό σουτ από μέση απόσταση, κινήσεις κοντά στο καλάθι, φόβος και τρόμος όταν επιχειρούσε μπάσιμο. O Len Bias ήταν πραγματικά ασταμάτητος.

Δεν είναι μόνο τα βίντεο που έχουν διασωθεί από την εποχή. Είναι και οι ατάκες των ανθρώπων με ουσιαστικές γνώσεις του μπάσκετ. «Εκρηκτικός, εντυπωσιακός να τον βλέπεις, μπορεί να συγκριθεί με τον Michael Jordan» σημείωνε στο μπλοκάκι του ο scout των Boston Celtics, Ed Badger.

Μάλιστα, σε αντίθεση με διάφορα ωμά ταλέντα, ο Bias δούλεψε πολύ στο κολλέγιο και εξελίχθηκε. Από ένας μάλλον άγουρος και απείθαρχος freshman μεταμορφώθηκε σε έναν εντυπωσιακό All American που το NCAA έπινε νερό στο όνομά του. Διέθετε ατσάλινα νεύρα και νοοτροπία νικητή, ενώ η μέρα που έβαλε 35 πόντους (τους 11 τελευταίους στα τελευταία λεπτά και την παράταση) απέναντι στο παντοδύναμο North Carolina παραμένει γραμμένη με χρυσά γράμματα στην ιστορία του κολεγιακού πρωταθλήματος.

Δεν ήταν απλά ένα prospect. Φαινόταν έτοιμος για μεγάλα πράγματα. Οι Boston Celtics μάλιστα τον είχαν ξεχωρίσει και τον περίμεναν με ανοικτές αγκάλες. Αλήθεια, τι θα σήμαινε η παρουσία του Len Bias στους ήδη εξαιρετικούς Κέλτες των 80s; Δυστυχώς, δε θα μάθουμε ποτέ.

Η μέρα που ο χρόνος πάγωσε

«Ο Larry Bird έχει δηλώσει πως αν πάρουμε τον Len Bias στα Draft θα έρθει στο camp με τους rookies. Tόσο μεγάλη εκτίμηση του έχει» δήλωνε εκείνες τις μέρες ο θρυλικός προπονητής των Celtics, Red Auerbach, ο οποίος κατείχε τότε διοικητική θέση. Τόσο εκείνος όσο και όλος οργανισμός έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να αποκτήσουν τον Bias.

Στις 17 Ιουνίου τον επέλεξαν στο νο.2 πίσω από τον Brad Daugherty (μετέπειτα franchise player των Cleveland Cavaliers), σε ένα Draft που έμελλε να είναι καταραμένο. Εκτός από τον 23χρονο από το Maryland, άλλο ένα τεράστιο ταλέντο θα κατέστρεφε την καριέρα του στο NBA εξαιτίας των καταχρήσεων. Το όνομά του; Roy Tarpley.

Ο Len Bias δεν θα μπορούσε παρά να πετάει από τη χαρά του. Την επόμενη μέρα του Draft που πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη πέταξε μέχρι τη Βοστόνη με τον πατέρα του για να φορέσει τα χρώματα των Celtics. Πριν γυρίσουν στο Μέριλαντ, είχε κάποιες συζητήσεις με τη Reebok η οποία του προσέφερε πενταετές συμβόλαιο συνεργασίας συνολικής αξίας 1,6 εκ. δολαρίων. Τα πάντα έμοιαζαν με όνειρο.

Ένα όνειρο που δυστυχώς μετατράπηκε σε εφιάλτη μέσα σε ένα μόνο βράδυ. Στις 19 Ιουνίου ο Len Bias αποφάσισε ότι ήρθε επιτέλους η στιγμή να το γιορτάσει. Είχε δουλέψει σκληρά και τώρα μπορούσε να δρέψει τους καρπούς της επιτυχίας του.

Γύρω στις 3 τα ξημερώματα εκείνος μαζί με τον κολλητό του Brian Tribble και μερικούς ακόμα συμπαίκτες του αποφάσισαν ότι ήρθε η στιγμή να παρτάρουν. Άπλωσαν τις γραμμές με την κοκαΐνη στο δωμάτιο των κοιτώνων. Σνίφαραν για τρεις ώες περίπου. Περνούσαν τέλεια μέχρι που ο Bias, την ώρα που μιλούσε σε ένα συμπαίκτη του, ένιωσε αδιαθεσία. Κατέρρευσε, μετά από μία κρίση. Όταν στις 06:32 το πρωί ο Tribble κάλεσε το ασθενοφόρο, το νο.2 του Draft δεν ανάπνεε πια. 

Έγιναν προσπάθειες στο νοσοκομείο να τον επαναφέρουν. Η καρδιακή αρρυθμία όμως τον πρόδωσε. Στις 8:55 ήταν και επίσημα νεκρός.  Δεν είχε κάνει άλλα ναρκωτικά. Ούτε αλκοόλ. Μόνο κοκαΐνη.

Η αυλαία έπεσε με τον πιο δραματικό τρόπο. Οι ΗΠΑ έστεκαν σοκαρισμένες: ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα του κολεγιακού αθλητισμού δεν ήταν πια μαζί μας. Στην κηδεία του βρέθηκαν περίπου 10 χιλιάδες άνθρωποι για το τελευταίο αντίο. Ήταν ένας πικρός αποχαιρετισμός στο ίσως μεγαλύτερο ταλέντο που δεν πρόλαβε ποτέ να παίξει στον μαγικό κόσμο του NBA.

