Massimo Insabato/Getty Images/Ideal Image
PROFILE

Ο Sven-Göran Eriksson νίκησε την ζωή πολύ πριν πεθάνει

Ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιρανθρώπους των τελευταίων ετών έφυγε στα 76 του χρόνια. Όμως το παράδειγμα της στάσης ζωής του θα μας συντροφεύει για χρόνια.

«Είχα μία καλή ζωή. Νομίζω ότι όλοι φοβόμαστε τη μέρα που θα πεθάνουμε, αλλά η ζωή είναι και θάνατος. Πρέπει να μάθεις να το αποδέχεσαι όπως είναι. Ας ελπίσουμε ότι στο τέλος οι άνθρωποι θα πουν, ναι, ήταν καλός άνθρωπος, αλλά δεν θα το πουν όλοι αυτό. Ελπίζω να με θυμάστε ως έναν θετικό τύπο που προσπαθούσε να κάνει ό,τι μπορούσε. Μη λυπάστε, να χαμογελάτε. Σας ευχαριστώ για όλα, προπονητές, παίκτες, κόσμο, ήταν φανταστικό. Φροντίστε τον εαυτό σας και φροντίστε τη ζωή σας. Και ζήστε το. Αντίο»: Με αυτά τα συγκλονιστικά λόγια ο Sven-Göran Eriksson αποχαιρέτισε τον κόσμο μέσα από το ντοκιμαντέρ που ετοιμάζει για τη ζωή του το Amazon Prime.

Ο Σουηδός θρύλος της προπονητικής πέθανε το πρωί της 26ης Αυγούστου σε ηλικία 76 ετών μετά από άνιση μάχη με τον καρκίνο και τον τελευταίο χρόνο συγκλόνισε, ζώντας μέχρι και την τελευταία στιγμή με τον τρόπο που εκείνος ήθελε. Τις τελευταίες ημέρες έμεινε μαζί με την οικογένειά του στο Βάρμλαντ, πηγαίνοντας καθημερινά στην αγαπημένη του παγωμένη λίμνη Φράικεν, εκεί όπου επιθυμεί να αφεθούν οι στάχτες του και τοποθεσία στην οποία γυρίστηκε και το ντοκιμαντέρ Sven, που θα δούμε τους επόμενους μήνες στην πλατφόρμα.

Τα μηνύματα υπέρ της ζωής που έστειλε με τη στάση του τους τελευταίους μήνες ο Eriksson γέννησαν χιλιάδες αντιδράσεις στήριξης και τον έφεραν ως και στον πάγκο της Λίβερπουλ, ένα όνειρο που του είχε μείνει ανικανοποίητο. Με το θάνατό του αφήνει ένα σημαντικό κενό στους δικούς του ανθρώπους, αλλά με το παράδειγμα της στάσης ζωής του αφήνει παρακαταθήκη σημαντικότερη από κάθε τίτλο και εμείς σήμερα θυμόμαστε ξανά ένα φετινό άρθρο για το «φιλμ της ζωής του» και το πόσο γενναία αντιμετώπισε το τέλος της.

Ο Sven-Göran Eriksson τις τελευταίες ημέρες ζει μια πρωτοφανή αποθέωση. Όπου κι αν βρεθεί, ο Σουηδός πρώην προπονητής και ποδοσφαιριστής, βλέπει κατάμεστα στάδια να τον χειροκροτούν και να τον αποχαιρετούν, σε μια συνθήκη που μοιάζει τόσο τραγική, αλλά και κάπως γλυκά χαρούμενη.

Τον τελευταίο μήνα τα γήπεδα της Λίβερπουλ, της Μπενφίκα και της Γκέτεμποργκ τον υποδέχθηκαν φορώντας τα γιορτινά τους και ο ίδιος έλαμψε από χαρά. Τα τελευταία πέντε χρόνια ο Σουηδός τεχνικός είχε αποσυρθεί από τους πάγκους και τα νέα που μαθαίναμε για εκείνον ήταν ελάχιστα.

Το όνομά του μετά από 41 συνεχόμενα χρόνια στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο δεν υπήρχε σχεδόν πουθενά στην ειδησεογραφία, μέχρι να έρθει η ίδια η ζωή να μας θυμίσει το πόσο επώδυνη μπορεί να γίνει. Ακόμα και αυτόν τον αγώνα όμως, την άνιση μάχη με τον καρκίνο, ο Eriksson αποφάσισε να τον δώσει γενναία και υπερήφανα. Όπως ακριβώς έκανε σε όλη του την προπονητική καριέρα.

Ο 76χρονος ποδοσφαιράνθρωπος έχει σύμφωνα με τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις σχεδόν έναν χρόνο ζωής, καθώς πάσχει από καρκίνο σε τελικό στάδιο. Γενναία το ανακοίνωσε ο ίδιος τον Ιανουάριο μιλώντας στον σουηδικό ραδιοφωνικό σταθμό P1: «Όλοι καταλαβαίνουν ότι έχω μια ασθένεια που δεν είναι ιάσιμη. Όλοι μαντεύουν ότι πρόκειται για καρκίνο και έτσι είναι. Αλλά πρέπει να παλέψω όσο περισσότερο μπορώ», ανέφερε αρχικά για την υγεία του.

Ο 76χρονος θρυλικός προπονητής Sven Goran Eriksson. / © Michael Dodge/Getty Images/Ideal Image

Όταν ρωτήθηκε για την κατάστασή του, ο Sven-Göran Eriksson συγκλόνισε: «Ίσως στην καλύτερη ένα χρόνο, στη χειρότερη λιγότερο. Ή στην καλύτερη περίπτωση υποθέτω ακόμα περισσότερο. Δεν πιστεύω ότι οι θεράποντες ιατροί είναι σίγουροι, δεν μπορούν να ορίσουν μια μέρα σε αυτό».

Φυσικά, μετά την αποκάλυψή του, ο Σουηδός άκουσε το τηλέφωνό του να ηχεί εκατοντάδες φορές. Οι συνεντεύξεις που ακολούθησαν ήταν δεκάδες και κατά τη διάρκεια μιας από αυτές (στο Sky News), ο Sven-Göran Eriksson ανέφερε ότι η μόνη μεγάλη ποδοσφαιρική του λύπη ήταν ότι δεν είχε ποτέ κατά τη διάρκεια της καριέρας του προπονήσει τη Λίβερπουλ, την ομάδα που υποστήριζε τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του.

Η διοίκηση της Λίβερπουλ κινήθηκε ταχύτατα και μετά από χιλιάδες αιτήματα των οπαδών της (άλλωστε ο Eriksson ήταν για χρόνια προπονητής της Εθνικής Αγγλίας και είναι αρκετά δημοφιλής στο Νησί) ανακοίνωσε ότι θα του δώσει την ευκαιρία στις 23 του περασμένου Μαρτίου να προπονήσει στο Άνφιλντ μια ομάδα θρύλων της ομάδας, κόντρα στην αντίστοιχη του Άγιαξ.

Η καθολική αποθέωση στα γήπεδα του κόσμου

Ο σπουδαίος Jurgen Klopp, που από την αρχή έπαιξε σημαντικό ρόλο για τη διεξαγωγή του φιλικού, έσπευσε να τον αγκαλιάσει και αμέσως σχολίασε: «Τι θρύλος! Χάρηκα για τη γνωριμία», με τον Eriksson να απαντά: «Συγχαρητήρια, τα πας περίφημα».

Με την οικογένειά του να παρευρίσκεται στο Άνφιλντ, ο Σουηδός ήταν εμφανώς συγκινημένος καθώς το “You’ll Never Walk Alone” ηχούσε δυνατά, ενώ πριν από τη σέντρα απόλαυσε το standing ovation των οπαδών της Λίβερπουλ.