Μία διδακτική ιστορία

«Είναι ένα από τα πιο σκληρά πράγματα που άκουσα ποτέ στη ζωή μου» είχε δηλώσει σε έναν ρεπόρτερ ο Larry Bird. Η είδηση του θανάτου του Len Bias πήρε γρήγορα διαστάσεις θρύλου. Ήταν ένας ήρωας που έπεσε νεκρός από σκοτεινές μεθοδεύσεις. Οι φήμες έκαναν λόγο για ναρκωτικά που του προσφέρθηκαν για πρώτη φορά και εκείνος -χωρίς να γνωρίζει τους κινδύνους- έκανε μέσα στην αθωότητά του. Ο Brian Tribble, φίλος αλλά και βαποράκι, ήταν ο ιδανικός αποδιοπομπαίος τράγος. Βέβαια, τελικά, η ιστορία ήταν πολύ πιο σκοτεινή.

Σύμφωνα με την κατάθεση του Terry Long (όπως καταγράφετε στο φύλλο των New York Times τον Μάιο του 1987), o Bias δεν ήταν καινούργιος σε αυτού του είδους τις διασκεδάσεις. Ήτανε εκείνος που έμαθε την κοκαϊνη στον Long και σχεδόν όσες φορές έκανε χρήστη ο τελευταίος, το νούμερο 2 του Draft του ’86 ήταν παρών. Ναι, ο Tribble προμήθευε συνήθως τα ναρκωτικά αλλά κανείς δε φαίνεται να έλεγε όχι.

Τελικά, ποιος ήταν ο ένοχος πίσω από αυτήν την τραγωδία; Όταν η ομίχλη από το αρχικό σοκ πέρασε, τα πράγματα άρχισαν να μπαίνουν στη θέση τους. Πώς και γιατί το NBA και ο κόσμος στερήθηκε ένα τόσο μεγάλο ταλέντο; Πώς και γιατί ένας 23χρονος αθλητής άφησε την τελευταία του πνοή κάνοντας χρήση ναρκωτικών μέσα στους χώρους ενός κολεγίου;

Θα ήταν εύκολο και σωτήριο για όλο τον κολεγιακό αθλητισμό να βρισκόταν ένας ένοχος. Εκείνο όμως που πάτησε το play στην ταινία της τραγωδίας ήταν ένα ολόκληρο σύστημα.

Αναβολικά, χρήματα κάτω από το τραπέζι, ύποπτα δώρα στις οικογένειες πάμφτωχων εφήβων, μανία για νίκες και επιτυχίες, παράνομα στοιχήματα, απουσίες που σβήνονταν από τα μαθήματα και, ναι, στραβά μάτια στις όχι απλά βλαβερές αλλά φονικές συνήθειες νεαρών αθλητών. Δεν ήταν κάτι καινούργιο, ούτε είναι κάτι που έχει σταματήσει. Απλά ο Len Bias ήταν η κορυφή μίας πυραμίδας που χτιζόταν για χρόνια. Ένα αστέρι που αντί να κάτσει ψηλά γκρεμίστηκε μέσα σε μερικές στιγμές. Κάποιοι παίκτες έκαναν κοκαΐνη, κάποιος πέθανε. Τόσο απλά, τόσο τραγικά.

Η ιστορία του Len Bias ήταν η ιστορία δεκάδων πολύ φτωχών Αφροαμερικανών που έβρισκαν τη Γη της Επαγγελίας μέσα από τον επαγγελματικό αθλητισμό. Απλά, πριν φτάσουν εκεί θα έπρεπε να έχουν ατσαλωθεί μέσα από ένα εκπαιδευτικό σύστημα. Δυστυχώς, όμως, οι παθογένειες που αναφέρθηκαν βάραιναν το NCAA – ή μάλλον βάραιναν όλο το αμερικανικό σύστημα. O θάνατος του Len Bias δεν ήταν απλά μία κακή στιγμή.

Το ακόμα πιο τραγικό είναι πως τέσσερα χρόνια αργότερα αδελφός του, Jay Bias, σκοτώθηκε όταν άγνωστοι άνοιξαν πυρ από το αυτοκίνητό τους. Ένα τυπικό drive-by shooting στη λάθος πλευρά της πόλης.

«Είμαι η κληρονομιά που άφησαν πίσω τους. Άντεξα για να σας δείξω τον δρόμο» συνηθίζει να λέει όταν ξεκινά τις ομιλίες της η μητέρα τους, Lonise Bias, όπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ του ESPN. Η τελευταία αφιέρωσε τη ζωή της στην ενημέρωση ενάντια στα ναρκωτικά, ενώ ο πατέρας της οικογένειας, James Bias, στον αγώνα κατά της οπλοκατοχής.

“Above the rim / the boy would fly / man it’s so sad / when the young greats die” τραγουδά στο ρεφρέν του ο MC Longshot. Η ιστορία του Len Bias είναι τραγική.

Ήταν μόλις 23 χρονών και είχε όλο το μέλλον του μπροστά του. Οι ειδικοί έλεγαν ότι θα κοιτούσε τον Michael Jordan στα μάτια. Δεν το έκανε όμως ποτέ – τον σταμάτησε η κοκαΐνη.