Αν και η ομάδα πήγε στα αποδυτήρια πίσω στο σκορ με 2-0, στο δεύτερο ημίχρονο οι θρύλοι της Λίβερπουλ επέστρεψαν και επικράτησαν με 4-2. Για την ιστορία, στο παιχνίδι – γιορτή αγωνίστηκαν μεταξύ άλλων οι Jerzy Dudek, Martin Skrtel, Daniel Agger, Maxi Rodriguez, Mohamed Sissoko, Ryan Babel, Steven Gerrard, Fernando Torres, Sami Hyppia, Dirk Kuyt, Djibril Cisse και Jari Litmanen με τους Gregory Vignal, Djibril Cisse, Nabil El Zhar και Fernando Torres να χρίζονται σκόρερ.

Αυτή πάντως, δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Σουηδός τεχνικός βρέθηκε στο Άνφιλντ. Το μακρινό 2001 για τα προκριματικά του Μουντιάλ, ως προπονητής της Εθνικής Αγγλίας είχε οδηγήσει την ομάδα του σε νίκη με 3-1. Μάλιστα, οι Sami Hyppia και Jari Litmanen που ήταν στην ομάδα των θρύλων της Λίβερπουλ, τότε ήταν αντίπαλοί του.

Στις 11 Απριλίου ήταν η ώρα της Μπενφίκα να τον καλέσει στο Ντα Λουζ. Στην πορτογαλική ομάδα ο Eriksson έμεινε περισσότερα χρόνια από οποιαδήποτε άλλη ομάδα. Κάθισε στον πάγκο της συνολικά για 222 αγώνες, κερδίζοντας τους 151 από αυτούς. Ήταν φυσικά η ομάδα με το υψηλότερο ποσοστό νικών στην καριέρα του και με αυτήν κατέκτησε τρία πρωταθλήματα και ένα κύπελλο.

Στη Λισαβόνα λατρεύτηκε και μπορεί να έχουν περάσει 32 χρόνια από τότε που κάθισε τελευταία φορά στον πάγκο της ομάδας, αλλά δεν τον ξέχασαν. Το κατάμεστο Ντα Λουζ τον χειροκρότησε στο ημίχρονο του αγώνα κόντρα στη Μαρσέιγ για τα προημιτελικά του Europa League, με τον ίδιο να μην σταματά να χαμογελά. Και αμέσως μετά ήρθε η στιγμή της πατρίδας του.

Ο μύθος του Sven-Göran Eriksson οφείλεται σε τεράστιο βαθμό στη μυθική επιτυχία που είχε το 1982 με τη σουηδική Γκέτεμποργκ. Εκείνη τη χρονιά η ομάδα της πατρίδας του κατέκτησε το Κύπελλο UEFA, με τον 34χρονο τότε προπονητή να γίνεται γνωστός σε όλη την Ευρώπη. Μπορεί από τότε να μην ξαναγύρισε ποτέ στη Σουηδία, για να ακολουθήσει διεθνή καριέρα, όμως οι συμπατριώτες του και κυρίως οι οπαδοί της Γκέτεμποργκ τον λάτρευαν μια ζωή.

 

Στις 21 Απριλίου, πριν από το ματς με τη Νόρκεπινγκ, ο Eriksson παραβρέθηκε, 42 χρόνια μετά την επιτυχία του, στο γήπεδο που αγαπήθηκε περισσότερο. Οι φίλοι της Γκέτεμποργκ ήταν πολύ καλά προετοιμασμένοι. Όλο το γήπεδο σηκώθηκε στο πόδι και άρχισε να τραγουδά για τον αγαπημένο κόουτς, ενώ σε ένα πέταλο αποκαλύφθηκε κορεό με τον ίδιο, ως ποδοσφαιριστή. Ο Eriksson δάκρυσε από τη συγκίνησή του.

Πριν από αυτόν τον αγώνα ο θρυλικός προπονητής είχε μιλήσει και για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε την ασθένειά του. Τα λόγια του αντιπροσωπεύουν τη γενικότερη θεώρησή του για τη ζωή: «Το καλύτερο είναι να μην το σκέφτεσαι, πρέπει να ξεγελάσεις το μυαλό σου. Θα μπορούσα να κάθομαι όλη την ώρα σπίτι να είμαι δυστυχισμένος και να το σκέφτομαι. Είναι εύκολο να καταλήξεις σε αυτή τη θέση, αλλά όχι. Δες τη θετική πλευρά των πραγμάτων και μην κρύβεσαι μέσα στις αναποδιές, γιατί αυτή είναι η μεγαλύτερη αναποδιά όλων».

Η ζωή και το διεθνές παλμαρέ του Sven-Göran Eriksson

Όπως διάβασες παραπάνω, ο Sven-Göran Eriksson έζησε συντριπτικά μεγάλο μέρος της καριέρας του εκτός της Σουηδίας. Παρ’ όλα αυτά, την ποδοσφαιρική του καριέρα καθώς και τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα έζησε όλα στην πατρίδα του.

Γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου του 1948 και μεγάλωσε στο Τόρσμπι, όπου και ξεκίνησε και την ποδοσφαιρική του καριέρα. Όταν ήταν μικρός, ο αδερφός του δυσκολευόταν να προφέρει το όνομά του και του έβγαλε το παρατσούκλι “Svennis”, το οποίο έμελλε να τον συνοδεύει μια ζωή.

Η ποδοσφαιρική του καριέρα ήταν λειψή και βασικά αγωνιζόταν στην τοπική ομάδα της περιοχής που ζούσε κάθε φορά, εντελώς ερασιτεχνικά. Πρώτα έπαιξε στην Τόρσμπι όπου μεγάλωνε, μετά στην Σιφχάλα στην περιοχή όπου σπούδαζε οικονομικά και στη συνέχεια στην Καρλσκόγκα, ομάδα της δεύτερης κατηγορίας. Στα 27 του αποσύρθηκε, αλλά το μικρόβιο της προπονητικής, πρόλαβε να του κολλήσει. «Ήμουν ένας πραγματικά μέτριος αμυντικός, που ωστόσο έκανε σπάνια λάθη» ανέφερε μετά από χρόνια για να περιγράψει τον εαυτό του ως παίκτη.

Το αγωνιστικό στυλ και η φιλοσοφία του τελευταίου του προπονητή, Tord Grip, ήταν πολύ κοντά σε εκείνο του Roy Hodgson και ο Eriksson που στο μεταξύ σπούδασε και στη γυμναστική ακαδημία, άρχισε να ασχολείται με την προπονητική. Ο Tord Grip το 1977 του έδωσε την ευκαιρία να βρεθεί δίπλα του στον πάγκο της Ντέγκερφορς, ομάδα τότε της τρίτης κατηγορίας. Την επόμενη χρονιά ο Grip κλήθηκε ως βοηθός στην Εθνική Σουηδίας και τότε ξεκίνησαν όλα για τον Sven-Göran Eriksson.

Αμέσως κατέκτησε το πρωτάθλημα της τρίτης εθνικής της Σουηδίας και η Γκέτεμποργκ που είχε ανάγκη από ένα νέο ξεκίνημα εκείνη την εποχή, έδωσε στον 30χρονο ελπιδοφόρο τεχνικό τα κλειδιά της ομάδας. Μέσα σε 3 χρόνια ο Eriksson κατέκτησε δύο φορές το Κύπελλο και το 1982 έγραψε ιστορία με το Κύπελλο UEFA και το Πρωτάθλημα Σουηδίας.

Μετά ήρθε η ώρα της ομάδας που πέρασε τα περισσότερα χρόνια της καριέρας του. Η Μπενφίκα τον εμπιστεύτηκε για πρώτη φορά το 1982 και ο Eriksson λίγο έλειψε να κατακτήσει το Κύπελλο UEFA για δεύτερη συνεχόμενη φορά, με διαφορετική ομάδα, καθώς έφτασε ως τον τελικό. Με την Μπενφίκα κατέκτησε το νταμπλ στην πρώτη του χρονιά και το πρωτάθλημα τη δεύτερη και το 1984 η Ρόμα τον έφερε για πρώτη φορά στην Ιταλία.

Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι από το 1978 ως το 2019 ο Sven-Göran Eriksson δεν έμεινε ποτέ άνεργος. Στην Ιταλία έμεινε 5 χρόνια (Ρόμα – Φιορεντίνα) κατακτώντας ένα Κύπελλο, για να επιστρέψει στη συνέχεια στην Μπενφίκα. Η δεύτερη θητεία του στη Λισαβόνα ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακή. Κατέκτησε ακόμη μια φορά το πρωτάθλημα και έφτασε ως τον τελικό του Champions League το 1990, όπου και ηττήθηκε από τη Μίλαν. Ήταν μόλις 42 ετών αλλά είχε προλάβει να γίνει «όνομα» σε όλη την Ευρώπη.

Από το 1992 ως το 2001 η Serie A θα τον καλούσε ξανά. Πέντε χρόνια στη Σαμπντόρια, κατά τη διάρκεια των οποίων η ομάδα κατέκτησε τον τελευταίο της τίτλο μέχρι και σήμερα (Κύπελλο Ιταλίας 1994) και ακόμα τέσσερις σεζόν στη Λάτσιο. Μια δεκαετία μετά την τελευταία του σεζόν στη Ρόμα, ο Eriksson πήγε στην αιώνια αντίπαλο και έγινε αμέσως αγαπητός από όλους, καθώς την πρώτη του χρονιά πήρε το Σούπερ Καπ Ιταλίας και το Ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ.

Η μεγαλύτερη όμως μέχρι σήμερα επιτυχία του ήταν το Σκουντέτο του 2000. Ήταν το δεύτερο πρωτάθλημα στην ιστορία της Λάτσιο και το τελευταίο ως και σήμερα. Την ίδια χρονιά κατέκτησε και το Κύπελλο, πετυχαίνοντας το μοναδικό νταμπλ στην ιστορία της ομάδας.

Στις αρχές της Χιλιετίας ήρθε η πιο σημαντική στιγμή για τον Eriksson, καθώς η Αγγλική Ομοσπονδία τον κάλεσε να αναλάβει τα «Λιοντάρια». Προπόνησε μια σειρά από κορυφαίους Άγγλους διεθνείς (Beckham, Rooney, Owen, Gerrard, Ferdinand, Scholes, Heskey, Southgate κ.α.) όμως δεν κατάφερε να σπάσει την κατάρα, φτάνοντας ως τα προημιτελικά στο Μουντιάλ το 2002 στο EURO το 2004 και στο Μουντιάλ του 2006.

Ο Eriksson βρέθηκε για πέντε χρόνια στον πάγκο της Εθνικής Αγγλίας οδηγώντας την τρεις φορές στα προημιτελικά μεγάλων διοργανώσεων. / © AP Photo/Adam Butler

Έκτοτε, ο Eriksson προπόνησε για μια χρονιά στην Premier League (Μάντσεστερ Σίτι) και για δύο στην Championship (Λέστερ), ενώ ανέλαβε και την τεχνική ηγεσία της Εθνικής Μεξικού και Ακτής Ελεφαντοστού, προτού βρεθεί στο πρωτάθλημα της Κίνας από το 2013 ως το 2017. Την πλούσια καριέρα του πάντως την ολοκλήρωσε στον πάγκο της Εθνικής ομάδας των Φιλιππίνων την οποία και οδήγησε στο Asian Cup toy 2019.

Σε ηλικία 71 ετών αποσύρθηκε από τους πάγκους μετά από 41 συνεχόμενα χρόνια, ενώ μερικά χρόνια νωρίτερα είχε εκδώσει την αυτοβιογραφία του με τίτλο “My Story”. Τον Ιανουάριο του 2024 ανακοίνωσε τα δυσάρεστα νέα για την υγεία του και από τότε έχει την απόλυτη συμπαράσταση του ποδοσφαιρικού -και όχι μόνο- κόσμου. Η γενναιότητα και το χαμόγελο του Sven-Göran Eriksson στην πιο δύσκολη στιγμή της ζωής του είναι άλλωστε κάτι που θα τον συνοδεύει για πάντα, ακόμη περισσότερο και από τις επιτυχίες του στους πάγκους.